ARTHUR BLOOCH

Prawa Murphy'ego

i dalsze powody, dla których sprawy idą źle.

KSIĘGA DRUGA

Tłumaczył: Jerzy Łoziński

SPIS TEŚCI

Przedmowa

Wstęp

Wyższa murphologia

Murphologia stosowana

Teoria hierarchii i komisjologii

Murphologia biur i warsztatów

Murphologia badawcza

Murphologia polityki i ekonomii

Murphologia ekspertyz i ekspertów

Systematyka

Akademiologia

Murphologia medyczna

Murphologia sportu

Szosomurphologia

Murphologia konsumpcji i sprzedaży

Murphologia gospodarstwa domowego

Socjomurphologia (murphologia stosunków międzyludzkich)

Metaprawa

Gdybym tak zgodnie z życzeniem Fortuny

Dzielnie po tęczy zsunął się skłonie,

Murphy tam czekałby na mnie czupumy,

By rzec: „Łakocie po drugiej stronie".

Bert Whitney, łaskawy czytelnik

PRZEDMOWA

Łaskawi czytelnicy

Po2ycja ta stanowi hołd wszystkim tym, którzy odpowiedzieli na moją prośbę, aby pierwszą księgę Praw Murphy'ego wzbogacić nowymi prawami. Od czasu publikacji tamtej księgi zostałem stałem l i t e r a l n i e wręcz zarzucony przenikliwymi obserwacjami dotyczącymi rzeczywistego świata (tzn. tego, w którym żyją ludzie).

Problem, z którym przyszło mi się zmierzyć, antycypował już jeden z czytelników z Ann Abór, który znienacka zadzwonił do mnie, aby zaproponować prawo Digiovanniego: „Liczba praw będzie nieprzerwanie rosnąć do chwili, gdy w pełni wszelką dostępną przestrzeń publikacyjną”.

Kolejna zapowiedź przybrała postać: „Leo Rogersa zachęta do tomu drugiego: Gdzie dobry zamiar, tam dobry też nadmiar".

Zobaczycie, że książka ta jest bardziej róźnorodna niż jakikolwiek z opublikowanych dotąd podobnych kompendiów. Tylko niewielka jej część powstała za sprawą autora tych słów, jako że lwia i — co tu dużo mówić — lepsza część prezentowanych praw pochodzi od normalnych ludzi, takich jak wy, tylko że mniej wrażliwych, którzy czytając księgę pierwszą, bardzo przejęli się piątą (i jedyną) regułą: „Traktujesz siebie zbyt serio".

Berkeley,

Kalifornia styczeń 1980

Arthur Bloch

Wstęp

W październiku roku 1977, kiedy ukazała się pierwsza nasza pozycja Prawa Murphy'ego i inne powody, dla których sprawy idą źle, niczego się nie spodziewającej publiczności został zaprezentowany w pełni rozwinięty, chociaż wcześniej nie ucieleśniony drukiem korpus teorii zwanej murphologią. Od tego momentu ujawniły się setki domorosłych murphologów z zapałem wspie­rających zasadnicze tezy i dorzucających swoje dwa grosze, ale o prawdziwym miejscu murphologii w dziejach nurtów filozoficznych naj­lepiej zaświadczyło natychmiastowe pojawienie się zapalczywych dysydentów, zajadłych rywali i zadomowionych w wielkim świecie prześmiewców.

Niewielu było tych, którzy wystąpili przeciw prawu Murphy'ego z tej racji, iż przeczy ono uświęconej przez czas wierze w znakomitość my­ślenia pozytywnego. W moim odczuciu wszelkie próby identyfikowania prawa Murphy'ego z pesymizmem i negatywizmem jest w najlepszym razie krótkowzroczne, a w najgorszym (i najprawdopodobniejszym) — wyrazem głębokiego niezrozumienia.

Po pierwsze, jeśli chce się zrozumieć nas, murphologów, nie można szukać naszej pozycji na skali optymizm-pesymizm. Na przekór pierw­szemu wrażeniu prawa nie skłaniają się ku żad­nemu z tych stanowisk. Klucz do filozoficznego sedna ich przesłania kryje się w pojęciu rzeczy „idących źle", albowiem z owej werbalnej kon­strukcji nie należy wnosić, iż „źle" czy „dobrze" to jakieś istności obiektywne, a nie subiektywne.

Zawiły charakter stanowiska murphologicznego najlepiej wyraził się w tezie kardynalnej zwa­nej też paradoksem optymizmu:

Optymista sądzi, że żyjemy w najlepszym z możliwych światów. Pesymista obawia się, że to prawda.

W pierwszej księdze, ulegle poddając się pa­nującej terminologii, jeden z rozdziałów nazwa­łem „Murphologią stosowaną", szybko jednak doszedłem do wniosku, że to nazwa dość mylą­ca i moją intencję lepiej wyrażają takie określe­nia jak „Murphologią życia codziennego" czy — jeśli ktoś woli — „Murphologią sytuacyjna". Cho­ciaż w pierwszej chwili różnica może wydawać się nieistotna, to jednak wyrasta z głębokiego przeświadczenia, że prawa Murphy'ego z samej swej natury nie mają i nie mogą mieć żadnych praktycznych zastosowań. Znaczy to, iż jeśli ktoś stara się je wykorzystać, to opierając się na tym, jak dotąd funkcjonowały, przestają funkcjono­wać.

Niepodobna na to przytoczyć jakikolwiek ści­sły dowód. Wydaje się, że jeśli kolejka, w której stoicie, posuwa się na pozór wolno, to można przenieść się do innej, aby wykazać, że wraz z tym manewrem kolejna, do której teraz nale­życie, dostrzegalnie zwalnia swoje tempo. Podob­nie można zabrać się do mycia samochodu z jawną intencją spowodowania deszczu. Nieste­ty sam fakt, iż poczynania takie podejmujecie w celach eksperymentalnych, a nie z racji szcze­rego, bezpretensjonalnego zamiaru osiągnięcia określonego efektu, sprawia, iż w dostatecznie już zawiłą maszynerię murphologiczną wpycha­cie blokujący ją kij.

Jerry Silverman, doświadczony murpholog z Berkeley, który dawno już uchwycił istotę ca­łej sprawy, bardzo zwięźle zamknął to w swoim paradoksie:

Jeśli prawo Murphy'ego może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Aby umiejscowić murphologię w szerszym kontekście społecznym, dobrze jest zauważyć, że większość praw należy do jednej z dwóch grup: a) prawa administracji, biznesu i innych konspiracyjnych ludzkich grup lub b) prawa przyrody.

Przedstawiane tutaj prawa fundamentalnie różnią się od oficjalnych ustanowień, prawnych regulacji i innych „ludzkich praw" tym przede wszystkim, iż nikt (z wyjątkiem autora niniej­szych słów) nie może w żaden sposób skorzy­stać na ogłoszeniu praw tego typu. Nasze pra­wa bardziej pod tym względem pokrewne są prawom przyrody, do których formułowania aspirują zwyczajowo dwunożne istoty używa­jące narzędzi, poszukujące zasobów i ostrzące siekiery. Prawa te są wyrazem klęski metody naukowej, jeśli chodzi o wyjaśnienie świata ludzkiego doświadczenia.

Jak już wspomnieliśmy, główna różnica mię­dzy prawami murphologii a prawami „rzetelnych" nauk (tzn. takich, które pozwalają zarobić) pole­ga na względnej stosowalności tych ostatnich, co nazywa się także ich zdolnością prognostyczną. Otóż w przypadku Murphy'egó zdolność owa równa jest zeru.

