LITERATURA MŁODEJ POLSKI

Oprac. Sabina Brzozowska

I. Zakres materiału

A. Zagadnienia obowiązkowe

1. Chronologia i różne propozycje periodyzacji (K. Wyka, M. Podraza-Kwiatkowska), geneza i sens terminów: Młoda Polska, modernizm, neoromantyzm, dekadentyzm, symbolizm, fin de siécle, secesja, Jugendstil/Art Nouveau.

2. Geografia literacka Młodej Polski - główne ośrodki życia literackiego i artystycznego (Kraków, Lwów, Warszawa, znaczenie Zakopanego i Tatr, pisarze z zaboru pruskiego (S. Przybyszewski, J. Kasprowicz). Instytucje literackie i artystyczne, rola kabaretu w kulturze Młodej Polski. Cyganeria artystyczna.

3. Sytuacja społeczno-polityczna ziem polskich na przełomie stuleci. Zróżnicowanie i przeobrażenia stanu świadomości politycznej i narodowej społeczeństwa polskiego: polityka tzw. trójlojalizmu, myśl socjalistyczna, aspiracje niepodległościowe. Urbanizacja i zjawisko kultury masowej.

4. Kulturowe, społeczno-polityczne i filozoficzne źródła modernizmu. Stosunek do dziedzictwa naukowego i przezwyciężanie duchowej schedy pozytywizmu („bankructwo idei”). Teoria kultury Wilhelma Diltheya. Juliana Krzyżanowskiego teoria przemienności prądów kulturalnych.

5. Podstawy filozoficzne okresu. Przesyt racjonalizmem. Znaczenie myśli Artura Schopenhauera dla młodopolskiego dekadentyzmu, recepcja pism Fryderyka Nietzschego oraz paradoksy nietzscheanizmu Leopolda Staffa. Intuicjonizm i wpływ filozofii Henri Bergsona na twórczość Bolesława Leśmiana. Indywidualizm i egotyzm modernistyczny. Max Stirner, Thomas Carlyle, Ralph Waldo Emerson.

6. Prądy oraz tendencje sztuki europejskiego modernizmu i ich wpływ na Młodą Polskę (wzorzec prerafaelicki i böcklinowski, impresjonizm, symbolizm, secesja, ekspresjonizm). Spory o sztukę - autonomia sztuki, estetyzm, parnasizm, l'art pour l'art (Thèophile Gautier, Charles Baudelaire, John Ruskin, Oskar Wilde); teoria sztuki Stanisława Przybyszewskiego, pojęcie „nagiej duszy”. Modernistyczne kreacje artysty.

7. Czasopisma literackie i artystyczne Młodej Polski („Życie”/1887-1891/, „Świat”, „Życie”/1897-1900/, „Krytyka”, „Głos”, „Chimera”, „Museion”). Spór o cele sztuki i jej stosunek do społeczeństwa na ich łamach. Rola Zenona Przesmyckiego i Stanisława Przybyszewskiego w życiu literackim Młodej Polski. Wybitni krytycy literaccy epoki: Stanisław Brzozowski, Artur Górski, Karol Irzykowski, Ignacy Matuszewski).

8. Poezja Młodej Polski. Liryka przełomu antypozytywistycznego. Liryka pesymistyczno-dekadencka i poetyckie poszukiwania terapii. Zmiany w liryce pod wpływem symbolizmu (sugestia, analogia, synestezja, pejzaż wewnętrzny, montaż asocjacyjny). Przenikanie się różnorodnych technik, konwencji i stylów poetyckiej wypowiedzi: dekadentyzmu, symbolizmu, preekspresjonizmu, impresjonizmu; związki poezji z muzyką i malarstwem. Liryka odrodzeńcza, wpływy nietzscheanizmu, klasycyzm, franciszkanizm i poetyka codzienności. Utwory satyryczne. Twórczość Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Jana Kasprowicza, Leopolda Staffa, Tadeusza Micińskiego, Bolesława Leśmiana.

