Sprawozdanie z Inżynierii leśnej
„Drogownictwo leśne”
Grunty wykorzystuje się jako:
podłoże
elementy drogi tzn. na warstwę odsączająco-odcinającą
nasypy
jako nawierzchnia ( warstwa nośna )
Grunty charakteryzują się różnym składem granulometrycznym (udziałem poszczególnych frakcji ) , a przez to różna jest ich przydatność i technika postępowania w drogownictwie .
Grunty dzielimy na :
sypkie tj. np. żwir, pospółka
mało spoiste ( przejściowe ) tj. np. piasek gliniasty, piasek pylasty, pył
spoiste tj. np. iły, gliny
|
Frakcje |
|||
Grunt |
Żwir |
Piasek |
Pył |
Ił |
1 |
82 |
15 |
3 |
- |
2 |
- |
96 |
4 |
- |
3 |
- |
67 |
28 |
5 |
4 |
- |
49 |
29 |
22 |
Rozpoznanie gruntu:
1 - żwir
2 - piasek gliniasty
3 - glina piaszczysta
4 - glina ciężka
Uziarnienie :
U - wskaźnik uziarnienia
U=d60/d10
d60 -średnica oczka sita przez które przeleci 60% materiału [mm]
d10 -średnica oczka sita przez które przeleci 10 %materiału [mm]
1 d60 = 0,07 d10 =0,0015 U=46,7 grunt b. różnoziarnisty
2 d60 = 0,25 d10 =0,006 U=41,7 grunt b. różnoziarnisty
3 d60 =0,4 d10=0,13 U=3,08 grunt równoziarnisty
4 d60 =7 d10 =0,25 U=28 b. różnoziarnisty
Ziarnistość gruntu określono na podstawie wartości U
U≤ 5 grunt równoziarnisty
5< U ≤ 15 grunt różnoziarnisty
U> 15 grunt bardzo różnoziarnisty
Plastyczność gruntu
Wskaźnik plastyczności Ip =Wl-Wp Wl -granica płynności
Wp-granica plastyczności
Uwaga: dla gruntów sypkich nie określa się
grunt: 1 Ip=38,0-14,0=24,0
2 Ip= 24,0-11,0=13
3 Ip= 20,0-11,0=9,0
4 Ip = nie ma
Zagęszczalność gruntu :
1 ωopt=8,0 γd= 1,85
2 ωopt=11,0 γd=2,00
3 ωopt=11,0 γd=1,95
4 ωopt=14,0 γd= 1,80
Kapilarność gruntu HKnb (podsiąkanie kapilarne niebezpieczne)
1 HKnb= brak
2 HKnb=0,8 grunt niewysadzinowy
3 HKnb=1,0 grunt na pograniczu niewysadzinowego i wątpliwego
4 HKnb=1,5 grunt wysadzinowy
zależnie od współczynnika HKnb grunty dzielimy na :
HKnb<1m grunt niewysadzinowy
1<HKnb<1,3 grunt wątpliwy (w domyśle wysadzinowy)
Hknb>1,3 grunt wysadzinowy
W zależności od poziomu wody gruntowej i wartości współczynnika Hknb mogą wystąpić 3 przypadki :
Hp -głębokość przemarzania
Hw -poziom wody gruntowej
Hw>HKnb+0,2+Hp spełniony warunek -grunt niewysadzinowy
Hw≤HKnb+Hp grunt wysadzinowy, drogę trzeba wybudować na nasypie. Nasyp musi być tak wysoki aby był spełniony warunek
Hw>HKnb+0,2+Hp
Hp sięga do lustra wody lub podsiąkanie kapilarne sięga do poziomu gleby
Przydatność gleby na warstwę odsączająco-odcinającą
Aby gleba była przydatna na warstwę odsączająco-odcinającą musi spełniać pewne warunki tj.
najlepiej aby była to substancja różnoziarnista
musi w miarę szybko przenosić wodę. Dlatego posługujemy się wskaźnikiem wodoprzepuszczalności (filtracji) K10
gdy K10>3(5)m/dobę czyli 3(5) *10-3cm/sek grunt nadaje się na warstwę odsączająco-odcinającą.
