Dzisiejszy temat to "Bezokolicznik"
Zaczniemy lekcję od wyjaśnienia sobie jak tworzymy bezokolicznik w języku rosyjskim.
Tworzenie bezokolicznika
Bezokolicznik (инфинитив) to podstawowa forma czasownika, od której tworzy się inne formy czasownika. Bezokolicznik tworzy się w trojaki sposób przy pomocy :
sufiksu ть работать (pracować)/ ходить(chodzić) / бегать (biegać)
sufiksu ти нести (nosić)/ вести (wieść)/ идти (iść)
a także przy pomocy końcówki чь помочь (pomóc) / печь (piec)
Czasownik posiada dwie podstawy bezokolicznika
ть работать (podstawa od której tworzymy inne formy czasownika) ть (sufiks)
ти нести (nosić)
чь помочь (pomagać)
Przykłady
читать-czytać/ гулять- spacerować/ делать-robić/ убирать-sprzątać/ петь-śpiewać/ варить-gotować/ ссориться-kłócić się/ сказать-powiedzieć/ отвечать-odpowiadać/ праздновать-świętować/ дружить-przyjźnić się/ любить-lubić, kochać
Od tematu bezokolicznika tworzą się
Formy czasu przeszłego
Imiesłowy przymiotnikowe czasu przeszłego
Imiesłowy przysłówkowe dokonaneczasu teraźniejszego lub przyszłego prostego
Tu dla wydzielenia fleksji używa się 3 osoby liczby mnogiej. Pamiętać należy o tym, że w niektórych przypadkach dochodzi do чередования tzn. alternacji np. просить gdzie mamy c, ale już w pierwszej osobie liczby pojedynczej będzie я прошу czyli c przechodzi w ш. Dlatego podstawę najłatwiej wydzielić z trzeciej osoby liczby mnogiej gdzie alternacja najrzadziej występuje:
просить (bezokolicznik)/ я прошу (pierwsza osoba liczby pojedynczej, tu dochodzi do wymiany с na ш, dlatego niemożliwym jest ustalenie podstawy z tej postaci, bierze się ja natomiast z 3 osoby liczby mnogiej)/ они просят (forma trzeciej osoby liczby mnogiej)
Od tematu czasu teraźniejszego tworzą się
Formy czasu teraźniejszego
Formy czasu przyszłego prostego
Formy trybu rozkazującego
Imiesłowy przymiotnikowe czasu teraźniejszego dokonane i niedokonane
Imiesłowy przysłówkowe niedokonane.