Opracowała : Jolanta Ziembicka
1. O programie
Wyjazd dzieci do „zielonej szkoły” przynosi długotrwałe efekty dydaktyczne i wychowawcze. Pozwala na poszerzenie wiedzy zdobywanej podczas zajęć lekcyjnych w szkole, rozwijanie aktywności poznawczej, poznawanie kraju, jego przeszłości i kultury. Prowadzona w ten sposób edukacja niekonwencjonalna jest źródłem twórczych energii ucznia i nauczyciela. Dni spędzane nad morskim brzegiem stwarzają z pewnością okazję do zdobywania doświadczeń, odkrywania nowych miejsc, ekspresji plastycznych, integracji grupy, zważywszy, że większość dzieci po raz pierwszy w ten sposób wyjeżdża z domu. Uczniowie i nauczyciel mogą się do siebie zbliżyć, lepiej wzajemnie zrozumieć, pomagać i współdziałać. Każde dziecko ma szanse sprawdzić się w nowej sytuacji, bez rodziców, w nowym środowisku.
Przedstawiony program „zielonej szkoły” realizowany będzie podczas wyjazdu klasy II a do nadmorskiej miejscowości Mielno-Unieście. Uwzględnia on elementy treści ścieżek edukacyjnych takich jak: edukacja ekologiczna, zdrowotna, czytelnicza i medialna oraz przysposobienie do życia w rodzinie
Cele ogólne
realizacja programu dydaktycznego
zapewnienie dzieciom wypoczynku w zdrowym klimacie
zainteresowanie światem, jego różnorodnością, bogactwem i pięknem
doskonalenie umiejętności obserwacji zjawisk przyrody i dokonywania ich opisu
poznawanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu ludzi i przyrody
zwiedzanie ciekawych miejsc
rozpoznawanie zachowań uczniów w sytuacjach pozaszkolnych
integracja i wzajemna pomoc w grupie
kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych
kształcenie samodzielności, umiejętności planowania, organizowania i oceniania własnej pracy
wyrabianie umiejętności radzenia sobie przez dłuższy czas poza domem
Zadania
prowadzenie zajęć dydaktycznych tematycznie związanych z planem wynikowym
organizowanie zajęć integrujących grupę
tworzenie sytuacji pozwalających poznać możliwości uczniów
kształtowanie umiejętności prawidłowego planowania rozkładu dnia
pobudzanie postaw kreatywnych ucznia w procesie zdobywania umiejętności
stworzenie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych, bezinteresownego działania, procesu twórczego- wysiłku i radości towarzyszącej twórczej aktywności
umożliwienie ekspresji, spostrzeżeń, przeżyć w różnych formach działalności
doskonalenie kompetencji komunikacyjnej - umiejętność mówienia, słuchania, czytania, pisania
wykorzystanie codziennych zdarzeń do podejmowania prób samooceny i oceny zachowań innych
rozwijanie poczucia odpowiedzialności (również za środowisko) poprzez samodzielne (grupowe), rzetelne wywiązywanie się z podelmowanych zadań oraz szacunku dla pracy swojej i innych
pobudzanie wrażliwości na piękno świata i wartość życia
kształtowanie postawy szacunku dla przyrody i odpowiedzialności za jej stan
uczenie sposobów radzenia sobie z własnymi emocjami, właściwego reagowania na przejawy emocji innych oraz kontrolowania własnych zachowań
propagowanie zdrowego stylu życia, aktywnego wypoczynku
Treści
pojęcia nadawcy i odbiorcy
pisanie listu, kartki pocztowej, adresowanie
pisanie pamiętnika, tekstu swobodnego
orientacja w terenie, obserwacja otaczającego świata
wykorzystanie umiejętności wykonywania działań matematycznych w praktycznych sytuacjach
krajobraz okolicy - obserwacje i opisy
komunikacja telefoniczna, pisanie SMS - ów
kultura zachowania w miejscach publicznych
kultura spożywania posiłków
ochrona przyrody - zasady zachowania się w miejscach chronionych
tolerancja wobec siebie i innych
dbałość o czystość wokół siebie
przestrzeganie zasad bezpieczeństwa
higiena osobista - dobór właściwego stroju w zależności od pogody
Osiągnięcia ucznia
samodzielnie redaguje i przesyła informacje (list, kartka pocztowa, SMS)
układa i zapisuje wielozdaniową wypowiedź na podany temat
wyraża swoje zdanie i słucha zdania innych
chętnie uczestniczy w zabawach dramowych
współpracuje z grupą
obserwuje środowisko i jego elementy, nazywa typowe dla regionu gatunki roślin i zwierząt