Prawa przyrody, czy jak się je czasami nazy­wa prawa naturalne, które rządzą fizycznymi przyczynami i wywołują zjawiska, z pożytkiem przewidują efekty fizycznych interakcji i dlatego cieszą się w społeczeństwie powszechnym uzna­niem. Prawa nienaturalne, których najogólniej­szą formułę podaje prawo Murphy'ego, traktują o intencjach i zamiarach, a zatem czynnikach, które nie mają natury fizycznej. Jeśli więc pytać o społeczną wartość tych praw, to nie ma co się zastanawiać nad ich ścisłością prognostyczną. Gdzie zatem się zwrócić, skoro zawodzą prze­widywania, jeśli nie do wspomnień. „Nauka ści­sła to retrospekcja" — przypomina nam reguła Fagina.

Czy dokucza nam żal (z powodu tego, czego nie zrobiliśmy), czy męczą nas wyrzuty sumie­nia (z powodu tego, co zrobiliśmy), za każdym razem, gdy sprawy zaczynają iść źle, powitamy to z uśmiechem, uśmiech bowiem jest ważniej­szy od spraw. I już samo to wystarczyłoby, aby­śmy mieli za co być 'wdzięczni Murphy'emu.

Na koniec — aby zapobiec temu, iż odtąd, czy sprawy toczą się dobrze, „świetnie" czy źle, „fa­talnie", my trwać będziemy w spokojnej pewno­ści siebie — pozwolę sobie poddać wam pod rozwagę metaprawo:

Prawo końcowe

Jeśli pewne sprawy, które powinny były pójść źle, potoczyły się dobrze, to ostatecznie oka­że się, iż byłoby znacznie lepiej, gdyby poto­czyły się źle.

WYŻSZA MURPHOLOGIA

Prawo Murphy'ego

Jeśli coś może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Schnatterly'ego synteza wątków ubocznych

Jeśli coś nie może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Paradoks Silvermana

Jeśli prawo Murphy'ego może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Uogólnienie prawa Murphy'ego

Jeśli ciąg wydarzeń może potoczyć się niedobrze, to stanie się to w najgorszy z możliwych sposobów.

Uzupełnienie Famsdicka do uszczegółowienia piątego

Gdy rzeczy ze złych zrobiły się okropne, cykl zaczyna się od początku.

Gattusa uogólnienie prawa Murphy'ego

Nic nie jest tak złe, aby nie mogło się pogor­szyć.

Prawo Lyncha

Kiedy robi się ciężko, wszyscy znikają.

Prawo Evansa i Bjorna

Cokolwiek pójdzie źle, zawsze jest ktoś, kto przewidział to.

Zasada Benedicta

Natura zawsze bierze stronę ukrytych bra­ków.

Prawo odsłaniania

Ukryte braki nigdy nie pozostają takie do końca.

Prawa Langsama

1. Wszystko zależy.

2. Nic nie trwa wiecznie.

3. Wszystko się kiedyś przytrafia.

Prawo Hellrunga

Jeśli poczekasz, przejdzie.

Uzupełnienie Shavelsona

...narobiwszy szkody.

Dodatek Grelba

Jeśli naprawdę było niemiłe, to wróci.

Prawo Flugga

Kiedy chcesz zastukać w niemalowane drew­no, okazuje się, że świat składa się wyłącznie z aluminium i winylu.

Grossmana błędny cytat z H.L. Menckena

Złożone problemy mają proste i łatwe do zro­zumienia złe rozwiązania.

Zasada Duchanne'a

Sposobność zawsze puka do drzwi w najmniej odpowiedniej chwili.

Imbesiego prawo zachowania brudu

Aby jedno mogło stać się czyste, inne musi się zabrudzić.

Uogólnienie Freemana

Można wszystko zabrudzić, niczego nie czyszcząc.

Pierwszy postulat izomurphizmu

Rzeczy, którym nic nie dorównuje, są równe samym sobie.

Prawo Booba

Rzecz szukaną znajdujesz zawsze na ostatku.

Prawo poszukiwań

Miejsce, gdzie przede wszystkim należałoby poszukać, jest ostatnim, o którym byś pomyślał.

Definicja Fergusona

Kryzys to sytuacja, gdy nie możesz powie­dzieć: „Dobra, dajmy sobie z tym spokój".

Prawo Maryanna

Zawsze możesz znaleźć to, czego nie szukasz.

Reguła Rune'a

Nie przejmuj się, gdzie jesteś, a nie zginiesz.

Zasada niestosowalności

Mycie auta w celu wywołania deszczu nie skutkuje.

Coita-Murphy'ego formuła potęgi myślenia negatywnego

Optymisty nie sposób mile zaskoczyć.

Memento Murphy'ego

Gorsze jest wrogiem złego.

Teza kardynalna

Optymista sądzi, że żyjemy w najlepszym możliwych światów. Pesymista obawia się, że to prawda.

Prawo Neasera

Można się zabezpieczyć przed awariami, ale nie przed durniami.

MURPHOLOGIA STOSOWANA

Drazena prawo reperacji

Czas potrzebny na naprawienie sytuacji jest odwrotnie proporcjonalny do czasu potrzeb­nego na zepsucie.

Przykład l

Dłużej skleja się wazę, niż się ją tłucze.

Przykład 2

Dłużej się traci x kilogramów, niż zyskuje.

Prawo cukierni

Ciastko, z którego nie spuszczasz oka od chwili wejścia do cukierni, kupi osoba przed tobą.

Obserwacja Ettorego

Inne kolejki posuwają się szybciej.

0'Briena komentarz do obserwacji Ettorego

Jeśli zmienisz kolejkę, dawna zacznie się po­suwać szybciej niż obecna.

Uzupełnienie Kentona

Jeśli spróbujesz wrócić, z obu kolejek zaczną na ciebie krzyczeć, że wszystko psujesz.

Zasada ogonka

Im dłużej stoisz w kolejce, tym większe praw­dopodobieństwo, że jest niewłaściwa.

Reguła Flugga

Najwolniejsza kasjerka zawsze jest w kolej­ce ekspresowej.

Prawo Wittena

Ilekroć obetniesz paznokcie, tylekroć godzi­nę później bardzo by się przydały.

Prawa wielebnego Chichestera

1. Jeśli pogoda będzie bardzo zła, to w ko­ściele zjawi się mało wiernych.

2. Jeśli pogoda będzie bardzo dobra, to w ko­ściele zjawi się mało wiernych.

3. Kiedy nie starcza poduszek na krzesła, wier­ni stawią się w kościele liczniej nad wszel­kie spodziewanie.

Prawo Hutchisona

Jeśli sytuacja wymaga niepodzielnej uwagi, to pojawi się wraz z czynnikiem silnie rozprasza­jącym.

Fullera prawo dziennikarskie

Im odleglejszy wypadek, tym więcej trzeba za­bitych i rannych, aby informacja trafiła na pierw­sze strony gazet.

Reguły prawdy reporterskiej

1. Im bliżej jesteś danej sytuacji, tym oczywistsze są przekłamania we wszystkich infor­macjach prasowych.

2. Im odleglejsza sytuacja, tym bardziej skłon­ny jesteś wierzyć wszystkim informacjom prasowym jej dotyczących.

Prawo epistolografii

Świeżym myślom najlepiej sprzyja zaklejenie listu.

Jonesa prawo ogrodów zoologicznych i mu­zeów

Najbardziej interesujący okaz nie będzie opi­sany.

Jonesa prawo wydawnicze

Pewne błędy ujawnią się dopiero po oddaniu książki do druku.

Uzupełnienie Błocka

Na pierwszej stronie, na której autor otwo­rzy egzemplarz okazowy, znajdzie się naj­gorszy błąd.

