INIEKCJE U RYB-

>domięśniowe- do mm grzbietowych (hormony); igłę wkłuć daleko do przodu i penetrować między mm, podaw lek małymi dawkami-silny skurcz mm może wycisnąć lek lub podać do mm po przeciwnej stronie (wkłuć się z lewej str podać lek do mm str prawej)

>dootrzewnowo- u karpia po lewej stronie!!!! bo po prawej jest pęcherzyk żółciowy. Miejsce kłucia wyznaczają 2 linie: 1-górny brzeg nasady płetwy piersiowej (linia pozioma) 2-połowa pł brzusznej- linia pionowa, na przecięciu linii pod < 45* wbijamy igłę dogłowowo

POB KRWI DO BAD.-

>żyła ogonowa- w kanale hemalnym kręgosłupa (w odc ogonowym kręgosłupa, poniżej leży ż i t ogonowa), pob strzykawką insulinówką ok 1 ml krwi

>z serca- na wys nasady płetwy piersiowej, od str jamy skrzelowej, pob się pipetą pasterowską, od kroczka ok. 4 ml krwi

OCENA STANU ZDROWOTNEGO RYB

-wyk się 2x w roku na wiosn i na jesieni 2-3 tyg przed odłowami

-pob się żywe ryby z każdego stawu-

staw narybkowy 12 ryb (K1), kroczek 6 ryb (K2) -ryby przewozić w workach foliowych (woda+tlen)

-w przyp masowego śnięcia bada się martwą rybę- obserw zmiany, przewozimy rybę obłożoną lodem lub liśćmi pokrzywy

-po transp ryby trzyma się w akwariach i bada następnego dnia (stres transp musi opaść)

-spisujemy protokół z badania

-prowadzimy księgi dla danego stada- opis stawu (głębokość, powierzchnia, stan dna, nazwa); system nawadniania, stan doprowadzalników

-Bad kliniczne- oceniamy- zachowanie ryb (zmiany), zmiany w kształcie, zm na skórze, skrzelach, śluz, obecność pasożytów, oczy

>zm w zachow- duszność-gromadzą się blisko miejsca natleniającego; pływanie bokiem, głową w dół, dookoła własnej osi, jaka jest reak na stukanie w szybę akwarium

>kształt-z przodu, z tyłu, z góry-skrzywienie kręgosłupa, ostry grzbiet

>oczy- zapadnięte, wysadzone

>skrzela-kolor- (blade, przekrw, marmurkowate), brzeg blaszki skrzelowej- (przerost, nekroza, ubytki),

>śluz- mleczny, serowaty, grudkowaty

-z boku- zm na skórze- wrzody, skaleczenia, blizny, brak łusek

-ogląd powłok brzusznych- np. powiększenie

-Bad. Anatomopatologiczne

-Bad. Bakteriologiczne-wyk się za zgoda właściciela bo są drogie

-Bad. Parazytologiczne- określamy rodz pasożyta i ich ilość

>bad śluzu- tępą krawędzią skalpela pob śluz spod płetw piersiowych-śluz na szkiełko podst z wodą przykryć nakrywkowym i oglądamy pod mikroskopem, lupą

>bad oczu- przy podejrzeniu ślepoty-w soczewce mogą wyst metacerkarie pasożytów

>bad skrzeli- odciąć pokrywę skrzelową, bada się 2 i 3 listek skrzelowy (jest 4), listek umieszcze się na płytce Petriego z wodą, pob się fragm na szkiełko z wodą i ogląda się pod lupą z użyciem 2 igieł preparacyjnych, 1-trzymamy fragm skrzela, 2-odchylamy każdą blaszkę i oglądamy

UŚMIERCANIE RYBY (pstrąg, karp)- 1. anestetyk- MS222, 2. uderzy mocno tepym narzędziem w głowę-RAZ!, 3. zabicie przez-wymóżdżenie, odcięcie rdzenia kręgowego

SEKCJA KARPIA- Cięcie- Karp-po lewej str, ostrze nożyczek wkładamy w odbyt, kier je w str linii nabocznej i nieco powyżej do pokryw skrzelow. i w dół

Oceniamy u karpia: -płyn w j ciała-ilość, kolor;

-obecność/brak zrostów w j ciała, błon dyfterytycznych

-nerkę tułowiową-leży na pęch pławnym, głowową- z przodu ciała

-pęch pławny- dwukomorowy, w przedniej kom narz Webera-przekazuje fale dźwiękowe

-gonady-pod pęch pławnym, męskie-duże, białe, płatowate

--kompleks przew pok z wątrobą, jelitami- poniżej gonad; jelita są 2,5x dłuższe niż ryba

-brak żołądka-wyst rozszerzenie żołądkowate

-krótki przełyk

-w j gębowej -miękki narz z tk tłuszczowej i łącznej-przesuwa pokarm ,twardy narz- żarnówka- rozciera ziarno

KARP: inkubacja 3-4 dni 60-70*D, tarło IV- VI

PSTRĄG:

-ma jedną płetwę więcej niż karp-na grzbiecie płetwa tłuszczowa

-barwy szarej, grzbiet ciemniejszy, ciemne plamki, różowo-fioletowa pręga wzdłuż linii nabocznej

-duża głowa, szeroki pysk, stożkowate zęby na szczękach, języku i gardle, sztywny język

-plamy narybkowe na linii nabocznej u narybku

-dojrz płciowa ok 2 lta, do tarła osob >3 lat; samce mało mleczu max do łyżyczki

W war natur rozród odbywa się w potokach, rzekach-ikra składana jest do dołeczków na dnie; W war sztucznych ikrę wkłada się do miseczki i polewa mleczem; 48-72h niewrażliwość ikry; 10-15 dni po zaoczkowaniu niewrażliwość na transp, pilęgnację,5 dni prze wylęgiem może nast. wyklucie-nieprawidłowo rozw szkielet; inkubacja 310*D, tarło od I-V (pstrąg tęczowy) (pstrąg potokowy X-XII, źródlany X-I ) , cykl hodowlany 2 lata (16 mies); 150-200g pstrąg towarowy

SEKCJA PSTRĄGA-cięcie wzdłuż linii białej i przed odbytem do góry (nie do odbytu)

Oceniamy u pstrąga:

-obecność płynu w j ciała- kolor, ilość

-obecność/brak zrostów, bł dyfterytycznych w j ciała

-nerka głowowa i tułowiowa-zrośnięte, leżą pod kręgosłupem

-na nerkach 4 białe ciałka Sianiusa- skupiska kom gruczołowych- odpow za stęż Na,K,Ca we krwi

-pęch pławny jednokomorowy-pod nerką

-gonady- poniżej

-2 pasma łącznotkankowe przyczepione pod kręgosłupem zwisające do j ciała-przyczep gonad

