1. Założenia wstępne.

Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach wprowadzania reformy przygotowało akty prawne wprowadzające nowoczesny sposób nauczania. Są to przede wszystkim Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. nr 14, poz. 128 z późn. zm.) oraz w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz.U. nr 14, poz. 129 z późn. zm.), a także w sprawie warunków i trybu dopuszczenia do użytku szkolnego programów nauczania z zakresu kształcenia ogólnego (Dz.U. nr 14, poz. 130 z późn. zm.). W dokumentach tych wprowadzono m.in. ścieżki edukacyjne o charakterze wychowawczo - dydaktycznym, a wśród nich edukację czytelniczą i medialną. Podstawa programowa to wprowadzająca obowiązuje od 1 września 1999r.

Program ten jest przeznaczony do realizacji w klasach IV - VI szkoły podstawowej. Koordynatorem ścieżki jest nauczyciel bibliotekarz, z którym współpracują pozostali nauczyciele, wprowadzając określone treści nauczania do swoich programów wychowawczych czy przedmiotowych.

Główną ideą programu jest odejście od encyklopedycznego przekazu wiadomości na rzecz integracji wiedzy i umiejętności oraz ich praktycznego wykorzystywania w codziennym życiu. Uwzględnia on obowiązujące w Szkole Podstawowej w Rzepedzi dokumenty regulujące życie szkoły. Wspiera również wszechstronny rozwój ucznia m.in. poprzez:

• poszukiwanie twórczych sposobów rozwiązywania problemów;

• aktywizowanie uczniów w procesie zdobywania wiedzy i umiejętności;

• przygotowanie do funkcjonowania we współczesnym świecie poprzez wykształcenie: sprawności myślenia - kojarzenia, wnioskowania, obserwacji zjawisk i ich analizy, kreatywność, a także umiejętności współpracy, obowiązkowości, odpowiedzialności za powierzone zadania, rzetelności, zaradności, wytrwałości, obsługi narzędzi medialnych, tworzenia komunikatów medialnych.

Edukacja czytelnicza i medialna powinna być realizowana przez wszystkich nauczycieli w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych, gdyż jedynie ich współpraca i współdziałanie są gwarantem osiągnięcia założeń podstawy programowej, spełnienia oczekiwań edukacyjnych uczniów i ich rodziców.

Treść ścieżki wg Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA

Cele edukacyjne:

1. Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i materiałów.

2. Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnianych przez media.

3. Przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).

4. Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.

Zadania szkoły:

1. Rozwijanie i utrwalanie zainteresowań, potrzeb i nawyków czytelniczych z uwzględnieniem indywidualnych uzdolnień uczniów.

2. Kształcenie umiejętności samodzielnego korzystania ze zbiorów bibliotecznych.

3. Kształcenie i utrwalanie nawyków kulturalnego obcowania z książką i innymi nośnikami informacji.

4. Przygotowanie do odróżniania fikcji od rzeczywistości w przekazach medialnych.

5. Wprowadzanie w świat mediów oraz podstawowe sposoby i procesy komunikowania się ludzi. Przygotowanie do rozpoznawania różnych komunikatów medialnych i rozumienia języka mediów.

6. Wprowadzenie do samodzielnego posługiwania się narzędziami medialnymi.

Treści nauczania:

1. Dzieje pisma, książki, prasy i przekazów medialnych.

2. Wydawnictwa informacyjne, literatura popularnonaukowa, czasopisma dziecięce i młodzieżowe.

3. Katalogi, kartoteki, zautomatyzowany system wyszukiwania danych.

4. Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny.

5. Komunikacja werbalna i niewerbalna, bezpośrednia i medialna.

6. Rodzaje mediów, ich istota i zasady funkcjonowania.

7. Funkcje i charakterystyka komunikatów medialnych: drukowanych, obrazowych, dźwiękowych, audiowizualnych i multimedialnych.

8. Podstawowe elementy języka poszczególnych rodzajów mediów. Rodzaje i gatunki przekazów medialnych.

9. Teatr jako źródło przekazów medialnych.

10. Wydarzenia z życia osobistego i społecznego jako inspiracja do samodzielnych rejestracji i twórczości medialnej.

11. Selektywność doboru informacji w środkach masowego przekazu. Stronniczość przekazu.

12. Informacja czy perswazja? Jawne i niejawne funkcje środków masowej komunikacji we współczesnym społeczeństwie informacyjnym.

Osiągnięcia:

1. Czytanie dla zdobycia wiadomości i zaspokajania potrzeb poznawczych.

2. Umiejętność poszukiwania i wykorzystywania informacji z encyklopedii, słowników, innych wydawnictw i dokumentów pozaksiążkowych (medialnych).

3. Umiejętność wyszukiwania materiałów na określony temat za pomocą katalogów i kartotek.

4. Rozpoznawanie elementów języka mediów w różnych rodzajach komunikatów.

5. Rozróżnianie komunikatów przedstawiających rzeczywistość realną i fikcję.

6. Rozróżnianie między obiektywną relacją a komentarzem.

7. Posługiwanie się podstawowymi urządzeniami medialnymi.

8. Umiejętność krytycznej analizy wartości oferty mediów i dokonywania właściwego wyboru w korzystaniu ze środków masowej komunikacji.

2. Struktura programu.

1. Cele nadrzędne:

Cele ogólne działań edukacyjnych i wychowawczych programu są zgodne z podstawą programową. Do nich należą:

1. Przygotowanie uczniów do samokształcenia poprzez wyrabianie nawyku korzystania z różnych źródeł informacji i mediów oraz umiejętności ich wyszukiwania.

2. Kształcenie umiejętności skutecznego komunikowania się oraz odbioru informacji z różnych źródeł.

3. Przygotowanie do świadomego uczestnictwa w odbiorze mediów, również jako źródła wzorów zachowań i postaw uczniów.

4. Kształtowanie postawy szacunku do dziedzictwa kulturowego.

2. Cele szczegółowe:

Realizacja programu edukacji czytelniczej i medialnej umożliwia realizacją następujących celów kształcenia i wychowania:

1. Kształcenie umiejętności korzystania ze zbiorów i narzędzi informacji biblioteki szkolnej i bibliotek publicznych.

2. Kształcenie umiejętności świadomego korzystania z oferty mediów: telewizji, prasy, kin, teatrów, muzeów, Internetu itp.

3. Wzbogacenie słownictwa związanego z problematyką środków masowego przekazu.

4. Zapoznanie z funkcją reklamy i specyfiką przekazów medialnych.

5. Wzbogacenie wiedzy na temat historii i teorii komunikacji międzyludzkiej w aspekcie dziedzictwa kulturowego.

6. Kształcenie umiejętności posługiwania się podstawowymi narzędziami medialnymi oraz rozpoznawania podstawowych elementów poszczególnych rodzajów mediów w różnych rodzajach komunikatów.

