Obiektyw do lustrzanki cyfrowej - przewodnik dla zupełnie początkujących część 1

Michał Sułkiewicz 17 marca 2007

warsztat

• Facebook

• Twitter

• Google+

Wraz z obniżką cen i rozwojem świadomości fotograficznej użytkowników coraz więcej właścicieli cyfrowych kompaktów postanawia kupić "prawdziwy" aparat - cyfrową lustrzankę z wymienną optyką. Wraz z nowym aparatem pojawia się problem doboru obiektywów. Prezentujemy pierwszą część naszego przewodnika, dla absolutnie początkujących. W tym tygodniu wyjaśnimy dlaczego niektóre obiektywy pasują tylko do wybranych modeli aparatów.

Technologia cyfrowa rozbudziła zainteresowanie fotografowaniem wśród wielu osób, które do tej pory ograniczały się tylko do okazjonalnego wykonywania zdjęć. Kompakt cyfrowy, który dał dostęp do magicznego świata fotografii przestaje wystarczać wraz z ambicjami do wykonywania coraz lepszych zdjęć. Początkujący fotografowie wykonują krok dalej i decydują się na zakup "prawdziwego" aparatu, czyli cyfrowej lustrzanki. Maile, telefony i dyskusje prowadzone z naszymi czytelnikami, znajomymi, a nawet członkami rodzin uświadomiły nam bardzo ważny fakt. Wiele osób przesiadających się z cyfrowych kompaktów na cyfrowe lustrzanki zupełnie nie ma pojęcia, jaką dobrać optykę i co oznaczają wartości opisujące poszczególne modele obiektywów.

Większość użytkowników decyduje się na zakup lustrzanki z obiektywem w zestawie (zwanym obiektywem "kitowym" - od angielskiego słowa kit czyli zestaw). Pierwszy problem pojawia się już przy pierwszych zdjęciach nowym nabytkiem. Nagle okazuje się, że możliwości nowego zestawu są nader skromne w porównaniu z dotychczasowym kompaktem o 10-krotnym zoomie i zdjęciami makro od 1 cm. Zwracamy się z tym problemem do sprzedawcy albo dzwonimy do Fotopolis.pl. Tu bardzo pomocni fachowcy radzą nam, żebyśmy kupili obiektyw o ogniskowej 16 mm, bo wtedy będziemy mieli szeroki kąt o "ekwiwalencie" 28 mm, a żeby robić zdjęcia pszczółek potrzebny jest inny obiektyw makro i niestety obiektyw, który akurat jest w promocji nie będzie pasował do naszej lustrzanki bo ma inne "mocowanie". Ale o co chodzi?!!

Na wszystkie te wątpliwości odpowie nasz przewodnik. Nie znajdziecie tu skomplikowanych szczegółów i dogłębnych opisów technicznych, ale najprostsze, jasno podane informacje pozwalające na dobór obiektywu do właśnie kupionej lustrzanki cyfrowej. Jeżeli jesteście więc zaawansowanymi użytkownikami lustrzanek, to ten cykl nie jest dla Was. W poszczególnych odcinkach omówimy jakie obiektywy pasują do poszczególnych marek aparatów, jak dobrać ogniskową do swoich potrzeb, a także jakimi oznaczeniami posługują się poszczególni producenci i co one oznaczają dla przeciętnego użytkownika. Na początek podstawowe informacje.

Dlaczego obiektywy jednych firm nie pasują do lustrzanek innych firm?
Podstawową wiedzą, jaką musi posiąść początkujący właściciel lustrzanki, to informacja jaki rodzaj mocowania ma jego aparat. Całe szczęście fakt ten można ustalić dosyć szybko i jednoznacznie. Co nie znaczy, że nie czyhają tu pułapki.

