VII Inteligencja, myślenie i mowa:
Myślenie konkretne/sensoryczno-motoryczne/obrazowo-ruchowe - podczas spostrzegania przedmiotów i manipulowania nimi lub poruszania się wśród nich. Próby i błędy, wgląd/insight/reakcja „aha” - nagłe przeorganizowanie uprzedniego doświadczenia.
Myślenie abstrakcyjne/wyobrażeniowo-pojęciowe-podstawie wyobrażeń,pojęć.
Mowa ludzka: rozdzielczość sygnałów, dwoistość kształtowania, zdolność do przemieszczenia czasowo-przestrzennego, możliwość tworzenia twierdzeń fikcyjnych lub nieprawidłowych, refleksyjność, nieemocjonalność, otwartość systemu łączności, zdolność uczenia się, zmienność, przekazywana potomstwu w sposób niedziedziczny, produktywność, specjalizacja układu łączności, semantyczne, arbitralne, kanał głosowo-słuchowy, wielostronne przekazywanie i kierunkowy odbiór komunikatów, szybko zanika, nadawca dzięki sprzężeniu zwrotnemu słyszy swoje dźwięki.
Afazje - zaburzenia polegające na naruszeniu zdolności formułowania własnych wypowiedzi i rozumienia wypowiedzi innych osób.
Afazja ruchowa/motoryczna - upośledzenie zdolności wypowiadania słów i zdań - przestawianie wyrazów i głosek - parafazja, aparat mowy jest sprawny; uszkodzenia ośrodka ruchowego mowy Broca w lewej półkuli.
Afazja czuciowa/słuchowa/sensoryczna - upośledzenie rozumienia mowy, zdolność do wypowiadania słów, skłonność do tworzenia neologizmów; uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy Wernickego w lewej półkuli.
Afazja amnestyczna - trudności w właściwym nazywaniu przedmiotów; uszkodzenia styku skroniowo-ciemieniowo-potylicznego.
6 elementów mowy: słuch fonematyczny, słuchowa pamięć słowna, analiza i synteza impulsów, odpowiednia sekwencja i koordynacja ruchów mowy, synteza symultatywna/jednoczesna, mowa wewnętrzna.
Funkcje układu nerwowego człowieka:
Człowieka odróżniają od zwierząt: pionizacja postawy i chód 2nożny, udoskonalenie ręki jako narządu manipulacyjnego, zdolność do posługiwania się mową, rozwój inteligencji i powstanie myślenia abstrakcyjnego, wpływ czynników społecznych na funkcje intelektualne.
Sadowski 9
Życie społeczne:
Awersja między osobnikami - wrodzone dominowanie osobników 1go gatunku nad osobnikami innego gatunku.
Komensalizm/współbiesiadnictwo - forma styczności społecznej 2 różnych gatunków, przynosi korzyść często niezbędną 1, a obojętna dla 2.
Protokooperacja - obustronnie korzystny związek między osobnikami 2 gatunków, każdy Mozę egzystować bez partnera.
Symbioza - stały i ścisły związek, konieczny dla 2 współżyjących gatunków.
Zespoły homotopowe - zbiorowości zwierząt złożone z 1 gatunku.
Agregacja - zespoły anonimowe złożone z osobników nie znających się wzajemnie.
Zachowanie allomimetyczne - „zarażenie działaniem”.