1. Rola atmosfery w bilansie cieplnym ziemii.

Bilans cieplny ziemi to zestawienie przychodów i rozchodów, gdzie jako przychody rozumiemy ciepło otrzymywane przez ziemię z zewnątrz, a jako rozchody ciepło oddawane przez ziemię, w przestrzeń kosmiczną. Ciepło dostarczane do ziemi, pochodzi przede wszystkim z promieniowania słonecznego.

Częścią bilansu cieplnego ziemi jest bilans atmosfery. Rozchód ciepła w bilansie cieplnym ziemi, jest nieznacznie większy od przychodu, różnica ta jest wyrównywana poprzez ciepło pochodzące z wnętrza ziemi. Powstaje ono najprawdopodobniej w skutek rozpadu pierwiastków promieniotwórczych. Dzięki temu procesowi bilans cieplny ziemi jest zrównoważony. Sprawia to, że ziemia utrzymuje stałą temperaturę wynoszącą średnio ok 15°C. Zachowanie stałej równowagi bilansu cieplnego było zapewne jednym z istotnych warunków jakie przyczyniły się do powstania i rozwoju życia na ziemi.

Temperatura, oraz jej nieustanne zmiany zależą od wymiany ciepła pomiędzy powierzchnią Ziemi i atmosferą. Zmiany te w samej atmosferze uzależnione są natomiast od wymiany pomiędzy jej warstwami w pionie, oraz między masami w poziomie, jak również pomiędzy atmosferą a przestrzenią kosmiczną. Wymiana ciepła odbywa się na drodze:

• Promieniowania krótkofalowego Słońca, pochłanianego przez atmosferę i powierzchnię Ziemi.

• Przewodnictwa cieplnego pomiędzy powierzchnią Ziemi a podłożem

• Przenoszenia ciepła pomiędzy powierzchnią Ziemi a atmosferą, lub między powierzchnią lądową i wodną dzięki ruchom turbulencyjnym

zestawienie ilości energii cieplnej dostarczanej do atmosfery ziemskiej oraz pochłanianej i rozpraszanej przez nią. Atmosfera zatrzymuje 51% energii promienistej docierającej ze Słońca na Ziemię. Z tego 7% pochłania czyste powietrze, 8% pochłaniają chmury, 4% otrzymuje powietrze od nagrzanego podłoża, 12% otrzymuje w wyniku pochłaniania promieniowania cieplnego wysyłanego przez podłoże, a 20% ciepła powietrze uzyskuje w procesie kondensacji pary wodnej. Całą posiadaną energię atmosfera wypromieniowuje w przestrzeń kosmiczną.

Dostawa oraz ubytek ciepła są silnie zróżnicowane, w zależności od szerokości geograficznej. Zróżnicowanie to dotyczy zarówno powierzchni ziemi, jak i atmosfery. Przykładem tego mogą być obszary około biegunowe, które cechują się deficytem ciepła. Szacunkowo w ciągu roku z powierzchni ziemi do atmosfery przedostaje się około 147 mln kJ ciepła. Tę ilość ciepła z atmosfery odzyskują obszary około równikowe.

. Bezpośrednie promieniowanie słoneczne jest pochłaniane i rozpraszane w atmosferze głównie przez cząsteczki gazów, oraz aerozole. Z tego powodu pomiar stałej słonecznej na powierzchni Ziemi jest trudny, gdyż musi uwzględniać wpływ atmosfery ziemskiej. Powierzchnia Ziemi otrzymuje jedynie część energii słonecznej, ponieważ atmosfera osłabia promieniowanie słoneczne poprzez rozpraszanie promieni, oraz ich  pochłanianie. Rozpraszanie promieniowania nazywa się dyspersją, natomiast pochłanianie to absorpcja. Widzialne pasmo promieniowania słonecznego ulega w atmosferze rozszczepieniu na wszystkie kolory widma, czyli czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski i fioletowy.