Na rynku dostępnych jest kilka typów mocowań obiektywów, które są ściśle powiązane z producentem i modelem lustrzanki. Zazwyczaj jest tak, że do aparatu danego producenta nie można założyć obiektywu innego producenta aparatów. Na przykład do lustrzanki Nikona nie założymy obiektywu Canona i odwrotnie. Po prostu konstruktorzy tych firm w toku rozwoju systemu swoich lustrzanek wybrali inne rozwiązania konstrukcyjne niż ich konkurenci rynkowi. Ich wybór był podyktowany przekonaniem o wyższości jednych rozwiązań nad drugimi, ale także faktem, że ich odpowiednicy z innej firmy opatentowali swoje pomysły, aby nie mogły być użyte w produktach konkurencji. Różnice te dotyczą zarówno fizycznego mocowania obiektywu do korpusu aparatu, jak i sposobu, jakim aparat steruje obiektywem (na przykład automatycznie ustawiając ostrość). Jednak kilku producentów zawarło ze sobą sojusz i ich lustrzanki mogą korzystać z tych samych obiektywów. Co więcej, kilka lat temu firma Olympus opracowała standard obiektywów, z którego może skorzystać każda chętna firma. Poniżej prezentujemy listę producentów cyfrowych lustrzanek małoobrazkowych wraz z typem mocowania, z którego korzystają.

• Canon - EF, EF-S

• Nikon, Fujifilm - F

• Olympus, Panasonic, Leica - System 4/3

• Pentax, Samsung - Pentax K, KAF, KAF2

• Sony - &alpha

• (Alfa), Konica-Minolta

• Sigma - Sigma

Jednak to nie wszystko. Na rynku funkcjonują niezależni producenci obiektywów, którzy produkują swoje szkła z mocowaniami do różnych marek aparatów. Największe takie firmy to Sigma, Tokina i Tamron. Wszyscy z nich produkują obiektywy dla "wielkiej dwójki", czyli dla aparatów z mocowaniami Canona i Nikona. Jednak większość modeli obiektywów niezależnych producentów występuje także w wersjach z mocowaniami do pozostałych marek z listy. Kupując obiektyw Sigmy, Tokiny lub Tamrona koniecznie trzeba się upewnić, że otrzymamy model z mocowaniem do naszej lustrzanki. Specyficznym przypadkiem jest firma Carl Zeiss, która projektuje obiektywy dla firmy Sony, ale także samodzielnie produkuje obiektywy do aparatów z mocowaniem F, czyli dla Nikonów i Fujifilm. Omówmy teraz krótko, co może nas spotkać, jeżeli będziemy wybierali obiektyw dla lustrzanki określonej marki.

Canon
Canon to potentat na rynku lustrzanek. Modele aparatów oznaczone symbolem EOS to jeden z najpopularniejszych systemów na świecie. Kilkanaście lat temu Canon wprowadził na rynek zupełnie nowy system EOS i mocowanie EF, który był rewolucją na rynku lustrzanek. Cyfrowe lustrzanki Canon EOS nadal korzystają z mocowania EF i jego nowszej odmiany EF-S. Obiektywy EF-S przeznaczone są dla amatorskich lustrzanek cyfrowych tego producenta, czyli modeli EOS 300D, EOS 350D, EOS 400D, EOS 20D i EOS 30D. Ważne jest, że ze względów konstrukcyjnych obiektywów oznaczonych jako EF-S nie założymy do profesjonalnych lustrzanek Canona, jak na przykład modeli EOS-1D we wszystkich odmianach, a także starszych modeli półprofesjonalnych, jak EOS 10D, EOS D30 i EOS D60. Do tych aparatów trzeba stosować obiektywy EF. Z kolei obiektywy EF możemy stosować bez ograniczeń do wszystkich lustrzanek cyfrowych Canon EOS. Podsumowując ogólna zasada brzmi następująco: obiektyw EF pasuje do wszystkich eosów, a obiektyw EF-S tylko do wybranych modeli.

bagnet EF-S w modelu Canon EOS 400D

Właściciele lustrzanek marki Canon są w tym szczęśliwym położeniu, że wszystkie trzy największe niezależne firmy produkujące optykę oferują prawie wszystkie swoje produkty także w wersji z mocowaniem EF, zwanym także Canon EOS. Wybór jest więc ogromny.

