POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
LABORATORIUM PODSTAW
ELEKTRONIKI
Ćwiczenie 3
Temat: Stabilizatory napięcia i prądu stałego.
I. Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z budową i działaniem stabilizatorów napięcia i prądu stałego zbudowanych z elementów półprzewodnikowych..
Pomiary.
1). Us = 220 V
Ui - napięcie tętnień na wejściu stabilizatora (składowa zmienna nap. wejściowego)
Uo - napięcie tętnień na wyjściu stabilizatora
Parametryczny stabilizator napięcia z diodą Zenera.
Iwy[mA] |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
70 |
80 |
90 |
94 |
Uwy[V] |
4,58 |
4,5 |
4,42 |
4,32 |
4,21 |
4,04 |
3,3 |
2,4 |
0,75 |
0,03 |
Ui[mV] |
850 |
900 |
850 |
1000 |
880 |
920 |
940 |
1000 |
1060 |
1600 |
Uo[mV] |
28 |
32 |
38 |
46 |
56 |
78 |
135 |
132 |
50 |
30 |
ku[V/V] |
0,0329 |
0,0355 |
0,0447 |
0,046 |
0,0636 |
0,0847 |
0,1436 |
0,132 |
0,0471 |
0,0187 |
Kompensacyjny stabilizator napięcia
Iwy[mA] |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
70 |
80 |
100 |
130 |
128 |
Uwy[V] |
9 |
8,99 |
8,98 |
8,98 |
8,97 |
8,97 |
8,96 |
8,96 |
8,95 |
8,96 |
7,89 |
Ui[mV] |
180 |
300 |
420 |
540 |
660 |
780 |
1000 |
1120 |
1300 |
1650 |
1600 |
Uo[mV] |
2,5 |
4 |
6 |
8,5 |
9,5 |
11,5 |
15,5 |
17,5 |
23 |
42 |
60 |
ku[V/V] |
0,0138 |
0,0133 |
0,0142 |
0,017 |
0,0143 |
0,0147 |
0,0155 |
0,0156 |
0,0176 |
0,0264 |
0,0375 |
122 |
115 |
107 |
98 |
94 |
91 |
6,16 |
4,54 |
3,08 |
1,8 |
0,67 |
0,02 |
1500 |
1400 |
1300 |
1200 |
1100 |
1050 |
40 |
28 |
20 |
11 |
5 |
0 |
0,0266 |
0,02 |
0,0153 |
0,0091 |
0,0045 |
0 |
Stabilizator napięcia 9V - MAA723
Iwy[mA] |
0 |
20 |
100 |
180 |
290 |
Uwy[V] |
9 |
9 |
8,97 |
8,96 |
8,47 |
Ui[mV] |
12 |
360 |
1400 |
2400 |
4000 |
Uo[mV] |
0 |
0 |
0 |
0 |
1400 |
ku |
0 |
0 |
0 |
0 |
0,35 |
Stabilizator napięcia zaciski 4,5 zwarte |
|
Us |
UWY |
[ V ] |
[ V ] |
140 |
8,26 |
150 |
8,75 |
160 |
8,85 |
170 |
8,88 |
180 |
8,9 |
190 |
8,92 |
200 |
8,93 |
210 |
8,95 |
220 |
8,96 |
230 |
8,97 |
240 |
8,98 |
Stabilizator napięcia zaciski 4,5 rozwarte |
|
Us |
UWY |
[ V ] |
[ V ] |
140 |
8,38 |
150 |
8,8 |
160 |
8,86 |
170 |
8,89 |
180 |
8,91 |
190 |
8,92 |
200 |
8,94 |
210 |
8,95 |
220 |
8,96 |
230 |
8,97 |
240 |
8,98 |
Stabilizator napięcia MAA 723 |
|
Us |
UWY |
[ V ] |
[ V ] |
140 |
7,3 |
150 |
7,31 |
160 |
7,31 |
170 |
7,31 |
180 |
7,32 |
190 |
7,32 |
200 |
7,32 |
210 |
7,32 |
220 |
7,32 |
230 |
7,32 |
240 |
7,32 |
Stab. napięcia Zenera |
|
Us |
UWY |
[ V ] |
[ V ] |
140 |
3,94 |
150 |
4,05 |
160 |
4,13 |
170 |
4,2 |
180 |
4,27 |
190 |
4,31 |
200 |
4,37 |
210 |
4,41 |
220 |
4,45 |
230 |
4,48 |
240 |
4,52 |
2). R0=180Ω
3). Us = 220 V
4). R0 = 50 Ω
Stabilizator prądu (prosty) |
|||||
R0 |
UWY |
Ui |
U0 |
IWY |
gm |
[ Ω ] |
[ V ] |
[ mV ] |
[ mV ] |
[ A ] |
mS |
1 |
0,15 |
2100 |
28 |
0,15 |
13,33 |
10 |
1,91 |
1900 |
270 |
0,191 |
14,21 |
20 |
3,35 |
1600 |
440 |
0,167 |
13,75 |
30 |
4,56 |
1500 |
520 |
0,152 |
11,55 |
40 |
5,56 |
1450 |
560 |
0,139 |
9,65 |
50 |
6,32 |
1400 |
600 |
0,126 |
8,57 |
60 |
7,12 |
1250 |
640 |
0,118 |
8,53 |
70 |
7,77 |
1200 |
660 |
0,111 |
7,85 |
80 |
8,29 |
1150 |
680 |
0,103 |
7,39 |
90 |
8,81 |
1050 |
640 |
0,097 |
6,77 |
Stabilizator prądu (4,5 rozwarte) |
