Edukacja patriotyczno - obywatelska
autorski program
dla drugiego etapu edukacyjnego
Opracowała: Anita Kowalczyk
Spis treści:
Wprowadzenie.
Charakterystyka programu.
Ogólne i szczegółowe cele edukacyjne programu oraz zadania szkoły.
Planowane osiągnięcia uczniów po zakończeniu realizacji programu.
Procedury osiągania celów. Metody pomiaru osiągnięć uczniów.
Treści programowe.
Ewaluacja.
Bibliografia pomocna w realizacji programu.
1. Wprowadzenie
Zadaniem współczesnej szkoły jest nie tylko przekazywanie wiedzy i kształtowanie umiejętności. Duży nacisk kładzie się na pracę wychowawczą, której celem jest kształtowanie postaw i osobowości młodego człowieka. Jej istotną cechą jest wychowanie w duchu patriotycznym oraz przygotowanie do pełnienia różnych ról społecznych.
Tutaj może paść pytanie o sens wychowania patriotycznego we współczesnym świecie. Ktoś może stwierdzić, że to archaizm. Dziś, kiedy następuje integracja Europy a świat staje się globalną wioską. Ale właśnie ze względu na wspólną Europę, postępującą globalizację, szczególnie trzeba pamiętać o naszych korzeniach, o ojczyźnie, z którą łączą nas język, kultura, tradycje, historia.
Oczywiście dzisiaj patriotyzm ma inny wymiar niż w okresie zaborów, walki o niepodległość czy w czasie wydarzeń II wojny światowej, kiedy to Polacy walczyli o wolną i suwerenną Polskę. Dziś bardziej chodzi o wychowanie dobrego obywatela, uczenie szacunku dla dobra wspólnego, branie odpowiedzialności za swoje działania, przygotowanie do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie.
Niniejszy program ma właśnie służyć kształtowaniu więzi z najbliższym otoczeniem i krajem oraz rozwijać świadomość obywatelską.
2. Charakterystyka programu
Program ścieżki patriotyczno - obywatelskiej przeznaczony jest dla drugiego etapu edukacyjnego szkoły podstawowej. Obejmuje treści, które znalazły się w jednym z trzech modułów ścieżki „Wychowanie do życia w rodzinie”. Uwzględnia cele i treści nauczania, osiągnięcia ucznia oraz zadania szkoły, jakie zapisano w Podstawie Programowej.
Program został opracowany na postawie szkolnych zestawów programów nauczania w klasach IV - VI oraz programu wychowawczego, które stanowią spójną całość. Program ma charakter interdyscyplinarny, pełniąc istotną rolę w procesie integracji wiedzy, umiejętności i postaw. Pozwala tak zaplanować i usystematyzować działania, postawić konkretne cele, by osiągnięcia stały się pełne i widoczne.
Program pozwala kształtować więzi z ojczyzną poprzez ukazanie ważnych momentów w przeszłości. Rozwija świadomość narodową oraz szacunek dla symboli narodowych. Organizując różne uroczystości rocznicowe uczniowie poznają zasady zachowania się w trakcie uroczystości, utrwalają właściwe postawy.
Uczniowie poznają zasady funkcjonowania państwa demokratycznego, jego najważniejsze instytucje.
Treści programu odwołują się do Górnego Śląska, pozwalają także poznać jego współczesny wizerunek. Jednakże zagadnienia związane z „małą ojczyzną” jedynie zasygnalizowałam, ponieważ w naszej szkole obowiązuje osobny program edukacji regionalnej.
Realizacja ścieżki patriotyczno - obywatelskiej odbywać się będzie nie tylko na zajęciach lekcyjnych, ale także w ramach pozalekcyjnych spotkań, wycieczek itp.
Dobór właściwych i zróżnicowanych procedur dydaktycznych pozostawia się w gestii nauczycieli poszczególnych przedmiotów. Właściwie dobrane metody nauczania powinny uwzględnić zarówno indywidualne cechy uczniów, jak i specyfikę klas. Zaleca się jednak położyć duży nacisk na działanie uczniów, dlatego powinny przeważać metody aktywizujące.