-j gębowa- zęby, sztywny język, krótki przełyk, żołądek-duży, połowa j ciała, kszt litery U , w cz odźwiernikowej ok 200 wyr pylorycznych w ich ścianie znajd się kom trzustki; jelito krótkie, wątroba po lewej stronie w przedniej cz ciała, przykrywa żołądek, śledziona za żołądkiem

PARAMETRY HEMATOLOGICZNE zal: wiek, pora roku (sezonowość), populacji ryb. Najniższe są w zimie. Narz krwiotwórczy- nerka głowowa odpow szpikowi u ssaków, śledziona

Erytrocyty- dostają się do krwiobiegu jako niedojrzałe, dojrzewają w nacz krw. Mają jądro, kształt zal od gat ryby (karp-owalne, karaś-okrągłe, szczupak-podłużne), młodociane erytr są zawsze okrągłe z luźną chromatyną, cytoplazma- ciemno nieb. We krwi znajd się ok 20% niedojrzałych erytr. W stresie jest >20%. Liczba erytr 1,1-1,8 mln/1uL krwi

Erytrocytogram- inf ile jest dojrzałych, niedojrzałych, zmienionych, w stanie hemolizy erytrocytów

Leukocyty-ilość jest zmienna zal od wieku, pory roku. W st zapal, chorobach, infekcjach ilośc wzrasta. Liczba leukocytów 20-80 tys (średnio 40-60 tys). Należą tu granulocyty- neutro-,bazo- i eozynofile, agranulocyty-monocyty (makrofagi) i limfocyty. Dominują formy niedojrzałe leukocytów.:

Neutrofile: promielocyty- duża, okrągła kom z jądrem obwodowo, przylega do ściany kom, cytoplazma lekko różowa; metamielocyty- duże kom, okrągłe z jądrem obwodowo, przylega do ściany z niewielkim wpukleniem, neutrofil pałeczkowaty- jądro nie przylega do ściany ma kszt biszkoptu, neutrofil segmentowany-jądro wewn kom ma 2 płaty połączone łącznikiem. Neutrofile dojrzałe posiadają enzymy np. peroksydaza.

Eozyfofile i bazofile- postaci niedojrzałe to pseudoeozynofile i pseudobazofile-różnią się kolorem ziarnistości

Monocyty (krew) makrofagi (tkanki-nerka, śledziona, skóra, przew pok, j otrzewnowa) stanowią linię obrony, kom fagocytujące, duże kom z dużym jądrem, jasnonieb cytoplazma. Mają enzymy- peroksydaza, lizozym, kwaśna i zasadowa fosfataza m.in. do niszczenia drobnustrojów. Melanomakrofagi- kom osiadłe w nerkach, wątrobie, zaw barwniki-hemosyderynę, lipofuscynę i melaninę, wyst pojedynczo lub w skupiskach tw centra melanomakrofagowe; magazynują cząst obce, produkty przem materii i cząst egzogenne- antygeny

Trombocyty- postaci: okrągłe, owalne, wydłużone, pałeczkowate- uczestniczą w fagocytozie, w ukł krzepnięcia. W zimie pełnią funkcję obronną- otaczają bakt i nie pozwalają się jej rozprzestrzeniać w org.

NARZ UKŁ ODPORNOŚCIOWEGO: centralne-grasica i nerka głowowa; obwodowe- śledziona, kom limfoidalne w jelicie, skrzelach i skórze. Grasica leży w jamie skrzelowej na ścianie grzbietowo-bocznej, powst z 3 kieszonki skrzelowej. Jest to narz parzysty, rozwija się u pstrągów 5-6 dni przed wylęgiem a w pełni rozw jest 6 dniu po wykluciu. U karpia rozw się w 2 dniu po wykluciu i w pełni rozw jest do 14 dnia.Limfocyty pojaw się 2-3 dni po wykluciu. Początkowo pokryta jest nabł jednowarstwowym zaw otworki przez które przedostają się prekursory tymocytów( u pstrągów pochodzą z wątroby potem z nerki głowowej, u karpia tylko z nerki głowowej) Część rdzenna grasicy-luźno ułożone kom limfoblasty, cz korowa-intensywna proliferacja, kom po podziałach nabywają tu kompetencji i opuszczają grasicę. Przez otworki w nabł pokrywającym grasicę mogą przedostawać się drobnoustroje które mogą wywołać tolerancję immunologiczną bo ukł immunolog jest jeszcze niedojrzały, chronią przed tym makrofagi znajd się w skrzelach i fagocytują obce cząstki. Po miesiącu grasica posiada już nabł wielowarstwowy bez otworków ale zaw gr śluzowe, wrastaja do niej nacz krw. Ulega inwolucji wraz z wiekiem w 9 mies życia u karpi, 15-17 mies u pstrągów. Limf T po opuszczeniu grasicy wędrują do śledziony i nerki glowowej. Grasica wydziela hormony niezbędne do różnicowania się i dojrzewania limfocytów- Interleukiny, czynn stymulujący granulocyty, TNF

Nerka głowowa- narz krwiotwórczy, zaw kom chromochłonne i bazofilne. Produkuje katecholaminy. Rozw się w 18-20 dnia po wykluciu, limfocyty 2-3 dzień po wykluciu. Wytw są tu limfocyty B i dostają się do krwiobiegu. Po kontakcie z antygenem limf B ulegają rearanżacji, następuje przegrupowanie DNA i będą one produkowały swoiste p-ciała. Są to kom plazmatyczne większe od limf z dużym jądrem i luźną chromatyną, mają piankowatą cytoplame- jasnonieb. Nie mają zdolności podziałów, po kontakcie z antygenem pojawiają się po 12 h i w pierwszej dobie ich poziom jest najwyższy, później spada.Przy kolejnym kontakcie dłużej się utrzymuje.

Kom limfoidalne ułozone są wzdłuż nacz krw w postaci gron lub powrozów lub tez układają się pomiędzy zatokami krwionośnymi. Nerka tułowiowa pełni podobne funkcje do nerki głowowej ale w mniejszym stopniu. W przew pok ich ilośc wzrasta z wiekiem u 20 tyg ryb 20-50 na 100kom.nabł, u 1 rocznych 90-100 na 100kom.nabł, Są w skórze, skrzelach i produk naturalne p-ciała nieswoiste

Śledziona- miazga czerwona, miazga biała słabo rozwinięta, niewielkie skupiska limf T i B, gromadzą się wokół zatok. Bierze udział głównie w odpow wtórnej, limf B- rola w syntezie przeciwciał

Śluz- zewn płaszcz immunologiczny, wydzielina kom śluzowych, ma dużą lepkośc i gęstość co utrudnia osiadanie mikroorg. Zaw wielkocząst glikoproteiny, lipidy, fofolipidy. W śluzie i we krwi - IgM.

