LILITH - Demon czy Bogini?

Teologowie czasów zamierzchłych mieli nie lada problem związany z ustaleniem statusu kobiety w oparciu o "Księgę Genesis". Traktowali kobietę jako istotę słabą, owijającą sobie mężczyznę wokół palca, przynoszącą hańbę i śmierć. Kobieta jawiła się jako istota dwulicowa - dychotomiczna, z jednej strony o twarzy nadobnej panny utożsamianej z Madonną, z drugiej zaś strony o twarzy ladacznicy. Tutaj też pojawia się pierwszy dowód, jakoby Adam posiadał dwie żony. "Księga Genesis - 1:27" mówi: "I tak Bóg stworzył człowieka na własne podobieństwo, na podobieństwo Boga on go stworzył. Meżczyznę i kobietę stworzył." Nie jest to jednak mowa o Ewie, która jest późniejszym tworem boskim, wynikającym z samotności Adama. Tak więc możemy przypuszczać, że to Lilith była pierwszą żoną Adama. Bóg stworzył ją z ziemi, podobnie jak i Adama, ale gdy tylko stała się nazbyt dumna i krnąbrna, odmówiła posłuszeństwa Adamowi. Mogło to zaważyć negatywnie na owocowaniu ich związku i dalszemu rozmnażaniu gatunku ludzkiego. Niektóre podania świadczą jenak o tym, że Lilith zaszła w ciążę i wydała na świat demony, o czym jest mowa w "Księdze Genesis 5:3": "Adam zapragnął syna na swoje podobieństwo". Oznacza to, iż Adam dochował się potomstwa, które z racji swej demoniczności nie przypominało boskiego człowieka. Potomstwo to niejako zaparło się imienia Pana i opuściło Raj. Adam poskarżył się Bogu, na co ten wysłał trzech aniołów by uporali się z Lilith. Ci znaleźli ją kochającą się z upadłymi aniołami u brzegów Morza Czerwonego, wydającą na świat dalsze demoniczne potomstwo. Odmówiła ona powrotu, ale obiecała ocalić dzieci Adama, jeśli obok nich zapisane zostaną imiona trzech aniołów: Sanvi, Sansanvi oraz Semangelaf. Po dziś dzień wierzący w zabobony, w celu uchronienia dzieci, na ścianie kreślą węglem magiczny krąg, zaś nad drzwiami zapisują imiona aniołów. Ewa została stworzona na miejsce Lilith. Istnieje pewna wiktoriańska przypowieść, iż z żebra Adama powstał pies, z którego to żebra stworzona została Ewa. Lilith nie skosztowała owoców z Drzewa Poznania, stąd jej nieśmiertelna natura. Została wynagrodzona przez demona Asmodeusza, demona przepychu, zemsty i kłamstwa. Lilith sprawuje pieczę nad jednym z poziomów piekła wraz z Namah, Machlath oraz Hurmizah. Włada kobietami w połogu oraz maleńkimi dziećmi. Może odbierać matce chłopców do ósmego dnia po narodzinach oraz dziewczynki do dnia dwudziestego. Ona także jest matką Lilim oraz Liot oraz succubów i incubów. "Księga Izajasza - 34:14" przytacza przykłady "bestii pustynnych", "bestii nocnych" oraz "terroru rozsiewanego nocą." Lilith jest prototypem succuba. Przychodzi do mężczyzn podczas snu, pozbawiając ich krwi. Jest to zemsta na Adamie - łaknienie krwi jego synów, pozbawianie ich nocą życia.