Wallace'a reguły kreślarskie

1. Nie kreśl tego, co możesz odrysować.

2. Nie odrysowuj tego, co możesz skopiować.

3. Nie kopiuj tego, co możesz przedrukować.

Prawa fotografii

1. Niektóre najlepsze kadry pojawiają się w chwi­li, gdy skończył się film.

2. Inne najlepsze kadry usiłuje się uchwycić przy zakrytym obiektywie.

3. Cała reszta znajduje się na filmie, w trakcie wywoływania którego ktoś nieoczekiwanie otwiera drzwi ciemni.

Prawo Dedery

W trzypiętrowym budynku z jedną windą dzie­więć razy na dziesięć jest ona na innym niż ty piętrze.

Prawo sir Waltera

Tendencja dymu z papierosa, z grilla, ogniska itd. do tego, by wionąć w twarz konkretnej osoby, jest odwrotnie proporcjonalna do jej wrażliwości na dym.

Kauffmana pierwsze prawo lotniskowe

Odległość do stanowiska odpraw jest odwrot­nie proporcjonalna do czasu pozostałego do odlotu.

Prawo Rogersa

Ledwie stewardesa rozniesie kawę, zaczynają się dziury powietrzne.

Davisa wyjaśnienie prawa Rogersa

Podawanie kawy w samolocie powoduje dziury powietrzne.

Podstawowa reguła bagażu

Niezależnie od tego, którą taśmę wybierzesz, twój bagaż będzie na drugiej.

Angusa zasada walutowa

Gdy wyjeżdżasz za granicę, stopa walutowa spada gwałtownie w dzień po zakupieniu ob­cej waluty.

Uzupełnienie

Gdy wrócisz do domu, stopa spadnie gwał­townie dzień po sprzedaniu pozostałej wa­luty.

Teoria hierarchii i komisjologia

Postulat Perkinsa

Im są więksi, tym mocniej walą.

Postulat Harrisona

Każde działanie spotyka się z równą, lecz nie­przyjazną krytyką.

Reguła Rogersa

Projekt zostaje zatwierdzony wtedy i tylko wte­dy, gdy w razie porażki będzie można obwinić któregoś z autorów, lub gdy sukces będą mo­gli zapisać na swoje konto wszyscy zatwierdzający.

Mollisona hipoteza biurokracji

Jeśli jakiś pomysł może przetrwać biurokra­tyczne nicowanie i zostać potem wprowadzo­ny w życie, to nie był wart realizacji.

Bachmana twierdzenie o nieuchronności

Im większe koszty wprowadzenia planu w ży­cie, tym mniejsze możliwości jego poniecha­nia, nawet jeśli z czasem okaże się figę wart.

Uzupełnienie

Im większy prestiż ludzi związanych z pla­nem, tym mniejsze szansę jego poniechania.

Prawo Conwaya

W każdej organizacji jest jedna osoba, która wie, o co chodzi.

Tę trzeba zwolnić.

Stewarta prawo reakcji

Łatwiej uzyskać przebaczenie niż pozwolenie.

Loftusa teoria zatrudnienia

1. Cudzoziemskie talenty zawsze wydają się lepsze od rodzimych.

2. Skład zatrudnionego personelu jest świadec­twem triumfu nadziei nad doświadczeniem.

Loftusa piąte prawo kierowania

Niektórzy kierują zgodnie z instrukcją, chociaż nie wiedzą, kto ją ustalił, a nawet co to za instrukcja.

Pierwsza reguła niższości zwierzchników

Nigdy nie pozwól zwierzchnikom zorientować się, że jesteś od nich lepszy.

Prawo Whistlera

Nigdy nie wiadomo, kto ma rację, ale zawsze wiadomo, kto ma władzę.

Spencera prawa danych

1. Każdy może podjąć decyzję, mając odpo­wiednią ilość danych.

2. Dobry kierownik podejmuje decyzję, nie mając odpowiednich danych.

3. Znakomity kierownik podejmuje decyzję przy całkowitej nieznajomości danych.

Reguła GottHeba

Szef, który stara się zaimponować podwładnym dokładną znajomością szczegółów, przestał się orientować, co jest zasadniczym celem.

Pierwsza reguła antycypacji negatywnej

Oszczędziłbyś sobie wielu niepotrzebnych kło­potów, gdybyś nie palił mostów dopiero po ich pokonaniu.

Naczelna zasada socjoekonomii

W systemach hierarchicznych wysokość pen­sji jest odwrotnie proporcjonalna do uciążli­wości i trudności wykonywanej pracy.

Drewa prawo zamówień

Klient, który płaci najmniej, ma najwięcej pre­tensji.

Prawo Cohna

W każdej instytucji biurokratycznej coraz wię­cej czasu trzeba poświęcać na pisanie raportów z coraz bardziej skąpej pracy. Punkt sta­bilności zostaje uzyskany w chwili, gdy cały czas jest poświęcony na raporty o nierobieniu niczego.

Drugie prawo MacDonalda

Konsultanci to tajemniczy osobnicy, którzy żą­dają od firmy podania im liczb, a potem je zwracają.

Prawo Dingle'a

Rzecz upuszczoną wszyscy będą odkopywać na bok, ale nikt jej nie podniesie.

Prawo Kushnera

Prawdopodobieństwo tego, że ktokolwiek coś zrobi, jest odwrotnie proporcjonalne do licz­by osób, które również mogłyby to wykonać.

Zasada Pfeifera

Nigdy nie podejmuj decyzji, jeśli ktoś inny może to zrobić za ciebie.

Uzupełnienie

Nikt nie zapisuje decyzji, których nie pod­jąłeś, chociaż mógłbyś.

Wszyscy odnotowują twoje złe decyzje.

Prawo Thala

Każdej wizji odpowiada równa i negatywna rewizja.

Prawo Joego

Osoba w firmie, na zacieśnienie kontaktów z którą poświęciłeś najwięcej wysiłków, zosta­nie pierwsza zwolniona przy reorganizacji.

Pierwsze prawo MacDonalda

Trudno zostać przeniesionym na nowe stano­wisko, gdy jest się zbytecznym.

Prawo prawdopodobieństwa rozrzutu

Cokolwiek walnie w wentylator, nie będzie rów­no rozrzucone.

Luposchainsky'ego zasada „śpiesz się po­woli"

Jeśli przyjedziesz wcześniej, spotkanie się nie odbędzie.

Jeśli z językiem u pasa zdążysz na czas, trze­ba będzie poczekać.

Jeśli się spóźnisz, będzie za późno.

Aksjomat Gourda

Narada to spotkanie, podczas którego szanu­je się minuty, a traci godziny.

Matildy prawo tworzenia komisji nadzwy­czajnej

Wyjdź, a zostaniesz wybrany.

Wellingtona prawo dowodzenia

Śmietanka zbiera się na wierzchu. Podobnie jak łajno.

MURPHOLOGIA BIUR I WARSZTATÓW

Prawo Hardina

Niepodobna zająć się tylko jedną rzeczą.

Czwarte prawo Hechta

Obecna chwila jest najlepsza, by odłożyć na później to, czego nie chce ci się zrobić.

Dylemat Grossmana

Jeśli coś warto zrobić, to warto było wczoraj.

Knagga konsekwencja prawa Murphy'ego

Im bardziej zawiły i rozległy plan, tym więk­sze prawdopodobieństwo porażki.

Aksjomat Dehaya

Proste czynności odkłada się na potem, bo zawsze będzie na nie jeszcze czas.

Wetherna prawo zawieszenia sądu

Przesłanka jest matką fiaska.

Einsteina uogólnienie prawa Parkinsona

Zadanie do wykonania rozrasta się na całą do­stępną przestrzeń.

Uszczegółowienie

Niezależnie od ilości przestrzeni, jeśli dwa zada­nia trzeba realizować w tym samym czasie, to będą potrzebować tego samego miejsca.