9. Dramat Młodej Polski. Najważniejsze odmiany i modele dramatu: dramat realistyczno-naturalistyczny, dramat realistyczno-symboliczny, dramat poetycki, dramat symboliczno-alegoryczny, dramat historyczny, dramat ekspresjonistyczny. Elementy groteski w dramacie Młodej Polski. Stanisław Wyspiański jako dramatopisarz i twórca teatru narodowego. Malarstwo, rzeźba, mit, aluzja literacka w twórczości Wyspiańskiego. Komedia młodopolska. Dramat europejski: twórczość Antoniego Czechowa, Maurice`a Maeterlincka, Henrika Ibsena, Augusta Strindberga.

10. Teatr w okresie Młodej Polski. Wpływy obce w teatrze (Ryszard Wagner). Ośrodki teatralne (geografia życia teatralnego). Wybitni ludzie teatru (Tadeusz Pawlikowski, Józef Kotarbiński, Ludwik Solski). Tradycja i nowatorstwo w teatrze młodopolskim. Wyspiański jako artysta teatru (malarz, scenograf). Najważniejsze osiągnięcia teatru młodopolskiego.

11. Różnorodność młodopolskiej prozy. Powieść naturalistyczna, obecność tematyki miejskiej. Proza realistyczno-naturalistyczna, jej emocjonalno-subiektywna wersja w twórczości Stefana Żeromskiego. Proza nowatorska (Wacław Berent i Karol Irzykowski) - liryzacja i dramatyzacja prozy, polifoniczność, autotematyzm. Powieść historyczna (Stefan Żeromski), zanegowanie progresji fabularnej i rezygnacja z obiektywizmu w ujęciu historycznego tematu; powieść egzotyczna (Wacław Sieroszewski) i fantastyczna (Jerzy Żuławski). Przemiany powieści o tematyce wiejskiej (Władysław Reymont, Władysław Orkan). Groteska w prozie Młodej Polski. Najważniejsze osiągnięcia prozatorskie Stefana Żeromskiego, Wacława Berenta, Władysława St. Reymonta, Władysława Orkana, Karola Irzykowskiego.

12. Pierwsze syntezy literatury Młodej Polski (Wilhelm Feldman, Antoni Potocki, Ignacy Matuszewski).

13. Dwufazowość młodopolskiej sztuki. Artystyczny izolacjonizm, introwertyzm a sposoby podejmowania problematyki narodowej. Najwybitniejsze zjawiska z zakresu muzyki (Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Grzegorz Fitelberg), malarstwa (Władysław Podkowiński, Witold Wojtkiewicz, Jacek Malczewski, Leon Wyczółkowski, Józef Mehoffer, Olga Boznańska, Stanisław Wyspiański), rzeźby (Konstanty Laszczka, Wacław Szymanowski, Xawery Dunikowski) i architektury (styl zakopiański, secesja).

14. Recepcja literatury (współczesnej, dawnej) i sztuki europejskiej; przekłady Tadeusza Boya Żeleńskiego i Edwarda Porębowicza.

15. Modernizm i religia. Biblia i tradycja chrześcijańska w literaturze Młodej Polski. Modernizm katolicki. Nihilizm, immoralizm, indyferentyzm. Synkretyzm religijny. Recepcja kultury Orientu. Metafizyka, eschatologia i mistyka modernizmu. Lucyferyzm i „religia jaźni” (Tadeusz Miciński). Panteizm, metempsychoza, antropozofia i teozofia (Helena Bławatska, Rudolf Steiner).

16. Modernistyczne mity miłości. Erotyzm, mizoginizm, witalizm. Znaczenie ruchów emancypacyjnych, rola kobiety, „płeć i charakter” (Otto Weininger).

17. Trwałe dziedzictwo literatury i kultury Młodej Polski. Prekursorstwo epoki w stosunku do tzw. rewolucji artystycznej XX wieku. Synkretyzm młodopolskiej kultury, synteza sztuk, przełamywanie tradycyjnych konwencji (powieściowe próby odtworzenia chaosu i labilności świata, uwolnienie wiersza od reguł metrycznych). Wprowadzenie problematyki psychologicznej, zagadnień podświadomości do tekstów literackich.