Istnieje także inna koncepcja mówiąca, że Bóg stworzył Lilith równocześnie z Adamem, z tym wyjątkiem, iż mężczyzna powstał z prochu i ziemi, zaś kobieta z pierwiastków nieczystych. Niestety Adam i Lilith nie zaznali nigdy spokoju. Ona nie zgadzała się z nim, odmówiła seksulanego posłuszeństwa. Ten zaś, gdy siłą pragną ją wziąć, doprowadził do tego, iż Lilith przeklęła imię Boga opuszczając Raj. Później zaś zamieszkawszy w jaskini położonej nad Morzem Czerwonym płodziła demoniczne dzieci zwane Lilimami. Przyjmuje się, że tuż po odejściu Lilith, Adam modlił się do Boga słowami: "Boże tego świata, Święty Boże, wyślij aniołów: Sanvai, Sansanvai, oraz Semangelofa by przywiedli ją do mnie." Ci zaś pojmali ją na pustyni nad Morzem Czerwonym i powiedzili: "Powróć do Adama natychmiast lub zginiesz utopiona." Lilith zaś zapytała: "Jak mogę powrócić?" Aniołowie zaś odpowiedzieli: "Odmowa oznacza śmierć." Lilith jednak ozwała się tymi słowy: "Jak umrzeć mogę, skoro Bóg nakazał mi roztaczać opiekę nad niemowlętami? Przysięgam wam zatem, iż jeśli dziecko strzec będą nakreślone wasze imiona - oszczędzę je." Mimo to, Bóg ukarał Lilith, każdego dnia uśmiercając setkę jej demonicznych dzieci, zaś amulet przeciwko jej urokom stał się powszechny.

Jedna z koncepcji przyjmuje, że na początku Bóg stworzył Adama i Lilith z prochu ziemi a w ich nozdrza tchnął oddech życia. Byli zatem Adam i Lilith równi w prawach. Adam jednak pragnąc dominacji nad kobietą nakazał jej pewnego dnia zerwać w ogordzie fig. Lilith najadłszy się, przeklinając Boga, opuściła Raj. Wówczas to Adam poskarżył się Bogu. Ten w swojej litości wysłał posłańców za Lilith by przywiedli ją do Adama bądź zgładzili w razie sprzeciwu. Lilith nie powróciła. Bóg chcąc skrócić marazm Adama, uśpił go, zaś z jego żebra dał życie Ewie. Pewnego dnia Lilith pojawiła sie jednak, piękna i silna, i ukazała Ewie. Wówczas to zrodziła się w umyśle Ewy myśl o drugiej kobiecie, zaczął ją gnębić zawężony świat ograniczający się do terenu Raju. Ewa odnalazła zatem jabłoń, którą Adam zasadził przy murze Raju, wspięła się na jej gałąź i przeskoczyła zań. Tam czekała na nią Lilith. Ewa napełniona obawą, pamietała jej przemykającą sylwetkę. Lilith zaś powitała ją mile. I tak kobiety te zaprzyjaźniły się dyskutując długo. Uczyły się od siebie nazwzajem, opowiadały niestworzone historie, śmiały się, płakały razem a siostrzana więź rozrastała się między nimi. Adam zaś niepokoił się odejściami i powrotami Ewy, o czym poinformował Boga. Wówczas tak Bóg, jak i Adam zrozumieli, że boski plan nie powiódł się.

Lilita - ponury sen o kobiecie, która jest silniejsza od najsilniejszych mężczyzn, towarzyszy ludzkości od pradawnych czasów. Jej postać pojawia się w najstarszych odnalezionych tekstach ludzkości. W mezopotamskim eposie o Gilgameszu Lilitu zamieszkiwała Pierwsze Drzewo Huluppu -o wraz z ptakiem i wężem. Bogini Inanna (utożsamiana z Wenus) odnalazła roślinę i zasadziła ją w swym ogrodzie, aby zrobię z jej drewna stół i łoże. Ptak, wąż i Lilitu nie chcieli jednak opuścic drzewa. Mieczem z brązu wypędził Lilitu Gilgamesz, który wezwany na pomoc przez Inannę ściął drzewo. Żydzi wyprowadzają jej imię od słowa 'lajla', oznaczającego noc. Wyobrażają ją sobie jako uskrzydloną kobietę o długich włosach. W Opowieściach Zoharu przedstawiona została jako namiętna istota, pierwsza żona Adama. Po stworzeniu Ewy pełna żalu i pretensji oddaliła się na pustynię. Według innych wersji stworzona jak Adam z ziemi Lilith nie zgodziła się na seksualne podporządkowanie, a podczas sprzeczki użyła nieodpowiedzialnie magicznej mocy boskiego imienia, uniosła się w powietrze i odleciała na pustynię, aby wieść życie demona. W demonologii żydowskiej nocą wyłaniała się z ukrycia, aby uwodzic samotnych mężczyzn i z ich nasienia poczynać zastępy demonów. Cecha ta pozwala włączyć Lilith do gatunku sukkubów - demonów przybierających żeńską postać, aby zdobyć energię zawartą w ludzkim nasieniu. Po dokonaniu tego znikała uprzednio wypijając, niczym modliszka lub wampir, krew skrajnie wyczerpanego kochanka. Potomstwem jej miały być zastępy demonów o kobiecych kształtach i oślich zadkach. Spośród nich najwyżej na drodze występku zaszedł duch zła - Asmodeusz. Osioł, jako symbol rozpusty, był obok sowy przypisywanym Lilith zwierzęciem. Dniem Lilith był piątek, planetą Saturn. Przybranym ojcem jej potomstwa był strącony anioł Samael, którego partnerką jest w świecie zła. Kabaliści przedstawiali ją jako nagą kobietę o ciele zmieniającym się w wężowe sploty. W przeciwieństwie do większości śmiertelnych demonów umrzeć miała dopiero po ostatecznej bitwie światła i ciemności. (...)
W każdej postaci objawia się jako silna, niezależna i niechętna podporządkowaniu się kobieta. W akcie stworzenia równa mężczyźnie nie jest w stanie utrzymywaę związku, w którym jej wymagania nie są respektowane.

