Zabawy z dzieckiem
Wyspa Skarbów
Zabawa dla dzieci w wieku 3-8 lat i rodziców
Cel: rodzinna gra integracyjna
Rekwizyty: zapałki, słodycze, kostka do gry, pionek dla każdego uczestnika
Scenariusz: Na stole układamy wspólnie planszę do gry — zamkniętą trasę (pętlę), której każde kolejne pole oznaczone jest zapałką. Następnie niektóre z zapałek wymieniamy na słodycze — skarby. Gracze trafiają teraz na wyspę skarbów i wyruszają z wyznaczonego miejsca, przesuwając się o tyle pól, ile wypadnie na kostce. Każdy, kto trafi na ciastko lub cukierek, może go sobie zabrać. Gra kończy się, kiedy wszystkie skarby na wyspie zostaną zebrane.
Prosto do celu
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie zręczności i umiejętności matematycznych
Rekwizyty: pudełko, po 5 drobnych przedmiotów (np. guzików) dla każdego uczestnika, kawałek sznurka
Scenariusz: Na podłodze stawiamy pudełko. Kilka kroków dalej umieszczamy sznurek, który będzie linią startową. Każdy z zawodników dostaje po 5 guzików. Każdy z uczestników zabawy po kolei staje na linii startowej i stara się trafić jednym ze swoich guzików do celu. Jeżeli mu się uda, od każdego z graczy dostaje po jednym dodatkowym guziku (za każdym razem głośno liczymy: np. Adaś miał 3 guziki, dostał jeden od Kuby i jeden od Kacpra, więc teraz ma 5). Jeżeli nie trafi, zabiera swój guzik z powrotem. Wygrywa ten, komu jako jedynemu zostaną w ręce guziki.
Wełniana opowieść
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie kreatywności i wyobraźni
Rekwizyty: motek wełny
Scenariusz: W zabawie może brać udział 2 lub więcej osób. Pierwsza osoba wymyśla pierwsze zdanie opowieści i rozwijając wełnę „rysuje” na podłodze związaną z nią rzecz lub postać (np. „Dawno, dawno temu w wielkim zamku żyła sobie piękna księżniczka” — układamy z wełny kontury zamku lub postać księżniczki). Motek przekazuje kolejnej osobie, która wymyśla kolejne zdanie itd.
Najdłuższy wąż
Zabawa dla dzieci w wieku 4-5 lat
Cel: rozwijanie zdolności manualnych
Rekwizyty: gazeta lub duża kartka papieru dla każdego uczestnika, nożyczki
Scenariusz: Zaczynając od brzegu kartki lub gazety, po spirali, każde dziecko wycina z papieru jak najdłuższego węża. Na koniec porównujemy węże, układając je obok siebie. Twórca najdłuższego dostaje nagrodę.
Mumia faraona
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie sprawności manualnej i koordynacji ruchów
Rekwizyty: dwie rolki papieru toaletowego na jedną „mumię”
Scenariusz: W „Mumię faraona” może bawić się dwoje lub więcej dzieci albo np. dziecko z rodzicem. Jedna z osób owija drugą papierem toaletowym tak, aby cała postać była zakryta (uwaga: młodsze dzieci mogą się bać, jeżeli nie pozostawimy im otworów na usta i oczy). Jeżeli uczestników jest więcej, możemy zorganizować konkurs, która grupa najszybciej przygotuje mumię.
Bajkowe kalambury
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie inteligencji, wyobraźni i umiejętności kojarzenia
Rekwizyty: szary papier pakowy, półpergamin lub tablica oraz flamaster do rysowania
Scenariusz: Zabawa podobna do telewizyjnego programu „Kalambury”. Jedna z osób przygotowuje hasła: tytuły bajek lub imiona występujących w nich postaci. Druga osoba rysuje podane hasła na tablicy lub pergaminie. Pozostali odgadują. Zabawę można też przeprowadzić bez żadnych rekwizytów — wówczas zamiast rysować, zawodnicy odgrywają zadane scenki.
Jednoręki łowca
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie sprawności manualnej
Rekwizyty: rękawica z jednym palcem (może być kuchenna), pudełko zapałek
Scenariusz: Zapałki wysypujemy z pudełka. Zadaniem gracza jest w określonym czasie jedną ręką (w rękawicy) zebrać jak najwięcej zapałek i umieścić w pudełku. Przy okazji możemy oczywiście poćwiczyć umiejętność liczenia :-)
Mistrz Kształtów
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwijanie umiejętności logicznego myślenia, kojarzenia i spostrzegawczości
Rekwizyty: brak
Scenariusz: Jeden z zawodników — może to być rodzic — wskazuje przedmiot i opisuje, jaki ma kształt (np. długopis - podłużny). Następnie, kolejno, każdy z uczestników zabawy kolejno wymyśla przedmiot o podobnym kształcie (np. ołówek, wałek do ciasta, latarnia uliczna, zapałka, ...). Jeżeli zawodnik ma problemy, oddaje fant. Na końcu wykupujemy fanty śpiewając piosenki, robiąc przysiady itp. Ten, kto stracił ich najmniej, zostaje Mistrzem Kształtów.