Ukł dopełniacza-w zwalczaniu dronoustrojów

uczestniczą składowe C1-C9, aktywacja drogą kaskadową. W ikrze ryb znajd się większa zaw lizozymu niż w surowicy krwi. Precypity- zbliżone do białka C-reaktywnego, aglutyniny podobne do lektyn i lizozymu

Granulocyty- uczestniczą w procesie zapal, pojawiają się szybko wchodzą w skład nacieku kom, później makrofagi i limfocyty. Granulocyty uwalniane są z krezki, zatok śledziony, nerki i przedsionka serca.

-Na aktywność ukł immun wpływają: temp, wiek i masa ciała ryb :

-Temp wpływa na aktywność fagocytów, w niskich temp aktywność enzymów spada, synteza p-ciał zachodzi w 12*C

-wiek-Szczepienia wykonuje się u ryb ok 3 mies życia bo ich ukł immunologiczny wtedy jest w pełni dojrzały. Szczepionki podajemy z karmą.

-masa- za długość utrzymania odporności org odpow waga ryb, 0,25 g nie szczepimy, 0,5 g możemy już szczepić, najlepsza waga 1-2,5 g. 1g- odporność 120 dni, 2g-180 dni, 4g- 300 dni

Elementy ukł odprnościowego:

I linia obrony- bariera skórna i śluzowa, wydzielina kom śluzowych w przew pok, enzymy- lizozym, chitynaza, układ dopełniacza

II - odczyn zapalny- rola granulocytów i makrofagów

III- limf T i B, p-ciała, IgM, pamięć immunologiczna

Podłoża:

agar tryptozowo-sojowy TSA; podł mózgowo-sercowe BHIA; agar odżywczy AO-z wyciągiem drożdżowym

5-10% dodatek krwi ułatwia wzrost bakt

Podłoża specjalne:

KDM2, KDM-C lub SDM; Cytophaga agar; podł jajeczne; podł Columbia z dod. Krwi

Podłoża selektywne:

podł Aeromonas, agar Ryan, podl CBB, EIA, TSA z dodat SDS i CBB, podł Kinga B

PIERWOTNIAKI:

Wiciowce

1. Ichtiobodor necator- ichtiobodoza- ch powłok zewn i skrzeli ryb słodkowodnych i morskich; kszt nerki,2 pary wici, przytwierdza się w okol cytostomu, może tw cysty, groźny dla wylęgu i narybku w I i II przesadkach, po zimowaniu, może być na ikrze, roślinach, atakuje wylęg, zniszczenia w 95-97%, tarlaki są nosicielami; Objawy: zwiększona ilośc śluzu-mleczny, grudkowaty, wybroczyny, przekrwienia, uszkodz miękkich cz płetw, martwica nabł skrzeli-uduszenie; Rozpoznanie- bad śluzu, Leczenie-kąpiele w !% r-rze NaCl, wapno do wody 100kg/ha; akryflawina- kąpiele, osuszenie i dezynfekcja stawów

2. Hexamita intestinalis, H. Salmonis, H. Truttae, H symphysodonis- Hexamitoza- ch przew pok (jelit) i pęcherzyka żółciowego- kszt gruszkowaty, 4 pary wici-3 wolne 1 wewn ciała stanowi aksostyl, tw cysty- wydal z kałem, W świetle jelita, wewn kom traci wici staje się kulisty; Objawy: przekrwienie bł śluz, st zapal narządów,przsetaja żerować, chudną, przyp szpilkę, Pasożyt ryb łososiowatych, akwariowych, Leczenie: preparat podajemy z karmą, metronidazol 20-50mg/kg mc

furazolidon, osuszanie i dezynfekcja stawów

Świdrowce:

1. Trypanosoma carassi- ch krwi ryb słodkowodnych

Trypanoplazma salmositica- łososiowate, T borelli- karpiowate, T bullocki- morskie- ch krwi ryb

Cryptobia- ch krwi, powod anemię, osłabienie ryb, wychudzenie. Cryptobia- ma 2 wici na przednim biegunie, nie ma żyw pośredniego; Trypanosoma- 1 wić,

mają bł falującą, wrzecionowate ciało, Zwalczanie- likwidacja pijawek

Kokcydia (sporowce)

Eimeria truttae, E anguillae, Gonssia subepithelialis, G carpelli- ch przew pok ryb słodkowodnych i morskich

-wyst u pstrągów i karpi, postać inwaz- cysta- wydal z kałem, żywotność cyst 10-15 dni, w temp 20*C, ma otoczkę, 4 sporocycty po 2 sporozoidy; Objawy: zniszczenie bł śluz jelit-pergaminowe wiotkie, wychudzenie, zapadnięte gałki oczne, ostry grzbiet, po naciśnięciu ciała wydobywa się żółty płyn z jelit; zakaż się ryby 4 tyg, chorują po okresie zimowania, Leczenie: leki podaw z pokarmem, kokcydiostatyki, furazolidon 2mg/szt dla narybku, 2-5 mg kroczek, osuszanie i dezynf stawów

Orzęski

1.Chilodonella piscicola, Ch hexasticha- Chilodonelloza- ch skóry, skrzeli, gł u wylęgu i narybku; kszt ziarna kawy, sercowate wcięcie na 1 biegunie, 2 jądra, jedna str wypukła, druga wklęsła (brzuszna), rzęski (kinety) 7-15 rzędów, wyst na skórze i skrzelach, pasożyt ryb osłabionych i chorych, Objawy: zwiększona ilość śluzu- mleczny, widoczny w wodzie, uszkodz i ubytki na skórze, proliferacja nabł skrzeli- hipertrofia, narz ma strukturę gąbczastą, uszkodz i martwica tk skrzelowej-uduszenie; Leczenie- wapno do wody, siarczan miedzie r-ór 1:2000 (niszczy fitoplankton), tlenek miedzi 4mg/L wody, osuszanie i dezynfekcja stawów

2.Ichtiphtirius multifilis ( ichtioftirioza)- pierwotniak, kulorzęsek, kształt kulisty, równomiernie pokryty rzęskami, ruch obrotowy, 2 jądra mikro- (kuliste) i makronukleus (rogalikowate). Lokalizuje się pod naskórkiem, pod bł śluz j gębowej, rozszerzenia żołądkowatego, gardła, pod nabł tk skrzelowej. Powod powst gruzełków w których będą pasożyty na skórze, płetwach, powst chropowata wysypka na ciele. Postacią inwazyjną jest pływka (teront) jest mała, do 0,03 mm dł, przyczepia się do powierzchni ryby, wędruje pod naskórek (nabł) tam rośnie, staje się kulista i orzęsiona. Odżywia się kom i płynem tk, jak zmagazyn odpow ilość mat zapasowego wypada spod nabł do wody. Przyczepia się do roślin, kamieni, ścianek akwarium, otacza się grubą otoczką i przekszt w cystę rozwojową, dzieli się, powst ok 2 tys osob potomnych pływek, cysta się rozpada i pływki dostają się do wody( utrzymują się w niej do 72h gdy ie znajd żywiciela giną).