B. Zagadnienia uzupełniające

1. Twórczość poetycka F. Nowickiego, A. Langego, W. Rolicza Liedera, St. Koraba Brzozowskiego, M. Wolskiej, B. Ostrowskiej, K. Zawistowskiej, J. Lemańskiego.

2. Prefiguracja zjawisk literackich dwudziestolecia międzywojennego w literaturze Młodej Polski. Tzw. „osobne” formy prozy młodopolskiej: proza satyryczna Adolfa Nowaczyńskiego, groteska w prozie Romana Jaworskiego.

II. Spis lektur

A. Teksty obowiązkowe

1. Berent Wacław, Ozimina, oprac. M. Głowiński, Wrocław 1974, BN I 213; Próchno, oprac. J. Paszek, Wrocław 1998, BN I 234.

2. Brzozowski Stanisław, Legenda Młodej Polski (rozdziały: Kryzys romantyzmu; Naturalizm, dekadentyzm, symbolizm; Polskie Oberammergau), [w:] Eseje i studia o literaturze, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1990, BN 258, t. 2.

3. Irzykowski Karol, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981, BN I 240.

4. Kasprowicz Jan, Wybór poezji, oprac. J. J. Lipski, Wrocław 1973, BN I 120.

5. Kisielewski Jan August, W sieci, [w:] Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969, BN 1 196.

6. Leśmian Bolesław, Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, Wrocław 1991, BN I 217 (tu: Sad rozstajny); Szkice literackie, oprac. J. Trznadel, Warszawa 1959 (tu: Rytm jako światopogląd).

7. Miciński Tadeusz, Wybór poezji, oprac. W. Gutowski, Kraków 1999; Kniaź Patiomkin, [w:] Utwory dramatyczne, oprac. T. Wróblewska, Kraków 1996, t. 1.

8. Perzyński Włodzimierz, Lekkomyślna siostra lub Szczęście Frania, [w:] Wybór komedii, oprac. L. Eustachiewicz, Wrocław 1980, BN I 237.

9. Poezja Młodej Polski, oprac. M. Jastrun, Wrocław 1967, BN I 125.

10. Przybyszewski Stanisław, Złote runo, [w:]Wybór pism, oprac. R. Taborski, Wrocław 1966, BN I 190.

11. Reymont Władysław Stanisław, Chłopi, oprac. F. Ziejka, Wrocław 1991, BN I 279; Ziemia obiecana, oprac. M. Popiel, Wrocław 1996, BN I.

12. Rittner Tadeusz, W małym domku, oprac. Z. Raszewski, Wrocław 1954, BN I 116.

13. Rostworowski Karol Hubert, Judasz z Kariothu, [w:]Wybór dramatów, oprac. J. Popiel, Wrocław 1992, BN I 281.

14. Staff Leopold, Wybór poezji, oprac. M Jastrun, Wrocław 1963, BN I 181.

15. Strug Andrzej, Ludzie podziemni, Warszawa 1957.

16. Przerwa-Tetmajer Kazimierz, Poezje wybrane, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1968, BN I 123; Na skalnym Podhalu, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, BN I 290 (tu: Przedmowa, Stara książka i stara pieśń, Zbójecka chałupa, Orlice, Jak umarł Jakub Zych, Dziki Juhas, O Panu Jezusie i zbójnikach, Jak baba Djabła wyonacyła, Śpiący rycerze, Dziś tu cicho)

17. Wyspiański Stanisław, Wesele, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1973, BN I 218; Wyzwolenie, oprac. A. Łempicka, Wrocław 1970, BN I 200; Warszawianka i Noc listopadowa, [w:] Warszawianka, Noc listopadowa, Lelewel, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1967, BN I 193; Klątwa, [w:]Dzieła zebrane, t. 2, Kraków 1958.

18. Zapolska Gabriela, Moralność pani Dulskiej, oprac. T. Weiss, Wrocław 1966, BN I 187.

19. Żeleński-Boy Tadeusz, Znasz-li ten kraj?..., oprac. T. Weiss, Wrocław 1983, BN I 246.