1 10 nadaje się na warstwę , ale można dodać trochę piasku
2 10-5 nie nadaje się na warstwę odsączająco-odcinającą
10-7 nie nadaje się na warstwę odsączająco-odcinającą
10-8 nie nadaje się na warstwę odsączająco-odcinającą
Przydatną cechą jest współczynnik CBR (%)
1 CBR=25÷40%
2 CBR=10÷15%
3 CBR=5÷15%
4 CBR=6÷12%
Podsumowanie:
Na obszarze, na którym mam budować drogę wystąpiły następujące rodzaje gruntu: żwir, piasek gliniasty, glina piaszczysta, glina ciężka.
Spośród gruntów, które wystąpiły na moim obszarze na warstwę odsączająco-odcinającą nadaje się żwir(po ewemtualnym dodaniu piasku). Pozostałe grunty w zasadzie nie mogą być zastosowane w tym celu.
STABILIZACJE DRÓG LEŚNYCH
Stabilizacja granulometryczna polega na doziarnieniu gruntu rodzimego tzn. dodaniu do niego takich frakcji, aby uzyskać uziarnienie mieszanki optymalnej.
Zakładam, że na miejscu budowy drogi znajduje się piasek gliniasty (gleba nr.3), który po zmieszaniu z gliną ciężką (gleba nr.1) będzie miał właściwości zbliżone do mieszanki optymalnej.
Powyższe gleby należy zmieszać w następujących proporcjach:
dane: odcinek 31 =54mm
odcinek 30=12
odcinek 01=42
proporcje gleb :
gleba 1 12/54=0,22 ⇒22%
gleba 3 42/54=0,78 ⇒78%
dowożenie 22% gleby 4 jest na granicy opłacalności ekonomicznej, chyba że transport odbywał się będzie na bliską odległość .
Obliczenia dla żwiru:
Zakładam, że na miejscu budowy drogi znajduje się żwir (gleba nr.4), który po zmieszaniu z piaskiem gliniastym (gleba nr.3) będzie miał właściwości zbliżone do mieszanki optymalnej.
Powyższe gleby należy zmieszać w następujących proporcjach:
dane: odcinek 34 =103mm
odcinek 30=79
odcinek 04=24
proporcje gleb :
gleba 4 79/103=0,77 ⇒77%
gleba 3 24/103=0,23 ⇒23%
dowożenie 23% gleby 3 jest na granicy opłacalności ekonomicznej, chyba że transport odbywał się będzie na bliską odległość .
Stabilizacja wapnem:
Do stabilizacji wapnem nadają się grunty, które zawierają przynajmniej 10% frakcji ilastej. W przypadku stabilizacji wapnem gleba nie powinna zawierać więcej niż 10% związków organicznych . Kwasowość nie ma większego znaczenia. Po wykonaniu stabilizacji grunt staje się nienasiąkliwy oraz mało plastyczny. Stabilizację prowadzimy do głębokości 15cm. Prace prowadzimy w następujący sposób:
obliczamy ilość wapna na jednostkę powierzchni (m2) oraz ilość wody potrzebną do stabilizacji (na m2)
rozsypujemy wapno na powierzchni drogi, a następnie mieszamy je z glebą na drodze za pomocą glebogryzarki na głębokość 15cm.
po wymieszaniu polewamy wodą.
UWAGA: nie należy przesadzać z ilością wapna gdyż jeśli dodamy o 3÷5% za dużo, grunt po namoczeniu nie daje się zastabilizować.
Ilość wapna obliczamy z wzoru:
Wwp=γd*h*x h-głębokość stabilizacji
x -procentowy dodatek wapna 8÷9%
ilość wody obliczamy z wzoru:
Ww=γd*x*h*(Wopt -Wakt) Wopt - wilgotność optymalna
Wakt - wilgotność aktualna
do stabilizacji wapnem nadaje się glina ciężka
Wwp=18,0*0,15*0,09=0,24kg/m2
zakładam, że wilgotność aktualna wynosi 4%
Ww=18,0*0,24*(0,14-0,04)=0,43 l/m2
Stabilizację popiołami lotnymi z węgla brunatnego prowadzi się w podobny sposób jak stabilizację wapnem, z tym że w tej metodzie nie jest tak ważne dokładne dawkowanie stabilizatora.
STABILIZOWANIE GRUNRÓW SYPKICH
Stabilizacja cementem:
Cementem możemy stabilizować grunty sypkie i mało spoiste, które mają mniej niż 10% frakcji ilastej oraz nie mogą zawierać więcej niż 2% związków organicznych. Ponadto ważne jest aby pH gleby nie było niższe niż 4,5 . Dodatek cementu stanowi 6÷12% .
