Czasownik jest najważniejszą częścią mowy w języku angielskim. Nawet najkrótsze zdanie zawiera czasownik. Możliwe jest nawet utworzenie zdania składającego się tylko z jednego słowa - właśnie czasownika, na przykład:
Stop!
Najogólniej mówiąc, czasowniki określją "akcję", "robienie" czegoś, na przykład: go, fight, write lub opisują pewien stan. Takie czasowniki to, na przykład: be, seem, exist.
Czasownik zawsze ma określony podmiot - czyli określone jest kto lub co wykonuje daną czynność lub jest w danym stanie. Na przykład w zdaniu:
Mary likes cats. |
Marysia lubi koty. |
podmiotem zdania jest Mary, a czynność wykonywaną przez podmiot opisuje czasownik like - lubić.
Kolejną cechą czasowników angielskich jest to, że prawie zawsze zmieniają formę, inaczej niż np. rzeczowniki, przymiotniki czy przysłówki, które zawsze wyglądają tak samo (chociaż rzeczownik może mieć liczbę pojedynczą i mnogą, których pisownia się różni). Na przykład czasownik work - pracować ma następujące formy: to work, work, works, worked, working.
Ta podstawowa, bezosobowa forma czasownika, którą znajdziemy w słowniku, to bezokolicznik (infinitive). Po polsku bezokolicznik ma końcówki -ć, -c jak na przykład w wyrazach: biec, spać, jeść, uciec. Po angielsku będzie on poprzedzony słówkiem 'to' - to run, to sleep, to eat, to flee. Te czasowniki, to tak zwane czasowniki główne - przekazujące bezpośrednią informację o stanie lub czynnościach podmiotu.
Oprócz tego istnieje w języku angielskim grupa czasowników, tak zwanych czasowników modalnych, które zachowują się nieco inaczej niż czasowniki podstawowe. Na początek należy zapamiętać, że są to czasowniki, które są samodzielne - nie potrzebują operatorów, żeby utworzyć pytania czy przeczenia, są nieodmienne - bez względu na to, w której pojawiają się osobie, nie przyjmują żadnych końcówek, wreszcie - nie stawia się przed nimi 'to' w bezokoliczniku. Są to na przykład: may, can, should, would.
I ostatnia grupa czasowników - tzw. auxiliary verbs - czyli czasowniki pomocnicze. To takie słówka, które funkcjonują jako operatory. Nic nie znaczą, chociaż ich formy są identyczne jak czasowników głównych. Ich funkcją jest jedynie 'ustawienie' czasu w zdaniu, umożliwienie utworzenia przeczenia lub pytania. Te słówka to: have/has/had w czasach Perfect, do/does w czasie Present Simple i did w czasie Past Simple, oraz wszystkie formy czasownika 'to be' w czasach Continuous - am/is/are/was/were.
Czasowniki angielskie mogą, oprócz tego, dzielić się jeszcze na regularne i nieregularne
Z czasownikami regularnymi sprawa jest prosta. W drugiej i trzeciej formie dodajemy po prostu końcówkę -ed i gotowe:
work |
» |
worked |
look |
» |
looked |
like |
» |
liked |
kiss |
» |
kissed |
help |
» |
helped |
Niestety jest też zła wiadomość - na czasowniki nieregularne nie ma metody - trzeba ich się po prostu nauczyć na pamięć. Oto kilka przykładów:
I forma |
II forma |
III forma |
|
||||
be |
was |
been |
być |
||||
do |
did |
done |
robić |
||||
read |
read |
read |
czytać |
||||
bring |
brought |
brought |
przynosić |
||||
see |
saw |
seen |
widzieć |
||||
|
|
|
arise |
arose |
arisen |
pojawić się |
awake |
awoke |
awoken |
obudzić |
be (am/is/are) |
was, were |
been |
być |
bear |
bore |
borne |
znosić, udźwignąć coś |
beat |
beat |
beaten |
zbić |
become |
became |
become |
stawać się, zostawać kimś/czymś |
begin |
began |
begun |
zaczynać |
bend |
bent |
bent |
zginać, nachylać |
bet |
bet |
bet |
zakładać się, obstawiać |
bind |
bound |
bound |
wiązać, złączyć |
bite |
bit |
bitten |
ugryźć |
bleed |
bled |
bled |
krwawić |
blow |
blew |
blown |
wiać, dmuchać |
break |
broke |
broken |
łamać |
breed |
bred |
bred |
hodować, wychować |
bring |
brought |
brought |
przynosić |
build |
built |
built |
budować |
burn |
burned, burnt |
burned, burnt |
palić, parzyć |
buy |
bought |
bought |
kupować |
cast |
cast |
cast |
rzucić, zrzucić |
catch |
caught |
caught |
łapać |
choose |
chose |
chosen |
wybierać |
cling |
clung |
clung |
przywrzeć, uczepić się |
come |
came |
come |
przyjść, przyjechać |
cost |
cost |
cost |
kosztować |
creep |
crept |
crept |
skradać się, zakradać |
cut |
cut |
cut |
ciąć, kroić |
deal |
dealt |
dealt |
rozdawać, postępować, mieć do czynienia |
dig |
dug |
dug |
kopać |
do |
did |
done |
robić |
draw |
drew |
drawn |
rysować, pociągnąć |
dream |
dreamed, dreamt |