Realizacja poszczególnych celów kształcenia i wychowania odbywa się na poziomach klasy IV, V i VI.

W trakcie realizacji programu ścieżki uczniowie nabywają umiejętności korzystania ze

Zbiorów i narzędzi informacji biblioteki szkolnej. Uczą się świadomie korzystać z oferty mediów: telewizji, prasy, kina, teatru, muzeum itp. oraz wzbogacają słownictwo związane z problematyką środków masowego przekazu. Poznają funkcje reklamy, specyfikę przekazów medialnych. Wzbogacają swoja wiedzę na temat historii i teorii komunikacji międzyludzkiej

w aspekcie dziedzictwa kulturowego. Uczą się posługiwania podstawowymi narzędziami medialnymi oraz rozpoznawania podstawowych elementów poszczególnych rodzajów mediów w różnych rodzajach komunikatów.

Program edukacji czytelniczej ma charakter:

• spiralny- jest kontynuacją treści nauczania z I etapu kształcenia;

• podmiotowy- cele edukacyjne są związane bezpośrednio z osobą ucznia, jego zainteresowaniami i uzdolnieniami;

• funkcjonalny- treści nauczania podporządkowane są kształceniu umiejętności: poszukiwania, samodzielnego wyboru informacji i jej przetwarzania, samokształcenia;

• czynnościowy- uczeń pracuje twórczo, wykazuje się uzdolnieniami i określonymi sprawnościami, a przy tym nabywa lub poszerza swoją wiedzę i kształci umiejętności;

• program uwzględnia zasadę integracji treści nauczania- treści edukacji czytelniczej i medialnej są istotnym elementem przy realizacji treści programowych innych przedmiotów: języka polskiego, historii i społeczeństwa,

informatyki, muzyki czy plastyki.