Domino
Zabawa dla dzieci od 3. roku życia
Cel: rozwój umiejętności logicznego myślenia, spostrzegawczości, wyobraźni
Rekwizyty: różne drobne przedmioty, zabawki
Scenariusz: Wszystkie rekwizyty wysypujemy na środku pokoju. Każde z dzieci bierze dla siebie tyle samo przedmiotów, na środku zostaje tylko jeden. Gracze kolejno próbują dołączać po jednym ze „swoich” rekwizytów do leżącego na środku. Mają przy tym uzasadniać swój wybór, wskazując podobieństwa między konkretnymi przedmiotami, np. czerwony klocek - czerwony pluszowy miś (kolor) - kot z drewna (zwierzę) - wykałaczka (materiał) - długopis (kształt) itd.
Wysoka wieża
Zabawa dla dzieci od 3. roku życia
Cel: rozwój umiejętności manualnych, wyobraźni, orientacji w przestrzeni
Rekwizyty: szalik, chustka lub szeroka wstążka oraz klocki
Scenariusz: Zabawa polega na budowaniu z klocków, z zawiązanymi oczami, jak najwyższej wieży. W czasie, kiedy jedno z dzieci buduje, pozostałe liczą głośno z ilu elementów składa się wieża. Wygrywa autor najwyższej budowli.
Złap lisa za ogon
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój sprawności fizycznej i koordynacji ruchowej
Rekwizyty: skakanka lub sznur
Scenariusz: „Lis” dostaje skakankę. Jeden z jej końców trzyma w dłoni i ucieka, ciągnąc „ogon” za sobą. Pozostałe dzieci próbują złapać go — ale tylko rękami. Zwycięzca w nagrodę zostaje „lisem”.
Owca i wilki
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój sprawności fizycznej i orientacji w przestrzeni
Rekwizyty: mały dzwonek lub grzechotka, opaska na oczy dla każdego gracza
Scenariusz: Jedno z dzieci („owca”) dostaje dzwonek lub grzechotkę. Pozostałe („wilki”) zakładają na oczy opaski. „Owca” pasie się na łące, co chwilę wydając dźwięki dzwonkiem lub grzechotką. Zadaniem „wilków” jest jej odnalezienie i złapanie. Kto dokona tego jako pierwszy, zostaje „owcą”.
Polowanie na świnkę
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój koordynacji ruchowej dziecka oraz umiejętności matematycznych
Rekwizyty: piłka tenisowa dla każdego uczestnika, miarka
Scenariusz: Uproszczona wersja popularnej francuskiej gry w boule. Na ziemi rysujemy kółko. Ustawia się w nim pierwszy z graczy i puszcza po ziemi „świnkę” (kamyk lub piłeczkę w wyróżniającym się kolorze) na odległość kilku metrów. Następnie, kolejno, każde dziecko próbuje stojąc w kółku tak poturlać swoją piłeczkę, żeby znalazła się jak najbliżej „świnki”. Jeżeli różnice są niewielkie, mierzymy odległości miarką, żeby nie było wątpliwości i porównujemy (np. 46 centymetrów to mniej niż 48).
Mały budowniczy
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój sprawności fizycznej, koordynacji ruchów i wyobraźni przestrzennej dziecka
Rekwizyty: wiaderko i łopatka dla każdego uczestnika
Scenariusz: Zabawa rozgrywana jest w piaskownicy. Dzieci stają obok siebie w rozkroku. Każdy z uczestników ma za plecami, w odległości około pół metra, wiaderko. Na sygnał "start" każdy z uczestników schyla się i próbuje, nabierając piasek łopatką, napełnić stojący za nim pojemnik. Zwycięzcą zostaje ten, kto dokona tego jako pierwszy.
Kto pod kim dołki kopie...
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój umiejętności manualnych dziecka
Rekwizyty: mała piłka (np. tenisowa), łyżka lub łopatka do piasku
Scenariusz: W piaskownicy lub na innej w miarę równej powierzchni usypujemy kopczyk z piasku. Na szczycie umieszczamy piłeczkę. Dzieci na zmianę wybierają piasek spod piłki w taki sposób, żeby piłka się nie stoczyła. Zaczyna najmłodszy z graczy. Komu przy podbieraniu piasku stoczy się piłka — odpada.