3. Ogólne i szczegółowe cele edukacyjne programu oraz zadania szkoły
Ogólne cele edukacji:
kształtowanie więzi z krajem ojczystym i świadomości obywatelskiej
rozwijanie szacunku dla dobra wspólnego i postaw prospołecznych
kształtowanie szacunku dla własnego państwa
Szczegółowe cele edukacji:
Uczeń:
potrafi stosować ze zrozumieniem poznane pojęcia i terminy
zna symbole narodowe i ich historię, szanuje symbole narodowe
wymienia święta narodowe, rozumie ich znaczenie
zna historię i kulturę własnego narodu i państwa, darzy ją szacunkiem
wymienia najważniejsze w dziejach Polski postacie historyczne
przedstawia przykłady postaw patriotycznych, dokonuje oceny i posługuje się odpowiednią argumentacją
rozumie znaczenie prawa oraz wykazuje szacunek dla władzy i instytucji państwowych
zna miejsca pamięci narodowej i otacza je troską
zna i docenia dorobek regionalnego dziedzictwa
rozumie istotę koleżeństwa i przyjaźni w relacjach z grupą rówieśniczą
potrafi wykazać postawę samodzielności i odpowiedzialności
pracuje w grupie rówieśniczej
Zadania szkoły:
tworzenie sytuacji wyzwalających emocjonalny związek z krajem ojczystym (spotkań, uroczystości, inscenizacji, wycieczek)
zapoznanie uczniów z symbolami, ważnymi dla kraju rocznicami, zasadami i instytucjami, które posiadają istotne znaczenie dla funkcjonowania narodu i państwa polskiego
przygotowanie uczniów do świadomego, aktywnego i odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu publicznym
przekazywanie tradycji narodowej
Osiągnięcia
znajomość hymnu narodowego oraz symboli narodowych i państwowych
odpowiednie zachowanie się w czasie uroczystości szkolnych i państwowych
umiejętność dostrzegania i rozwiązywania problemów i zadań w najbliższym otoczeniu i środowisku lokalnym oraz działania na ich rzecz
umiejętność podejmowania decyzji dotyczących grupy
znajomość instytucji państwa demokratycznego
próby określenia współczesnej postawy obywatelskiej i patriotycznej
4. Planowane osiągnięcia uczniów po zakończeniu realizacji ścieżki
Wiadomości
Uczeń zna i rozumie:
pojęcia: patriotyzm, „mała ojczyzna”, demokracja, republika, obywatel, rzeczpospolita, konstytucja
legendarne początki państwa polskiego
treść i historię powstania hymnu narodowego oraz symboli państwowych
najważniejsze święta narodowe oraz wydarzenia historyczne z nimi związane
nazwiska wybitnych Polaków oraz ich dokonania
na czym polegała patriotyczna i obywatelska postawa Polaków w czasie walk o wolną i suwerenną Polskę
na czym polegały w przeszłości i polegają obecnie postawy patriotyczne
rok powstania obowiązującej współcześnie w Polsce konstytucji
konstytucja najważniejszym aktem prawnym w państwie demokratycznym
podstawowe zasady demokracji i instytucje demokratycznego państwa
prawa i obowiązki człowieka na przestrzeni wieków
instytucje stojące na straży praw człowieka, dokumenty, w których zapisano prawa człowieka
najważniejsze miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne w Chorzowie i w okolicach
bohaterów miasta, regionu
najważniejsze zabytki oraz miejsca kultury w Chorzowie i w okolicach
wybrane dzieła sztuki Górnego Śląska
związki pomiędzy historią swojego regionu a kraju
system pomocy społecznej w najbliższym środowisku
zadania samorządu lokalnego
prawa i obowiązki uczniów
zadania samorządu uczniowskiego
najważniejsze wartości chrześcijańskie - Dekalog
świadectwa kultury chrześcijańskiej w Polsce
główne normy życia społecznego: religijne i obyczajowe
Umiejętności
Uczeń:
ocenia wkład wybitnych Polaków w rozwój państwa polskiego
analizuje i interpretuje wybrane dzieła o tematyce historycznej
porównuje sytuację człowieka pod względem praw i obowiązków na przestrzeni wieków
wskazuje stosowanie procedur demokratycznych w najbliższym otoczeniu