3. Proponowany rozkład materiału

EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA

Przedmiot	Cel z Podstawy programowej:		Treści programowe: Terminy i pojęcia:	Temat	Przewidywane osiągnięcia	Proponowane metody realizacji
KLASA IV
Język polski	Kształcenie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim; rozwijanie zainteresowania uczniów językiem jako składnikiem dziedzictwa kulturowego.		Proces porozumiewania się. Nadawca, odbiorca, komunikacja, komunikat, komunikat społeczny, cel wypowiedzi.	W jaki sposób porozumiewamy się?	Uczeń zna: - strukturę komunikatu (nadawca-komunikat-odbiorca), - sposoby komunikacji między ludźmi, - pojęcie informacja. Uczeń rozumie: - różnicę między komunikacją bezpośrednią i pośrednią. Uczeń potrafi: - zbudować jasny komunikat w zależności od potrzeb adresata. Postawy: -uświadomienie znaczenia dbałości o kulturę języka, - uwrażliwienie na piękno języka.	Pogadanka, rozwiązywanie zadań problemowych.
Godzina wychowawcza	Kształtowanie umiejętności dostrzegania elementów języka komunikacji niewerbalnej. Świadome ich stosowanie w procesie komunikowania.		Komunikacja werbalna i niewerbalna. Rodzaje komunikacji niewerbalnej. Kultura komunikowania się.	Jak przekazujemy sobie wiadomości?	Uczeń zna: - elementy komunikacji niewerbalnej (mimika, gest, język ciała, wygląd, ubiór), Uczeń potrafi: - wymienić rodzaje komunikacji, określić ich treść, - wytłumaczyć, jaką rolę w procesie komunikacji odgrywają gesty oraz mimika. Postawy: - uwrażliwienie na kulturę wyrażania swoich opinii oraz stanów emocjonalnych.	Pogadanka, drama.
Język polski	Kształcenie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim; rozwijanie zainteresowania uczniów językiem jako składnikiem dziedzictwa kulturowego.		Funkcje i charakterystyka komunikatów medialnych.	Piszemy listy.	Uczeń zna: -drogę listu od nadawcy do odbiorcy, - podstawowe elementy listu, - rodzaje listów (prywatne, oficjalne, otwarte). Uczeń potrafi: - napisać różne rodzaje listów, - wymienić cechy listu oraz określić jego funkcje. Postawy: - mobilizowanie do pisania listów, - wzmocnienie wiary w potrzebę pisania listów.	Objaśnienie, pokaz, ćwiczenia praktyczne.
Język polski	j. w.		j. w.	Rozmawiamy przez telefon.	Uczeń zna: - historię telefonu, - rodzaje telefonów. Uczeń potrafi: - korzystać z różnego rodzaju telefonów, - wchodzić w rolę rozmówcy, skupiając uwagę na temacie rozmowy. Postawy: - rozwijanie potrzeby komunikowania się z innymi ludźmi.	Pokaz, pogadanka, ćwiczenia praktyczne.
Historia i społeczeństwo	Budzenie zainteresowania przeszłością. Kształcenie umiejętności odbioru różnych tekstów kultury.		Najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego.	Skąd czerpiemy wiadomości o historii ?	Uczeń zna: - rodzaje źródeł historycznych, - pojęcia: źródła historyczne, źródła materialne, źródła niematerialne, pisane, niepisane. Uczeń rozumie: - jaką rolę odgrywają źródła historyczne w poznawaniu przeszłości. Uczeń potrafi: - podać przykłady źródeł historycznych. Postawy: - kształtowanie poczucia szacunku dla osiągnięć ludzi w przeszłości.	Pogadanka, objaśnienie, ćwiczenia przedmiotowe.
Historia i społeczeństwo	Budzenie zainteresowania przeszłością.		Praca: jej znaczenie W życiu indywidualnym i zbiorowym: orga- nizacja pracy i jej efekty w różnych epokach i współ- cześnie.	„Ziemia księgą przeszłości”	Uczeń zna: - pojęcia: wykopaliska, archeolo- gia, archeolog. Uczeń rozumie, że: - archeologia jako nauka wspie- rajaca historię pomaga poznać i zrozumieć przeszłość. Uczeń potrafi: - podać przykłady źródeł odkry- wanych podczas wykopalisk archeologicznych. Postawy: - kształtowanie szacunku dla dokonań naszych przodków.	Wycieczka do muzeum
Biblioteka	Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i materiałów		Wydawnictwa informacji bezpośredniej	Z encyklopedią i słownikiem na co dzień.	Uczeń zna: - co to jest źródło informacji, - jakie są podstawowe źródła informacji bezpośredniej, - jaki jest układ treści w encyklopediach i słownikach. Uczeń rozumie: - różnice między encyklopediami i słownikami a innymi wydawnictwami, - znaczenie encyklopedii, słowników w poszukiwaniu potrzebnych informacji. Uczeń potrafi: - dobrać właściwe wydawnictwo informacyjne, - odszukać potrzebne informacje, - rozszyfrować skróty, znaki, - zanotować zwięźle podaną informację. Postawy: - kształtowanie nawyku korzystania z wydawnictw informacyjnych.	Pogadanka, wyjaśnienie, ćwiczenia praktyczne.
Język polski	Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i ma- teriałów.		Wydawnictwa informacyjne; literatura popularno- naukowa; czasopis- ma dziecięce i mło- dzieżowe.	Jak korzystać ze słownika ortograficznego?	Uczeń zna: - biegle alfabet, - budowę słownika, Uczeń rozumie: - potrzebę korzystania ze słowni- ka. Uczeń potrafi: - znaleźć poszukiwany wyraz.	Ćwiczenia w korzystaniu ze słownika, roz- wiązywanie zadań problemowych.
Historia i społeczeństwo	Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Dzieje pisma. Rodzaje pisma, materiały i narzędzia piśmiennicze, rola różnych narodów w rozwoju pisma.	Jak dawniej wyglądało pismo?	Uczeń zna: - pojęcia: malowidło ścienne, pismo obrazkowe,pismo alfabe- tyczne. Uczeń rozumie, że: - informacje pozostawione przez naszych przodków pozwalają nam poznać życie ludzi w przeszłości. Uczeń potrafi: - określić gdzie i kiedy powstało pismo, - przyporządkować materiały piśmiennicze różnym rodzajom pisma, - nazwać i krótko scharakteryzować rodzaje pisma, - wskazać na mapie Egipt, Mezopotamię, Chiny, Grecję, - uzasadnić znaczenie pisma dla ludzkości i rozwoju cywilizacji. Postawy: - kształtowanie poczucia szacunku i podziwu dla osiągnięć ludzi w przeszłości.	Rozmowa, praca z tekstem źródłowym, mapa.
Biblioteka	Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i materiałów.		Dzieje książki. Postacie książki, gliniana tabliczka, papirusowe i pergaminowe zwoje, kodeks, druk, książka, Gutenberg.	Co czytano przed wynalazkiem Gutenberga?	Uczeń zna: - historię książki od glinianych tabliczek po książkę współczesną. Uczeń rozumie: - potrzebę czytania jako źródło wiedzy i rozrywki. Uczeń potrafi: - obcować z książką, - docenić jej znaczenie dla własnego rozwoju. Postawy: - rozwijanie zainteresowania historią sposobów porozumiewania się ludzi, - kształtowanie szacunku dla książki.	Pogadanka, pokaz, objaśnienie, ćwiczenia.
Biblioteka	1. Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnianych przez media. 2. Ujawnianie zainteresowań, możliwości i potrzeb oraz językowych i czytelniczych umiejętności uczniów po to, wyznaczyć stosowne dla nich cele, dobrać treści i materiały, projektować odpowiednie działania gwarantujące skuteczność edukacji.		Czasopisma dziecięce. Budowa czasopisma. Gazeta, czasopismo, tytuły prasy dziecięcej, ulubione rubryki i działy.	Czasopisma uczą i bawią.	Uczeń zna: - tytuły czasopism dla dzieci. Uczeń potrafi: - odróżnić gazetę od czasopisma, - odszukać w czasopiśmie ulubioną rubrykę lub dział, - scharakteryzować wybrane czasopismo, - zachęcić kolegów do lektury ulubionego czasopisma. Postawy: - wzbudzenie refleksji nad treścią czasopism dla dzieci.	Rozmowa nauczająca, pokaz, praca indywidualna i grupowa.