Sprytny tragarz
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój umiejętności manualnych dziecka
Rekwizyty: zapałki i pudełka od zapałek
Scenariusz: Pudełko stawiamy na stole pionowo, na dłuższym boku. Następnie staramy się umieścić na grzbiecie takiego „osiołka” jak najwięcej „bagaży” (zapałek). W przypadku jednego dziecka zabawę możemy uatrakcyjnić zapisując rekordy: największą liczbę bagaży załadowanych na grzbiet osiołka lub najlepszy czas, w jakim uda się ułożyć np. 10 zapałek. W grupie kilkorga maluchów urządzamy zawody, kto ułoży najwięcej albo będzie najszybszy.
Zamiana ról
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: kształtowanie odpowiedzialności i umiejętności koncentracji uwagi
Rekwizyty: brak
Scenariusz: Najlepszym sposobem na poskromienie przestępcy jest czasami mianowanie go... stróżem prawa. Podobnego mechanizmu można użyć w kontaktach z dzieckiem. Jeżeli chcesz zaszczepić maluchowi takie cechy jak odpowiedzialność, rozwaga, samodzielność — zamień się z nim rolami. Pozwól mu samemu ułożyć harmonogram dnia. Poza jego własnymi pomysłami, niech znajdą się w nim również wszystkie niezbędne elementy, takie jak prasowanie, zakupy czy przygotowanie obiadu. Niech dziecko wyznaczy Ci zadania do wykonania. Po zakończeniu zabawy porozmawiajcie o swoich wrażeniach.
Trzymajmy się planu
Zabawa dla dzieci od 2. roku życia
Cel: rozwój systematyczności i umiejętności koncentracji uwagi, wzmacnianie u dziecka poczucia bezpieczeństwa
Rekwizyty: brak
Scenariusz: Nawet rodzic, który sam jest człowiekiem niezorganizowanym, może spróbować nauczyć swoje dziecko systematyczności. Zaczynamy od przygotowania planu na kilka godzin w ciągu dnia. Później wyjaśniamy dziecku po kolei co i dlaczego będziemy robić. Np. "Teraz zjemy śniadanie, żebyśmy mieli dużo siły na cały dzień. Później pójdziemy do kina i obejrzymy bajkę o wesołym smoku. Wracając do domu zrobimy zakupy, bo bez warzyw nie moglibyśmy przygotować obiadu". Jeżeli dziecko ma jakieś uwagi do przedstawionego planu (dotyczy dzieci starszych), dyskutujemy nad nimi, żeby dojść do porozumienia. Później realizujemy to, co wspólnie ustaliliśmy. Taki sposób działania wzmacnia w dziecku poczucie bezpieczeństwa. Pomagają w tym również wszelkie ustalone rodzinne rytuały, np. wspólny niedzielny obiad albo wieczorna kołysanka.
Super mózg
Zabawa dla dzieci od 5. roku życia
Cel: rozwój pamięci wzrokowej dziecka
Rekwizyty: dwie talie kart do gry
Scenariusz: Na stole stawiamy przegrodę, np. z papierowej teczki. Rodzic układa po swojej stronie 5 kart (im starsze dziecko, tym więcej może ich być). Na chwilę odsłania karty, po czym znów je chowa. Zadaniem dziecka jest wybranie z drugiej talii odpowiednich kart i ułożenie ich w tej samej kolejności.
Stworki-potworki
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój umiejętności manualnych i wyobraźni dziecka
Rekwizyty: kredki, papier
Scenariusz: Do udziału w zabawie wystarczą dwie osoby (dziecko i rodzic), ale uczestników może być też więcej. Każdy dostaje swoją kartkę i rysuje u góry głowę. Później zagina papier tak, żeby nie było widać tego, co jest namalowane i podaje kartkę kolejnemu uczestnikowi zabawy. Ten dorysowuje tułów i ręce, po czym znów zgina kartkę i przekazuje ją dalej. Następna osoba rysuje nogi, a ostatnia — buty. Na końcu rozkładamy kartki i... możemy razem pośmiać się ze stworków-potworków.