Ciemne moce duszy, obsesje, złe skłonności. Astrologowie o to wszystko obwiniają

LILITH - Czarny Księżyc

Lilith nie jest planetą, ani, jak przez długi czas przypuszczano, niewidocznym astralnym satelitą Ziemi. To pewien astronomiczny punkt, w którym koncentrują się szczególnie niebezpieczne energie kosmiczne utożsamiane z siłami zła, a nawet z mocami piekielnymi.

Przez wiele setek lat astrologowie poszukiwali tajemniczego obiektu, który określa się mianem Czarnego Księżyca - Lilith. Na przestrzeni wieków stawiano różne hipotezy, które miały tłumaczyć zasadność istnienia drugiego, niewidzialnego satelity Ziemi, kojarzonego zawsze ze złymi energiami, czarnymi mocami i diabelską siłą. Podejrzewano też, że Lilith jest astralną planetą niewidoczną dla ludzkiego oka, ale mającą ogromny i zarazem destruktywny wpływ na życie ludzkie. Obecnie jednak, po wielu latach poszukiwań, przyjęto, aby Czarny Księżyc Lilith wyznaczać takimi metodami, które mają odniesienie do jakichś konkretnych punktów matematyczno-astronomicznych. Dziś astrologowie uważają, że Czarny Księżyc Lilith to drugi, pusty punkt ogniskowy orbity Księżyca.

Obraz dna duszy człowieka

Podążając mitologicznymi tropami łatwo dostrzec, że Lilith w astrologii reprezentować będzie bardzo interesujący aspekt ludzkiej psyche. Wyznaczenie Lilith w horoskopie pozwala bowiem zajrzeć na dno duszy urodzonego, daje również wskazówkę do odkrycia tego, co jest w nas najbardziej ciemne i mroczne. W astrologii Lilith jako Pramatka symbolizuje Animę, a więc żeński aspekt naszej psychiki, który leży poza progiem świadomości i który często stanowi źródło lęku, niepewności i cierpienia. Jako mroczna Anima - esencja demonicznej kobiecości - Lilith będzie miała szczególnie silny wpływ w horoskopach kobiet.
Czarny Księżyc ukazuje naszą demoniczną naturę, grzeszny aspekt duszy. Jest on odpowiedzialny za złość, wściekłość, warunkuje skłonność do podstępu, dominacji i manipulacji. Symbolizuje też zasadę niespełnionego życzenia, wskazując jednocześnie na sferę, w której trudno przychodzi nam zaspokojenie potrzeb emocjonalnych.
Jako że mitologiczna Lilith stanowiła zagrożenie dla dzieci, dla życia i w ogóle płodności, Czarny Księżyc staje się tym samym związany z aborcją, lękiem przed posiadaniem dzieci, wszelkimi problemami ginekologicznymi uniemożliwiającymi zajście w ciążę; będzie miał też do czynienia z poronieniem, porzuceniem lub kradzieżą dziecka, symbolizować może także pigułkę antykoncepcyjną - Kościół katolicki określa ją przecież mianem narzędzia i wymysłu Szatana (Lilith).

