4. De middeleeuwse mystiek
Geestelijke literatuur:
Marialegenden
Minneliederen
Heiligenlevens
Mystiek
Dydaktiek
Mystiek (1200-1260) is het streven naar mogelijke vereniging met God (tegenstelling van de scholastiek)
wat houdt de term `begijnen' in; wat was hun culturele rol
- (begijnen - świętoszka) Een grote rol van de begijnhoven - het begin van de sociale en godsdienstige emancipatie van de vrouw
welke soort literatuur werd door Hadewijch geschreven (noem kenmerken)
Ze schreef over de minne, de liefde tot God. De begeerte naar eenwording met God en het verdriet om de onbereikbaarheid daarvan waren steeds terugkerende onderwerpen in haar poëzie;
Hadewijch liet vier verschillende werken na: Strofische gedichten, Mengeldichten, Visioenen en Brieven. Deze werken worden gerekend tot de mystieke minnepoëzie, een genre dat is geïnspireerd door de wereldlijke (liefdes)liederen van troubadours. Net als in deze liederen is er bij Hadewijch ook vaak sprake van bijvoorbeeld een 'Natureingang' (een korte beschrijving van de natuur om een bepaalde sfeer te creëren), of van een 'tornada', een kort refrein aan het einde van ieder couplet.
45 strofische gedichten. In deze gedichten speelt de minne, het mystieke verlangen naar eenheid met God, een grote rol. Deze gedichten zijn sterk geïnspireerd door de (wereldlijke) liederen van de trouvères en troubadours. De eerste weltbewuste bundel poëzie in het Nederlands;
16 mengeldichten. Deze gedichten zijn berijmde brieven, die bedoeld zijn geweest voor de vrouwen aan wie Hadewijch leiding gaf. De mengeldichten hebben geen strofische vorm, zoals de andere gedichten. Alleen een.
Verder zijn er van Hadewijch ook nog proza-werken overgeleverd:
31 brieven waarin Hadewijch haar visionair-mystieke leer uiteenzette; ze waren bedoeld als geestelijke leiding voor de jonge vrouwen met wie ze samenleefde. Vaak lijken de brieven meer op toespraken dan op 'echte' brieven. De brieven lijken wat inhoud betreft veel op de mengeldichten, alleen zijn de brieven niet berijmd. (motto: ‚bemin God met geheel uw ziel, en al wat Ge verder doet is goed'). Punktem wyjścia nauki H. jest mniemanie, że dusza ludzka, pochodząca od Boga, dąży do ponownego połączenia z Nim. Jest to możliwe poprzez pielęgnowanie cnót, ascetyczną koncentrację i całkowite oddanie się Boskiej miłości. Jednocześnie człowiek dążący do zjednoczenia się z Najwyszym Dobrem powinien kierować się rozumem.
14 visioenen. Het zijn geschriften van zeer persoonlijke aard. Het persoonlijke verband met Christus. Het schema:
1) situering van de gebeurtenis op een bepaald ogenblik in een niet nader te bepalen verleden;
2) het relaas van het visionair geschuowde (wizja, widzenie) met de verklaring (wyjaśnienie) ervan;
3) de mededeling(informacja) dat zij door God met de mystieke genade(miłosierdzie) is begunstigd(wspierane)
wat maakt van haar de meest moderne schrijfsteres van de Middeleeuwen
- de vorming van de literatuur was niet eenduidig dat de auteur een echt auteur is (literatuur was gevormd van een bevel) Hadewijch was een eerst bewust schrijver in Europa, die proza heeft geschrijven.
- Zij heeft bewust verschillende literaire constructies gebruikt.