20. Żeromski Stefan, Ludzie bezdomni, oprac. I. Maciejewska, Wrocław 1987, BN I 254; Popioły,t. 1-2, oprac. J. Paszek, wstęp I. Maciejewska, Wrocław1996, BN I 289; Syzyfowe prace, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1873, BN I 216; Wierna rzeka, oprac. Z. J. Adamczyk, Wrocław 1987, BN I 232; Wybór opowiadań, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1971, BN I 203; Dzienniki (wybór), oprac. J. Kądziela, Wrocław 1980, BN I 238.

B. Teksty uzupełniające

1. Berent Wacław, Żywe kamienie, oprac. M. Popiel, Wrocław 1992, BN I 280.

2. Jaworski Roman, Historie manjaków, Kraków 1978.

3. Komornicka Maria, Utwory poetyckie wierszem i prozą, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1996 (tu: Biesy).

4. Lange Antoni, Wiersze wybrane, Kraków 2003 (lub: Rozmyślania i inne wiersze, Warszawa 1979, tu: Rozmyślania z 1906 r.).

5. Miciński Tadeusz, Poematy prozą, Kraków 1985.

6. Nowaczyński Adolf, Małpie zwierciadło, Kraków 1974.

7. Orkan Władysław, W Roztokach, oprac. S. Pigoń, Wrocław 1965, BN I 188.

8. Poetki przełomu XIX i XX wieku, red. J. Zacharska, Białystok 2000 (tu: Maria Komornicka, Bronisława Ostrowska, Maryla Wolska, Kazimiera Zawistowska).

9. Przybyszewski Stanisław - Dzieci szatana, oprac. G. Matuszek, Kraków 1993.

10. Reymont Władysław Stanisław, Komediantka, Warszawa 1961.

11. Sieroszewski Wacław, Na kresach lasów, Warszawa 1963.

12. Weyssenhoff Józef, Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego, miejsce i rok wydania -dowolne.

13. Wyspiański Stanisław, Bolesław Śmiały, Skałka, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1969, BN I 198; Achilleis, Powrót Odysa, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1984, BN I 248; Wybór poezji, Kraków 1979.

14. Żeleński-Boy Tadeusz, Słówka, oprac. T. Weiss, Wrocław 1988, BN I 255.

15. Żeromski Stefan, Róża. Dramat niesceniczny, [w:] Dzieła. Nowele. Powieści. Dramaty, Warszawa 1975, t. 20.

16. Żuławski Jerzy, Na srebrnym globie, miejsce i rok wydania - dowolne.

C. Literatura powszechna (do wyboru 5 dzieł)

1. Baudelaire Charles , Kwiaty zła, Kraków 1991.

2. Conrad Joseph, Jądro ciemności, [w:] Wybór opowiadań, oprac. Z. Najder, Wrocław 1972, BN II 171.

3. Czechow Antoni, Trzy siostry lub Wiśniowy sad, [w:] Wybór dramatów, oprac. R. Śliwowski, Wrocław 1979, BN II 198.

4. D'Annunzio Gabriele, Triumf śmierci, przeł., wstęp S. Kasprzysiak, Warszawa 1976.

5. Dostojewski Fiodor, Bracia Karamazow, przeł. A. Wat, t. 1-2, Wrocław 1995, BN II 237.

6. Hamsun Knut, Głód, przeł. F. Mirandola, Wrocław 1994.

7. Hardy Thomas, Tessa d'Urberville. Historia kobiety czystej, Wrocław 2006, BN II 253.

8. Hauptmann Gerhart, Tkacze, [w:] Dramaty, t. 1-2, Wrocław 1998.

9. Huysmans Joris Karl, Na wspak, przeł. J. Rogoziński, Warszawa 1976.

10. Ibsen Henryk, Nora lub Dzika kaczka, [w:] Wybór dramatów, przeł. J. Frühling, oprac. O. Dobijanka-Witczakowa, t. 1-2, Wrocław 1984, BN II 210.

11. Maeterlinck Maurycy, Ślepcy, Pelleas i Melisanda, tłum. Z. Przesmycki, Wrocław 1997 (tu: Ślepcy).

12. Mann Tomasz, Buddenbrookowie, przeł. E. Librowiczowa, Wrocław 1996.

13. Nietzsche Fryderyk, Narodziny tragedii, czyli hellenizm i pesymizm, przeł. L. Staff, Kraków 2003 (Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm, przeł. B. Baran, Kraków 1994).