Cykl r-jowy zw z temp: 15*C- 10-12 dni pasożyt żyje na rybie pod nabł (naskórkiem) potem wypada; 20*C- 7 dni; 25*C- 5 dni;

Encystacja zal od temp: 15*C- trwa kilka h;

20-25*C- kilkanaście do 24h;

Podział (tw pływek): 15*C- trwa 11-14 dni; 20*C- 8 dni; 25*C- 6 dni

Chore ryby należy przenipeść do akwarium sanitarnego bez roślinności, kamieni, ślimaków (są nosicielami!). Zarażone akwarium trzeba poddać kwarantannie na 2 tyg, podwyższyć temp wody do 33*C zabije pasożyta. Zapobiegawczo nowe rośliny wprowadzane do akwarium- kwarantanna 2 tyg, nowe ryby- 3 tyg.

Leczenie w akw sanitarnych: >ryby akwariowe: podwyższyć temp -ryby ciepłolubne do 30*C, zimnolubne do 25*C, FMC( formalina, zieleń malachit, błękit metyl) TYLKO dla ryb akwariowych- 5 kąpieli: 1x 100% dawki i 4x w 50% dawki co 3 dni, zmieniając po 50% wody w akwarium; >ryby hodowlane: łososiowate- zwiększyć przepływ wody na 2-3 tyg, karpiowate-kąpiel w formalinie, wapnowanie 300kg/ha, siarczan miedzi (ostatecznie)

Objawy: ryby są osłabione, ocierają się o dno, uszkodz naskórka- wtórne infek bakt, grzybicze; mało pływają, ruch kołyszący, podpływają do silniejszego przepływu wody; przy silnych inw- blade skrzela, duszność, przestają żerować, do 100% śnięcia narybku, starsze ryby są nosicielami

3.Trichodina spp.- Trichodinoza- ch skóry i szkrzeli ryb; kszt kapelusza, spłaszczony, wieńce rzęsek-na dolnej i górnej str ciała, szkielet wewn z haczyków, wybarwia się azotanem srebra, Objawy: biały śluzowaty nalot na głowie i grzbiecie, uszkodz nabł skrzeli i nacz krw- wylwy krwawe, uszkodz tk skrzelowej- śnięcia; Leczenie: wapno do wody, siarczan miedzi, tlenek miedzi, osuszanie i dezynf stawów

MYKSOBOLOZA

Myxosporidia-- myxozoa-- postać inwazyjna- spory zbud z wielu kom, mają skorupke zbud z tylu kom ile jest warstw, torebki biegunowe 1-7 znajd się w nich spiralnie skręcone nici służą do przyczepu spory do ściany jelita, wewnątrz znajd się zarodek ma 2 jądra. Po zakotwiczeniu spory pęka szew w skorupce i na zewn wydostaje się amebula (zarodek). Wyróżniamy : bivalvia-ma 2 warstwy skorupki,1-4 torebek; multivalvia- 4 ww skorupki, do 7 torebek

Choroby karpi: Myxoboloza mózgu, skrzeli i ukł wydalniczego u karpi

> Myxoboloza mózgu- Myxobolus encephalicus- choroba narybku, pasożyt lokal się w mózgu- stan zapal, przekrwienie, pękanie nacz krw- gromadzą się tam spory i robakowate plazmodia; śmiertelność do 80% populacji, śnięcia gł wiosną po zimowaniu Obj: osłabienie, brak reak na bodźce, zadrapania wzdłuż żeber- wtórne powikłania bakt i powst owrzodzenia w tych miejscach.

>Myxoboloza skrzeli- Myxobolus dispar- spory znajd się w białej cyście, lokal się między blaszkami skrzelowymi, powod duszność i śnięcia gł u narybku

>Myxobolus cypryni- wyst w wątrobie i nerkach- wowoł zapal nerek, uszkodz kanalików nerkowych

>Thelohanellus mikolski- lokal się między nabł a skórą właściwą u podstawy płetw, płetwy odpadają

>Sphaerospora renicola- choroba narybko w 1 roku życia, starsze są nosicielami, Spory wydalane są z moczem, mogą osiadać w mule- karpie zjadają je i się zarażają. Cykl r-owy 1,5 mies w temp 15*C- zaraż 100%, zimą cykl zwalnia 6-7 mies zaraż 20-30%, jesienią 50%. Po zjedzeniu spory lokal się ona i zakotwicza w jelicie, uwalniana jest amebula przechodzi przez ścianę jelita do krwi, kom wzrasta przekszt się w kom pierwotną jej jądra się dzielą, powst 8 kom wtórnych a wewn nich kom III pokolenia trafiają do nerki i pęch pławnego-w warstwie naczyniowej wzrasta proliferacja kom (powst ok. 5o kom wtórnych a w nich po 2 kom III pokolenia). Rozw się choroby pęch pławnego, na nim ciemne plamki, pogrubienie ściany, powiększenie komory przedniej tylna zanika i ulega martwicy.Nast martwica przedniej komory, tw się cysty z gazem i ropą. Obj: ryby osłabione, pływają przy brzegi z głową w doł, nie żerują, powiększenie okol odbytu. W nerkach- gromadzą się plazmodia w kanalikach, zach tu sporogonia. W plazmodium znajd się 2 sporocysty a każdej 2 spory, jądro dzieli się na 6. Niszczony jest nabł kanalików, uszkodz kłębuszków naczyniowych, tk międzykanalik, dystrofia nerek, śnięcia do 30-40%. Leczenie- famagilina z karmą ok 130 dni. Dezyfekcja

Choroby pstrąga: kołowacizna i PKD-przerostowa ch nerek

>Kołowacizna-Myxobolus cerebralis- forma inw- spory (2 torebki biegunowe, podwójna otoczka, zarodek z 2 jądrami). Potrzebuje 2 żywicieli do r-ju- w każdym z nich powst dojrzała spora (nie zaraż gat który ją wytworzył) -ryby i tubifex. U tubifexa sporogeneza zach w ścianie jelita, spora powst po 24 dniach, kszt kotwicy z 3 hakami, zaw 50 zarodków w trzonie i 3 torebki biegunowe. Wdalane są z kałem. Pasożyty lokal się w chrząstce u ryb do 4 mies życia ( mają chrzęstny szkielet) są najbardziej wrażliwe. Zarażenie przez zjedzenie tubifexa ze sporami lub przez spory z wody- zakotwiczają się na skórze i wydostające się zarodki przechodzą przez nabł do nerwów obwodowych, wędrują wzdłuz nerwów do czaszki i kręgosłupa. Po połknięciu przebija ścianę jelita i wędruje do nerwów. Obj: pociemnienie ogona (pasożyt w ośr odpow za rozprowadzanie barwnika), skrzywienie kręgosłupa-wygięcie ogona, skrócenie szczęk-mopsowaty pysk, nie mogą jeść, zniszczona pokrywa skrzelowa, ucisk na ośr równowagi- ryba kręci się wokół własnej osi. Brak leczenia, śnięte ryby należy spalić aby zniszczyc spory znajd się w tk chrzęstnej i mogą dalej zarażać. Młode ryby d0 4 mies należy trzymać w wylęgarniach aby się nie zaraziły (od 4 mies kostnienia kręgosłupa)