wykazuje się odpowiednim zachowaniem podczas uroczystości szkolnych i państwowych
dostrzega i podejmuje działania na rzecz rozwiązywania problemów i zadań w najbliższym otoczeniu i środowisku lokalnym
dostrzega wpływ wartości związanych z kulturą regionu na życie jego mieszkańców
uświadamia sobie wagę poczucia własnej tożsamości, znajomości historii swojego kraju, tradycji i kultury dla zaistnienia we współczesnej Europie, współczesnym świecie
przeprowadza wybory do samorządu szkolnego
stosuje się do norm obowiązujących w klasie, w szkole
podejmuje decyzje dotyczące grupy
drogą dyskusji i negocjacji rozwiązuje konflikty
5. Procedury osiągania celów
Realizując zawarte w programie treści nauczyciel nie powinien ograniczać się do tradycyjnych metod podawczych. Przede wszystkim należy postawić na działanie, odkrywanie, przyswajane i przeżywanie. Dlatego należy zaplanować różnorodne zajęcia lekcyjne, akademie szkolne, wycieczki, prezentacje multimedialne itp., a w szczególności:
organizacja akademii szkolnych z okazji rocznicy Święta Niepodległości i uchwalenia Konstytucji 3 maja
stworzenie prezentacji multimedialnych m. in. dotyczących rocznic odzyskania niepodległości i uchwalenia Konstytucji
3 maja
wycieczka do schronu bojowego w Chorzowie należącego do Obszaru Warownego „Śląsk”
wycieczka do Muzeum w Gliwicach - Radiostacja Gliwice (zajęcia: prowokacja gliwicka na tle historii Gliwic, Śląska, Europy)
wycieczki tematyczne m. in. do Muzeum w Chorzowie oraz Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu
wystawy tematyczne w szkole np. z okazji rocznic narodowych
udział w konkursach
praca z z utworami literackimi polskich poetów i pisarzy
wprowadzenie do repertuaru szkolnego chóru polskich pieśni patriotycznych
organizowanie wyborów do samorządu klasowego i szkolnego
Metody pomiaru osiągnięć ucznia
Ocena osiągnięć uczniów i sposoby jej dokonywania pozostawia się w gestii nauczycieli.
Zaleca się brać pod uwagę różnorodne formy wypowiedzi. Natomiast umiejętności uczniów nauczyciel powinien oceniać pod kątem zdolności zastosowania i wykorzystania wiedzy w praktyce.
Udział w konkursach, akademiach, uczestniczenie w projektach powinno być oceniana przez pryzmat zaangażowania, wytrwałości w rozwiązywaniu problemów, współpracy w grupie itd.
6. Treści programowe
Program składa się z 10 działów tematycznie zebranych, które będą realizowane w danym roku szkolnym w klasach drugiego etapu edukacyjnego.
Dział I: Godło i hymn państwowy.
Dział II: Pieśni patriotyczne. Utwory literackie (obrazy i filmy) o tematyce historyczno - patriotycznej.
Dział III: Lokalne miejsca pamięci narodowej.
Dział IV: Sylwetki wielkich Polaków (artystów, uczonych, polityków, żołnierzy) - wzory postaw.
Dział V: Jednostka i grupa. Życie w grupie (więzi, wartości, role, podejmowanie decyzji, konflikty, negocjacje).
Dział VI: Szkolny samorząd uczniowski. Normy i wartości związane z pełnieniem funkcji publicznych w samorządzie uczniowskim.
Dział VII: Samorząd terytorialny. Normy życia związane z pełnieniem funkcji radnego, burmistrza (wójta, prezydenta). Formy kontroli władz przez społeczność lokalną.
Dział VIII: Jednostka, społeczeństwo, naród, państwo.
Dział IX: Prawa i obowiązki obywatelskie.
Dział X: Wartości i normy życia społecznego. Kategoria dobra wspólnego. Patriotyzm. Kultura społeczna i polityczna.
Dział |
Przedmiot |
Proponowane tematy |
Klasa |
Zagadnienia |
Osiągnięcia. Uczeń: |
Godło i hymn państwowy
|
historia
język polski
plastyka
muzyka
przyroda |
Skąd nasz ród? (legendarne początki państwa polskiego)
Mieszko I - władcą Polski.
Polacy walczą o wolność.
Jestem Polakiem - „Mazurek Dąbrowskiego” to mój hymn narodowy.
O Lechu i białym orle.
„Zwycięży orzeł biały” - kompozycja symetryczna.
Nauka hymnu państwowego.
