Za cele strategiczne polityki bezpieczeństwa prowadzonej przez władze i Rzeczypospolitej można uznać:
Utrzymanie nominalnej suwerenności państwa polskiego przy równoczesnym deficycie realnej niezależności politycznej (patronat mocarstw zewnętrznych towarzyszący elekcjom na tron polski, jak również procesowe panowania poszczególnych władców zwłaszcza w XVIII wieku)
Powiększacie własnego potencjału militarnego, czego nieudanymi próbami były kolejne formy rekrutacji i systemu jej finansowania armii.
Umacnianie międzynarodowej pozycji państwa polskiego- mimo spektakularnych sukcesów militarnych (Orsza, Kircholm, Wiedeń) - przy równoczesnej elekcyjności władców i sukcesywnie rosnących wpływach mocarstw sąsiednich w wewnętrzne sprawy polski, nie mogło przynieść zakładanych efektów.
Efektywność polityki bezpieczeństwa omawianego okresu mimo pewnych sukcesów natury militarnej w wymiarze strategicznym- stopniowo spadała. Do jej istotniejszych przejawów należy
Sukcesywne ograniczanie suwerenności państwa poprzez utratę jego kolejnych terytoriów;
Doraźność i koniunkturalizm zagranicznego wymiaru polityki bezpieczeństwa Rzeczypospolitej będące następstwem elekcyjnego charakteru władzy królewskiej.
Nieskuteczność trwałych sojuszy o wymiarze strategicznym (limitowanych w czasie przez panowania poszczególnych władców)
Stopniowa utrata realnych atrybutów centralnej władzy państwowej (królewskiej) na rzecz szlachty i magnaterii, co znacząco osłabiło bezpieczeństwo państwa polskiego zarówno w wymiarze zewnętrznym jak i wewnętrznym
Rosnące zacofanie gospodarcze całego kraju będące jednym z kosztów utrzymania przywilejów szlacheckich
Zdaniem jednego z największych autorytetów w dziedzinie strategii -Karlavon Clausewitza - jedną z zasadniczych przyczyn upadku rzeczpospolitej pod koniec XVIII w. był:
BRAK JEJ WŁASNEJ STRATEGII PAŃSTWOWEJ W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA… !
Szerzejzob. C. von Clausewitz, O wojnie, Lublin 1995, s. 448-450.
MIEJSCE POLSKI W POWERSALSKIEJ Europie w latach 1919-1939
Wojciech Roszkowki (Andrzej Albert), Historia polski przeczytać na temat 1 wojny światowej
SPRAWA POLSKA NA ZACHODZIE W 1918 R.
OŚWIDCZENIE PREMIERA BRYTYJSKIEGO Davida Lloyd George'a z 5 stycznia 1918 r. że niepodległa Polska stanowi „konieczność dla bytu Europy Zachodniej”
8 stycznia 1918 r. - WYGŁOSZENIE 14-punktowego ORĘDZIA PRZEZ PREZYDENTA USA - Wilsona - pkt. 13
„… Powinno być stworzone niepodległe państwo polskie, które powinno obejmować ziemie zamieszkane przez ludność bezsprzecznie polską, mieć zapewniony wolny i bezpieczny dostęp do morza; jego niezawisłość polityczna i całość terytorialna winna być zagwarantowana układem międzynarodowym”
Po utracie sojuszu rosyjskiego państwa Ententy prowadziły tajne rokowania z Austro-Węgrami, ofiarując im ziemie polskie sprzed 1772 r. w zamian za wystąpienie z sojuszu z Niemcami- fiasko rozmów.
3 czerwca 1918 r. rządy państw Ententy ponownie WYPOWIEDZIAŁY SIĘ ZA NIEPODLEGŁOŚCIĄ POLSKI.
SKUTKI I WOJNY ŚWIATOWEJ (27 lipca 1914- 11 listopada 1918)
Polityczne:
Zmiana relacji między państwami europejskimi a resztą świata;
Zmniejszenie roli europy w świecie;
Rozpad Austro-Węgier, rozbiór Turcji, ograniczenie obszaru Rosji, osłabienie pozycji Niemiec;
Utworzenie nowych Państw (Austrii, Czechosłowacji*, Estonii, Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców- później Jugosławia, Litwy) Finlandii, Łotwy;
Przewrócenie państwowości Polski, Węgier.
Gospodarcze:
Zubożenie państw prowadzących wojnę (bogacenie się państw pozaeuropejskich - USA (dlatego, że udzielały kredytów i Japonia);
Rozwój nowych sposobów (technologii) produkcji i wynalazczość;
Wzrost własnej produkcji (wojennej);
Wzrost importu;
Zadłużenia walczących państw.
SKUTKI SPOŁECZNE I WOJNY ŚWIATOWEJ
W wojnie udział wzięło 70 mln ludzi- zginęło około 10 mln
FRUSTRACJA szerokich mas ludności państw biorących udział w wojnie;
UPADEK AUTORYTETU państwa, wyznań i kościołów;
Problem przetrwania milionów JEŃCÓW WOJENNYCH;
Problem OSIEDLANIA SIĘ I PRACY MILIONÓW UCHODŹCÓW w różnych regionach świata;
Masowe BEZROBOCIE, NĘDZA I GŁÓD;
POGORSZENIE SIĘ SYTUACJI MATERIALNEJ najuboższych grup społecznych;
Rozszerzanie się idei i programów ANARCHISTYCZNYCH I SOCJALISTYCZNYCH;
Brak poszanowania WŁASNOŚCI PRYWATNEJ.
Konferencja pokojowa w Paryżu
(18 stycznia 1918 r.)
Z UDZIAŁEM 26 ZWYCIĘSKICH PAŃSTW
TRAKTAT POKOJOWY Z NIEMACAMI
(28 czerwca 1919 r.) POSTANOWIENIA:
Obciążenie Niemiec odpowiedzialnością za wybuch wojny;
Konieczność płacenia państwom poszkodowanym odszkodowania - REPARACJI WOJENNYCH;
Niemcy zostają rozbrojone ( 100 tys., bez ciężkiej broni);
Utrata kolonii i znacznych obszarów w europie ( na rzecz Czechosłowacji, Francji i Polski);
GDAŃSK - status wolnego miasta;
Zapowiedź plebiscytów na terenach niejednolitych narodowo;
Zneutralizowany pas na pograniczu z Francją;
Zagłębie Sarry odłączone od Rzeszy - po 15 latach - plebiscyt.