>PKD- przerostowa ch nerek u pstrągów- Tetracapsula briosalmone- brioza- mszywioły-w ich org rozw się pasożyt, spory otoczone są woreczkami (ok 100 spor), wyrzucane są na zewn i ryby zarażają sięi chorują. W org ryby wytw są spory ale nie są one inwazyjne. Zaraż się ryby w 1 roku życia. Obj: pociemnienie skóry, wytrzeszcz galek ocznych, bladość skrzeli, powiększenie powłok brzusznych, śnięcia kapiące, W narz wewn: powiększenie i bladość nerki, są szare z ogniskami martwiczymi i guzowatościami, rozrost śledziony-rekompensuje anemię. Ryby po przechorowaniu są bardzo wrażliwe na stres manipulacyjny- śnięcia po transporcie

PŁAZIŃCE: - <>Przywry monogenetyczne:

>Daktylogyroza- Dactylogyrus vastator- lokal się na szczytach blaszki skrzelowej, może powod 100% śnięć u 3-4 tyg narybku u którego rozw się skrzela, niszczy blaszki skrzelowe, inw gł w VI i VII

-Dactylogyrus anchoratus- lokal się w środkowej części blaszki skrzel., inw gł IX i X

-Dactylogyrus extensus- lokal się u podstawy bl skrzelowej

>są to pasożyty zewn, monogenetyczne (1 żywiciel), atakują skrzela (tzw skrzelowce); Budowa: część przednia-4 płaty głowowe, 4 plamki oczne, część tylna- tarcza czepna, 2 duże haki środkowe, kilka haków brzeżnych (ilość zal od gat); Pasożyt przyczepia się do ryby tarczą czepną lub przednią cz ciała- za pomocą lepkiej wydzieliny do skrzeli, może zmieniać położenie, są koloru ciemnego-dużo gr żółtnikowych, macica wypełniona jajami; 2 rodz jaj- letnie- rozw się w nich larwa oknomiracydium lub w wodziesię rozw; -zimowe- zimują w mule dennym-są źródłem inw wiosną, wtedy rozw się larwa; Likwidacja: osuszanie i dezynfekcja stawów (wapnowanie), kąpiele lecznicze z prep fosfoorganicznymi (wrażliwe są szczupaki nie przezyja tej kąpieli:) Obj: uszkodz tk skrzelowej, duszność, osłabienie, gromadzenie się ryb przy dopływie, blade skrzela pokryte śluzem,

>Gyrodactylus -gyrodaktyloza- pasożyt lokal się na skórze i płetwach, Budowa: 2 płaty głowowe, brak plamek ocznych, tarcza czepna, 2 haki środkowe, dużo haków brzeżnych. Znajd się w śluzie (pob się do badań), Pasożyt jest przejrzysty, nie ma gr żółtnikowych i brak jaj w macicy- jest żyworodny !!! w macicy znajd się zawiązki embrionów; Obj: zwiększona ilość śluzu, ocieranie się o podłoże, uszkodz powłok ciała-wtórne inf. bakt (Aeromonas) i grzybicze (tw się pleśń na powierzchni)

>Diplozoon-Diplozoon paradoxum- lokal się na skrzelach, kształtem przypomina motyla, powst on z 2 larw (liporpa) które łączą się ze sobą i zrastają. Tarcza czepna zbud z 4 par klamer czepnych służa do przyczepienia się do żywiciela. Obj jak przy Dactylogyrus

<> pasożyty digenetyczne

>Sanquinicola inermis- przywra krwi, kszt obły, brak aparatów czepnych, żyje w nacz krw, sercu,mają 2-płatowy jajnik, pojedyncze jądro, krótki, ślepo zakonczony przw pok, zakończony gwiazdką. Jajo ma kszt trójkta po złożeniu zwiększa swoją obj- nabiera wody, Powod zaczopowanie naczyń- powst przekrwienie części skrzeli, część jest blada-marmurkowatość skrzeli, Z jaj wykluwa się larwa (miracydium),przebijają skrzela, nacz krw, chcą się dostać do wody-wylewy krwawe, uszkodz tk- wtórne infekcje bakt, grzybicze, wirusowe. Ślimaki są żyw pośrednimi-powst w nim sporocysta, redie, cerkarie. Cerkarie dostają się do wody i zarażają- dost się do nacz krw przebijająć skrzela. Zwalczanie: likwidacja ślimaków

<>Przywry pasożyt jako metacerkarie:

I żywiciel- ślimak; II żywiciel-ryby, żywiciel ostateczny- ptaki wodne; jaja rozsiewane są z kałem.

> Diplostomum spathaceum- metacerkaria lokal się w oczach (soczewka, ciałko szkliste) powod ślepotę u ryb

>Posthodiplostomum cuticola- lokal się w skórze i płetwach- tw się czarne plamki- metacerkarie zostają obłożone dookoła melaniną i powst czarna plamka- choroba czerniaczka

TASIEMCE

1. Caryophyllaeus laticeps 2. Khavia sinensis 3. Triaenophorus modulosus 4. Bothriocephalus gowkongensis (acheilognathi) 5. Ligula intestinalis 6.Neogryporhynchus cheilancristrotus

Ad. 1. Caryophyllaeus laticeps i 2. Khavia sinensis

C.l..- dł 2-4 cm; K.s.- 16-17 cm dł

>1- rozszerzona główka, przypomina goździk (goździkowiec)

>2- główka gładka, brak wpukleń

Mają budowę jednoczłonową

Pasożytują w jelicie powod zmiany w bł. śluz. jelit- rozpulchnienie, przekrwienie, wybroczyny, ogniska martwicze. Wyst u młodych ryb, u narybku. Przy silnej inwazji mogą powod zaczopowanie jelita. Żywicielem pośrednim jest rurecznik ( Tubifex tubifex)- zjada on jaja tasiemca i w jego ciele rozw się procerkoid, Ryby zarażają się zjadając zarażonego rurecznika i w org ryby tasiemiec ostatecznie dojrzewa.