Nikon
Kolejnym gigantem na rynku lustrzanek jest firma Nikon. Produkowane przez nią obiektywy firmowane są nazwą Nikkor. Od wielu lat Nikon ściga się z Canonem o tytuł firmy sprzedającej najwięcej lustrzanek. W przeciwieństwie do swojego największego konkurenta, Nikon pozostaje przy rozwiązaniu mocowania F, z którego korzysta praktycznie od początku produkcji lustrzanek. Mimo, że z biegiem lat mocowanie F było rozwijane, tak aby sprostać rozwijającej się technologii, to nadal użytkownicy najnowszych lustrzanek cyfrowych Nikona, mogą korzystać najstarszych obiektywów z mocowaniem F - muszą jednak pamiętać, że nie wszystkie funkcje aparatu będą w pełni działały.

bagnet Nikon F w modelu D40 wymaga obiektywów AF-S z wbudowanym silnikiem autofokusa

Użytkownicy Nikonów, mają więc w miarę prosty wybór. Wszystkie aktualnie produkowane modele obiektywów Nikkor pasują do większości modeli cyfrowych lustrzanek tego producenta. Jedynym wyjątkiem jest aparat Nikon D40, który, aby automatycznie ustawiać ostrość musi korzystać z obiektywów Nikkor AF-S, a więc wyposażonych we własny silnik. Oczywiście użytkownik Nikona D40 może zakładać także inne obiektywy, ale musi się liczyć z koniecznością ręcznego ustawiania ostrości. Tylko profesjonalne modele Nikona, jak D200 i seria D2H, D2X mogą w pełni korzystać ze starszych obiektywów Nikkor.

Wraz z lustrzankami cyfrowymi Nikon wprowadził serię obiektywów DX, których konstrukcja jest przystosowana do specyfiki matrycy cyfrowej. Obiektywy DX założone do lustrzanki Nikona na tradycyjny film będą dawały zniekształcony obraz (zaciemniony w rogach). Jednak użytkownicy lustrzanek cyfrowych nie mają się czym przejmować.

Do cyfrowych lustrzanek Nikona można także znaleźć pełną gamę obiektywów Sigmy, Tamrona i Tokiny. Ciekawostką są obiektywy z mocowaniem Nikona produkowane przez niemiecką firmę Carl Zeiss. Są to w pełni manualne (bez autofokusa) szkła wysokiej jakości.

Fujifilm
Koncern Fujifilm produkuje swoje lustrzanki cyfrowe wykorzystując korpusy Nikona, więc modeli FinePix S2 Pro, FinePix S3 Pro i aktualnie produkowanego FinePix S5 Pro dotyczą takie same zasady jak lustrzanek cyfrowych Nikona. Z jednym wyjątkiem. Fujifilm nie ma w swojej ofercie odpowiednika modelu Nikon D40, więc problem z obiektywami nie wyposażonymi w wewnętrzny silnik nie istnieje w tym wypadku.

napis Nikon F-mount zdradza mocowanie Nikona w modelu Fujifilm FinePix S5 Pro

Olympus
Wszystkie cyfrowe lustrzanki tego producenta korzystają z mocowania 4/3. Jest to system opracowany przez firmę Olympus od podstaw z myślą o lustrzankach cyfrowych. Dodatkowo jest to system otwarty, z którego mogą korzystać także inni producenci. Jednym z założeń Systemu 4/3 była pełna zgodność optyki w ramach systemu - nawet jeżeli korpus aparatu i obiektyw będą pochodziły od innych producentów. Właściciele lustrzanek cyfrowych Olympusa mogą więc bez ograniczeń korzystać z szerokiej gamy obiektywów Systemu 4/3 tego producenta, a także z produktów firm Leica i Sigma przystosowanych do mocowania 4/3.

bagnet Systemu 4/3 na przykładnie aparatu Olympus E-400

Panasonic
Ten japoński producent korzysta z Systemu 4/3, a jego lustrzanki cyfrowe są pokrewne konstrukcyjnie z modelami Olympusa. Panasonic do swojej lustrzanki L1 oferuje obiektywy zaprojektowane przez niemiecką firmę Leica, jednak bez problemu można użyć obiektywów Olympus i Sigma z mocowaniem 4/3.