Stabilizację prowadzimy do głębokości 15cm. Prace prowadzimy w następujący sposób:
obliczamy ilość cementu na jednostkę powierzchni (m2) oraz ilość wody potrzebną do stabilizacji (na m2)
rozsypujemy cement na powierzchni drogi, a następnie mieszamy je z glebą na drodze za pomocą glebogryzarki na głębokość 15cm.
po wymieszaniu polewamy wodą.
Ilość cementu obliczamy z wzoru:
Wwp=γd*h*x h-głębokość stabilizacji
x -procentowy dodatek cementu
ilość wody obliczamy z wzoru:
Ww=γd*x*h*(Wopt -Wakt) Wopt - wilgotność optymalna
Wakt - wilgotność aktualna
do stabilizacji cementem nadaje się piasek gliniasty oraz żwir po dodaniu piasku .Ja do stabilizacji wybieram piasek gliniasty. Dodatek cementu 10%
Wwp=20,0*0,15*0,10=0,30kg/m2
zakładam, że wilgotność aktualna wynosi 4%
Ww=20,0*0,30*(0,11-0,04)=0,42 l/m2
Zalety:
Zaletą stabilizacji cementem jest to, że tak zastabilizowana droga może stanowić podbudowę dla drogi kat.1
Wady:
Po wykonaniu stabilizacji przez ok. miesiąc nie można użytkować drogi.
Uwagi:
Beton można impregnować bituminami (ok. 1 l/m2) lub posypać warstwą gruntu o grubości 3÷5 cm w celu wypełnienia porów i zabezpieczenia betonu przed niszczącym działaniem mrozu i uszkodzeniami mechanicznymi.
STABILIZACJA GRANULOMETRYCZNA ŻUŻLEM GRANULOWANYM
W celu zastabilizowania gruntu tym sposobem należy dodać 20÷25%
żużla granulowanego oraz 2÷3% katalizatora (np. wapno) . Jako karalizatora możemy dodać 3÷4% popiołu aktywnego.
STABILIZACJA ŻYWICAMI SYNTETYCZNYMI
Do gruntu za pomocą wtryskarki wtryskuje się żywicę, a następnie miesza się np. za pomocą glebogryzarki. Ta metoda stabilizacji jest kosztowna, dlatego rzadko się ją stosuje.
STABILIZACJA UPŁYNNIONYM ASFALTEM AUG
Do mieszanej gleby za pomocą wtryskarki wtryskuje się upłynniony asfalt AUG . Ta metoda stabilizacji jest kosztowna, dlatego rzadko się ją stosuje. Stanowi dobrą stabilizację dla dróg kat. 3 oraz jako podbudowa dla dróg kat. 2
Spośród w/w rodzajów stabilizacji gruntów sypkich ja wybrałem stabilizację żużlem granulowanym. Wybór uzasadniam dostępnością surowca (huta) oraz mniejszymi kosztami (ceny materiałów), a także brakiem specjalistycznego sprzętu, który należałoby sprowadzać, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Do stabilizacji tym sposobem nadaje się piasek gliniasty.
zakładam 20% dodatek żużla
ilość żużla obliczam z wzoru:
Wż=γd*h*ż% gdzie γd ; h jak wyżej
ż% - procentowy dodatek żużla
Wż=20,0*0,15*0,2=0,6kg/m2
dodatek wody z wzoru:
Ww=γd*h*(Wopt -Wakt) Wopt - wilgotność optymalna
Wakt - wilgotność aktualna
zakładam, że wilgotność aktualna wynosi 4%
Ww=20,0*0,15*(0,11-0,04)=0,21 l/m2
Budowa dróg leśnych
Drogi leśne dzielimy na kategorie ze względu na łączną objętość ładunku jaki jest nimi przewożony w ciągu roku.
Kat. L 3 ładunek do 5000m3/rok -najczęściej wykonane w systemie powierzchniowym, o małym natężeniu ruchu, jednowarstwowe.
Kat. L 2 ładunek od 5000 do 10000m3/rok -są to podstawowe drogi wywozowe, wymagana dwuwarstwowa nawierzchnia (wyjątek stanowi nawierzchnia zastabilizowana cementem). Nawierzchnie te to tak zwane twarde nieulepszone . Jednopasmowe. Woda ma możliwość przenikania.