Podejrzenie o tasiemczycę- widoczna różna grubość jelit na całej ich długości

Ad 3. Triaenophorus modulosus

Na główce ma 2 pary haków, główka kształtu kotwicy, nieczłonowany.

U ryb hodowlanych- jaja z kałem dostają się do wody, wykluwa się larwa (koracydium), 1-3 dni pływa wolno, zjada ją widłonóg i w nim rozw się procerkoid po 7-10 dniach, widłonóg z larwą połknięty jest przez rybę, procerkoid przebija śluzówkę przew pok i dostaje się do wątroby tam rozw się plerocerkoid otoczony torebkę, przeżywać może tam kilka lat zaczopowanie kanalików żółciowych-żółtaczka mechaniczna- żółtawe mięśnie

>dysfunkcja wątroby, słabiej przyswajana karma-ryby nie przybierają na wadze

Plerocerkoid rozw się dopiero gdy rybę zje inna ryba, w przew pok powst forma dorosła

Ad 4. Bothriocephalus gowkongensis (acheilognathi)

Kulista główka, 2 bruzdy przecinające się pod kątem 90*, cienka szyjka, człony, długość do 20 cm; mogą powod zaczopowanie jelit u narybku

Żyw pośredni- widłonogi (powst w nich procerkoid i plerocerkoid). Ryba zaraż się po połknięciu widłonoga, rozw tasiemca trwa 1-3 mcy (5-12 tyg)

> powiększenie powłok ciała w okol odbytu, uszkodz powłok ciała- wtórne inf bekt-Aeromonas, posocznica

Ad 5. Ligula intestinalis- rzemieniec

Żyw ostateczny- ptaki wodne (perkoz)

Jaja z kałem dostają się do wody, wykluwa się orzęsiona larwa (koracydium), żyje 4-5 dni w wodzie, zjadą ją widłonóg i po 5 dniach rozw się procerkoid, ryba zjada widłonoga, procerkoid przebija jelito i dostaje się do jam ciała- dorasta do 40-50cm. Uciska na narz wewn- dysfunkcja narządów miąższowych, atrofia gonad, osłabienie, ryby popływają do brzegu. Duże tasiemce mogą rozwijać powłoki brzuszne ryb. Po 5 dniach tasiemiec osiąga dojrzałość płciową i składa jaja

Ad 6. Neogryporhynchus cheilancristrotus

Na główce ma 4 przyssawki, ryjek z kolcami, przyczepia się do śluzówki jelita. Pasożytuje w postaci plerocerkoidu w jelicie i pęcherzyku żółciowym u karpia, głównie u narybku karpia. Tworzą się przekrwienia, obrzęki, guzki na bł śluz jelit. Żyw ostatecznym są ptaki rybożerne.

NICIENIE

1.Philometra sanguinea, Ph. Ovata, Ph lusiana

2. Anisakis simplex

3.Contracaecum aduncum

Ad 1. 1.Philometra sanguinea, Ph. Ovata, Ph lusiana

Ph. sanguinea- kolor czerwony,

Ph. ovata- kremowy (biały)

Ph. lusiana- różowy

W postaci dojrzałej lokal się w jamie ciała, tam kopulują. Po kopulacji samce giną, WYJ. Ph. Lusiana- samce wchodzą w ścianę pęch pławnego i tam sobie żyje. Samice po kopulacji wędrują przez ok 1 rok przez jamę ciała, przebijają mięśnie i dostają się do: Ph. Sanguinea- do płetw, gł do ogonowej i lokal się między promieniemi płetw a tylną cz ciała zwisa do wody. Ph ovata- do odc końcowego przew pok. Ph lusiana- do torebek łuskowych

Ph ovata z kałem dostaje się do wody, pęka i wydostają się z niej larwy. Ph sanguinea- rodzi larwy do wody.

Ph lusiana- rodzi larwy do torebek łuskowych i stąd wypłukiwane są przez wodę.

Larwy połykane są przez widłonogi (żyw pośredni) i są inwazyjne dla ryb. Wędrówki larw wenw ciała ryb powod powst wylewów krwawych, uszkodzenia tkanek, stany zapalne narządów. Larwy mają 2,5-3 cm dł

Ad 2. Anisakis simplex

Pasożytuje u ryb morskich, Żyw ostatecznym są ssaki morskie. I żyw pośredni- widłonogi morskie, II żyw pośredni- ryby morskie

Lokal się w jamach ciała, larwa dł 3 cm spiralnie się skręca- widoczna jest na otrzewnej, na powierzchni mięśni, na narz wewn. Po śmierci ryby wędrują do mięśni,dlatego trzeba je szybko wypatroszyć; w temp -20*C larwy giną, niszczy je solanka 21*Be

Larwy są patogenne dla ludzi (wzrost temp, bóle brzucha, biegunki)

Ad 3.Contracaecum aduncum

Wyst u ryb drapieżnych w jelicie i wyr ostkach odźwiernikowych, u łososiowatych, dorszowatych. Formy larwalne ok 1 cm dł. lokal się w wątrobie, otrzewnej, mięśniach. Ryby są wychudzone.

I Żyw pośr- widłonogi, II żyw poś- ryby jedzące widłonogi

Człowiek może stać się przypadkowym żywicielem- jedząc niedogotowane mięso ryb.

KOLCOGŁOWY

1.Acanthocephalus lucii

Kształt obły, lekko spłaszczony, ryjek z rzędami kolców, brak przew pok, odżywia się jak tasiemiec. Ryjkiem wbija się głęboko w śluzówke jelita, może dostać się do wątroby i powod owrzodzenia, stany zapal w jelitach, owrzodzenia, martwicę, często wyst infekcje bakt, rozw się posocznica.

Żyw pośr- małżoraczki, ośliczka, kiełże (skorupiaki_

2 postacie larwalne: I- w jelicie skorupiaka- akantor- wykluwa się z jaja, wędruje do jamy ciała ulega encystacji i powst postać II-(w jamie ciała)- akantella- nieruchoma, otoczona torebką łącznotkankową.

Ryba może być żyw ostatecznym jeśli zje dojrzałą postać lub przejściowym gdy zje skorupiaka z niedojrzałą akantellą i wtedy musi ją zjeść inna ryba żeby powst postać dorosła.

PIERŚCIENICE- ANNELIDA

PIJAWKI- Hirudinea (np. Piscicola geometra)

Ciało walcowate,ciało członowane, 2 przyssawki gębowe i brzuszna, szczęki, mały ryjek w gębowej do penetracji tkanek, są ciemnozielone, na grzbietowej stronie mają wzór- drabinka; wydz hirudynę. Posiadają wole do magazynowania krwi. Wiosną składają kokony na roślinności i po miesiącu w temp 0k 23*C rozw się z niego pijawka. Przyczepiają się one do ryby, odżywiają jej krwią. Ryby są osłabione, tracą na wadze, anemia, na skórze wyst zranienia, mogą rozw się infek bakt, grzybicze. Są niebezpieczne w okresie zimy- ryba nie wpada w hibernację, rany nie goją się, powst zakażenia.