13. najlepsze dostępne technologie BAT

BAT Best Available Technique - Najlepsza Dostępna Technika zgodnie z definicją zawartą w Dyrektywie 96/61/WE to najbardziej efektywny i zaawansowany etap rozwoju i metod prowadzenia danej działalności, który wskazuje możliwe wykorzystanie poszczególnych technik jako podstawy dla dopuszczalnych wartości emisji mający na celu zapobieganie powstawaniu, a jeżeli nie jest to możliwe, ogólne ograniczenie emisji i oddziaływania na środowisko naturalne jako całość:

• „techniki” obejmują zarówno stosowane technologie, jak i sposób, w jaki dana instalacja jest projektowana, wykonywana, konserwowana, eksploatowana i wycofywana z eksploatacji,

• „dostępne” techniki to techniki o takim stopniu rozwoju, który pozwala na wdrożenie w danym sektorze przemysłu, zgodnie z istniejącymi warunkami ekonomicznymi i technicznymi, z uwzględnieniem kosztów i korzyści, nawet jeżeli techniki te nie są wykorzystywane lub opracowane w danym Państwie Członkowskim, o ile są one dostępne dla prowadzącego daną działalność,

• „najlepsze” oznacza najbardziej efektywna technikę w osiąganiu wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska naturalnego jako całości.

Najlepsza dostępna technika powinna spełniać wymagania, przy których określaniu uwzględnia się jednocześnie:

• rachunek kosztów i korzyści

• czas niezbędny do wdrożenia najlepszych dostępnych technik dla danego rodzaju instalacji

• zapobieganie zagrożeniom dla środowiska powodowanym przez emisje lub ich ograniczanie do minimum

• podjecie środków zapobiegających poważnym awariom przemysłowym lub zmniejszających do minimum powodowane przez nie zagrożenia dla środowiska

Przy określaniu najlepszych dostępnych technik szczególną uwagę należy zwrócić na pozycje wymienione w załączniku IV, czyli:

• 1) wykorzystanie technologii o niskiej ilości odpadów;

• 2) wykorzystanie substancji mniej niebezpiecznych;

• 3) zwiększanie odzysku i recyklingu substancji wytwarzanych i wykorzystywanych w procesie oraz odpadów,

• 4) w stosownych przypadkach;

• 5) porównywalne procesy, urządzenia lub metody działania, które zostały wypróbowane i odniosły sukces na skalę przemysłową;

• 6) postęp technologiczny i rozwój wiedzy;

• 7) charakter, skutki i wielkość danych emisji;

• 8) terminy przekazania do eksploatacji nowych lub istniejących instalacji;

• 9) czas potrzebny do wprowadzenia najlepszych dostępnych technik;

• 10) zużycie i właściwości surowców (łącznie z wodą) wykorzystywanych w procesie oraz ich wydajność energetyczna;

• 11) potrzeba zapobiegania lub ograniczania do minimum całkowitego wpływu emisji na środowisko naturalne oraz związanych z tym zagrożeń;

• 12) potrzeba zapobiegania wypadkom oraz minimalizowania skutków dla środowiska naturalnego;

• 13) informacje publikowane przez Komisję na mocy art. 16 ust. 2 lub przez organizacje międzynarodowe.

23. Sposoby odprowadzania wody deszczowej

Zagospodarowanie wód opadowych jest ważnym zagadnieniem. Deszczówka jest jednocześnie ściekiem i istotnym elementem obiegu wody w przyrodzie, a kwestie jej odprowadzania reguluje Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. W myśl ustawy wody opadowe powinny być odprowadzane do kanalizacji lub, po spełnieniu odpowiednich warunków, do gruntu lub wód.

Możliwe i zgodne z przepisami są następujące sposoby odprowadzania wody deszczowej:
- do rowu melioracyjnego
- do kanalizacji ogólnospławnej
- do kanalizacji deszczowej
- do studni chłonnych
- do gruntu przez rozprowadzenie na powierzchni działki i rozsączenie za pomocą drenażu
- do zbiorników retencyjnych, w których będzie zmagazynowana

Każda działka budowlana, na której znajdują sie budynki, powinna być wyposażona w

kanalizacje umożliwiająca odprowadzenie wód opadowych lub roztopowych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej (która odprowadzana jest mieszanina scieków bytowych ze ściekami przemysłowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi). W razie braku możliwości przyłączenia do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszczalne jest odprowadzanie tych wód na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych. Wody opadowe lub roztopowe, jak równiez wody drenażowe nie mogą być odprowadzane do kanalizacji sanitarnej.