14. Poe Edgar Allan, Opowieści niesamowite, Kraków-Wrocław 1984.

15. Rimbaud Arthur, Wiersze; Sezon w piekle; Iluminacje; Listy, Kraków 1993.

16. Stevenson Robert Louis, Dr Jekyll i pan Hyde, przeł. T. J. Dehnel, Warszawa 1992.

17. Strindberg August, Dramaty, Poznań 1976; Kraków 2006 (tu: Sonata widm lub Do Damaszku).

18. Symboliści francuscy (od Baudelaire'a do Valéry'ego), wstęp M. Jastrun, Wrocław 1965, BN II 146 (tu: Ch. Baudelaire, T. Gautier, S. Mallarmé, A. Rimbaud, P. Verlaine;

19. Wilde Oscar, Portret Doriana Graya, przeł. M. Feldmanowa (wydanie dowolne).

III. Opracowania

A. Obowiązkowe

1. Głowiński Michał, Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej, [w:] Prace wybrane, t. 1, Kraków1997.

2. Hutnikiewicz Artur, Młoda Polska, Warszawa 1994.

3. Krzysztofowicz-Kozakowska Stefania, Sztuka Młodej Polski, Kraków [b. d.].

4. Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Literatura okresu Młodej Polski, t. 1-4 Warszawa 1967-1977 (tu: rozdziały wstępne, z historii czasopiśmiennictwa okresu Młodej Polski, Kazimierz Tetmajer, Jan Kasprowicz, Leopold Staff, Stanisław Korab Brzozowski, Maryla Wolska, Bronisława Ostrowska, Jan Lemański, Kazimiera Zawistowska, Bolesław Leśmian, Stanisław Wyspiański, Stanisław Przybyszewski, Jan August Kisielewski, Jerzy Żuławski, Tadeusz Miciński, Tadeusz Rittner, Adolf Nowaczyński, Włodzimierz Perzyński, Karol Hubert Rostworowski, Stefan Żeromski, Władysław St. Reymont, Władysław Orkan, Wacław Berent, Maria Komornicka, Zenon Przesmycki, Artur Górski, Ignacy Matuszewski, Wilhelm Feldman).

5. Podraza-Kwiatkowska Maria, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992.

6. Podraza-Kwiatkowska Maria, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994.

7. Programy i dyskusje okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, Wrocław 1973, BN I 212 (tu: S. Brzozowski, My młodzi; Henryk Sienkiewicz i jego stanowisko w literaturze współczesnej; A. Górski, Młoda Polska; K. Irzykowski, Dwie rewolucje, S. Przybyszewski, Confiteor, Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche; Maria Komornicka, Przejściowi, Z. Przesmycki, Harmonie i dysonanse; Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej; Leopold Staff, [Franciszkanizm]; Rekonwalescencja końca wieku; M. Zdziechowski, Płazy a ptaki).

8. Tatarkiewicz Władysław, Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, Warszawa 2005 (Max Stirner, Thomas Carlyle, Wilhelm Dilthey, Ralph Waldo Emerson, Friedrich Nietzsche, Henri Bergson).

9. Walas Teresa, Ku otchłani (dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905), Kraków 1986.

10. Weiss Tomasz, Cyganeria Młodej Polski, Kraków 1970.

11. Wyka Kazimierz, Młoda Polska, Kraków 1977.

B. Literatura uzupełniająca

1. Bajda Justyna, Poezja a sztuki piękne. O świadomości estetycznej i wyobraźni plastycznej Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Warszawa 2003.

2. Czabanowska-Wróbel Anna, Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.

3. Czabanowska-Wróbel Anna, Złotnik i śpiewak. Poezja Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana w kręgu modernizmu, Kraków 2009.

4. Encyklopedia impresjonizmu, oprac. M. Sérullaz, przeł. H. Andrzejewska, Warszawa 1997.

5. Encyklopedia symbolizmu, oprac.J. Cassou, przeł. J. Guze, Warszawa 1992.

6. Eustachiewicz Lesław, Dramat europejski w latach 1887 - 1918, Warszawa 1993; Dramaturgia Młodej Polski. Próba monografii dramatu z lat 1890 - 1918, Warszawa 1986.