Biblioteka	Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i ma- teriałów. .		Katalog alfabetyczny. Strona tytułowa książki, autor i tytuł książki, wydawnictwo, miejsce wydania, karta katalogowa, hasło ,opis katalogo- wy, sygnatura, numer inwentarzo- wy.	Od A do Z - Katalog alfabetyczny w mojej bibliotece.	Uczeń zna: - znaczenie słowa: katalog. Uczeń potrafi: - odnaleźć w katalogu alfabetycz- nym kartę poszukiwanej książki, - znaleźć i wypisać tytuły książek wskazanego autora, - wymienić informacje zawarte w karcie katalogowej, - wykorzystać informację zawartą w karcie do odszukania książki w bibliotece. Postawy: - kształtowanie nawyków racjonal- nego konsumenta usług biblio- tecznych.	Objaśnienia, pokaz, ćwiczenia praktyczne.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego korzystania ze środków ma- sowej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Rodzaje mediów. Media, środki masowego przekazu, ogólny podział mediów: słuchowe, wzrokowe, słucho- wo-wzrokowe.	Czytać, oglądać, czy słuchać?	Uczeń potrafi: - omówić rodzaje mediów ich zalety i wady, - wyjaśnić pojecia: film, program informacyjny, Internet, - odróżnić fikcję od rzeczywistości w przekazach medialnych. Postawy: - uzmysłowienie roli mediów we współczesnym świecie.	Pogadanka, objaśnienie, praca w gru- pach.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Reklama. Rodzaje reklamy (te- lewizyjna, radiowa, prasowa, uliczna), specyfika tych reklam, zagrożenia i korzyści.	Reklamowy zawrót głowy	Uczeń potrafi: - odróżnić podstawowe tworzywo reklamy telewizyjnej, prasowej, radiowej i ulicznej, - uzasadnić wybór ulubionej rekla- my, - wymienić funkcje reklamy, - wymienić zagrożenia i korzyści płynące z reklamy. Postawy: - zaszczepienie krytycznego sto- sunku do treści reklam.	Dyskusja, burza mózgów, praca w gru- pach.
Język polski	Rozbudzenie motywacji czytania i rozwijania umie- jętności odbioru dzieł litera- ckich i innych tekstów kultu- ry, także audiowizualnych, a przez nie przybliżanie ro- zumienia człowieka i swiata; wprowadzenie w tradycję kultury narodowej i euro- pejskiej.		Teatr jako źródło przekazów medial- nych. Ludzie teatru: reży- ser, aktor, sceno- graf, sufler.	Za kulisami teatru	Uczeń zna: - zasady zachowania w teatrze, - pojęcia związane z teatrem, - pomieszczenia znajdujące się za kulisami. Uczeń rozumie: - funkcje tekstu głównego i po- bocznego, - specyfikę tej formy przekazu. Uczeń potrafi: - odebrać sztukę teatralną. Postawy: - potrzeba uczestniczenia w życiu kulturalnym.	Pogadanka, ćwiczenia przedmiotowe.
Język polski	Uczenie istnienia w kulturze, przede wszystkim w jej wy- miarze symbolicznym i aksjologicznym tak, by sta- wała się wewnętrzną i osobis- tą własnością dziecka.		Teatr jako źródło przekazów medial- nych. Podstawowe poję- cia: sztuka, rola, akt, obsada aktorska, didaskalia, scenografia, kostiumy, rekwizyty, dekoracja, gest, ruch sceniczny.	Klasowy teatrzyk zapra- sza.	Uczeń zna: - zakres działania twórców spektaklu. Uczeń rozumie: - treści widowiska teatralnego, - ogólny sens utworu. Uczeń potrafi: - uważnie obserwować przebieg przedstawienia, - wyrazić własne zdanie o przed- stawieniu. Postawy: - chętne uczestniczenie w przed- stawieniu.	Odgrywanie ról.
Historia i społeczeństwo	Rozwijanie zainteresowań uczniów teatrem ateńskim jako składnikiem europejskie- go dziedzictwa kulturowego.		Mój krąg cywilizacyjno-kultu- Rowy. Wybrane za- gadnienia z kręgu kultury antycznej oraz dziejów Euro- py; śródziemnomor- skie korzenie wybra- nych elementów kultury polskiej.	W teatrze ateńskim.	Uczeń zna: - nazwy związane z teatrem ateńs- kim. Uczeń potrafi: - wyliczyć osoby biorące udział w przedstawieniach, w teatrze ateńskim, - wskazać na mapie Ateny.	Praca z teks- tem, pytania i odpowiedzi, ćwiczenia przedmiotowe.
Plastyka	Rozwijanie ogólnej wrażli- wości dziecka.		Kształtowanie oto- czenia i form użyt- kowych (racjonal- ność, funkcjonal- ność, estetyka).	Afisz teatralny	Uczeń zna: - informacje jakie zawiera plakat. Uczeń rozumie: - potrzebę tworzenia plakatu. Uczeń potrafi: - zaprojektować afisz teatralny, - wykonać afisz prostymi techni- kami plastycznymi.	Objaśnienie, pokaz, praca w grupach.
Informatyka	Nauczenie podstawowych zasad posługiwania się kom- puterem i technologią infor- macyjną.		Komputer jako żró- dło wiedzy i roz- rywki	Poznaj swój komputer	Uczeń zna i rozumie: - zasady budowy komputera. Uczeń potrafi: - nazwać i wskazać elementy skła- dowe komputera, - włączyć i wyłączyć zestaw kom- puterowy. Postawy: - jest otwarty na uwagi i sugestie.	Pokaz, ćwiczenia praktyczne.
Informatyka	Nauczenie podstawowych Zasad posługiwania się kom- puterem i technologią infor- macyjną.		Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów.	Piszemy zapro- szenie.	Uczeń zna: - termin: programy tekstowe, - elementy zaproszenia. Uczeń rozumie: - zasady obsługi edytora tekstu. Uczeń potrafi: - napisać tekst zaproszenia.	Pokaz, objaśnienie, praca samo dzielna.
Biblioteka	Kształcenie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokra- tycznym i obywatelskim; roz- wijanie zainteresowania uczniów językiem jako skład- nikiem dziedzictwa kulturo- wego.		Pojęcia związane z baśnią.	I ty możesz zostać autorem baśni.	Uczeń zna: - pojecie baśni, - baśnie różnych autorów. Uczeń rozumie: - specyfikę baśni jako gatunku li- terackiego. Uczeń potrafi: - odróżnić fikcję od rzeczywisto- ści, - podjąć próbę napisania baśni. Postawy: - rozwijanie zainteresowań czytel- niczych, - kształtowanie i utrwalanie nawy- ków kulturalnego obcowania z książką.	Konkurs literacki.
	KLASA V
Godzina wychowawcza	Ujawnianie zainteresowań, Możliwości i potrzeb oraz Językowych i czytelniczych umiejętności uczniów po to, wyznaczyć stosowne dla nich cele, dobrać treści i materiały projektować odpowiednie działania gwarantujące skuteczność edukacji.		Funkcje i charakte- rystyka komunika- tów medialnych.	Moje książki z domowego zbioru.	Uczeń zna: - pojęcia: literatura piękna, popu- larna. - zawartość swojej domowej biblioteczki. Uczeń rozumie: - potrzebę gromadzenia książek, - jakie rodzaje książek powinny znaleźć się w domowej bibliotecz- ce ucznia. Uczeń potrafi: - opowiadać o książkach, które po- siada, - zaprezentować najwartościowszą książkę. Postawy: - rozbudzanie szacunku dla książki	Wystawka, Pogadanka.
Język polski	Rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i innych tekstów kultury, a przez nie przybliża- nie rozumienia człowieka i świata.		Terminy:bohater, akcja, wątek.	Książka niezawodny przyjaciel.	Uczeń zna: - treść prezentowanej książki, - różne rodzaje książek. Uczeń rozumie: - konieczność czytania różnych książek. Uczeń potrafi: - opowiadać o książce, - wyodrębnić bohaterów głów- nych drugoplanowych i epizo- dycznych, - wskazać wątki, - uzasadnić, dlaczego zaprezento- wana książka jest ulubioną po- zycją w księgozbiorze.	Dyskusja.
Plastyka	Kształtowanie postawy sza- cunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Charakterystyka i funkcje obrazo- wych komunikatów medialnych. Komunikat obrazo- wy: ekslibris.	Tworzymy ekslibrisy do do- mowego księgozbioru.	Uczeń zna: - znaczenie słowa „ekslibris”. Uczeń potrafi: - odszukać w „Słowniku wyrazów obcych” znaczenie słowa „eksli- bris”, - projektować swój ekslibris na podstawie różnych ekslibrisów, - przenieść projekt na ziemniak, - wykonać ekslibris na kartce książki. Postawy: - rozwijanie zainteresowań plas- tycznych.	Pokaz, ćwiczenia praktyczne.