Cztery reguły warsztatowe

1. Gwałtownie potrzebnego klucza czy wier­tła nie ma w narzędziowni.

2. Realizacja większości projektów wymaga trzech rąk.

3. Liczba pozostałych nakrętek nigdy nie po­krywa się z liczbą pozostałych śrub.

4. Im staranniej przygotujesz projekt, tym większa konfuzja, gdy coś pójdzie nie tak.

Raya reguły precyzji

Mierz mikrometrem.

Zaznaczaj kredą.

Tnij siekierą.

Pierwsze prawo napraw

Nie można zreperować tego, co się nie ze­psuło.

Pierwsza reguła rozsądku technicznego

Żadnej części nie wyrzucaj.

Smitha prawo naprawy komputerów

Otwory są o ½ cala za małe.

Uzupełnienie

Jeśli otwory są odpowiedniej wielkości, to znajdują się po złej stronie.

Drugie prawo Jaruka

Jeśli taniej będzie kupić nowy egzemplarz, to kierownictwo zażąda naprawy starego.

Uzupełnienie

Jeśli taniej będzie naprawić stary egzemplarz, to kierownictwo będzie się upierać przy naj­nowszym modelu.

Gore'a prawo projektów technicznych

1. Naczelną funkcją projektu jest uczynienie wszystkiego trudniejszym dla wykonawcy, a niemożliwym dla serwisu.

2. W każdym układzie element o najmniejszej żywotności znajdzie się w najtrudniej do­stępnym miejscu.

3. W każdym projekcie musi się znaleźć je­den element już nie wytwarzany, dwa bra­kujące na rynku i trzy, które są dopiero w stadium eksperymentów.

Uzupełnienia

l. Projektant wprowadzi do projektu zmiany uwzględniające najświeższe nowinki techniczne.

2. Żadna z tych zmian nie zostanie wspo­mniana w instrukcji użytkowania.

Sześć praw murphologii biurowej

1. W listach ważnych, a napisanych bez błę­dów, błędy pojawiają się w trakcie wysyłki.

Uzupełnienie

Pod okiem szefa błędy ujawniają się w dwój­nasób.

2. Urządzenia biurowe funkcjonujące znako­micie w czasie pracy psują się, gdy po go­dzinach chcesz je wykorzystać do celów prywatnych.

3. Zepsute urządzenie działa bez zarzutu, gdy pojawia się specjalista od napraw.

4. Koperty i znaczki, które polizane nie zamie­rzają się zaklejać i przyklejać, znakomicie przywierają tam, gdzie są niepotrzebne.

5. Dokumenty o żywotnym znaczeniu dowo­dzą swojej żywotności, przenosząc się z miej­sca, gdzie je odkładasz, w miejsce, gdzie nie można ich znaleźć.

6. Osoba, która ostatnia wymówiła pracę lub została wyrzucona, będzie odpowiedzialna za wszystkie szkody do czasu, aż zwolni się lub zostanie zwolniony ktoś następny.

Dylemat Devriesa

Jeśli naciśniesz naraz dwa klawisze, to zawsze pojawi się niewłaściwy znak.

Teoria nadzoru selektywnego

Tę jedyną podczas całego dnia chwilę, którą wybierzesz na to, żeby się w spokoju odprężyć, szef wybierze na kontrolę pracowników.

MURPHOLOGIA BADAWCZA

Pierwsze prawo prac laboratoryjnych

Gorąca probówka wygląda dokładnie tak samo jak zimna.

Podstawowa rada dla laborantów

Jeśli nie wiesz, co robisz, rób to czysto.

Ósma reguła Finagle'a

Ważna jest praca w zespole. Dzięki temu jest na kogo zrzucić winę.

Memento Finagle'a

Nauka ma rację. Nie daj zwieść się faktom

Wygodny przewodnik po nauce współczesnej

1. Jeśli jest zielone albo się wije — to biologia

2. Jeśli cuchnie — to chemia

3. Jeśli nie działa — to fizyka

Prawo Muencha

Nic tak nie upiększa innowacji jak brak kontroli.

Maya prawo stratygrafii

Jakość korelacji jest odwrotnie proporcjonal­na do dokładności kontroli.

Velilinda prawa eksperymentów

l. Jeśli może być problem z powtarzalnością wyników, zbadaj tylko raz.

2. Jeśli najlepiej pasowałaby linia prosta, uzyskaj tylko dwie dane.

Lermana prawo technologii

Każdy problem techniczny jest rozwiązywal­ny, jeśli tylko starczy czasu i pieniędzy.

Uzupełnienie Lermana

Zawsze brakuje czasu i pieniędzy.

Rocky'ego dylemat zapobiegania innowacjom

Jeśli wyniki nie są znane z góry, to nikt nie, będzie chciał sfinansować projektu.

Pierwszy postulat Thumba

Lepiej rozwiązać problem w przybliżeniu i poznać prawdę z dokładnością do ±10%, niż domagać się rozwiązania ścisłego i nie poznać prawdy w ogóle.

Drugi postulat Thumba

Łatwo zrozumiały i wykonalny fałsz jest pożyteczniejszy od zawiłej, niezrozumiałej prawdy.

Pierwsze prawo Jonesa

Każdy, kto wniósł istotny wkład do jakiejś dzie­dziny i trwa w niej dostatecznie długo, staje na przeszkodzie jej rozwojowi i to w stopniu wprost proporcjonalnym do wagi tego wkładu.

Prawo Manna (uogólnione)

Gdy naukowiec odkrywa fakt nadający się do publikacji, znajdzie się on w centrum jego teorii.

Uzupełnienie

Jego teoria z kolei znajdzie się w centrum całej myśli naukowej.

Reguła linijki

Nie ma niczego takiego jak linia prosta.

Grelba prawo błędów

W każdym ciągu obliczeń błędy mają tenden­cję do kumulowania się na końcu przeciw­nym do tego, od którego rozpoczynasz spraw­dzanie.

Aksjomat Robertsa

Istnieją tylko błędy.

Bermana uzupełnienie aksjomatu Robertsa

Błąd jednej osoby staje się wiarygodną daną dla innej.

Piąte prawo niewiarygodności

Błądzić jest rzeczą ludzką, ale żeby coś kom­pletnie spieprzyć — do tego trzeba już kom­putera.

Trzecie prawo Greera

Program komputerowy wykona to, co mu po­lecisz, a nie to, czego chcesz.

Leo Beisera pierwszy aksjomat kompute­rowy

Kiedy umieszczasz coś w pamięci, pamiętaj gdzie.

Steinbacha wskazówka do projektowania sys­temów

Nigdy nie ustalaj warunków pojawienia się błę­du, z którym nie potrafiłbyś sobie poradzić.

MURPHOLOGIA POLITYKI I EKONOMII

Prawo Liebermana

Nic nie szkodzi, że wszyscy kłamią, bo i tak nikt nie słucha.

Zasada parówki

Ci, którzy Lubią parówki i szanują prawo, nie powinni oglądać, jak one powstają.

Tooda dwie pierwsze zasady polityki

1. Cokolwiek ci mówią, nie mówią prawdy.

2. O czymkolwiek mówią, mówią o pienią­dzach.

Zasada Watergate

O wykroczeniach rządu mówi się zawsze w cza­sie przeszłym.

Alinsky'ego teza o radykałach

Najwięksi moraliści znajdują się najdalej od problemu.

Prawo Milesa

To, przy czym obstajesz, zależy od tego, gdzie zasiadasz.

Prawo Lee

We wszelkich bliższych kontaktach ze zorga­nizowanymi grupami okazuje się, że ludzie są bardziej drażliwi, niż można oczekiwać.

Prawo Evansa

Jeśli możesz zachować spokojną głowę, kiedy wszyscy dookoła ją tracą, znaczy to, że nie zrozumiałeś, w czym rzecz.

Prawo ubywania treści faktycznej

Informacja pogarsza się w drodze wzwyż hie­rarchii biurokratycznej.