Kobiece pragnienie emancypacji

Postać Lilith, zarówno tę mitologiczną, jak i astrologiczną, wiele łączy z ruchem feministycznym. W tradycji żydowskiej to właśnie Lilith była pierwszą kobietą, która pragnęła emancypacji. Tak dalece nie mogła znieść braku równouprawnienia, że postanowiła opuścić Raj i zorganizować sobie życie zgodne z własnymi standardami niezależności. Czarny Księżyc może zatem reprezentować bunt kobiet przeciwko uciemiężeniu oraz brak posłuszeństwa wobec patriarchalnych norm obyczajowości.
Kosmiczna zasada Lilith stanowi przede wszystkim pewien aspekt archetypu Cienia. Carl G. Jung, twórca teorii archetypów, podaje następującą definicję tego obrazu: "To, czym osoba nie chce byćŇ. Cień w psychologii Junga jest bowiem negatywną stroną osobowości, sumą wszystkich nieprzyjemnych cech, które pragnie się ukryć. Archetyp ten jest podrzędną, pozbawioną wartości, a także prymitywną stroną ludzkiej natury; jest, podobnie jak Lilith, ciemnym obszarem naszej duszy.

Bezskuteczne poszukiwanie Raju

Na poziomie ezoterycznym można rozumieć Czarny Księżyc jako punkt, w którym skupiają się promienie i moce piekielne, może on być rezerwuarem negatywnej karmy, którą przynieśliśmy z poprzedniego wcielenia, bądź też którą wypracowaliśmy w obecnej inkarnacji. Choć energia Lilith nierzadko jest natchnieniem dla artystów, to jednak przeciętny człowiek nie zawsze potrafi sobie z nią konstruktywnie radzić.
Czarny Księżyc konfrontuje nas z cierpieniem i bólem, który jest głęboko zakorzeniony w naszej psychice, a któremu rzadko pozwalamy ujrzeć światło dzienne. Ta kosmiczna zasada reprezentuje ból egzystencjalny, naszą tułaczkę po ziemi w bezskutecznym poszukiwaniu szczęścia i Raju. Odzwierciedla on stan każdego człowieka, który z jednej strony tęskni za możliwością doświadczenia kosmicznej przynależności, z drugiej zaś odczuwa ciągłe poczucie odrzucenia, wygnania i kosmicznej samotności. Lilith staje się więc symbolem tej odwiecznej pratęsknoty, która wymyka się wszelkim określeniom, a która, odkąd istnieje ludzkość, należy do najbardziej frapujących, fascynujących i niepokojących stanów ducha.

Piotr Piotrowski

Johann W. Goethe, ur. 28.08.1749, 13:30 LMT, Frankfurt.
Ten jeden z najsłynniejszych twórców niemieckich jest autorem bardzo mrocznych dzieł (np. "Fausta"), których wątki krążą wokół ciemnej strony życia. W jego horoskopie Lilith przebywa w znaku Panny, w koniunkcji ze Słońcem i MC, czyli znajduje się w najwyższym punkcie kosmogramu. Lilith niemal całkowicie zawładnęła psychiką Goethego, bo - jak wiadomo - poświęcił jej sporo miejsca w opisie słynnej Nocy Walpurgii.

Charles Baudelaire, ur. 09.04.1821, 15:00 LMT, Paryż.
Ten francuski poeta, jeden z piewców oryginalnego kierunku w sztuce zwanego symbolizmem, znany ze swoich mrocznych, turpistycznych czy wręcz demonicznych wierszy, ma w swoim horoskopie Lilith w znaku Wagi - symbolu artystycznej kreatywności, w konfiguracji z Wenus (także odpowiedzialnej za artyzm), Jowiszem i Chironem.

Uwodzicielski demon nocy

Lilith w dosłownym tłumaczeniu znaczy "Bogini Burzy". Jej imię znane jest nam zarówno z Biblii jak i z mitologii sumeryjskiej. W obydwu tych źródłach przedstawiana jest jako piękna kobieta-demon.

Została stworzona w Edenie. I choć Pan ulepił ją z brudu i błota zamiast z czystego pyłu, była niebiańsko urodziwa. Lilith miała długie, ciemne włosy, opadające miękko na plecy. Jej oczy świeciły jak dwie gwiazdy, sprawiały wrażenie wszechwiedzących. Ciało Lilith było zgrabne, włosy zasłaniały jej jędrne piersi. Z pleców wystawały jej skrzydła, które wyglądały, jakby były utkane z jedwabiu. Jej skóra przybierała różne kolory w zależności od pory dnia. Jednak zawsze dało się zauważyć delikatną zieleń jej skóry. Taką właśnie istotę dostał za towarzyszkę życia Adam - pierwszy człowiek.