Historia i społeczeństwo	j. w.		Dzieje książki.	Od zwoju do kodeksu i mi- krofilmu.	Uczeń zna: - historię książki. Uczeń potrafi: - wyszukać potrzebne informacje w różnych źródłach, - lokalizować wydarzenia związa- ne z historią książki na osi czasu, - tworzy opowiadanie na temat form książki.	Rozmowa nauczająca, ćwiczenia z ilustracjami, aktywne czytanie, wchodzenie w rolę.
Historia i społeczeństwo	Budzenie zainteresowania przeszłością.		Pismo obrazkowe, pismo alfabetyczne, greka i łacina w świecie współ- czesnym.	Pismo, języki starożytne i współczesne	Uczeń zna: - pojęcia: języki romańskie. Uczeń rozumie: - wyżej wymienione pojęcia, - znaczenie pisma w powstaniu i rozwoju cywilizacji. Uczeń potrafi: - przedstawić znaczenie łaciny w średniowieczu, - wskazać na mapie zasięg języka greckiego i łaciny, - podać przykłady świadczące o obecności greki i łaciny we współczesnym świecie. Postawy: - budzenie zainteresowania przesz- łością.	Praca z pod- ręcznikiem, atlasem, taśmą czasu, rozmowa nauczająca, dyskusja.
Historia i społeczeństwo	j. w.		Średniowieczni dziejopisarze i ich dzieła. Wynalezienie druku.	W kręgu ludzi nauki.	Uczeń zna: - pojęcia: pergamin, rocznik, kronika, - postaci: Jan długosz, Gutenberg, Wincenty Kadłubek, - jakie materiały wykorzystywano do pisania w średniowieczu. Uczeń rozumie: - wyżej wymienione pojęcia. Uczeń potrafi: - prawidłowo operować pojęciami poznanymi na lekcji. Postawy: - budzenie zainteresowania przesz- łością.
Biblioteka	Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Budowa współczesnej książki.	„Witam cię kartek szelestem...”	Uczeń zna: - budowę współczesnej książki. Uczeń rozumie: - potrzebę znajomości karty tytuło- wej. Uczeń potrafi: - odnaleźć odpowiedni rodzaj książki. Postawy: - szanuje książki jako dziedzictwo kultury.	Poszukujące praktyczne.
Biblioteka	Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i ma- teriałów.		Katalog rzeczowy. Dziedzina wiedzy, treść książki, Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna, działy główne, poddziały (drugiego stopnia), symbole cyfrowe UKD	Co kryje „magiczna siódemka?”- o katalogu rzeczowym.	Uczeń zna: - rodzaje katalogów w szkolnej bibliotece. Uczeń potrafi: - podać okoliczności korzystania z katalogu rzeczowego, - odszukać w tym katalogu książ- kę, - wymienić główne działy i sym- bole UKD.	Wyjaśnienie, ćwiczenia przedmiotowe, metoda sytuacyjna- problemowa.
Informatyka	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowej komunikacji (tele- wizji, komputerów, prasy itp.). Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Charakterystyka i funkcje obrazo- wych komunikatów medialnych. Komunikaty obrazowe:ilustracja książkowa, obwolu- ta.	Czym obraz może przemawiać?	Uczeń zna: - zestaw narzędzi do rysowania, - pojęcia związane z edytorem grafiki. Uczeń rozumie: - zasady działania programu. Uczeń potrafi: - odróżnić komunikat pisany od obrazowego, - określić funkcję poszczególnych komunikatów obrazowych, - zaprojektować i wykonać obwo- lutę i ilustrację.	Wyjaśnienie, pokaz, ćwi- czenia prak- tyczne.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnia- nych przez media.		Dzieje prasy. Zmiana postaci prasy na przestrzeni wieków: gazetki rękopiśmienne (z ży- cia dworu),prasa dla wszystkich, niskie i wysokie na- kłady prasy.	Czy rycerze i damy dworu czytali gazety?	Uczeń zna: - historię powstania prasy. Uczeń wie: - jak powstawały pierwsze gazety i czasopisma. Uczeń potrafi: - odróżnić gazetę od czasopisma, - wyszukać w czasopiśmie ulubio- ną rubrykę lub dział, - omówić ciekawy artykuł.	Rozmowa nauczająca, Pokaz.
Biblioteka	Rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i innych tekstów kultury, także audiowizual- nych , a przez nie przybliżanie rozumienia czło- wieka i świata; wprowadzanie w tradycję kultury narodowej i europejs- kiej.		Literatura popular- nonaukowa. Serie wydawnicze, podstawowe elementy układu treści książki: tytu- latura, tekst główny, teksty wprowadzają- ce, uzupełniające i informacyjno- po- mocnicze.	Świat wiedzy- jak go poznać?	Uczeń zna: - pojęcia związane z literaturą po- pularno- naukową. Uczeń potrafi: - wymienić kilka serii wydawni- czych z różnych dziedzin wiedzy, - wyszukać w książce popularno- naukowej informacje na określo- ny temat, - wskazać różnice między powieś- cią a książką popularno- nauko- wą. Postawy: - rozbudzanie potrzeby korzystania z bogatego dorobku literatury po- pularno- naukowej.	Pokaz, praca w gru- pach.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Tworzywo różnych mediów- podstawo- we elementy języka różnych mediów. Radio: dźwięk, fonia, barwa i natę- żenie głosu. TV: dźwięk, obraz, panorama i detal, efekty specjalne. Komputer: obraz, dźwięk, animacje. Prasa: tekst praso- wy, fotoreportaż, prasowe fotografie.	Wieczne pióro, komputer, mikrofon czy kamera?...	Uczeń zna: - podstawowe elementy języka różnych mediów. Uczeń potrafi: - określić tworzywo różnych mediów, - zredagować krótkie wypowiedzi wykorzystując język poszczegól- nych mediów w postaci: notatki prasowej, transmisji radiowej, informacji w telewizyjnym „Teleekspresie”. Postawy: - uzmysłowienie roli mediów we współczesnym swiecie.	Pogadanka, pokaz, praca w grupach.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego korzystania ze środków ma- sowej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Selektywność dobo- Ru informacji. Specyfika reklamy. Reklama informa- cyjna i nakłaniają- ca, podstawowe elementy języka rek- lamy, intencja rek- lamy, opinia publi- czna.	Najlepsza!!!- tworzymy reklamę naszej klasy.	Uczeń potrafi: - odczytać najważniejsze intencje twórców reklamy, - wyróżnić podstawowe elementy języka reklamy, - hierarchizować ostatnie wydarze- nia z życia klasy z punktu widze- nia: rodziców, nauczycieli ucz- niów o różnych zainteresowa- niach, - przygotować ustną reklamę zwią- zanę z życiem klasy. Postawy: - wdrażanie do świadomego od- bioru reklam.	Pokaz, pogadanka.
Informatyka	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Charakterystyka i funkcje drukowa- nych komunikatów medialnych. Komunikaty druko- wane; komunikaty użytkowe, komuni- katy reklamowo- informacyjne i ko- munikaty publicys- tyczne i literackie.	Po co ludzie piszą?- Od telegramu do powieści.	Uczeń potrafi: - odróżnić komunikaty reklamo- wo- informacyjne od użytkowych oraz publicystycznych i literac- kich, - wskazać podstawowe funkcje tekstów tych komunikatów, - odczytać informacje zawarte w katalogach wydawniczych, ulotkach reklamowych.	Pokaz, rozmowa nauczająca, praca indy- widualna.
Historia i społeczeństwo	Poznanie wartości stanowią- cych istotny motyw działalności indywidualnej i publicznej w Polsce, w Europie i świecie.		Pojawienie się sztu- ki teatralnej w Grecji. Rodzaje przedstawień teatral- nych w Grecji. Teatr współczesny spatko- biercą starożytnej sztuki teatralnej.	Rozrywki staro- żytnych i współ- czesnych- teatr.	Uczeń zna: - pojęcia: tragedia, komedia. Uczeń rozumie: - wyżej wymienione pojęcia, - rolę teatru. Uczeń potrafi: - prawidłowo operować pojęciami poznanymi w trakcie lekcji, - przedstawić różnice oraz podo- bieństwa w organizacji teatru an- tycznego i współczesnego. Postawy: - budzenie zainteresowań przesz- łością.	Praca z mapą, podręczni- kiem, zeszy- tem ćwiczeń, elementy dra- my.
