Diagnoza pedagogiczna dziecka z trudnościami w uczeniu się i zaburzeniami zachowania.

 

 

              Pojęcie diagnozy używa się przede wszystkim w naukach lekarskich. Pierwotnie służyło ono wyłącznie do określenia patologicznego stanu organizmu, następnie przyjęło się w orzecznictwie lekarskim jako określenie stanu zdrowia danej osoby, jej zdolności do pracy itp. W wielu innych dziedzinach wiedzy używa się obecnie nazwy „diagnoza” jako określenie badanego jednostkowego stanu rzeczy.

              Diagnoza to rozpoznanie jakiegoś stanu rzeczy i jego tendencji rozwojowych na podstawie jego objawów, w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości.

              Poznanie diagnostyczne opiera się na dwóch głównych elementach:

- doświadczaniu,

- rozumowaniu.

Zebranie danych poprzez obserwację, badania specjalne, eksperymenty na przedmiocie badanym stanowi podstawę do dalszych rozumowań, prowadzących do diagnozy.

              W teorii poznania zarysowały się najpierw dwa skrajne stanowiska:

- radykalny empiryzm (diagnoza jest wynikiem samego doświadczenia, zebrania danych),

- racjonalizm (decyduje znaczenie czynników racjonalnych, rozumowań przy dochodzeniu do diagnozy).

              W fazie odkrywczej doświadczenie lekarskie i całościowe ujęcie zjawiska na tle jego objawów odgrywają istotnie doniosłą rolę, ale przy sprawdzaniu i uzasadnianiu diagnozy podstawowe znaczenie ma rozumowanie.

              W życiu codziennym często nie można sobie pozwolić na pełne naukowe zbadanie każdego przypadku. Przy stawianiu diagnozy pomagają nam wtedy zespoły typowych objawów albo nawet pojedyncze objawy, tzw. patologiczne.

              Intuicję należy ująć racjonalnie. Intuicyjnym można nazwać dobranie właściwego pojęcia, określenie spostrzeganego przedmiotu lub stanu rzeczy, bezpośrednie „dopasowanie” go do odpowiedniego gatunku lub typu - bez długiej czynności rozwiniętego różnicowania. W tej fazie nie da się wykluczyć możliwości błędnego postawieni hipotezy. Gotowa hipoteza, np. klasyfikacyjna lub typologiczna, musi być potwierdzona przez dalsze badania i metodyczne rozumowania.

              Typy diagnoz:

- diagnoza klasyfikacyjna lub typologiczna,

- diagnoza genetyczna,

- diagnoza znaczenia,

- diagnoza fazy.

              Powyższe typy diagnoz cząstkowych wzajemnie się dopełniają. Diagnoza klasyfikacyjna lub typologiczna bierze pod uwagę stan badanego zjawiska, diagnoza genetyczna wyjaśnia łańcuchy jego uwarunkowań przyczynowych. Diagnoza znaczenia określa znaczenie badanego zjawiska dla pewnego szerszego kompleksu zjawisk. Diagnoza fazy podaje etap rozwoju.

              Ostatni człon pełnej diagnozy to przewidywanie, jak badane „zjawisko” może lub powinno się rozwinąć. Jest to typ diagnozy cząstkowej - diagnoza prognostyczna. Prognoza jest prostym wyprowadzeniem wniosków z uprzednio ustalonych elementów diagnozy w sensie szerszym - jako możliwie pełnego rozpoznania badanego stanu rzeczy.

Imię i nazwisko: Karolina P.

Data urodzenia: 20 czerwca 2002

Wiek: 8 lat, 5 miesięcy

Szkoła: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5

 

 

Karolina jest jedynaczką, wychowuje się w rodzinie pełnej. Matka pracuje, a ojciec jest bezrobotny. Dziecko często przebywa pod opieką babci, gdyż ojciec nie umie się nią zająć. Pozwala jej na wszystko, aby tylko była cicho i nie przeszkadzała. Będąc pod opieką ojca dziecko spóźniało się do szkoły lub nie przychodziło do niej wcale. Matka i babcia w stosunku do Karoliny są bardzo nadopiekuńcze. Wyręczają ją we wszystkim, zdarza się nawet, że odrabiają za nią lekcję czy wykonują prace plastyczne. Dziewczynka w wieku 8 lat nie potrafi się ubrać, rozebrać, zawiązać butów, założyć tornistra, poukładać przybory szkolne, które bardzo często niszczy lub gubi. Matka we wszystkim ustępuje Karolinie oraz jest niekonsekwentna. Często jest bezradna i nie wie jak ma postąpić. Dziecko doskonale wyczuwa bezradność matki, wykorzystując ją wymuszając to na czym jej aktualnie zależy.