Kokony niszczone są przez wapno 200kg/ha (mierzyć pH)

1% rór NaCl- pijawki odczepiaja się od ryb, niszczy je

1 ppm r-ór zw fosforoorganicznych

WIDŁONOGI- Ergasilus sieboldi, Larnea cyprinacea,

Tracheliastes maculatus (ryby morskie), Shyrion lumpi, - Argulus foliceus (rząd tarczenice)

Ad 1- Ergasilus sieboldi- Raczek skrzelowy

-ergasiloza

-ma bud zbliżoną do raczka- głowotułów, segm odwłok, zak furką za szczecinkami, dł 1,2-1,5 mm, samica ma 2 worki jajowe (ok 100 jaj w worku), 4 pary odnóży pływnych czułki I pary pokryte szczecinkami- do pływania, II pary zak pazurem- przytwierdza się do skrzeli, zaciska nacz krw-zniszczenie tk skrzelow-duszność, śnięcia; pasożytuje na skrzelch u lina, leszcza, łososiowatych, szczupaka, śledzi, dorsza, węgorza, R-ój: larwa- nauplius, metanauplius, kopepodit

W jajach powst 2 st r-jowe nauplius i metanauplius, wykluwa się, przechodzi linki po 2 przekszt się w kopepodit, 4x linieje, nast. Różnicowanie płci, dojrzewanie. Po kopulacji samce giną, samica przytwierdza się do ryby, po 6 dn wykszt się worki jajowe, R-ój 10-15*C 5-6 tyg; 25*C 12 dni

2. Larnea cyprinacea

wygląda jak igiełka, wyst u karpi, tołpygi białej i pstrej, amura (ryby roślinożerne), dł samicy 12-16 mm, worki jajowe do 1/3 dł ciala, kszt walcowaty, brak odnóży, przednia cz ciała- ap czepny- palczaste wyrostki; gdy wnikają do ciała stają się nieruchome. Objawy: osłabienie, śnięcia, st zapalne, owrzodzenie narządów, martwice- gł wątroba i mm. W jajach rozw się nauplius, opuszcza jaja, pasożtuja na różnych żyw, kopepodit 3x linieje, Cykl rozw trwa 20 dni, Kopepodit dojrzewa, po kopulacji samiec ginie, samice wnikają do mm, zakotwiczają się, wytw się worki jajowe.

3. Tracheliastes maculatus

ma silnie rozw szczęki, II pary- szczypce-wbija się w łuskę, dł 7-8 mm, uwstecznienie bud ciała, z jaj wykluwa się kopepodit, w cz przedniej ma gr fundamantalny, wydzielina ta krzepnie na zewn, tw nić i nią przyczepia się do ryby; linieje powst osob dorosły, po kopulacji samce giną, smice wbijają się w łuskę; niszcza łuski, rozw się stan zapalny

4. Shyrion lumpi,

widłonóg ryb morskich, 2 gr abdominalne, długie worki jajowe, tarcza w kszt medalionu i od niego odchodzi szyjka oraz gruczoły, zak kotwicą którą się wbija w mm

5. Argulus foliceus- splewka- (wsza rybia)

kszt tarczy, jedna cz wypukła, para oczu, para przyssawek między nimi sztylecik u jego nasady ujscie gr protonefrydialnych; tarlaki są nosicielami, ma ryjek do penetracji, b ostre szczęki-II pary żuwaczki, maja pancerz, brak worków jajowych-skł w śluzowych kokonach na kamieniach, roślinach (200-300), r-ój ok 2 mies, wykluwa się z jaj kopepodit 10X linieje, dojrzewa, toksyczne oddział na ryby, zatrucia, Leczenie: kąpiele w preparatach fosforoorganicznych

CHOROBY ŚRODOWISKOWE-przebiegają bezobjawowo, wyst tylko śnięcia. W ciągu 24h możemy podejrzewać zatrucia (toksyczne ścieki, rozkładające się subst organ) śmiertelność narasta powoli w ciągu 5-7 dni powtarzający się deficyt tlenu lub choroby wirusowe bakteryjne. Śnięcia kapiące- nieznaczne pogorszenie warunków np. eutrofizacja, pasożyty zewn, bakt o małej patogenności, ścieki do stawów. Śnięcia gwałtowne- przy zatruciach sną ryby w najlepszej kondycji. Brak zooplanktonu a są glony- insektycydy. Obumarłe glony żywy zooplankton- herbicydy. Brak zooplanktonu i fitoplanktonu- metale ciężkie.

Przyducha- Letnia i zimowa. Stan niedotlenienia org przy małym stęż tlenu w wodzie. Zbyt intensywne zagęszczenie ryb oraz karmienie, masowe zaleganie w stawie subst organ, brak wiatru i falowania wody, spadek ciś atmosferycznego powoduje zmniejszenie rozpuszczalności gazów w wodzie, susza, wyprowadzanie wody. W stawach karpiowych źródło tlenu w wodzie- falowanie dopływ wody, fitoplankton. Karp małe zapotrzebowanie na tlen a pstrąg ma duże.

Objawy: niechęć pobierania karmy, dziubkowanie (łykanie powietrza), wyskakiwanie z wody, przekrwione skrzela zwiększony przepływ krwi przez blaszki skrzelowe, pociemnienie skrzeli blednięcie i rozjaśnienie skrzeli. Na początku zwiększenie wydzielania śluzu reak obronna wzrost pow. oddechowej. Następnie zmniejszenie wydzielania śluzu. Zwiększamy ilość tlenu w wodzie: buduje się kaskady, zmniejsza się zarybienie. Przy karpiach zwiększamy przepływ wody, stawiamy fontanny, sprawdzamy czy nie napływają subst organiczne, zmiatanie śniegu, robienie przerębli. W zimie nie zwiększamy przepływu wody bo ryby mogą się przeziębić.

Choroba gazowa gaz dostaje się do krwi pod skórę pojawiają się pęcherzyki powietrza w ciele. U łososiowatych gdy przebywają w rzekach przepływających przez zaporę, narażone wędrujące łososiowate. Karpiowate przebywają w ciepłej wodzie zrzutowej z elektrowni. Pęcherzyki gazu dostają się pod skórę, w płetwy, krew jest pienista, zmienia się konsystencja narządów. Śnięcia na skutek zatorów. Ryby w wodzie przetlenionej- zaniepokojenie, skurcze całego ciała, zmniejszenie ruchów oddechowych, drżenie płetw, poprawa warunków brak śnięć. Po wyjęciu ręki ze stawu są pęcherzyki na dłoni- dużo gazu. Brak żerowania, sną z otwartą jamą gębową z objawami przyduchy- wyskakują nad pow. wody, tracą równowagę, poruszają się bez celowo, pływają na bok ciała.