Język polski	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków masowej komunikacji.		Rodzaje i budowa czasopisma.	Czasopisma jako źródła aktualnej wiedzy.	Uczeń rozumie: - że prasa jest jednym ze środków przekazu, - różnicę między gazetą a czaso- pismem, - znaczenie informacyjne prasy. Uczeń potrafi: - sięgnąć po odpowiedni tytuł cza- sopisma w zależności od poszu- kiwanej informacji, - orientować się w układzie treści czasopisma, - korzystać z czasopisma jako źró- dla informacji, - poprawnie zapisać jednowyrazo- we i wielowyrazowe tytuły cza- sopism i gazet, zna stosowaną za- sadę ortograficzną. Postawy: - umiejętność korzystania z kultu- ry masowej.	Pokaz, dyskusja, problemowe
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji.		Rodzaje audycji radiowych (infor- macyjne, rozrywko- we) i korzystanie z nich.	Dlaczego warto słuchać radia?	Uczeń potrafi: - wymienić różnice pomiędzy audycjami rozrywkowymi i infor- macyjnymi. Postawy: - uświadomienie konieczności wy- boru odpowiednich audycji z bo- gatej oferty stacji radiowych.	Pogadanka, objaśnienie.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji.		Zadania telewizji oraz rodzaje progra- mów telewizyjnych. Korzystanie z pro- gramów TV. Pojęcia związane z telewiz- ją. Relacjonowanie ciekawych audycji telewizyjnych.	Tajniki telewizji.	Uczeń potrafi: - wymienić zadania jakie stoją przed telewizją, - wymienić rodzaje programów telewizyjnych, - korzystać z programu TV, - opisać interesujące filmy i audy- cje TV, - operować słownictwem związa- nym z telewizją. Postawy: - mobilizowanie do świadomego i krytycznego wyboru progra- mów telewizyjnych, - uzmysłowienie wielorakiej funk- cji telewizji.
	KLASA VI
Biblioteka	Przygotowanie do samodziel- Nego poszukiwania potrzeb- Nych informacji i materia- Łów.	Rodzaje i zasady korzystania z kata- logów.		Katalogowe ABC	Uczeń zna: - rodzae katalogów. Uczeń potrafi: - określiś rolę i znaczenie katalo- gów jako źródeł informacji, - wybrać właściwy katalog w celu wyszukania informacji na dany temat.	Pogadanka, pokaz, objaśnienie, praca indywi- dualna.
Biblioteka	Przygotowanie do samodziel- nego poszukiwania potrzeb- nych informacji i materia- łów.		Kartoteki. Rodzaje kartotek: kartoteki bibliogra- ficzne, kartoteki tekstowe,kartoteki pomocnicze, opis bibliograficzny książki, zestawienie bibliograficzne na określony temat.	Poszukiwany ... artykuł, poszukiwana... książka, czyli o kartotekach.	Uczeń zna: - rodzaje kartotek w bibliotece, - strukturę kartotek. Uczeń rozumie: - funkcję kartotek. Uczeń potrafi: - samodzielnie posługiwać się kartotekami, - odczytać informacje z karty w kartotece, - tworzyć proste przykłady kart do kartoteki, - sporządzać opis bibliograficzny do książek, - tworzyć proste zestawienie na określony temat.	Pogadanka, ćwiczenia przedmiotowe, rozwiązywa- nie zadań problemowych.
Biblioteka	Komunikacja werbalna i niewerbalna, bezpośrednia i medialna.		Bezpośrednie i po- średnie źródła informacji.	Rodzaje źródeł informacji.	Uczeń zna: - pojęcie: informacja, - na czym polega bezpośredniość i pośredniość w przekazie infor- macji. Uczeń rozumie: - Przeznaczenie poszczególnych żródeł informacji. Uczeń potrafi: - odróżnić bezpośrednie i pośred- nie źródła informacji, - dokonać wyboru odpowiedniego źródła w zależności od potrzeb, - skorzystać z tego źródła. Postawy: - nabycie przekonania o roli bez- pośrednich i pośrednich źródeł informacji na rozwój człowieka i jego prawidłowego funkcjono- wania w współczesnym świecie.	Pogadanka, praca grupowa, rozwiązywa- nie proble- mów.
Biblioteka	Przygotowanie do samodziel- nego poszukiwania potrzeb- nych informacji i materia- łów.		Wydawnictwa informacji pośred- niej. Definicja bibliogra- fii, podstawowe ro- dzaje bibliografii: ogólne i specjalne, retrospektywne, bieżące i prospek- tywne, opis bibliograficzny.	Bibliografia- najlepszym sposobem na pełną informa- cję!	Uczeń potrafi: - określić co to jest bibliografia i zestawienie bibliograficzne, - określić do czego służy biblio- grafia, - wyszukać potrzebne informacje korzystając z bibliograficznych zestawień tematycznych, - tworzyć krótkie zestawienia na temat książki, autora.	Objaśnienia, ćwiczenia praktyczne.
Muzyka	j.w.		Wydawnictwa informacyjne.	Źródło wiedzy o muzyce.	Uczeń zna: - podstawowe wydawnictwa infor- macyjne z dziedziny muzyki, - metody posługiwania się nimi. Uczeń rozumie: - znaczenie informacji we współ- czesnym świecie. Uczeń potrafi: - sprecyzować źrodło poszukiwa- nych wiadomości, - odszukać potrzebne wiadomości. Postawy: - Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych in- formacji i materiałów, - kształcenie samodzielności w ko- rzystaniu ze zbiorów informacji.	Objaśnienie, ćwiczenia praktyczne.
Język polski	j. w.		j. w.	Korzystam z encyklopedii.	Uczeń zna: - rodzaje encyklopedii, - układ treści encyklopedii. Uczeń rozumie: - potrzebę korzystania z encyklo- pedii oraz posiadania jej w domu. Uczeń potrafi: - umiejętnie posługiwać się encyk- lopedią w celu odnalezienia potrzebnych informacji, - wymienić i wskazać różne rodza- je encyklopedii, - określić odmienne sposoby wy- rażania informacji w encyklo- pedii. Postawy: - wdrażanie do samodzielnego rozwiązywania problemów, - uświadomienie potrzeby sięga- nia po różne encyklopedie, - mobilizowanie do gromadzenia w domu wydawnictw informa- cyjnych.	Pokaz, rozwiązywa- nie zadań problemowych.
Język polski	j. w.		j. w.	Rodzaje słowników.	Uczeń zna: - rodzaje słowników. Uczeń potrafi: - odnaleźć właściwy słownik, - sprawnie i samodzielnie odna- leźć w słowniku odpowiednie hasło. Postawy: - uświadomienie znaczenie słowni- ków jako istotnych źródeł wie- dzy, - wdrażanie do samodzielnego radzenia sobie z problemem.	Pokaz, objaśnienie, ćwiczenia praktyczne.
Godzina wychowawcza	Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Dzieje przekazów medialnych.	Co było wcześniej : radio, telewizja czy komputer?	Uczeń potrafi: - krótko przedstawić historię współczesnych przekazów me- dialnych, - wymienić media, z których ko- rzysta, - określić jaką rolę odgrywają media w chwili obecnej.	Pogadanka, pokaz ilu- stracji, roz- wiązywanie krzyżówek, praca w gru- pach.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świado- mego i odpowiedzialnego korzystania ze środków ma- sowej komunikacji.		Selektywność doboru informacji. Stronniczość przekazu.	Jak korzystać ze środków maso- wego przekazu?	Uczen potrafi; - omówić zasady korzystania z informacji w mediach, - opisać zasady wyboru informa- cji. Postawy: - zapobieganie bezmyślnemu i bezkrytycznemu odbiorowi nie- obiektywnych informacji, - przeciwstawianie się manipula- cji ze strony mediów.	Pogadanka, dyskusja, burza mózgów.
Język polski	j. w.		j. w.	Dlaczego warto słuchać radia i oglądać telewizję?	Uczeń zna: - jakie wartości, a jakie zagrożenia niesie ze sobą oglądanie telewizji i słuchanie radia. Uczeń rozumie: - konieczność wyboru programu telewizyjnego i radiowego. Uczeń potrafi: - Uważnie słuchać i zapamiętywać główne treści przekazu, umiejęt- nie je przedstawia w formie opo- wiadania. Postawy: - świadomie korzysta z audycji radiowych i telewizyjnych.	Pogadanka, dyskusja.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków masowej komunikacji.		Selektywność dobo- ru informacji. Stronniczość przeka- zu.	Telewizja pod sąd !	Uczeń zna: - zasady korzystania z telewizji. Uczeń potrafi: - przedstawić funkcje telewizji, - z programu telewizyjnego świa- domie wybrać interesujące audy- cje oraz filmy, - zrezygnować z programów, które nie przedstawiają świata dobra i wartości, - wskazać zalety i wady oglądania telewizji. Postawy: - wzbudzanie refleksji nad zawar- tością programów poszczegól- nych kanałów telewizyjnych, - zrozumienie konieczności wy- boru programu telewizyjnego i jego świadomego odbioru.	Rozmowa, dyskusja, pogadanka.