Użytkownik nieruchomości nie może odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie, jak Też nie może zmieniać stanu wody na gruncie ze szkoda dla gruntów sąsiednich. Zabronione jest również dokonywanie zmiany naturalnego spływu wód opadowych w celu kierowania ich na teren sąsiedniej nieruchomości.

Co powinno stać się z deszczówką?
Ponieważ woda deszczowa podlega przepisom dotyczącym ścieków, musi być odprowadzana do kanalizacji albo (przy jej braku) zagospodarowana w inny, zgodny z prawem sposób. Dostępne są (oczywiście, przy spełnieniu określonych warunków) następujące sposoby:

• odprowadzenie wody do gruntu;

• odprowadzenie wody do rowu melioracyjnego;

• wykorzystanie wody deszczowej do celów gospodarczych.

Z dachu do kanalizacji
Wodę deszczową można odprowadzić tylko do sieci kanalizacji deszczowej, ewentualnie do systemu kanalizacji zbiorczej. Odprowadzanie wody deszczowej do urządzeń oczyszczających ścieki sanitarne (kanalizacja sanitarna, przydomowa oczyszczalnia ścieków) jest niedopuszczalne.
Minęły już czasy, kiedy wylewka (końcowy odcinek) rury spustowej kierował wodę bezpośrednio na powierzchnię.
Na rurze spustowej umieszczana jest rewizja (czyszczak). Jej zadaniem jest zatrzymanie większych zanieczyszczeń (np. liści) płynących w rurze spustowej. Rewizja umożliwia też  inspekcję i czyszczenie rury spustowej.
Wylewka powinna być włączana do kanalizacji deszczowej poniżej rewizji za pomocą przewodu odpływowego. Przewód odpływowy jest rurą kanalizacyjną o średnicy nie mniejszej niż średnica rury spustowej. Musi biec ze spadkiem (ok. 2%), na głębokości większej niż głębokość przemarzania.

Można też podłączyć rurę spustową do osadnika rynnowego. Woda z rury spustowej przepływa przez osadnik, na którym zatrzymywane są zanieczyszczenia. W dolnej części osadnik wyposażony jest w odpowiednie kolanko, do którego może być podłączony przewód kanalizacyjny. Osadnik powinien być czyszczony raz do roku - w przeciwnym razie zapcha się, co uniemożliwi skuteczny odpływ wody.

Z powierzchni do kanalizacji
System służący do usuwania wody z powierzchni (np. z podwórka) nosi nazwę odwodnień. Woda zbierana jest przez specjalne urządzenia odwadniające, z których kierowana jest do kanalizacji.
System odwadniający jest konieczny w następujących sytuacjach:

• grunt jest słaboprzepuszczalny lub nieprzepuszczalny - np. gliny, iły (woda nie będzie w sposób naturalny wsiąkała w grunt);

• niemożliwy jest naturalny odpływ powierzchniowy (z powodu ukształtowania terenu);

• obciążenie powierzchni jest duże - np. działka jest mała albo jest na niej zabudowa szeregowa;

Można wyróżnić dwa rodzaje odwodnień: punktowe i liniowe.

W przeszłości najwygodniejszym rozwiązaniem, było ujmowanie wód opadowych w systemy kanalizacji ogólnospławnej, które służyły odprowadzaniu zarówno ścieków bytowych, jak i wód opadowych. Takie właśnie rozwiązanie przyjęli w przeszłości bielszczanie. Eksploatacja takich kanałów przysparza pewnych trudności. Przede wszystkim powoduje napływ zwiększonej ilości ścieków na oczyszczalnię, co powoduje zwiększenie kosztów oczyszczania oraz utrudnia oczyszczanie ścieków sanitarnych. Wbrew obiegowym opiniom oczyszczenie rozcieńczonych opadami ścieków jest dużo trudniejsze - wymaga bowiem użycia większej ilości energii i chemikaliów. Poza tym odprowadzanie "deszczówki" do kanalizacji ogólnospławnej stwarza zagrożenie wystąpienia lokalnych wybić studzienek kanalizacyjnych w okresach intensywnych i długotrwałych opadów, co wymusza budowanie kanałów o zdecydowanie większych średnicach, a więc i o wyższych kosztach

---