Ruska prawo delegacji uprawnień

Tam, gdzie wielką wagę przywiązuje się do delegacji uprawnień, odpowiedzialność — po­dobnie jak muł — osadza się na dnie.

Prawo chomików

Jeśli kolosalne wydatki podzieli się odpowied­nio zmyślnie, to opinia publiczna nie będzie miała powodu, by sprzeciwiać się którejkol­wiek ze składowych.

Uzupełnienie

Odpowiednio liczna grupa chomików może unicestwić dowolnie wielki majątek.

Gooda reguła postępowania z biurokracją

Jeśli formy pomocy rządowej nie pasują do problemu, to zmień problem, a nie źródło pomocy.

Merksa prawo monetarnych związków

Głupiec i twoje pieniądze szybko wchodzą w konszachty.

Heisenberga zasada inwestycji

Możesz wiedzieć, w jakim kierunku zmierza rynek, ale nie jak zachowa się potem.

Obserwacja Homgrena

Dla ekonomistów świat realny jest często przy­padkiem szczególnym.

Spencera prawa rachunkowości

1. Próbne bilanse nie wychodzą.

2. Kapitału obrotowego brakuje.

3. Płynność wysycha.

4. Amortyzacji nie będzie.

Prawa Price'a

1. Czego nie chcą wszyscy, tego nikt nie do­staje.

2. Masowe społeczeństwo wymaga masowych środków.

3. Wszystko ulega zepsuciu.

Prawo 0'Briena

Niczego nie zrobiono z właściwej przyczyny.

Glyme'a formuła sukcesu

Tajemnicą sukcesu jest uczciwość. Wystarczy tylko innym wmówić, że jest twoją cechą.

MURPOHOLGIA EKSPERTYZ I EKSPERTÓW

Reguła Marsa

Ekspertem jest każda osoba z zewnątrz.

Definicja Webera

Ekspert to osoba, która wie coraz więcej o coraz węższej dziedzinie, aż wreszcie wie absolutnie wszystko o niczym.

Reguła Warrena

Szukając eksperta, wybierz tego, który zakła­da najdłuższy czas pracy i najwyższe koszty.

Reguła Wingera

Jeśli jakaś sprawa pozostaje na twoim biurku dłużej niż 15 minut, to jesteś już w niej eks­pertem.

Prawo Schroedera

Niezdecydowanie jest podstawą elastyczności.

Greena prawo dyskusji

Wszystko jest możliwe, kiedy nie wiesz, o czym mówisz.

Reguła Burke'a

Nigdy nie podnoś problemu, którego nie po­trafisz rozwiązać.

Uzupełnienie

Podnoś tylko takie problemy, których roz­wiązanie znasz.

Maksyma Matza

Konkluzja następuje wtedy, gdy masz już dość myślenia.

Fagina reguła przeszłych prognoz

Nauka ścisła to retrospekcja.

Naczelna reguła historii

To nie historia się powtarza, to historycy po­wtarzają po sobie.

Dunlapa prawa fizyki

1. Fakt to utrwalona opinia.

2. Pod wpływem wzrostu temperatury i ciśnie­nia fakty mogą mięknąć.

3. Prawda jest elastyczna.

Maksyma Merkina

W razie wątpliwości prognozuj utrzymanie się trendu.

Rozwiązanie Halgrena

W tarapatach ściemniaj.

Hawkinsa teoria postępu

Postęp nie polega bynajmniej na tym, że teo­ria błędna zostaje zastąpiona przez słuszną, lecz na tym, że miejsce błędnej zajmuje teoria błądząca w subtelniejszy sposób.

Prawo Meyera

Prostym zadaniem jest rzeczy komplikować, skomplikowanym — upraszczać.

Prawo Hlade'a

Jeśli masz trudne zadanie do rozwiązania, to zleć je leniuchowi, on już znajdzie jakiś łatwy sposób.

Prawo Hunta

Każda wielka idea ma pewną wadę dorównu­jącą jej wielkości, albo też ją przewyższającą.

Brzytwa Hanlona

Nigdy złej woli nie przypisuj tego, co znacz­nie łatwiej wytłumaczyć głupotą.

SYSTEMANTYKA

W wieku zawrotnej ekspansji techniki oraz coraz bardziej zawiłych i wyalienowanych struktur biurokratycznych młody fizyk i nauczycie z Michigan znacznie pomógł nam zrozumieć z jakimi problemami przyjdzie nam się zmierzyć jeśli mamy wszystko to przetrwać. John Gall w swej książce Systemantics (New York 1977) szkicuje swą filozofię, czerpiąc z zasobów teorii systemów, współczesnych badań nad wielkim organizacjami oraz z ponadczasowej mądrości szyderstwa. Podajemy kilka przykładów.

Twierdzenie podstawowe

Nowy system rodzi nowe problemy.

Uzupełnienie

Systemów nie należy mnożyć bez potrzeby.

Uogólniona zasada niepewności

Systemy charakteryzuje tendencja do wzrostu który nie zna granic.

Formuły alternatywne

1. Skomplikowane systemy przynoszą nie­oczekiwane korzyści.

2. Całościowe zachowanie wielkich systemów jest nieprzewidywalne.

Uzupełnienie: twierdzenie o niesumaryczności zachowań systemowych

Duży system powstały z powiększenia roz­miarów mniejszego systemu zachowuje się odmiennie niż pierwotny.

Fałsz funkcjonalny

Ludzie w obrębie systemu robią co innego, niż on utrzymuje.

Fałsz operacyjny

System robi co innego, niż utrzymuje.

Piętnaste prawo systemantyki

Jeśli skomplikowany system funkcjonuje, to zawsze okazuje się, że powstał z funkcjonują­cego systemu prostego.

Szesnaste prawo systemantyki

Skomplikowany system zaprojektowany w pra­cowni nigdy nie działa i nie ma sposobu na jego usprawnienie. Trzeba zacząć od zbudo­wania funkcjonującego systemu prostego.

Zasadnicze postulaty wyższej teorii systemów

1. Wszystko jest systemem.

2. Wszystko jest częścią większego systemu.

3. Wszechświat daje się systematyzować w nieskończoność: i w górę (systemy co­raz większe), i w dół (systemy coraz mniej­sze).

5. Złożoność wszystkich systemów jest nie­skończona (złudzenie prostoty powstaje wtedy, gdy uwagę skupiamy na jednej zmiennej lub co najwyżej na kilku).

Zasada Le Chateliera

Złożone systemy mają tendencję do udarem­niania swej właściwej funkcji.

AKADEMIOLOGIA

Prawa zajęć seminaryjnych

1. Jeśli seminarium, na którym najbardziej ci zależy, odbywa się w sali przeznaczonej dla n studentów, to zgłosisz się jako n+1.

2. Rozkład zajęć pomyślany jest tak, aby było między nimi jak najwięcej okienek.

Uzupełnienie

Jeśli dwa wykłady następują jeden po dru­gim, to będą się odbywać na przeciwnych krańcach kampusu.

3. Kurs przygotowawczy do potrzebnego ci seminarium będzie prowadzony w seme­strze po nim następującym.

Prawa terroru stosowanego

1. Przeglądając notatki w wieczór przed eg­zaminem, stwierdzisz, że najważniejsze gdzieś się zapodziały.

2. Im więcej studiujesz przed egzaminem, tym mniej jesteś pewny, do których pytań pa­sują które odpowiedzi.

3. 80% pytań egzaminacyjnych dotyczyć bę­dzie opuszczonego przez ciebie wykładu, który traktował o nie przeczytanej przez ciebie książce.

4. W dzień przed semestralnym kolokwium z prawa o zobowiązaniach etyk każe prze­czytać dwieście stron o poczynaniach kor­poracji.