 

Przedmiotem analizy były:

- karta obserwacji,

- wywiad z nauczycielem,

- rozmowa z matką i babcią,

- obserwacja dziecka podczas zajęć i przerw,

- wytwory plastyczne dziecka,

- zeszyty pracy ucznia, dyktanda, ćwiczenia.

 

Spostrzeżenia:

              Karolina często popada w konflikty z rówieśnikami, jest agresywna, zaczepna, często bije dzieci po twarzy, kopie, szczypie i pluje. Niszczy lub gubi przybory szkolne swoje i kolegów, przezywa dzieci, używa wulgaryzmów. Karolina nie potrafi się skupić, zajmuje się różnymi czynnościami, kręci się po klasie, przeszkadza w pracy innym uczniom. Ma zmienne nastroje. Szybko przechodzi z płaczu do śmiechu i odwrotnie. Odpowiada nie pytana, nie wysłuchuje poleceń nauczyciela, nie potrafi pracować samodzielnie. Wymaga stałej kontroli oraz zachęcania do pracy. Jeśli jakieś zadanie sprawia jej trudność szybko się zniechęca i przestaje pracować. Jest niestaranna, chaotyczna, przepisując teksty z tablicy opuszcza litery i wyrazy. Pracuje bardzo powoli. Nie kończy rozpoczętych prac. Czyta początki wyrazów, a końcówki zmyśla.

              Dziewczynka ma doskonałą pamięć. Nauczony tekst potrafi pięknie przeczytać czy wyrecytować. Karolina ma dobry słuch, ładnie śpiewa. Na zajęciach z wychowania fizycznego wykonuje tylko te ćwiczenia, które się jej podobają. Nie potrafi pogodzić się z przegraną. Karolina stara się zwrócić na siebie uwagę. Wymaga indywidualnego podejścia. Nie przyjmuje do siebie poleceń wydawanych w klasie. Karolina jest dzieckiem otyłym i dlatego też jej ruchy są niezgrabne. Karolina często kłamie lub zrzuca winę na inne dzieci. Prace plastyczne wykonywane przez dziecko są mało szczegółowe i zrobione w sposób niestaranny. Rzadko kończy swoje prace na zajęciach. Prace odbierają od tych wykonywanych przez inne dzieci w jej wieku.

Karolina często dorosłych traktuje jak swoich rówieśników. Nie potrafi rozróżnić co wolno, a co nie. Swoją wychowawczynię w „zerówce” uderzyła w twarz, bez pozwolenia rusza rzeczy, które nie należą do niej. Pozwala sobie na różnego rodzaju żarty i dogadywanie, a nawet przedrzeźnianie. Dziewczynka często odpowiada jednym zdaniem. Jej wypowiedzi są ubogie w słownictwo. Logiczne myślenie i zdolności kojarzenia są wysokie jak na jej wiek. Interesuje się sprawami dorosłych. Wtrąca się w rozmowy dorosłych nie proszona i nie pytana. Jest niezdyscyplinowana, uparta, nie reaguje na polecenia.

 

Rozpoznanie:

              Na podstawie dokumentacji, obserwacji dziecka oraz rozmów z nauczycielem, matką i babcią przypuszcza się, że dziecko ma trudności w:

1. Pisaniu - co może wskazywać na zaburzenia w koordynacji wzrokowo-ruchowej, spostrzeganiu, koncentracji uwagi.,

2. Zachowaniu - co może wskazywać na niedojrzałość społeczną i emocjonalną lub na nadpobudliwość psychoruchową.

 

Prawdopodobne przyczyny to:

a) nadopiekuńczość matki i babci,

b )obojętność i odtrącenie przez ojca,

c) zbyt liberalny i niekonsekwentny styl wychowania, brak metod wychowawczych,

d) otyłość dziecka i niska samoocena,

 

Wskazówki i zalecenia do pracy:

- W sytuacjach zadaniowych zapewnić dziecku atmosferę bezpieczeństwa i wiary we własne siły, zachęcać do wysiłku, chwalić nawet za niewielkie postępy. Pozostawić dziecku więcej czasu na wykonanie zadania.

- Dziewczynka powinna uczęszczać na zajęcia wyrównawcze.

- Przebadać dziecko w poradni psychologiczno-pedagogicznej.

- Rodzina Karoliny powinna uczestniczyć w terapii psychologicznej.

- Ćwiczyć sprawność manualną.

- Rozmawiać z dzieckiem, pokazywać mu właściwe wzorce do naśladowania.

- W stosunku do dziecka postępować konsekwentnie, wyznaczyć powinno się granice co wolno, a czego nie.

- Stopniować trudności zadań wykonywanych przez dziecko, stosować ciekawe metody pracy.

- Należy przydzielać jej różne zadania i funkcje, żeby czuła się ważna i akceptowana przez klasę, podwyższyć samoocenę dziecka.

---