zachowuje ostrożność wobec nieznanych zwierząt
dostrzega walory przyrodnicze regionu
orientuje się w terenie
wykazuje zainteresowanie przeszłością Polski
doskonali umiejętności manualne
śpiewa poznane piosenki
stosuje przyjęte w najbliższym otoczeniu normy współżycia
właściwie ocenia zachowanie własne i innych, przewiduje konsekwencje swojego zachowania
rozwija swoją sprawność fizyczna, chętnie uczestniczy w zabawach
wie, jakie działania są niezbędne dla zdrowia
Realizacja celów
zajęcia na świeżym powietrzu - wycieczki tematyczne, zabawy ruchowo sportowe, ogniska, dyskoteki
uczenie dzieci samodzielności poprzez przyzwyczajanie dzieci do odpowiedzialności i dyscypliny, wykonywanie podstawowych, codziennych czynności (dbałość o ład i czystość otoczenia, własną higienę)
Planowane zajęcia dydaktyczne (2 godziny lekcyjne w ciągu dnia). Uczniowie będą pracowali głównie z kartami pracy. Planuje się wycieczki piesze, wycieczkę do Kołobrzegu, rejs statkiem po jeziorze Jamno, gry i zabawy ruchowe na plaży, zabawy ze śpiewem, rozgrywki sportowe, konkursy plastyczne, muzyczne. Podczas brzydkiej pogody zajęcia odbywać się będą na terenie ośrodka (np. gry strategiczne, świetlicowe, ruchowe, sprawnościowe)
Metody i formy realizacji
słowne: opis, opowiadanie, pogadanka, dyskusja
obserwacja: zajęcia w terenie, na szlaku turystycznym
działania uczniów: zajęcia integracyjne, gry i zabawy zespołowe, praca z mapą, działania plastyczno- techniczne
aktywizujące: wycieczki, quizy, konkursy, turnieje
Regulamin uczestnika „Zielonej Szkoły”
UCZESTNIK:
Godnie reprezentuje szkołę
Zachowuje się kulturalnie
nie śmieci
nie niszczy
szanuje koleżanki/ kolegów, starszych oraz opiekunów
nie używa wulgarnych słów
zachowuje ciszę w miejscach gdzie jest to wymagane
Każdy problem zgłasza opiekunowi
Przestrzega zasad bezpieczeństwa w autokarze, na ulicy, na plaży
Nie oddala się od grupy i opiekunów
Przestrzega godzin posiłków, zbiórek, zajęć lekcyjnych
Przestrzega ciszy nocnej od 21:00 do 7:00
Nieprzestrzeganie regulaminu powoduje obniżenie oceny zachowania
9. Harmonogram zajęć „Zielonej Szkoły” (ramowy plan dnia)
8:00 - pobudka
8:10 - 8:55 - toaleta poranna
9:00 - śniadanie
9:30 - 10:00 - porządki w pokojach
10:10 - 13: 50 - zajęcia w grupach*
14:00 - obiad
14:30 - 15:30 - przerwa popołudniowa
15:40 - 18:50 - zajęcia w grupach
19:00 - kolacja
19:30 - 20:30 - zajęcia w grupach
20:35 - 21:00 - toaleta wieczorna
21:00 - cisza nocna
* - spacery, zajęcia dydaktyczne, wycieczki, gry i zabawy integracyjne, konkursy, dyskoteki, ogniska
10. Gry i zabawy ruchowe - przykłady
Proponowane gry i zabawy powinny się odbywać w plenerze (łąka, boisko, leśna polana) Rekwizyty potrzebne do przeprowadzenia zajęć ruchowych: szyszki, piłki, skakanki, artykuły piśmiennicze.
Poniższe gry i zabawy są usystematyzowane w dwóch grupach
- gry i zabawy wkomponowane w dni aktywności dzieci
gry i zabawy w ciągu dnia
1.Gry i zabawy wkomponowane w dni aktywności dzieci
,,Wiewiórki, orzechy i żołędzie”
Miejsce: polana leśna
Przebieg: Dzieci dobierają się trójkami i rozstawiają na polanie. Każda osoba pełni jakąś rolę: wiewiórki, orzecha lub żołędzia. Nauczyciel wywołując jedną z tych nazw powoduje, że musi ona znaleźć dla siebie nową trójkę. Z sytuacji tej powinna skorzystać osoba, która dotychczas nie miała swojej trójki. Jeżeli zdoła ,,wejść” w jedną z trójek przybiera nazwę uczestnika, który ją opuścił. Należy zadbać, aby zmiany były dość częste.
,, Co ciekawego jest w lesie”
Miejsce: las
Pomoce: luźne kartki, ołówki
Przebieg: W czasie spaceru przez las prowadzący poleca uważnie rozglądać się wokół siebie. Po chwili nauczyciel prosi, aby dzieci usiadły - dobierając się w pary i wypisały na kartkach, co ciekawego spostrzegły. Mogą tu wymienić, np. warstwy lasu, nazwy drzew i ich owoce, rodzaje drzew (liściaste, iglaste), inne rośliny, ptaki, zwierzęta. Zwycięża ta para, która potrafiła wymienić najwięcej elementów związanych z lasem.