Adam i Lilith nigdy nie żyli w zgodzie.
Kiedy on chciał się z nią kochać, ona obrażała się, że wymagał od niej leżenia na plecach. Lilith była nieposłuszna i uważała się za równą Adamowi. Kiedy ten próbował ją siłą zmusić do posłuszeństwa, rozwścieczona Lilith wymówiła imię Boga, wzniosła się w powietrze i opuściła Adama. Ten poskarżył się Bogu i Pan wysłał trzy anioły: Senoja, Sansenoja i Semangelofa, aby ją pojmali. Odnaleźli ją nad Morzem Czerwonym, w okolicy, gdzie roiło się od demonów. Aniołowie rozkazali jej, aby wróciła do Adama albo ją utopią. Ale ona po pobycie wśród demonów nie chciała wracać. Aniołowie nie mogli jej zabić, gdyż wcześniej Bóg powierzył jej nadzór nad nowo narodzonymi dziećmi. Powiedziała więc do Aniołów: "Jeżeli kiedykolwiek ujrzę wasze trzy imiona bądź podobizny na amuletach chroniących nowo narodzone dziecko, oszczędzę je."
Aniołowie zgodzili się. Jednak Bóg ukarał ją za nieposłuszeństwo sprawiając, że każdego dnia ginęło sto jej dzieci - demonów, a kiedy nie mogła zabić ludzkiego niemowlęcia z powodu chroniącego go amuletu, zwracała się przeciwko własnemu dziecku.
Adam i Lilith mieli dużo dzieci. Większość z nich towarzyszyła matce, gdy ta opuściła Adama.

Stały się one demonami odwiedzającymi ludzi w sennych koszmarach.
Losy dzieci, które zostały z Adamem nie są znane. Może były zmuszone opuścić Eden razem z ojcem. Niektórzy powiadają, że Lilith panowała jako królowa krainy Zmargadu, a także Saby i że to ona była tym demonem, który zniszczył synów Hioba. Uniknęła jednak przekleństwa śmierci, które padło na Adama, ponieważ opuściła go na długo przed jego upadkiem.
Z mitologii babilońskiej dowiadujemy się, że legendarny Gilgamesz spotkał ją mieszkającą na wierzbie mocy, skąd przegoniła ją bogini Innana. Lilith w tej mitologii występuje jednak nie jako demon, ale jako bogini płodności.
Lilith może nas odwiedzać jedynie w snach. Dusi niemowlęta, jeżeli nie mają amuletu. Uwodzi mężczyzn we śnie i zabija ich. Sprowadza koszmary. Jest władczynią wszystkich demonów nocy i potworów z sennych koszmarów.
Warto się jej wystrzegać.

Krzysztof Andrzejczak

LILITH- Relief z początków drugiego tysiąclecia p.n.e. przedstawia Lilith jako kusicielską i demoniczną zarazem. Ukazana została z atrybutami ptaka oraz swoimi świętymi zwierzętami - lwami. Sowy po jej obu stronach pokazują, że jest boginią ciemności i nocy.

W jej postaci łączą się elementy pożerającej dzieci sumeryjskiej Lamaczu i babilińskiej bogini nieba Isztar. Przeobrażenie się bogini Isztar i jej sumeryjskiej odpowiedniczki Inanny w Lilith wskazuje na przeistaczanie się bogini nieba w demona.

We wczesnej tradycji sumeryjskiej Inana jest życiodajnym bóstwem, które przenosi zmarłych na skrzydłach do następnego życia.
W tradycji talmudycznej i grecko-bizantyjskiej zostaje pozbawiona boskości i zamieniona w żeńskiego demona. Jednym z powodów tej degradacji była następująca w tym czasie zmiana w postrzeganiu kobiecej seksualności: płodność i zmysłowość bogini zaczęły być odbierane przez mężczyzn jako zagrożenie.
Tu mają też swe źródło wszelkie wierzenia, jakoby Lilith kradła męskie nasienie, a potem sama się nim zapładniała i rodziła hordy demonów. Ma ona także ukazywać się mężczyznom w nocy w postaci ponętnych kobiet, kopulować z nimi, a potem zostawiać ich pozbawionych sił życiowych.

---