Poznajemy Warszawę - stolicę Polski.
Podziwiamy Kraków - miasto i jego legenda. |
4
5
6
4
5
4
4
5
5 |
- wyjaśnienie pochodzenia nazwy Polska - przedstawienie legendarnych początków państwa polskiego na podstawie legendy o orle białym - zapoznanie z regionami geograficzno - historycznymi Polski i ich zróżnicowaniem - omówienie symboli narodowych oraz okoliczności ich powstania - wskazanie dawnych i obecnej stolicy Polski |
- wyjaśnia pojęcia: ojczyzna, naród - wskazuje na mapie Polskę oraz jej krainy geograficzno - historyczne - opowiada legendę o orle białym - zna hymn oraz symbole narodowe, historię ich powstania - odpowiednio zachowuje się w czasie uroczystości szkolnych i państwowych
|
Pieśni patriotyczne. Utwory literackie (obrazy i filmy) o tematyce historyczno - patriotycznej. |
historia
język polski
plastyka
muzyka |
Walka o ocalenie Rzeczpospolitej.
Polacy bronią języka i ziemi ojczystej.
Jak Piast Kołodziej został księciem.
Kartka z kalendarza: 11 listopada - Święto Niepodległości.
Kartka z kalendarza: Konstytucja 3 maja.
Treści patriotyczne sztuki polskiej XIX wieku.
Mam swoją ojczyznę. Nauka piosenki pt. „Pałacyk Michała”
Znaki przykluczowe w pieśni: „O mój rozmarynie”
Polskie tańce narodowe. Nauka pieśni: „Ostatni mazur”
Poloneza czas zacząć.
Krakowiak w piosence: „Mariackie hejnały”.
Poznajemy cechy kujawiaka.
„Taniec tupaniec” - oberek.
Nauka pieśni: „Witaj majowa jutrzenko”. Muzyka średniowiecza- Bogurodzica.
Muzyka w dawnej Polsce- renesans.
Barok w muzyce.
Pieśni naszych ojców. Nauka pieśni: „Legiony” |
6
6
5
4-6
4-6
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
|
- omówienie charakteru i tematyki obrazów przedstawiających powstanie listopadowe (W. Kossak) i powstanie styczniowe (A. Grottger) - analiza i interpretacja obrazu „Rejtan - upadek Polski” J. Matejki - wskazanie treści patriotycznych w obrazach twórców XIX wieku - analiza i interpretacja wybranych utworów (obrazów, dzieł sztuki, utworów literackich) o tematyce historycznej - poznanie polskich pieśni patriotycznych
|
- wymienia główne święta narodowe, omawia krótko wydarzenia historyczne, których dotyczą - wskazuje różnice w charakterze walk powstańczych w XIX wieku na przykładzie poznanych obrazów malarskich - omawia dzieła sztuki o tematyce historyczno - patriotycznej - wypowiada się na temat poznanych utworów literackich - wymienia polskie tańce narodowe, pieśni patriotyczne |
Lokalne miejsca pamięci narodowej. |
historia
język polski
godzina wychowawcza
plastyka
|
Historia i legenda mojej miejscowości.
Lekcja muzealna: historia Chorzowa.
Czcijmy pamięć bohaterów, którzy zginęli w obronie ojczyzny.
Moje miasto w legendach.
Spacerkiem po Chorzowie.
Moja „mała ojczyzna” - Górny Śląsk.
Co może wyrażać rzeźba? Miejsca pamięci narodowej w Polsce.
Śląsk wczoraj i dziś w sztuce naszego regionu. Pomnik Powstańców Śląskich jako przykład przestrzennej formy upamiętnienia wydarzeń historycznych. |
4
4
4
5
4
5
4
5
5 |
- zapoznanie z miejscami upamiętniającymi ważne wydarzenia historyczne w Chorzowie i w okolicach - wskazanie najważniejszych zabytków oraz miejsc kultury - scharakteryzowanie sztuki Górnego Śląska |
- wyjaśnia, czym jest „mała ojczyzna” - wskazuje i krótko omawia miejsca ważne pod względem historycznym i kulturalnym w Chorzowie i okolicach - dostrzega różnice w sztuce Śląska na przestrzeni lat |
Sylwetki wielkich Polaków (artystów, uczonych, polityków, żołnierzy). |
historia
język polski
godzina wychowawcza
plastyka
muzyka
religia
|
W kręgu władców Polski (poczet królów i książąt Polski).