Uzupełnienie

Każdy z prowadzących zajęcia uważa, że cały czas możesz poświęcić tylko na jego przedmiot.

5. Jeśli na egzaminie będzie można korzystać z podręcznika, to zostawisz go w domu.

Uzupełnienie

Jeśli egzamin będzie polegał na napisaniu pracy w domu, to zapomnisz, gdzie miesz­kasz.

6. Pod koniec semestru przypomnisz sobie, że zapisałeś się na seminarium, na którym nigdy nie byłeś.

Seitsa prawo wyższej uczelni

Z przedmiotu potrzebnego ci do uzyskania absolutorium nie będzie zajęć w trakcie ostat­niego roku.

Romingera reguły dla studentów

1. Im bardziej ogólna nazwa zajęć, tym mniej z nich skorzystasz.

2. Im bardziej szczegółowa nazwa zajęć, tym mniej będziesz miał z nich pożytku potem.

Duggana prawo poszukiwań naukowych

Najwartościowszy jest cytat, którego źródła nie potrafisz ustalić.

Uszczegółowienie

Źródło, którego nie udało ci się ustalić, zostanie wskazane w najbardziej nieprzyjaznej recenzji.

Whittingtona pierwsze prawo komunikowania

Jeśli ktoś sporządzi tekst na temat, którego nie rozumie, to zostanie zrozumiany tylko przez tych, którzy na ten temat wiedzą więcej od niego.

Uzupełnienie

Teksty sporządzone bez zrozumienia tematu nie mogą spełnić swego zasadniczego celu: oświecić niewiedzących.

Romingera reguły dla wykładowców

1. Jeśli student po raz drugi się dopytuje, czy przeczytałeś jego recenzję książki, to nie czytał książki.

2. Jeśli wykład był obowiązkowy, to w dzień egzaminu będzie wiele usprawiedliwionych nieobecności. Jeśli wykład był nieobowiąz­kowy, w dzień egzaminu sporo osób zo­baczysz po raz pierwszy.

MURPHOLOGIA MEDYCZNA

Sześć reguł dla pacjentów

1. Z tego, że lekarz potrafi nazwać twój stan, nie wynika, że wie, co to jest.

2. Im nudniejsze i starsze czasopisma w po­czekalni, tym dłużej przyjdzie czekać na umówioną wizytę.

3. Tylko dorośli mają kłopoty z otwarciem fio­lek zabezpieczonych przed dziećmi.

4. W ostatnim dniu przepisanego okresu za­żywania pastylek zawsze ich braknie.

5. Pastylki, które trzeba zażywać podczas po­siłków, są najwstrętniejsze.

Uzupełnienie

Nawet woda jest wstrętna, jeśli przepisze ją lekarz.

6. Jeśli zaczyna ci się poprawiać, najpewniej to lekarz zachorował.

Ostrzeżenie Matza

Strzeż się lekarzy sławnych z tego, że potrafią wywikłać się z tarapatów.

Matza reguła środków leczniczych

Lekarstwo to substancja, która zaaplikowana szczurowi owocuje komunikatem naukowym.

Aforyzm Cochrane'a

Zanim zarządzisz badanie, zastanów się, co zrobisz, jeśli wynik będzie: a) pozytywny, b) negatywny. Jeśli obie odpowiedzi są takie same, to daj sobie spokój.

Komentarz lorda Cohena

Wykonalność operacji wcale jeszcze nie przemawia za koniecznością jej przeprowadzenia.

Telesca prawa pielęgniarskie

1. Wszystkie komplety do kroplówek są po drugiej stronie korytarza.

2. Umiejętności lekarza są odwrotnie propor­cjonalne do jego dostępności.

3. Są dwa rodzaje plastrów: te, które się nie chcą trzymać, i te, które nie chcą puścić.

4. Wszyscy chcą zastrzyku przeciwbólowego w tej samej chwili.

5. Wszyscy, którzy nie chcieli zastrzyku prze­ciwbólowego, kiedy je robiłaś, zażyczą go sobie, gdy będziesz roznosiła pigułki nasen­ne.

Reguła Baracha

Alkoholik to osoba, która pije więcej od swego lekarza.

MURPHOLOGIA SPORTU

Skarga mądrego kibica

Głupcy pędzą na łeb na szyję — i mają lep­sze miejsca.

Reguła Bredy

Najpóźniej przychodzą widzowie, którzy mają miejsca najdalej od przejścia.

Mosera prawo widowisk sportowych

Najciekawsze zagrywki następują wtedy, gdy podliczasz punkty albo kupujesz hot doga.

Knoxa zasada gwiazdorstwa

Ilekroć twój ukochany klub kupuje gwiazdę, ta zawodzi; ilekroć sprzedaje bezwartościowego gracza, ten bezzwłocznie staje się gwiazdą.

Lavii prawo tenisa

Przeciętny gracz dostosowuje się do gorsze­go partnera.

Reguła rajdowa

Jeśli się zgubiłeś, to postaraj się przynajmniej o dobry czas.

Hertzberga pierwsze prawo chodzenia po linie

Trzymaj mocno, dopóki nie chwycisz się cze­goś innego.

Deala prawa żeglarstwa

1. Siła wiatru zmienia się odwrotnie propor­cjonalnie do liczby pasażerów i ich do­świadczenia.

2. Wiatr niezależnie od jego siły w chwili, kie­dy opuszczasz przystań, ustanie, gdy znaj­dziesz się najdalej od portu.

Porkinghama prawa wędkarskie

l. Czasu na ryby jest coraz mniej, im bliżej rozpoczęcia sezonu.

2. Najmniej doświadczony wędkarz zawsze łapie największą rybę.

Uzupełnienie

Im bardziej wyrafinowany i kosztowny sprzęt, tym większe prawdopodobieństwo, że w drodze do domu trzeba będzie od­wiedzić targ rybny.

3. Im bardziej splącze ci się żyłka, tym lepsze łowienie odchodzi dookoła.

Michehla reguła wycieczek górskich

Im bliżej, tym góra bardziej stroma.

Uzupełnienie Frothinghama

Szczyt zawsze wydaje się bliżej, niż napraw­dę jest.

Shedenhelma prawo turystyki pieszej

Na wszystkich trasach więcej się podchodzi niż schodzi i idzie po prostym.

Smitha prawa brydżowe

1. Jeśli masz na ręku singla lub renons, to part­ner będzie uparcie licytował ten kolor.

2. Jeśli masz na ręku króla, waleta i dziewiąt­kę karo oraz asa pik, to w dziadku po le­wej stronie zobaczysz asa, damę i dziesiąt­kę karo oraz króla pik.

3. Jeśli rozgrywasz, kolor atutowy nigdy się nie dzieli równo.

Prawo Thomasa

Wygra ten, komu najmniej chce się grać.

Prawo G. Davida

Nieważne: wygrasz czy przegrasz, chyba 2 przegrasz.

SZOSOMURPHOLOGIA

Olivera prawo umiejscowienia

Nieważne dokąd zmierzasz, ważne gdzie je­steś.

Pierwsze prawo podróży

Zawsze dłużej się dokądś jedzie, niż wraca.

Prawo autostrady życia

Jeśli ciągle musisz ustępować z drogi, to je­steś na złym pasie.

Atheny reguły uprzejmości na drodze

Jeśli kogoś przepuścisz na szosie, to:

a) będzie to ostatni pojazd, który zdąży prze­jechać przez opadnięciem szlabanu, po któ­rym nastąpi przejazd bardzo długiego i bar­dzo powolnego pociągu;

b) będziecie zmierzać pod ten sam adres, a on zajmie ostatnie wolne miejsce na parkingu.

Lemara postulat parkowania

Jeśli zaparkujesz sześć przecznic dalej, to się okaże, że tuż przed budynkiem są dwa wol­ne miejsca parkingowe.