|||||
R0 |
UWY |
Ui |
U0 |
IWY |
gm |
[ Ω ] |
[ V ] |
[ mV ] |
[ mV ] |
[ ] |
mS |
1 |
0,06 |
1000 |
0 |
0,06 |
0 |
10 |
0,95 |
1000 |
5,5 |
0,095 |
0,55 |
20 |
1,87 |
1000 |
9 |
0,093 |
0,45 |
30 |
2,76 |
1000 |
13 |
0,092 |
0,433 |
40 |
3,64 |
1000 |
16,5 |
0,091 |
0,412 |
50 |
4,5 |
1000 |
19 |
0,09 |
0,38 |
60 |
5,32 |
1000 |
22 |
0,088 |
0,366 |
70 |
6,09 |
1000 |
24 |
0,087 |
0,342 |
80 |
6,82 |
1000 |
27 |
0,085 |
0,337 |
90 |
7,09 |
1000 |
29 |
0,078 |
0,322 |
Stabilizator napięcia zaciski 4,5 rozwarte |
||
Us |
UWY |
IWY |
[ V ] |
[ V ] |
[ mA ] |
140 |
3,76 |
75,2 |
150 |
4,07 |
81,4 |
160 |
4,36 |
87,2 |
170 |
4,74 |
94,8 |
180 |
5,08 |
101,6 |
190 |
5,42 |
108,4 |
200 |
5,73 |
114,6 |
210 |
6,08 |
121,6 |
220 |
6,38 |
127,6 |
230 |
6,73 |
134,6 |
240 |
7,06 |
141,2 |
Stabilizator napięcia zaciski 4,5 zwarte |
||
Us |
UWY |
IWY |
[ V ] |
[ V ] |
[ mA ] |
140 |
3,75 |
75 |
150 |
4,05 |
81 |
160 |
4,38 |
87,6 |
170 |
4,77 |
95,4 |
180 |
5,06 |
101,2 |
190 |
5,4 |
108 |
200 |
5,72 |
114,4 |
210 |
6,08 |
121,6 |
220 |
6,42 |
128,4 |
230 |
6,73 |
134,6 |
240 |
7,04 |
140,8 |
Stabilizator napięcia Zenera |
||
Us |
UWY |
IWY |
[ V ] |
[ V ] |
[ mA ] |
140 |
3,79 |
75,8 |
150 |
4,12 |
82,4 |
160 |
4,47 |
89,4 |
170 |
4,8 |
96 |
180 |
5,1 |
102 |
190 |
5,45 |
109 |
200 |
5,76 |
115,2 |
210 |
6,13 |
122,6 |
220 |
6,47 |
129,4 |
230 |
6,8 |
136 |
240 |
7,12 |
142,4 |
Użyte wzory.
Wykresy.
Uwagi i wnioski.
W ćwiczeniu tym badaliśmy stabilizatory napięcia i prądu. Podstawowym zadaniem stabilizatora napięcia jest dostarczanie napięcia stałego o wartości mało zależnej od zmian napięci wejściowego , obciążenia, czasu i temperatury otoczenia, czyli napięcia stabilnego.
Ze względu na działanie stabilizatory można podzielić na:
- stabilizatory parametryczne,
- stabilizatory kompensacyjne.
Stabilizatory parametryczne to układy najprostsze, o stosunkowo nie najlepszych parametrach. Ich cechą wspólną jest brak stabilizującego sprzężenia zwrotnego. Wykorzystują one wyłącznie nieliniowość charakterystyk prądowo-napięciowych elementów półprzewodnikowych. Przykładem jest stabilizator z diodą Zenera. Charakteryzuje się on opadającą charakterystyką napięcia wyjściowego przy wzroście prądu wyjściowego, oraz w miarę stałą zależnością napięcia wyjściowego przy zmianach napięcia wejścia.
Stabilizatory kompensacyjne porównują napięcie (prąd) stabilizowane z napięciem wzorcowym i odpowiednio wzmocnioną różnicę tych napięć regulują rezystancję tak ,aby skompensować tą różnicę. Badany stabilizator kompensacyjny oznaczał się stałą zależnością napięcia od prądu wyjściowego w zakresie do ok. 130 mA, i stałą zależnością napięcia wyjściowego przy zmianach napięcia wejściowego w całym zakresie jego zmian.
Stabilizatory scalone wykonywane są w dwóch podstawowych grupach. Pierwsze to stabilizatory uniwersalne, które zawierają tylko pewne bloki stabilizatora. Badany stabilizator scalony MAA 723 oznacza się stałą zależnością napięcia od prądu wyjściowego do ok. 170 mA, oraz idealnie stałą zależnością napięcia wyjściowego przy zmianach napięcia wejściowego w całym zakresie jego zmian. Drugą grupę stanowią stabilizatory lokalne na względnie duże prądy rzędu 3-5 A.