Polska „złotego wieku”.
Polska... ale jaka? Polacy budują swoje państwo.
Adam Mickiewicz - nasz wieszcz narodowy.
Juliusz Słowacki i jego epoka.
Z wizytą u Jana Kochanowskiego.
Ignacy Krasicki twórcą bajek.
Znani Polacy. Szukamy recepty na sławę. (M. Curie-Skłodowska).
Jan Matejko jako wzorzec artysty, obywatela, człowieka.
Sztuka jako dziedzictwo narodowe - wirtualna wędrówka po galeriach i muzeach polskich.
Fryderyk Chopin- kompozytor sercu najbliższy.
Muzyka ludowa inspiracją twórczości kompozytorów ( F. Chopin, K. Szymanowski, S. Moniuszko, I. J. Paderewski).
Stanisław Moniuszko- kompozytor oper i pieśni
Oskar Kolberg znawcą polskiego folkloru. Muzyka ludowa.
Męczennicy: św. Wojciech, św. Stanisław, św. Józef Czempiel. |
5
6
6
4-6
4-6
6
5
6
6
5
4
5
5
5
6
|
- przedstawienie sylwetek wybitnych Polaków oraz zapoznanie z ich dokonaniami
|
- omawia i ocenia wkład wielkich Polaków w rozwój państwa polskiego - zna Polaków, którzy przyczynili się do popularyzacji Polski na świecie |
Jednostka i grupa. Życie w grupie (więzi, wartości, role, podejmowanie decyzji, konflikty, negocjacje). |
język polski
godzina wychowawcza
religia
|
Jeden dzień w „Krainie Cwaniaków”.
Jak mądrze i sprawiedliwie rozstrzygać spór? („Wojskiego opowieść o pojedynku Doweyki z Domeyką”)
Rozmowa na temat „ludożerstwa”.
Ustalamy kodeks norm obowiązujący w naszej klasie.
Problemy i konflikty. Sposoby ich rozwiązywania.
Stop przemocy i agresji! Jak możemy jej przeciwdziałać.
Czy chcesz być szczęśliwym?
Szukaj przyjaciół.
|
5
5
5
4-6
4-6
4-6
4
4 |
- omówienie norm i wartości, jakie obowiązują w klasie, szkole, wśród rówieśników
|
- stosuje się do norm i wartości obowiązujących w klasie, szkole - potrafi drogą negocjacji i dyskusji rozwiązywać konflikty |
Szkolny samorząd uczniowski. Normy i wartości związane z pełnieniem funkcji publicznych w samorządzie uczniowskim. |
godzina wychowawcza |
Wybory do samorządu uczniowskiego.
Jak w naszej szkole działa samorząd uczniowski? |
4-6
4 |
- wybór klasowych kandydatów do samorządu szkolnego - omówienie najważniejszych zadań samorządu uczniowskiego |
- potrafi w sposób demokratyczny przeprowadzić wybory do samorządu uczniowskiego - angażuje się w kampanię wyborczą swoich kandydatów - wymienia zadania samorządu uczniowskiego |
Samorząd terytorialny. Formy kontroli władz samorządowych przez społeczność lokalną. |
historia
przyroda |
Władza w rękach obywateli.
Czas wielkich przemian gospodarczych.
Znamy położenie i podział administracyjny państwa polskiego. |
6
6
5 |
- zmiany w gospodarce polskiej po 1989 roku - nowy podział administracyjny państwa - władze lokalne: zadania, formy kontroli - przedstawienie systemu pomocy społecznej w najbliższym środowisku |
- zna system pomocy społecznej w najbliższym środowisku - zna zadania samorządu lokalnego - określa formy kontroli samorządu przez społeczeństwo - dostrzega różnice w funkcjonowaniu gospodarki polskiej w okresie komunizmu i po 1989 roku |
Jednostka. Społeczeństwo. Naród. Państwo. |
historia |
Rządy w starożytności i współcześnie.
Dorobek materialny i naukowy cywilizacji starożytnych.
III Rzeczpospolita.