Biblioteka	Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnia- nych przez media.		Funkcje książki jako komunikatu medial- nego. Elementy identyfikujące książ- kę.	Rola książki wśród mediów.	Uczeń potrafi: - określić funkcje książki jako komunikatu medialnego, - wymienić elementy charaktery- zujące książkę. Postawy: - uświadomienie znaczenia war- tości książki oraz konieczności korzystania z niej.	Pogadanka, burza móz- gów, pra- ca grupowa.
Godzina wychowawcza	Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dzie- dzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Rola książki w życiu człowieka. Rodzaje książek.	Książka- czło- wiek- kultura.	Uczeń potrafi: - wskazać wartość oraz rolę książ- ki w życiu człowieka, - wskazać walory czytelnictwa, wymienić rodzaje książek. Postawy: - uświadomienie, iż książki przy- czyniają się do rozwoju intelek- tualnego i duchowego, - zaszczepienie miłości do książek.	Dyskusja, pogadzanka, praca zbio- rowa.
Informatyka	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko rzystania ze środków masowej komunikacji.		Komputer jako źród- ło przekazu medial- nego. Programy me- dialne i edukacyjne, zasady ich działa- nia.	Korzystam z komputera.	Uczeń zna: - zasady działania programów edukacyjnych. Uczeń potrafi: - zastosować komputer w celu ko- rzystania z programów edukacyj- nych i multimedialnych, - samodzielnie wyszukać pożądaną informację, - uruchomić i zakończyć działanie programu. Postawy: - otwartość na polecenia i su- gestie.	Pokaz, objaśnienie, samodzielna praca.
Informatyka	j. w.		Poznanie zastosowa- nia Internetu.	Żyjemy w epoce Internetu.	Uczeń zna: - pojęcie: Internet, - zasady działania Internetu. Uczeń rozumie: - potrzebę istnienia globalnej sieci komputerowej. Uczeń potrafi: - przy pomocy nauczyciela połą- czyć się z wybranym adresem internetowym. Postawy: - w świadomy sposób korzysta z usług Internetu.	Pokaz, objaśnienie.
Język polski	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków ma- sowej komunikacji.		Czasopisma. Prasa regionalna, ogólnopolska, gatunki publicys- tyczne: wywiad, reportaż, serwis informacyjny.	O nastolatkach- w prasie regionalnej i ogólnopolskiej.	Uczeń zna: - zasady pisania wywiadu, repor- tażu i notatki informacyjnej. Uczeń potrafi: - wskazać podstawowe różnice między zadaniami prasy o za- sięgu ogólnopolskim i regio- nalnym, - zredagować tekst do szkolnej gazetki w formie wywiadu, re- portażu, notatki informacyjnej.	Pokaz, objaśnienie, samodzelna praca.
Godzina wychowawcza	Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnia- nych przez media.		Czaspisma młodzieżowe. „Kalki” czasopism zagranicznych, obiektywizm i subie- ktywizm przekazu, relacja a komentarz.	„Bravo Girl”- receptą na szczęście?	Uczeń potrafi; - wyjaśnić schemat powstawania czasopism opartych na wydaw- wictwach zachodnich („kalki”), odróżnić fikcję od rzeczywistości w przekazach medialnych (praso- wych), - krytycznie oceniać modele za- chowania, ubierania się i odży- wiania lansowane przez młodzie- żowe czasopisma.	Pokaz, pogadanka.
Biblioteka	1. Przygotowanie do świado- mego i odpowiedzalnego korzystania ze środków masowej komunikacji. 2. Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dzie dzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.		Stronniczość przekazu. Prawda i fikcja, informacja i persfazja, manipulacja opinią publiczną, kultura masowa, komuni- kacja werbalna i niewrebalna.	Wiadomość dnia- informacja i dziennikarski komentarz.	Uczeń potrafi: - odróżnić informację od komenta- rza autorskiego, prawdę od fikcji w przekazie medialnym, - określić cele i intencje właścicieli środków masowej komunikacji i twórców kultury masowej, - wymienić różnice w przekazie tej samej informacji za pośrednic- twem lokalnych i ogólnopolskich środków masowej komunikacji, - interpretować najważniejsze ele- menty mowy ciała: postawę, gesty, mimikę ubiór, sposób mówienia itp.	Pokaz, rozmowa nauczająca.
Język polski	Przygotowanie do odbioru informacji rozpowszechnia- nych przez media.		Film jako przekaz medialny, żródło wiedzy. Film fabularny, do- kumentalny, animo- wany, dydaktyczny, komedia, dramat, film wojenny, ry- sunkowy, przyrod- Niczy, historyczny. scenarusz, scenopis.	W świecie filmu.	Uczeń zna: - gatunki filmu, - rodzaje planów, - cechy scenariusza i scenopisu. Uczeń rozumie: - różnicę między poszczegolnymi gatunkami filmu. Uczeń potrafi: - nazwać gatunek filmu, - ocenić pracę reżysera, aktorów, scenarzysty, muzyków, - wypowiedzieć swój sąd o filmie. Postawy: - wybiera filmy adresowane do jego wieku i zgodnie z zaintere- sowaniami.	Dyskusja, proba pisa- nia scenopi- su, proble- mowa.
Muzyka	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków infor- macji dźwiękowej.		Funkcje i charak- terystyka urządzeń do nagrywania i odtwarzania dźwięku.	Jak nagrać i odtworzyć dźwięk?	Uczeń zna: - rodzaje nośników dżwięku: płytę analogową, taśmę magnetofono- wą, płytę CD, - sprzęt potrzebny do odtwarzania ww. nośników: gramofon, mag- netofon, odtwarzacz CD, - sposoby bezpiecznego posługi- wania się nośnikami dźwięku, - zasady BHP przy obsłudze urządzeń elektrycznych. Uczeń rozumie: - zasady ww. urządzeń, - konieczność zachowania ostroż- ności podczas pracy z tymi urządzeniami. Uczeń potrafi: - przyporządkować dany nośnik dźwięku do odpowiedniego urzą- dzenia, - uruchomić dane urządzenie, - nagrywać i odtwarzać dźwięki wykorzystując ww. urządznia. Postawy: - przygotowanie do świadomego i odpowiedniego korzystania ze środków informacji dźwiękowej.	Objaśnienia, opis, pokaz, ćwiczenia.
Informatyka	Kształtowanie postawy sza- cunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w zwiążku z globalizacją kultury masowej.		Poznanie zastosowań kompu- tera. Komunikaty obrazo- we:pocztówka, wi- dokówka.	Kartki z życzeniami	Uczeń zna: - zestaw narzędzi do rysowania. Uczeń rozumie: - zasadę działania programu. Uczeń potrafi: - wykonać projekt i rysunek kartki świątecznej oraz zapisać ją. Postawy: - Kształtowanie szacunku i więzi międzyludzkiej.	Pokaz, objaśnienie, samodzielna praca.
Informatyka	Przygotowanie do świadome- go i odpowiedzialnego ko- rzystania ze środków maso- wej komunikacji (telewizji, komputerów, prasy itp.).		Poznanie zastoso- wań komputera.	Drukujemy!	Uczeń zna: - zasadę obsługi drukarki. Uczeń rozumie: - potrzebę drukowania. Uczeń potrafi: - wydrukować napisany przez siebie tekst i rysunek. Postawy: - jest odpowiedzialny za swoją pracę i stanowisko pracy.	j. w.
Język polski	j. w.		Selektywność do- boru informacji. Stronniczość przeka- zu. Specyfika rekla- my.	Slogany reklamowe, czyli szumne frazesy.	Uczeń zna: - pojęcie: slogan. Uczeń potrafi: - wyszukać w prasie codziennej i tygodnikach slogany reklamo- we, - wymienić inne sytuacje życiowe, w których zetknął się z reklamą, - przeprowadzić wywiad na temat reklamy (układa pytania do wy- wiadu).	Rozmowa Nauczająca.