Branchionekroza wieloczynnikowa, złe pH wody, temperatura, zwiększona ilość amoniaku w wodzie, amoniak nie wydostaje się na zew. przy pH 9-11 i mamy zwiększenie we krwi. Choroba skrzeli przez nie wydalany amoniak. Przy zakwitach, po nawożeniu mineralnymi organicznym, przy rozkładzie karmy i odchodach ryb. Węglan wapnia zapobiega wahaniom pH. Autointoksykacja ryb amoniakiem. Objawy w czerwcu i lipcu gdy tem. wody do 20. Postać ostra 10-15 dni straty do 80% Postać przewlekła 2-4 miesiące straty 10-15%. 2-7mg/l amoniaku śnięcia ryb, badamy poziom amoniaku we krwi 3,5mg/l pojawiają się objawy choroby. Ryby poszukują miejsc gdzie jest dużo co2 np. rowy dno stawowe, przestają żerować, podpływają pod dopływ, gromadzą się w duże gromady, pojedyncze osobniki objawy nerwowe, zmniejszona pobudliwość, brak wyraźnych zmian w skrzelach, rozjaśnienia obwodowych części płetw- ogonowa, postrzępienie płetw, ubytki, pociemnienie u nasady płetw. Postrzępienie i martwica listków skrzelowych spadek wydzielania śluzu. Mały ucisk na skrzela wylewy krwawe ,krwawe wybroczyny, marmurkowatość skrzeli miejsca blade i czerwone. Długo trwa regeneracja blaszki skrzelowej, osłabione żerowanie, chudnięcie. Badamy regularnie pH wody. Rozpad limfocytów, granulocytów, wzrost młodocianych erytrocytów, niska zawartość hemoglobiny, leukopenia, spadek limfocytów i monocytów.

Methemoglobinemia przy wpływaniu ścieków z fabryk azotowych, mineralnych. Azotyny działają na organizm ryby, powstaje mathemoglobina- brak przenoszenia tlenu, krew ma barwę czekoladową (brązową) objawy przyduchy, na pow. zmniejszona ilość śluzu, zmiany w wątrobie- krucha koloru gliniastego, śledziona= duża ilość pigmentu w nerkach oraz w wątrobie.

Siarkowodorowa zatrucie ryb siarkowodorem, źródło białka martwych organizmów roślinnych i zwierzęcych, gruba warstwa osadów dennych aby powstały warunki beztlenowe. Gdy jest dużo Fe powstaje siarczek żelaza- czarne zabarwienie. Lód na kolor zielony od spodu, działa trująco na ryby, po wniknięciu do organizmu unieczynnia enzymy z żelazem- łańcucha oddechowego ryby się duszą, zahamowanie oddychania tlenowego. Przebieg szybki i ostry.

CHOROBY GRZYBICZE

1. Ichtiosporidioza (ichtiofonoza) powodowana przez Ichtiosporidium hoferi. Choroba narządów wew. Skóry nerek wątroby, śledziony rzadziej skrzeli. Chorują ryby łososiowate i rybki akwariowe rzadziej karpie. Źródłem inwazji są padłe ryby np. przez karmienie. Przy karpiu ryba musie rozłożyć się na dnie. Postacią inwazyjną są cysty spoczynkowe w mule lub cysty w tkankach chorej ryby, są otoczone tk. łączną i maja do 2mm w postaci gruzełek na narządach, są białe. Podobne objawy ma gruźlica, robimy preparat gnieciony, cysty są kuliste a w nich są postacie ameboidalne. Po połknięciu cysty z przewodu pokarmowego wydostają się do krwi i Ida do narządów gdzie krew wolniej płynie np. wątroba, śledziona. Postać ameboidalna tworzy plazmodia wielojądrowe, mogą się rozmnażać i tworzą nitki cytoplazmatyczne po nich transportowana jest cytoplazma i jądro aby utworzyć plazmodia jednojądrowe. Po śmierci ryby dużo tworzy się strzępek u żywej przeważają cysty.

Objawy wysadzenie gałki ocznej, z OUN ruchy nieskoordynowane, objawy duszności. Ryby chudną są osłabione, na powłokach zewn. Drobne owrzodzenia, guzki na pow. ciała , pow. skóry staje się chropowata, łuski odstają od ciała, dysfunkcja narządów przez liczne guzki.

Zwalczanie profilaktyka, pstrągów nie karmimy świeżą karmą, fenoksyetanol 1% do suchej karmy karmimy przez 10-12 dni. Kąpiele w fenoksyetanolu 1%, podajemy go do wody. Wapno 200kg/ha stosujemy w strefach.

2 Branchiomykoza

Powodowana przez Branchiomyces demigrans lub B. sanguinis, choroba skrzeli. Grzyb lokalizuje się w naczyniach skrzeli, wrasta w nie. Pływka atakuje skrzela, zaczopowanie naczyń krwionośnych, przekrwienie i niedotlenienie skrzeli- marmurkowatość skrzeli, martwica do sztywnej blaszki skrzelowej.

Czynniki sprzyjające dużo zw. organicznych w wodzie, zakwity, nawożenie, glony nitkowate opadają na dno wzrost pH w kierunku zasadowym. Martwica blaszek skrzelowych, sinica, przyducha, latem 50% śmiertelność. Strzępki wypełnione sporami.

Zwalczanie miedziowanie siarczan miedzi 2-3 kg/ha na wodę raz na miesiąc maj czerwiec lipiec sierpień stosujemy na całej pow. stawu, powoduje obumieranie fito i zooplanktonu. Zgorzela skrzeli stosujemy środek grzybobójczy przez 3 dni lek do karmy 60mg, 40mg i 30 mg/kg mc. Robimy ciasto. Pozostawiamy na 12h i podajemy.

3 Pleśniawka (saproleginoza) Występuje u wszystkich gatunków zwierząt. Rośnie na pow ciała w postaci puszystych nalotów, strzępki układają się promieniście na początku znajdują się w okolicy ogona i płetw. Czynnikiem sprzyjającym jest niska temp ciała np. po zimowaniu, uszkodzenie skóry. Ochroną ryby jest śluz ponieważ pływki tak łatwo się nie przyczepią. Cykl rozwojowy pływki wewnątrz cysty są 3 pokolenia. 1 nieinwazyjne dla ryby, 2 i 3 atakuje rybę. Rozmnażanie płciowe i bezpłciowe tworzą strzępki zakończone maczugowato i są wypełnione sporami. Zaburzenia osmoregulacji, uraz skrzeli, zmiany na skórze, choroba wczesnej wiosny, a akwariach gdy grzałka nie grzeje. Stosujemy wapnowanie.

---