,, Zięby i kukułki”
Miejsce: polana leśna z rzadka porośnięta drzewami i krzewami
Pomoce: karteczki z własnym nazwiskiem
Przebieg: Nauczyciel dokładnie określa miejsce zabawy i dzieli grupę na dwa zespoły: zięb i kukułek. Każda ,,zięba” wije gniazdko z suchej trawy, umiejętnie kryje je w oznaczonym miejscu (drzewo, krzew) i wkłada do gniazdka kartkę za swoim nazwiskiem. Po upływie określonego czasu zięby wracają na miejsce zbiórki, a kukułki wyruszają na poszukiwanie gniazd i kartek. Zabawę powtarzamy dwa razy, aby zespoły zamieniły się rolami. Wygrywa ta grupa, która odnalazła więcej kartek.
,, Gajowi i kłusownicy”
Miejsce: las
Przebieg: Połowa uczestników zabawy kryje się w lesie w ściśle określonym obszarze. Mogą się ukryć i maskować w dowolny sposób, ale tak, aby nie niszczyć zieleni. Parę minut później gajowi wyruszają w las w celu odszukania kłusowników. Kłusownik nie może uciekać, opuszczać kryjówki, a jeżeli zostanie wykryty - udaje się na miejsce zbiórki. Zabawę powtarzamy dwukrotnie. Wygrywa ten zespół, który wykryje więcej kłusowników.
,,Krasnoludek”
Miejsce: las, boisko, łąka
Przebieg: Dzieci ustawiają się w kole. Śpiewają piosenkę, a jednocześnie przy kolejnych powtórzeniach piosenki wykonują dodatkowe czynności (ugięcie kończyn górnych w stawach łokciowych, marsz na wewnętrznych częściach stóp z ugięciem kończyn dolnych w kolanach, odchylenie bioder w tył, odchylenie głowy w tył). Ostatnie powtórzenie dzieci śpiewają z wyciągniętym językiem.
2. Gry i zabawy w ciągu dnia
,,Wyścig piesków”
Miejsce: łąka
Przebieg: Prowadzący dzieli grupę na dwa równoliczne zespoły. Uczestnicy ustawiają się w szeregu - wszyscy podają sobie ręce. Na sygnał pierwsi z każdego szeregu rozpoczynają bieg na czworakach z wymijaniem uczestników swego szeregu pod wyciągniętymi rękami. W czasie posuwania się wężykiem starając się nie dotknąć wymijanych oraz unikają posuwania się na kolanach. Po wykonaniu zadania stają na końcu szeregu i podają ręce ostatniemu uczestnikowi. Z kolei wybiega następny zawodnik. Bieg kończy się, gdy wszyscy członkowie zespołu wykonają zadanie.
,,Zaganianie piłki - świnki”
Miejsce: polana leśna
Pomoce: piłka
Przebieg: Uczestnicy zabawy siedzą w dużym kole i uderzając pięścią piłkę starają się ją wybić poza krąg siedzących. Piłka - świnka nie może jednak przedostać się ponad siedzącymi, a tylko między nimi, tocząc się po ziemi. Uczestnicy uderzają piłkę prawą lub lewą ręką w zależności od potrzeby ,,przepędzając” ją od siebie i pilnując, aby nie wydostała się z ich winy na zewnątrz koła.
,, Piłka w tunelu”
Miejsce: boisko, polana
Pomoce: piłki
Przebieg: Pierwszy z każdego rzędu toczy piłkę przez tunel utworzony z nóg wszystkich uczestników zabawy stojących w rzędzie. Toczącą się piłkę popychają inni, aby jak najszybciej dotarła do ostatniego gracza. Ten biegnie z piłką na początek rzędu i ponownie wtacza piłkę do tunelu. Czynność tę powtarzają wszyscy zawodnicy. Wygrywa rząd, którego zawodnicy szybciej wykonają powtarzane czynności.
,,Igła i nitka”
Miejsce: polana leśna
Przebieg: Zespoły ustawiają się w rzędach trzymając się za ręce. Na sygnał prowadzącego pierwsi z rzędów biegną na koniec swojego rzędu ciągnąc za sobą całą swoją drużynę, a następnie przebiegają między przedostatnim a ostatnim zawodnikiem swojej drużyny. Na skutek takiego zaplatania cały rząd musi się odwrócić twarzą w przeciwnym kierunku niż to miało miejsce w początkowej fazie zabawy, a każde dziecko ma ręce zaplecione skrzyżnie na wysokości brzucha. Wygrywa ten zespół, który,, zaplecie” się jako pierwszy.
Podsumowanie działań. Uzyskanie informacji zwrotnej
ewaluacja zajęć każdego wieczoru w formie dyskusji
dokumentowanie przez uczniów swoich działań, obserwacji spostrzeżeń w formie zdjęć, rysunków, plakatów, albumów, notatek, pamiętników
prezentacja w klasie materiałów wypracowanych przez uczniów w formie wystawy
prezentacja wystawy rodzicom
ankieta dla uczniów
ankieta dla rodziców w celu zebrania informacji, czy taka forma nauki połączona z wypoczynkiem im odpowiada - czyli czy podnosi jakość pracy szkoły
opracowanie: Jolanta Ziembicka