Uciekające pchełki
Zabawa dla dzieci od 5. roku życia
Cel: rozwój inteligencji matematycznej dziecka
Rekwizyty: guziki, zapałki lub inne drobne przedmioty („pchełki”)
Scenariusz: Rodzic lub dziecko chowają w dłoni od 1 do 5 „pchełek”. Drugi gracz próbuje odgadnąć ile ich jest. Jeżeli trafi — przejmuje „pchełki”, jeżeli nie — oddaje ze swoich tyle, o ile się pomylił (jeżeli np. powiedział „dwie”, a w rzeczywistości w ręce jest pięć, traci trzy „pchełki”, bo 5-2=3). Następnie zamieniamy się rolami. Gra trwa tak długo, dopóki jednemu z uczestników nie uciekną wszystkie „pchełki”.
Kolorowe kredki
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój umiejętności logicznego myślenia oraz spostrzegawczości
Rekwizyty: kolorowe kredki, pudełko lub koszyk
Scenariusz: Do pudełka lub koszyka wkładamy kredki. Dziecko losuje jedną z zamkniętymi oczami i próbuje znaleźć w mieszkaniu przedmioty, które są takiego koloru jak kredka. Jeżeli znajdzie ich więcej niż pięć — zdobywa nagrodę. Dodatkowo możemy wzbogacić zabawę o wyszukiwanie wspólnych cech poszczególnych przedmiotów, np. stolik jest brązowy tak samo jak szafa, jedno i drugie jest zrobione z drewna.
Tajemnicze grzechotki
Zabawa dla dzieci od 4. roku życia
Cel: rozwój pamięci oraz wrażliwości słuchowej dziecka
Rekwizyty: nieprzezroczyste plastikowe kubki, folia (np. z niepotrzebnej reklamówki), gumki recepturki, groch, kasza, kamyczki, spinacze biurowe lub inne drobne przedmioty
Scenariusz: Do każdej pary plastikowych kubków wsypujemy jeden rodzaj materiału i zatykamy je za pomocą kawałków folii przewiązanych gumką (dziecko pomagając w przygotowaniach może rozwijać swoje umiejętności manualne). Zadaniem uczestnika zabawy będzie dobranie kubków w pary na podstawie dźwięków, jakie wydają przy wstrząsaniu. Dodatkowo może rozpoznawać, co znajduje się w poszczególnych kubkach. Możemy też rozwijać inteligencję językową dziecka, prosząc o wymienienie jak największej liczby przymiotników odnoszących się do zawartości danego kubka (np. kamyki - twarde, ostre, kanciaste, zimne, niejadalne itp.).
Drogocenny kamień
Zabawa dla dzieci od 5. roku życia
Cel: rozwój inteligencji motorycznej i matematycznej dziecka
Rekwizyty: kamyczki lub fasola
Scenariusz: Kamyczki (fasolę) rozkładamy na stole. Jeden z nich („drogocenny”) kładziemy na zewnętrznej stronie dłoni. Zabawa polega na tym, aby zebrać jak najwięcej kamyczków i wrzucić je do woreczka w taki sposób, aby nie spadł ten leżący na dłoni. Proszę spróbować, to wcale nie takie łatwe, jak się wydaje! W przypadku jednego dziecka zabawę możemy uatrakcyjnić notując rekordy: największą liczbę zebranych kamyków lub najlepszy czas, w jakim uda się zebrać np. 10 sztuk. w grupie kilkorga maluchów urządzamy zawody, kto więcej lub szybciej uzbiera. Starszym dzieciom zabawę można utrudnić, np. wprowadzając zasadę, że zebrane kamyki trzeba ułożyć w konkretny wzór lub kształt litery (w ten sposób rozwijamy również inteligencję wzrokową dziecka).
W co bawić się z chorym dzieckiem?
Choroba dziecka to dobry czas na nadrobienie zaległości w czytaniu. Małemu dziecku możesz pokazywać książeczki z obrazkami i wyjaśniać mu, co przedstawiają. Nieco starsze chętnie posłuchają bajek albo zabawnych rymowanek. Czytając dziecku rozwijasz jego wyobraźnię i zasób słów.
Zabawy plastyczne
Rysować można także w łóżku! Jeżeli maluch jeszcze tego nie potrafi, Ty możesz chwycić za kredki i rysować to, o co Cię poprosi. Starsze dziecko możesz nauczyć robienia wycinanek z papieru. Pamiętaj tylko, żeby dać mu bezpieczne nożyczki z zaokrąglonymi końcami i żeby z rozpędu nie pocięło kołdry…
Czy wiesz, co jesz?
Nie tylko dziecko w czasie choroby traci apetyt. Nie zmuszaj go do jedzenia, ale spróbuj coś przemycić do jego żołądka. Jeżeli przełykanie nie sprawia mu bólu, możesz przygotować małe kawałki tego, co masz w domu do jedzenia, zawiązać mu oczy i sprawdzić, czy potrafi rozpoznawać różne smaki.