dreamed, dreamt |
śnić, marzyć |
drink |
drank |
drunk |
pić |
drive |
drove |
driven |
prowadzić, kierować się czymś |
eat |
ate |
eaten |
jeść |
fall |
fell |
fallen |
padać, upadać, spadać |
feed |
fed |
fed |
karmić, żywić |
feel |
felt |
felt |
czuć |
fight |
fought |
fought |
walczyć, bić się |
find |
found |
found |
znaleźć |
fit |
fit |
fit |
pasować |
flee |
fled |
fled |
umykać, uciekać |
fling |
flung |
flung |
rzucić, cisnąć |
fly |
flew |
flown |
latać |
forbid |
forbade |
forbidden |
zabraniać |
forget |
forgot |
forgotten |
zapominać |
forgive |
forgave |
forgiven |
wybaczać |
forsake |
forsook |
forsaken |
porzucać, zaniechać |
foretell |
foretold |
foretold |
przepowiadać, przewidywać |
freeze |
froze |
frozen |
zamarzać |
get |
got |
got |
dostawać |
give |
gave |
given |
dawać |
go |
went |
gone |
iść |
grind |
ground |
ground |
zemleć, rozkruszyć, zgrzytać |
grow |
grew |
grown |
rosnąć |
hang |
hung |
hung |
zawieszać (np. obraz) |
have |
had |
had |
mieć |
hear |
heard |
heard |
słyszeć |
hide |
hid |
hidden |
chować, ukrywać |
hit |
hit |
hit |
uderzać |
hold |
held |
held |
trzymać, utrzymywać |
hurt |
hurt |
hurt |
ranić, boleć |
keep |
kept |
kept |
trzymać |
kneel |
knelt, kneeled |
knelt, kneeled |
klękać, klęczeć |
knit |
knit, knitted |
knit, knitted |
robić na drutach |
know |
knew |
known |
znać, wiedzieć |
lay (put) |
laid |
laid |
położyć, kłaść |
lead |
led |
led |
prowadzić |
leap |
leapt, leaped |
leapt, leaped |
skoczyć, skakać |
learn |
learnt, learned |
learnt, learned |
uczyć się |
leave |
left |
left |
opuszczać, wyjeżdżać |
lend |
lent |
lent |
pożyczać |
let |
let |
let |
pozwalać |
lie (recline) |
lay |
lain |
leżeć, kłaść się |
light |
lighted, lit |
lighted, lit |
zapalać, rozpalać, oświetlać |
lose |
lost |
lost |
tracić |
make |
made |
made |
robić |
mean |
meant |
meant |
znaczyć, oznaczać |
meet |
met |
met |
spotykać |
pay |
paid |
paid |
płacić |
prove |
proved |
proved, proven |
udowadniać, dowieść |
put |
put |
put |
kłaść |
quit |
quit |
quit |
rzucać, opuszczać |
read |
read |
read |
czytać |
ride |
rode |
ridden |
jeździć |
ring |
rang |
rung |
dzwonić |
rise |
rose |
risen |
podnosić się, wzrastać |
run |
ran |
run |
biec |
saw |
sawed |
sawn |
piłować |
say |
said |
said |
mówić |
see |
saw |
seen |
widzieć |
seek |
sought |
sought |
szukać, poszukiwać |
sell |
sold |
sold |
sprzedawać |
send |
sent |
sent |
wysyłać, słać |
set |
set |
set |
umieszczać, ustawiać |
shake |
shook |
shaken |
trząść, potrząsać |
shed |
shed |
shed |
zrzucać, pozbywać się |
shine |
shone |
shone |
świecić, błyszczeć |
shoot |
shot |
shot |
strzelać |
show |
showed |
shown |
pokazywać |
shrink |
shrank |
shrunk |
kurczyć się, zbiegać |
shut |
shut |
shut |
zamykać |
sing |
sang |
sung |
śpiewać |
sink |
sank |
sunk |
tonąć (o statku), zapadać się |
sit |
sat |
sat |
siedzieć, siadać |
slay |
slew |
slain |
zabijać |
sleep |
slept |
slept |
spać |
slide |
slid |
slid |
ślizgać się, zjeżdżać |
sling |
slung |
slung |
cisnąć, miotać |
speak |
spoke |
spoken |
mówić |
spend |
spent |
spent |
spędzać, wydawać |
spin |
spun |
spun |
kręcić, zakręcić czymś/się, obrócić |
split |
split |
split |
dzielić, rodzielać |
spread |
spread |
spread |
rozkładać, rozpościerać, rozsmarować |
spring |
sprang |
sprung |
przeskakiwać, wyskakiwać |
stand |
stood |
stood |
stać |
steal |
stole |
stolen |
kraść |
stick |
stuck |
stuck |
wbijać, wtykać, przyklejać |
sting |
stung |
stung |
żądlić |
stink |
stank |
stunk |
śmierdzieć, cuchnąć |
strike |
struck |
struck |
uderzyć |
strive |
strove |
striven |
zmagać się z czymś |
swear |
swore |
sworn |
przysięgać, przeklinać |
sweep |
swept |
swept |
zmiatać, zamiatać |
swim |
swam |
swum |
pływać |
swing |
swung |
swung |
machnąć, zakołysać |
take |
took |
taken |
brać |
teach |
taught |
taught |
uczyć |
tear |
tore |
torn |
drzeć, rozdzierać |
tell |
told |
told |
mówić |
think |
thought |
thought |
myśleć |
throw |
threw |
thrown |
rzucać |
tread |
trod |
trodden |
kroczyć, stąpać |
wake |
woke |
woken |
budzić |
wear |
wore |
worn |
nosić, ubierać coś |
weep |
wept |
wept |
płakać, szlochać |
understand |
understood |
understood |
rozumieć |
win |
won |
won |
wygrywać |
wind |
wound |
wound |
nawijać, nakręcać, wić się |
wring |
wrung |
wrung |
wykręcić, wyżąć coś, wycisnąć |
write |
wrote |
written |
pisać |