Graya prawo autobusowe

Spóźniony autobus pojawi się w chwili, gdy niedoszły pasażer zajdzie już tak daleko, że nie warto będzie wsiadać.

Prawo McKee

Kiedy ci się nie spieszy, światło zmieni się na zielone, ledwie tylko zatrzymasz samochód.

Prawo Quigleya

Samochód osobowy i ciężarówka nadjeżdża­jące z przeciwnych kierunków opustoszałej drogi spotkają się na wąskim moście.

Drugie prawo Reece'a

Prędkość pojazdu jadącego z przeciwka jest wprost proporcjonalna do długości odcinka pozostałego na wymijanie.

Drewa pierwsze prawo biologii autostradowej

Na czyściutkiej szybie pierwszy owad roz­bryzguje się dokładnie na wysokości twoich oczu.

Campbella prawa napraw samochodowych

1. Jeśli możesz się dostać do zepsutej części, to nie masz odpowiednich narzędzi.

2. Jeśli jest miejsce na wyjęcie części, to oka­że się, że trzeba to zrobić z drugiej strony.

3. Jeśli masz część zapasową, to wymiana okaże się niepotrzebna.

Bromberga prawa napraw samochodowych

1. W razie potrzeby każde narzędzie i każdy obiekt w zasięgu ręki okazuje się młotkiem.

2. Niezależnie od błahości sprawy zawsze kończysz upaćkany w smarach i oleju.

3. Narzędzia calowe i metryczne okazują się wymienne, gdy zażąda tego potrzeba.

Fema prawo naprawy silników samochodowych

Jeśli coś zgubisz, to nigdy nie spadnie na ziemię.

MURPHOLOGIA KONSUMPCJI I SPRZEDAŻY

Prawo Herblocka

Jeśli coś ci się spodoba, wnet przestaną to pro­dukować.

Prawo Golda

Wygodny but jest za to obrzydliwy.

Hadleya prawa zakupu odzieży

1. Jeśli ci się podoba, to nie mają twojego roz­miaru.

2. Jeśli ci się podoba i mają twój rozmiar, to i tak źle leży.

3. Jeśli ci się podoba i dobrze leży, to i tak cię nie stać.

4. Jeśli ci się podoba, dobrze leży i stać cię, to rozpruje się przy pierwszym włożeniu.

Finmana zasada przeceny

To, co ci się najbardziej podoba, nie jest ob­jęte przeceną.

Zasady Hershisera

l. Informacje „Nowość" i (lub) „Udoskonalo­na wersja" kłamią.

2. Informacje „Nowość" i (lub) „Udoskonalę na wersja" oznaczają podwyżkę ceny.

3. Informacje „Same nowości" i (lub) „Tylko udoskonalone wersje" oznaczają generalną zwyżkę cen.

McGowana reguła Madison Avenue

Jeśli towar jest reklamowany „Poniżej $50", możesz iść o zakład, że cena nie wynosi $19,95

Sintetosa pierwsze prawo konsumenckie

Gwarancja na sześćdziesiąt dni oznacza, że produkt sam się rozpadnie w sześćdziesiątym pierwszym dniu.

Prawo Beryla

Odpowiedni „Raport konsumenta" ukaże się tydzień po nabyciu przez ciebie towaru. Uszczegółowienia

1. Produkt przez ciebie nabyty będzie oceniony jako „Poniżej krytyki".

2. Produkt niemal nabyty będzie opatrzony uwagą „Kupuj!!!".

Savignana prawo sprzedaży wysyłkowej

Jeśli nie napiszesz zażalenia, to zamówienie nie zostanie zrealizowane.

Jeśli napiszesz zażalenie, to otrzymasz zamówiony towar, zanim twój list dojdzie do adresata.

Younta prawa sprzedaży wysyłkowej

1. Zapas najważniejszego z zamówionych pro­duktów się wyczerpie.

2. Na produkt drugi pod względem ważności trzeba składać zamówienia z wyprzedze­niem półrocznym.

3. W trakcie owego pół roku zamówiony pro­dukt będzie można taniej i szybciej kupić w innych miejscach.

4. Ledwie produkt zamówiony z wyprzedze­niem przejdzie do kategorii „Więcej nie wy­twarzany", nie będzie go można dostać ni­gdzie i za żadną cenę.

Prawo Lewisa

Ludzie kupią wszystko, co sprzedaje się tylko po jednej sztuce na osobę.

MURPHOLOGIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO

0'Reilly'ego prawo kuchenne

„Czystość" to pojęcie zbliżone do „niemożli­wość".

Siedem praw kuchennych zgryzot

1. Sprzęty wielofunkcyjne żadnej z funkcji nie wykonują właściwie.

Uzupełnienie

Im droższy sprzęt, tym rzadziej używany.

2. Im prostsze polecenia przy rozpakowywa­niu (np. „Naciśnij tutaj"), tym trudniejsze do wykonania.

3. W rodzinnym przepisie odnalezionym w sta­rej książce podstawowy składnik będzie nie do odczytania.

Uzupełnienie

Przekonasz się o tym dopiero po zmiesza­niu wszystkich innych składników.

4. Jeśli potrawa się nie udała, to wszelkie pró­by zaradzenia temu tylko pogorszą sprawę.

5. Pochwalą cię za to, co wymagało najmniej wysiłku.

Przykład

Jeśli zrobiłeś kaczkę w pomarańczach, to pochwalą cię za upieczone kartofle.

6. Składnik, którego najdłużej szukałeś po skle­pach, będzie właśnie tym, na który gość jest uczulony.

7. Im więcej czasu i energii poświęcisz na przygotowanie potrawy, tym większe prawdopodobieństwo, że goście cały posiłek spędzą na opowieściach o dawniej jedzo­nych specjałach.

Alice Hammond prawa kuchenne

1. Ciasto ładnie rośnie, a piana się ubija tylko dla rodziny i dla gości, których wcale nie chciałaś zapraszać.

2. Zepsute jest to jedyne jajko, którego nie sprawdzisz.

3. Każdy sprzęt kuchenny włożony do zmy­warki po jej włączeniu natychmiast okazu­je się niezbędny. Każdy sprzęt służący jako miarka po użyciu do składników płynnych okazuje się niezwłocznie potrzebny do składników suchych.

4. Czas poświęcony na spożycie potrawy jest odwrotnie proporcjonalny do czasu po­trzebnego na jej przygotowanie.

5. Cokolwiek podasz, ktoś jadł to już na obiad.

Prawa doświadczonego kuchmistrza

1. Jeśli zastanawiasz się, czy wyjąłeś mięso do rozmrożenia, to nie wyjąłeś.

2. Jeśli zastanawiasz się, czy zostawiłeś czaj­nik na gazie, to zostawiłeś.

3. Jeśli zastanawiasz się, czy trzeba w drodze do domu kupić chleb i masło, to trzeba.

4. Jeśli zastanawiasz się, czy starczy ci pienię­dzy, żeby wyskoczyć z rodziną na kolację do miasta, to nie starczy.

Hamiltona reguła mycia szklanych naczyń

Plamka jest zawsze po innej stronie, niż trzesz.

Uzupełnienie

Kiedy plamka jest po twojej stronie, nie ma do niej dostępu.

Prawo Yeagera

Pralki psują się tylko w trakcie prania.

Uzupełnienia

1. Wszelkie awarie następują wtedy, gdy hy­draulik ma dzień wolny.

2. Koszt naprawy równy jest wartości no­wego płaszcza przemnożonej przez 1,75 lub wartości nowej pralki przemnożonej przez 0,75.

Walkera prawo pralni

Brudnych pralni zawsze jest więcej niż czy­stych.

Clive'a zastrzeżenie wobec prawa Walkera

Jeśli jest czysto, to nie pralnia.