4. Procedury osiągania celów.

Opisy procedur osiągania celów przez uczniów związane są z metodami realizacji określonych treści i poszczególnymi celami operacyjnymi ujętymi czynnościowo

w proponowanym rozkładzie materiału.

W trakcie realizacji programu edukacji czytelniczej i medialnej większość zajęć powinna być prowadzona metodami aktywnymi, aby poprzez praktyczne działanie wykształcić u dzieci prawidłowe nawyki czytelnicze oraz umiejętności korzystania z nowoczesnych środków medialnych. Ponadto część zajęć może być przeprowadzona

w pracowni komputerowej. Z korzyścią dla realizacji ścieżki można realizować wycieczki do miejscowej biblioteki publicznej.

5. Ewaluacja programu.

Ocenianie jest ważnym elementem pracy nauczyciela, umożliwia ono nie tylko ustalenie

stopnia opanowania wiedzy przez uczniów, ale umożliwia w odpowiednim czasie diagnozowanie trudności w nabywaniu przez uczniów kolejnych umiejętności. Dzięki temu możemy korygować tempo pracy i metody nauczania. Ocenianie powinno być zgodne z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Wprowadzone przez nauczyciela kryteria powinny być znane uczniom i rodzicom oraz przez nich akceptowane. Dzięki temu będzie spełniać swoją funkcję:

• informacja o efektach pracy i osiągnięciach

• umożliwienie kierowania procesem nauczania

• zapobieganie niepowodzeniom

• motywowanie do dalszej pracy

Przedmiotem oceny są wiadomości i umiejętności oraz wytwory pracy uczniów, a także

wysiłek i zaangażowanie oraz pozytywne zmiany w postawie.

Diagnozowanie uczniów, sprawdzanie i ocenianie wiadomości i umiejętności oraz

postaw uczniów, a także wnioski na temat treści kształcenia są niezbędnym elementem ewaluacji programu pozwalającym na jego modyfikowanie, a tym samym ulepszanie procesu nauczania.

III. Bibliografia.

1. Dylak S.: „Wprowadzenie do konstruowania szkolnych programów nauczania”, Warszawa 2000.

2. Grodecka E., Sokołowska H.: „Edukacja czytelnicza i medialna w szkole podstawowej i gimnazjum”, Warszawa 2000.

3. Pielachowski J.: „Ścieżka edukacji czytelniczej w szkole podstawowej i gimnazjum”, Poznań 2000.

4. Sawicka T.: „Edukacja medialna i czytelnicza. Szkoła podstawowa IV-VI”, Toruń 2000.

1

Opracowała:

Jolanta Sałaciak

---