Polska droga do NATO i UE. |
5
5
6
6
|
- wyjaśnienie pojęć związanych z życiem politycznym: demokracja, obywatel, republika, rzeczpospolita, konstytucja - porównanie demokracji antycznej i współczesnej demokracji w Polsce - konstytucja Polski 1996 rok
|
- wskazuje stosowanie procedur demokratycznych w najbliższym otoczeniu - omawia znaczenie prawa w życiu Rzymian i człowieka współczesnego - rozumie, że konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w państwie |
Prawa i obowiązki obywatelskie. |
historia
godzina wychowawcza |
Obrazy z życia starożytnych.
Społeczeństwo średniowieczne.
Godność i prawa człowieka we współczesnym świecie.
Prawa i obowiązki ucznia.
Konwencja Praw Dziecka. |
5
5
6
4-6
4
|
- wyjaśnienie pojęcia „prawa człowieka” - przedstawienie praw i obowiązków człowieka na przestrzeni wieków - zapoznanie z dokumentami, w których zostały spisane prawa człowieka, prawa dziecka - omówienie i wskazanie praw, które są łamane we współczesnym świecie - pomoc potrzebującym - zapoznanie z organizacjami i ich działalnością
|
- omawia i porównuje sytuację człowieka pod względem jego praw i obowiązków na przestrzeni wieków - wymienia dokumenty, w których są zapisane prawa człowieka, prawa dziecka - ocenia, czy w Polsce i na świecie są łamane prawa człowieka - wymienia instytucje państwowe powołane do obrony praw człowieka |
Wartości i normy życia społecznego. Kategoria dobra wspólnego. Patriotyzm. Kultura polityczna i społeczna. |
historia
język polski
religia
|
Ostatni Piastowie na tronie Polski.
Polacy walczą o wolność.
Polacy bronią języka i ziemi ojczystej.
Polska...ale jaka? Polacy budują swoje państwo.
Polska odzyskuje niepodległość.
Polska pod rządami okupantów.
„Co to jest Pismo Święte?” W. Chrostowski.
Dlaczego Bóg przeszkodził ludziom w budowie wieży Babel?
Czego uczy nas Biblia?
Dekalog.
Rozwój chrześcijaństwa.
Świadectwa kultury chrześcijańskiej.
Kultura chrześcijańska w Polsce. |
5
6
6
6
6
6
6
6
6
4
6
6
6 |
- zapoznanie z historią walk Polaków o suwerenne i niepodległe państwo - przedstawienie wartości chrześcijańskich - Dekalog - zapoznanie z głównymi normami życia społecznego: normami religijnymi i normami obyczajowymi - zapoznanie ze świadectwami kultury chrześcijańskiej w Polsce
|
- potrafi wyjaśnić pojęcie „patriotyzm” - stosuje się do norm religijnych i obyczajowych w życiu codziennym - wskazuje i omawia najważniejsze momenty w historii państwa polskiego, kiedy Polacy walczyli o suwerenną Polskę - wymienia świadectwa kultury chrześcijańskiej w Polsce |
7. Ewaluacja programu
Ewaluacja programu odbędzie się po pierwszym i po trzecim roku realizacji. W tym celu zostanie opracowana ankieta, którą wypełnią nauczyciele realizujący program ścieżki.
Ewaluacja ma na celu kontrolę i ocenę programu pod względem doboru form, metod, treści oraz celów kształcenia. Opracowane wyniki będą w postaci sprawozdania, które zostanie dołączone do pierwszej wersji programu. Wyniki analizy i oceny programu będą podstawą do wprowadzenia zmian.
Przewiduje się także zmiany w programie w związku ze zmianami zachodzącymi w podstawie programowej.
Ankieta zawierać będzie następujące pytania:
Czy treści zaproponowane w programie zostały zrealizowane?
Czy cele zakładane w programie zostały osiągnięte?
W jakim zakresie istniała konieczność wprowadzenia zmian w procesie dydaktycznym?
Czy program spełnił oczekiwania i potrzeby uczniów?
W jakim stopniu wiedza i umiejętności nabywane w trakcie realizacji programu są przydatne uczniom i pomagają im osiągnąć zamierzone cele?
Propozycja podania zmian w tematyce przewidzianej przez autorkę programu.
8. Bibliografia pomocna w realizacji programu
Podstawą realizacji programu będą obowiązujące podręczniki do nauczania poszczególnych przedmiotów oraz księgozbiór szkolnej biblioteki.
1