Leica
Lustrzanka z logiem Leica, model Digilux 3, to praktycznie ten sam model, co konstrukcja Panasonica, więc stosują się do niego te same zasady.

Pentax
System Pentaksa ma swoich zagorzałych zwolenników na całym świecie. Mimo że nie należy do najpopularniejszych, to cieszy się prestiżem na rynku. Do lustrzanek cyfrowych Pentax kieruje "cyfrowe" obiektywy z bagnetem KAF i KAF2 oznaczone symbolem DA. Pentax jest jednak wierny tradycji i większości obiektywów z bagnetem K (bez autofokusa) można używać z cyfrowymi lustrzankami tego producenta.

mocowanie Pentax KAF w lustrzance Pentax K100D

Wynikiem współpracy Pantaksa z Samsungiem są również dostępne na rynku obiektywy firmowane marką Schneider-Kreuznach z mocowaniem KAF. Bogatą ofertę modeli z tym mocowaniem moją również niezależni producenci.

Samsung
Koreański koncern wypuścił na rynek kilka modeli lustrzanek cyfrowych, które są odpowiednikami modeli Pentaksa. Wspólnie z niemiecką firmą Schneider-Kreuznach opracowano także kilka obiektywów z mocowaniem KAF przeznaczonych do lustrzanek Samsunga, ale oczywiście zgodnych także z aparatami Pentax. Do lustrzanek Samsunga pasują także wszystkie obiektywy Pentaksa i niezależnych producentów z mocowaniem KAF.

Sony
Marka Sony wkroczyła na rynek lustrzanek cyfrowych po odkupieniu od firmy Konica Minolta działu zajmującego się fotografią. Konsekwencją i zaletą tego było przejęcie od Minolty mocowania obiektywu w nowych lustrzankach Sony. Bagnet Minolty (i później Koniki Minolty) został nazwany α (alfa) tak jak cały system nowego właściciela. Wykorzystując potencjał znajdujących się już na rynku i będących w ofercie niezależnych producentów obiektywów Sony zadbało, aby nowe lustrzanki cyfrowe były w pełni zgodne z obiektywami Konica Minolta. Podobnie jak u innych producentów w ofercie systemu α znajdują się obiektywy przeznaczone wyłącznie do lustrzanek cyfrowych. Oznaczone one są DT od Digital Technology.

bagnet Alpha odziedziczony po Minolcie

Dodatkowo, wykorzystując swoją współpracę z renomowanym producentem Carl Zeiss na rynku pojawiły się zaprojektowane przez tę firmę obiektywy do lustrzanek cyfrowych Sony. W sumie niezależni producenci optyki uzupełniają ofertę rynkową systemu α kilkudziesięcioma dodatkowymi modelami szkieł.

Sigma
Mimo że jest jednym z największych na świecie producentów optyki, firma Sigma nie ustaje w próbach spopularyzowania własnego systemu lustrzanki cyfrowej. Do korzystającej z nowatorskiego rozwiązania matrycy lustrzanki SD opracowano własne mocowanie Sigma, do którego firma produkuje całkiem sporo modeli obiektywów. Jednak najczęściej logo Sigma możemy oglądać na optyce zamocowanej do korpusów innych producentów.

Jak to sprawdzić?
Już wiemy, czego szukać, ale jak to znaleźć? Informacje o mocowaniu obiektywu, to jedna z podstawowych danych podawanych w specyfikacjach obiektywów. Korzystając z wyszukiwarki specyfikacji na Fotopolis.pl można od razu podać, jakie mocowanie nas interesuje wśród poszukiwanych obiektywów. Rodzaj mocowania obiektywu, to również podstawowa wiedza, jaką powinni posiadać sprzedawcy w sklepach fotograficznych.

To wszystko w pierwszym odcinku naszego poradnika. Za tydzień wyjaśnimy jak dobrać ogniskową do własnych potrzeb i jak odczytać ją z korpusu obiektywu. Zapraszamy.

---