Historia produkcji motocykli WSK
Pierwsze motocykle wyprodukowane (zmontowane) w Świdniku i oznaczone symbolem WSK pojawiły się na polskich drogach w 1954 roku. Była to seria 20 sztuk z silnikami identycznymi jak w WFM- kach. Serię zmontowano z części przywiezionych z Warszawy. Seryjną produkcję rozpoczęto rok później. Jednak samodzielny prototyp motocykla ze Świdnika ujrzał światło dzienne dopiero w roku 1957. Seryjna produkcja motocykli WSK ruszyła w 1959 roku. Można powiedzieć, że od 1954 do 1985 roku trwała era M06 - toż to 31 lat produkcji praktycznie jednego motocykla poddawanego różnym zmianom.
Pierwszy pojazd z 1954 roku miał teleskopy bez tłumienia olejowego, podwójną ramę wykonaną z profili ceowych, maleńkie hamulce. Dysponował mocą 4,5 KM przy 4800 obr./min, a Vmax wynosiła 70 km/h. Silnik zasilany był przez gaźnik G 16.
W roku 1959 powstał model M06-Z oparty o konstrukcję M06. Zastosowano teleskopy przednie i tylne z tłumieniem olejowym, dokonano modyfikacji silnika (moc wzrosła do 6 KM), zastosowano nowy gaźnik G 20. Prędkość maksymalna wzrosła do 78 km/h.
W latach 60. w motorkach WFM i WSK montowano silniki S01Z, S06 (148 ccm), S34 (123 ccm). Z ich produkcji wkrótce się wycofano. W roku 1965 w Nowej Dębie rozpoczęto produkcję silników S01 na potrzeby WFM i WSK.
1966 r. - zamknięcie Warszawskiej Fabryki Motocykli.
Przed sezonem 1967 wszedł do produkcji nowy model motocykla WSK oznaczony symbolem M06 B1. Model B1 był kolejnym motocyklem skonstruowanym w Świdniku. Jego pojawienie się na rynku zbiegło się z wyprodukowaniem 500 000 sztuk motocykli tej marki. Protoplastą B1 był model B, który był wyposażony w głębokie błotniki oraz tłoczone osłony na gaźnik i akumulator. Z uwagi na trudności w uruchomieniu produkcji elementów tłoczonych z blachy, konstruktorzy opracowali jego uproszczoną wersję - B1. W stosunku do prototypu, B1 różnił się płytszym walcowatym tylnym błotnikiem i uproszczoną , giętą osłoną akumulatora i gaźnika. Wewnątrz znajdował się także tłumik szmerów ssania. Pierwsze 500 sztuk tej wersji WSK zeszło z taśmy na przełomie lat 1966/67. Masową produkcję uruchomiono w sierpniu 1967 roku. Jednostką napędową motocykla B1 był silnik z Nowej Dęby oznaczony symbolem S-01Z3A. W silniku zastosowano dłuższy, niż w wersjach poprzednich, króciec ssący. Zmiana poprawiła stopień napełniania oraz podwyższyła osiągi. Moment obrotowy wzrósł do 10,8 N/M przy 4600 obr/min. Moc silnika wynosiła 8 KM. Chromowaną powłokę zyskała dźwignia kick-startera oraz zmiany biegów. Produkowano go w latach 1967-71. Powstało 271 590 sztuk. Montowano w nim silnik S01 Z3 (7,3 KM przy 5300 obr./min). Silnik zblokowany był z trzystopniową skrzynią biegów. Motocykl wyposażony był w trzytarczowe mokre sprzęgło, a napęd na tylne koło przenoszony był przez łańcuch 1''. Jednostka napędowa zasilana była przez gaźnik G-20M o średnicy 20 mm. Silnik wmontowany był w ramę zamkniętą podwójną , wykonaną z ceowych, wzmocnionych belek.
B1 wyposażony był w koła o średnicy 18'' i hamulce bębnowe. Według danych fabrycznych motocykl mógł rozwinąć prędkość do 80 km/h zużywając zaledwie 2,8 litra paliwa na 100 km. Konstruktorami WSK M 06 B1 byli m.in. Mieczysław Krzeszowiec i Tadeusz Władysiuk. Motocykl jako jedyny pojazd mechaniczny został oznaczony krajowym znakiem jakości "1", który nadawał Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie. Model B1 doczekał się także wersji wyścigowej. Prototyp tej maszyny zaprezentowano na Targach Poznańskich. Pojazd napędzany był silnikiem W-1 miał moc 12 KM. Cena modelu B1 wynosiła wówczas 8000 zł (1968 rok).
Celowo nie podaję daty, kiedy motocykl został oznaczony znakiem jakości "1". "Świat Motocykli" podaje datę 1. października 1968, natomiast w "Motocyklu" znalazłem rok 1969. Z uwagi na rozbieżność informacji żadnej z tych dat nie podaję jako właściwej.
W modelu na 1970 rok zmieniono kanapę oraz lampę tylną.
Rok 1971 przynosi uruchomienie nowego modelu. W sierpniu zaczęto produkować ostatni model WSK- M06 B3, który później został zastąpiony przez maszyny o symbolach M 21 i M26. Zmieniono w nim ramę na pojedynczą, spawaną z rur stalowych i profili tłoczonych, błotniki na płytsze, zastosowano nowy zbiornik paliwa, a także oznaczenie silnika na S01 Z3A Lux. Jedynym elementem różniącym ten silnik od poprzednika był zaworek Webera zamontowany w komorze p³ywakowej. Stopień sprężania wynosił 7,8 (zamiast dotychczasowego 7,5). Wartość momentu obrotowego spada z 10,8 Nm. przy 4600 obr./min do 9,8 Nm. przy 4200 obr./min. Motocykl był lżejszy o 2 kg i jego masa własna wynosiła równo 100 kg. Motor był przestarzały, ale korzystne ceny przyciągnęły nabywców.
Dla uatrakcyjnienia oferty w latach 1975-1978 WSK Świdnik wypuściła na rynek motocykle określane jako "rodzina ptaków". Motocykle te oprócz oznaczeń literowo- cyfrowych M06 B3, miały swoje nazwy: Gil, Lelek, Bąk. Po zaprzestaniu w 1978 roku produkcji Lelka i Bąka w 1979 r. rozpoczęto równoległą z Gilem produkcję Kosa. "Ptaki" były przeznaczone dla młodych odbiorców, chcących jeździć motocyklem przynajmniej ładniejszym, bo na nowocześniejszy nie było szans. Były one malowane w jasnych kolorach: żółty, czerwony, niebieski. Zmieniono kształt kanapy, zastosowano mniejszy zbiornik paliwa i malowane na popielato płytkie błotniki.
Gil to dotychczasowy motocykl odchudzony o 3 kg, Lelek przypominał motocykl terenowy (wysoko umieszczony tłumik, błotnik i szeroka kierownica), Bąk naśladował soft hoppera (b. wysoka kierownica, odchylane siedzisko pasażera). Gil kosztował 9500 zł, Lelek 10 500 zł, Bąk 12 000 zł.
Najwięcej z rodziny M06 wyprodukowano modelu B3 - 693 900 sztuk.
W połowie roku 1985 z taśmy w Świdniku zjechał dwumilionowy motocykl marki WSK. Ostatni pojazd opuścił hale fabryczną 31. października 1985 roku. Tym samym zakończyła się produkcja motocykli w Polsce.
Na podst. artykułu "Czarna Strzała", "Motocykl" nr6/2001.