7. Fahr-Becker Gabrielle, Secesja

8. Głowiński Michał, Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.

9. Gutowski Wojciech, Nagie dusze i maski (O młodopolskich mitach miłości), Kraków 1992; Wprowadzenie do Xięgi Tajemnej. Studia o twórczości Tadeusza Micińskiego, Bydgoszcz 2002; Z próżni nieba ku religii życia. Motywy chrześcijańskie w literaturze Młodej Polski, Kraków 2001.

10. Hutnikiewicz Artur, Żeromski, Warszawa 1987.

11. Jankowiak Mieczysław, Misterium Dionizosa, Ironiczny dialog Wyspiańskiego z romantyzmem, Bydgoszcz 1998.

12. Krzyżanowski Julian, Neoromantyzm polski 1890-1918, wyd. 3, Wrocław 1980.

13. Lektury polonistyczne. Pozytywizm, Młoda Polska, t. 2: Od realizmu do preekspresjonizmu, pod red. G. Matuszek, Kraków 2001.

14. Lipski Jan Józef, Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1878-1891, Warszawa 1967; Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1891-1906, Warszawa 1975.

15. Makowiecki Andrzej Zbigniew, Młodopolski portret artysty, Warszawa 1971.

16. Markowski Michał Paweł, Polska literatura nowowczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007 (tu: Leśmian).

17. Matuszek Gabriela, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2001.

18. Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1977.

19. Myśl teatralna Młodej Polski. Antologia, wybór I. Sławińska i S. Kruk, Warszawa 1966.

20. Nowakowski Jan, Wyspiański. Studia o dramatach, Kraków 1972.

21. Nycz Ryszard, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 2002.

22. Padoł Roman, Filozofia religii polskiego modernizmu, Kraków 1982.

23. Polska krytyka literacka 1800-1918. Materiały, Warszawa 1959, t. 4 (Stanisław Brzozowski, Kultura i życie; Wilhelm Feldman, Synteza Młodej Polski; Ignacy Matuszewski, Istota i rola „nastroju”; Ostap Ortwin, O teatrze tragicznym; Edward Porębowicz, Poezja polska nowego stulecia; Stanisław Szczepanowski, Dezynfekcja prądów europejskich).

24. Podraza-Kwiatkowska Maria, Somnabulicy - dekadenci - herosi. Studia i eseje o literaturze Młodej Polski, Kraków 1985.

25. Podraza-Kwiatkowska, Wolność i transcendencja. Studia i eseje o Młodej Polsce, Kraków 2001.

26. Popiel Magdalena, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999

27. Problemy literatury polskiej lat 1890-1939. S. I, Warszawa 1972.

28. Prokop Jan, Żywioł wyzwolony. Studium o poezji Tadeusza Micińskiego, Kraków 1978.

29. Prussak Maria, Wstęp, [do:] S. Wyspiański, Hamlet, oprac. M. Prussak, Wrocław 2007, BN 1 225.

30. Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Sławiński, Wrocław 1992.

31. Sławińska Irena, Tragedia w epoce Młodej Polski, Toruń 1948.

32. Stala Marian, Metafora w liryce Młodej Polski, Warszawa 1988; Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994.

33. Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1966.

34. Stulecie Młodej Polski, pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej, Kraków 1995.

35. Szczepańska Anna, „Chimera”. Tekstowa kolekcja Zenona Przesmyckiego, Gdańsk 2008.

36. Szondi Peter, Teoria nowoczesnego dramatu 1880-1950, przeł. E. Misiołek, Warszawa 1976.

37. Wallis Mieczysław, Secesja, Warszawa 1967.

38. Weiss Tomasz, Romantyczna genealogia polskiego modernizmu. Rekonesans, Warszawa 1974.

39. Ziejka Franciszek, „Wesele”. W kręgu mitów polskich, Kraków 1997.

40. Z problemów literatury polskiej XX wieku, t. 1: Młoda Polska, Warszawa 1965.

---