Prawo Skoffa

Dziecko nie siusia na brudną podłogę.

Prawo Van Roya

Niepsująca się zabawka świetnie nadaje się do psucia innych zabawek.

Witzlinga prawa występów potomstwa

1. Z dziecka, które w domu gada jak najęte, nie da się publicznie wydusić ani słowa.

2. Dziecko wstydliwe i introwersyjne dopiero w zatłoczonym miejscu pochwali się świeżo wyuczonymi słowami („cholera „kutas" itd.).

C.H. Fisha prawa zachowań zwierzęcych

1. Prawdopodobieństwo, że kot zje podaną mu potrawę, nie ma nic wspólnego z jej ceną.

2. Prawdopodobieństwo, że domowe zwierzątko zacznie się domagać wpuszczenia czy wypuszczenia, jest wprost proporcjonalna do liczby i znaczenia właśnie przyjmowanych gości.

Iske'a uszczegółowienie prawa Parkinsona w odniesieniu do nastolatków

Żołądek dostosowuje się do dostępnej ilość niezdrowego jedzenia.

Ballance'a prawo względności

Długość minuty zależy od tego, po której stronie drzwi do łazienki jesteś.

Reguła bananów

Jeśli kupisz niedojrzałe banany czy awokado, to znikną, zanim dojrzeją. Jeśli kupisz dojrza­łe, to zgniją, nim zostaną zjedzone.

Britta prawo biologii roślin domowych

Długość życia roślin domowych jest odwrot­nie proporcjonalna do ich ceny, a wprost proporcjonalna do ich brzydoty.

Prawo powtórzeń

Jeśli widziałeś tylko jeden odcinek serialu, to przy ponownej projekcji trafisz na ten sam odcinek.

Jonesa prawa programów telewizyjnych

1. Jeśli są tylko dwie audycje warte obejrze­nia, to będą w tym samym czasie.

2. Jedyny program wart obejrzenia zostanie odwołany.

3. Program, na który czekasz przez cały tydzień, zostanie bez uprzedzenia pokazany wcześniej.

Uniwersalne zasady Bessa

1. Telefon dzwoni w chwili, gdy nie może znaleźć kluczy do domu.

2. Do aparatu dobiegniesz w chwili, gdy umilknie dzwonek.

Teza generalna Kovaca

Zły numer nigdy nie jest zajęty.

Ryana uszczegółowienie prawa Parkinsona

Ilość sprzętu wzrasta tak, aby pochłonąć całą dostępną przestrzeń.

SOCJOMURPHOLOGIA (MRPHOLOGIA STOSUNKÓW MIĘDZYLUDZKICH)

Prawo Shirleya

Większość ludzi jest siebie nawzajem warta.

Arthura prawa miłości

1. Osobom, które cię pociągają, niezmiennie przypominasz kogoś innego.

2. Kiedy się wreszcie ośmieliłeś wysłać list mi­łosny, dotrze on do adresata(-ki) dopiero po tym, kiedy dojdziesz do przekonania, że to jednak idiota(-ka).

3. Romantyczne gesty w wydaniu innych są świeże i podniecające. W twoim wydaniu są nudne i zniechęcające.

Thomsa reguła długości pożycia małżeńskiego

Długotrwałość małżeństwa jest odwrotnie proporcjonalna do kosztowności ślubu.

Zasada wspólnoty sypialnianej

Pierwszy zasypia ten, kto chrapie.

Gillensona prawa oczekiwań

l. Nigdy nie spodziewaj się zbyt wiele po randce w ciemno tylko dlatego, że rozmów­ca (rozmówczyni) ma miły głos.

2. Nie podniecaj się ekscytującym widokiem osoby widzianej z tyłu.

Logiczne prawidło Colvarda

Szansę są zawsze pół na pół: coś się zdarzy albo nie.

Bezwględny komentarz Colvarda

Jest to szczególnie prawdziwe w związku z kobietami.

Grelba komentarz do prawidła Colvarda

Tak czy inaczej, twoje szansę zawsze są jak l do 10.

Skarga Cheita

Jeśli pomożesz przyjacielowi w potrzebie, to możesz liczyć na jego wdzięczną pamięć... kiedy znowu znajdzie się w potrzebie.

Ruby'ego zasada spotykania znajomych

Prawdopodobieństwo spotkania znajomego jest tym większe, im bardziej nie chcesz, żeby cię zobaczono z osobą, która ci towarzyszy.

Prawo Dennistona

Cnota sama jest dla siebie karą.

Uzupełnienie Dennistona

Jeśli zrobisz coś dobrze, to ktoś znowu cię o to poprosi.

Komentarz Blocha

Uzupełnienie Dennistona znakomicie się sto­suje do maksymy „Cnotliwy czyn nigdy nie pozostanie bez kary". Prawo Dennistona ma znacznie szersze implikacje.

Masona pierwsze prawo synergii

Tego dnia, gdy się wreszcie zdecydujesz sprze­dać za coś duszę, dusz będzie co niemiara.

Rona obserwacje dotyczące nastolatków

1. Pryszcze pojawiają się dopiero godzinę przed randką.

2. Rysa na płycie jest zawsze na twojej naj­bardziej ulubionej piosence.

Fundamentalna zasada socjogenetyki

Wybitność jest cechą recesywną.

Motto profesora Blocka

Przebacz i pamiętaj.

Pierwszy postulat Parda

Wszystko, co dobre w życiu, jest nielegalne, niemoralne lub tuczy.

Steinkopffa uogólnienie pierwszego postula­tu Parda

To, co dobre w życiu... powoduje także raka u myszy laboratoryjnych i jest niesłychanie opodatkowane.

Prawo Jacobsa

Błądzić to rzecz ludzka. Zrzucać błąd na kogoś innego to rzecz jeszcze bardziej ludzka.

Rada Edelsteina

Nie przejmuj się tym, co ludzie myślą o tobie: nazbyt są zaprzątnięci strapieniem, co ty myślisz o nich.

Prawo Meadera

Cokolwiek się przytrafi, przydarzyło się już komuś ze znajomych, ale w mniejszym stopniu.

Prawo Bocklage'a

Ten, kto śmieje się ostatni, prawdopodobnie nie zrozumiał dowcipu.

METAPRAWA

Prawo Digiovanniego

Liczba praw będzie nieprzerwanie rosnąć do chwili, gdy wypełni wszelką dostępną prze­strzeń publikacyjną.

Leo Rogersa zachęta do tomu drugiego

Gdzie dobry zamiar, tam dobry też nadmiar.

Rogersa obserwacja dotycząca praw

Im wyższy szczebel w hierarchii organizacyj­nej, tym mniej osób poważnie traktuje prawo Murphy'ego, prawo Parkinsona itd.

Oaksa reguły prawodawstwa

1. Prawo rozbudowuje się stosownie do środ­ków na jego ochronę.

2. Zła norma prędzej zostanie uzupełniona niż uchylona.

3. Prawodawstwo społeczne nie może uchy­lić praw fizyki.

Maksyma Jaffe'a

Są rzeczy niewiadome, ale właśnie nie wiado­mo które.

Prawo Muira

Ilekroć chcemy rozważyć coś w izolacji, tylekroć się okazuje, iż powiązane jest z całą resztą wszechświata.

Aksjomat Ducharma

Wystarczy dokładnie przyjrzeć się problemowi, by zobaczyć, że samemu jest się jego czę­ścią.

Prawo arbitralności podziałów

Każdą rzecz można podzielić na dowolnie wiele części.

Komentarz

W powyższej formule określenie „każda rzecz" jest równoznaczne ze „wszystko".

Prawo końcowe

Jeśli pewne sprawy, które powinny były pójść źle, potoczyły się dobrze, to ostatecznie oka­że się, iż byłoby znacznie lepiej, gdyby poto­czyły się źle.

---