Kat. L 1 ładunek powyżej 10000m3/rok -to tzw. twarde ulepszone. Dwupasmowe, woda nie przenika przez powierzchnię. Występuje tutaj zawsze:
nawierzchnia (najczęściej bitumiczna 3÷5cm)
podbudowa (jedno lub dwuwarstwowa)
Uogólniając drogi buduje się wg. schematu:
na drogach leśnych warstwa jezdna jest jednowarstwowa , ale na drogach publicznych warstwa jezdna może składać się z następujących warstw:
-warstwy ścieralnej
-warstwy wiążącej
-warstwy wyrównującej
także podbudowa drogi może być jednowarstwowa lub wielowarstwowa.
Wyróżniamy trzy systemy wbudowania nawieżchni w korpus drogi:
-korytowy
-powierzchniowy
-powierzchniowy z wtórnie wytworzonym korytem
RODZAJE NAWIERZCHNI DRÓG LEŚNYCH
KATEGORIA L1
NAWIERZCHNIA |
NA PODŁOŻU SYPKIM |
NA PODŁOŻU MAŁO SPOISTYM |
NA PODŁOŻU SPOISTYM |
Bitumiczna na podbudowie z gruntu stabilizowanego cementem |
stabilizowanego cementem |
jak obok, z tum że przed stabilizacją możemy doziarnić gruntem szkieletowym (10-15%) |
nie wykonuje się |
bitumiczna asfaltowa na podbudowie tłucz- niowej |
a) 3-5cm dywanik bitumiczny b) 10-12 tłuczeń drobny φ20- 40 mm+ kliniec +miał kamienny c) tłuczeń gruby φ40-80mm |
jak obok, ale można dodać 10-15cm piasku jako warstwę odsącza- jąco-odcinającą |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
bitumiczna na podbudowie brukowej |
wyrównanie klińcem i miałem kamiennym |
jak obok +10cm piasku jako warstwa odsączająco-odcinają- ca |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
DROGI KATEGORII L2
Drogi kategorii L2 buduje się z głównie jako dwuwarstwowe jednopasowe
NAWIERZCHNIA |
NA PODŁOŻU SYPKIM |
NA PODŁOŻU MAŁO SPOISTYM |
NA PODŁOŻU SPOISTYM |
Tłuczniowa |
a)impregnat (asfalt 2Ⴘ2,5kg/m2) b)10-12cm tłuczeń drobny +kliniec +miał c)14-15cm tłuczeń gruby |
jak obok, ale można dodać 10-15cm piasku jako warstwę odsącza- jąco-odcinającą |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
Żużlowe |
a) 10-12 żużel paleniskowy (drobny) lub wielkopiecowy z dodatkiem piachu b)14-15 żużel wielkopiecowy |
jak obok, ale można dodać 10-15cm piasku jako warstwę odsącza- jąco-odcinającą |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
NAWIERZCHNIA |
NA PODŁOŻU SYPKIM |
NA PODŁOŻU MAŁO SPOISTYM |
NA PODŁOŻU SPOISTYM |
żwirowa |
a)10-12cm żwiru sortowanego +miał kamienny b)14-15cm pospółki nieprzesiewanej jako podbudowa φ 0÷60mm |
jak obok, ale można dodać 10-15cm piasku jako warstwę odsącza- jąco-odcinającą |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
żwirowo-żużlowa |
a) 10-12 żużel paleniskowy (drobny) lub wielkopiecowy z dodatkiem piachu b)14-15cm pospółki nieprzesiewanej jako podbudowa φ 0÷60mm |
jak obok, ale można dodać 10-15cm piasku jako warstwę odsącza- jąco-odcinającą |
jak obok, ale można dodać 20-30cm piasku jako warstwę odsączającoodcinającą lub 15cm stabilisacji wapnem |
żużlowo- tłuczniowa |
a)impregnat (asfalt 2Ⴘ2,5kg/m2) b)10-12cm tłuczeń drobny +kliniec +miał |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Drogi L2 jednowarstwowe
Mirż Grzegorz gr.6
8
warstwa jezdna
podbudowa
3-5cm asfaltu
15-18 cm grunt
3-5cm asfaltu
wyrównanie
16-20cm brukowiec
15-18 cm grunt