a1.Wymień aldoheksozy i podaj jeden wzór. Glukoza, galaktoza, mannoza, alloza, altroza, guloza, idoza, laloza. 2.Jak na monosacharydy wpływają stęż kw. wszystkie cukry o liczbie atomów węgla większej niż 4 w cząsteczce ogrzewane z mocnymi kw (HCl, H2SO4) ulegają odwodnieniu i cyklizacji. Z pentoz furfural, z heksoz hydroksymetylofurfural. Produkty te mogą kondensować z anionami aromatycznymi lub alkoholami z wytworzeniem barwnych produktów. Dla różnych cukrów reakcje te przebiegają z inną szybkością, dzięki czemu odróżnia się np. pentozy od heksoz. 3.Wzór sacharozy i wł redukujące Jest dwucukrem składającym się z α-glukopiranozy i β-fruktofuranozy. Jest to cukier nieredukujący ponieważ węgle asymetryczne obu cząsteczek monosacharydów biorą udział w tworzeniu wiązania glikozydowego. 4.Kwas hialurowy (mukopolisacharyd) zbud jest z kw glukuronowego i N-acetyloglukozoaminy. Występuje w białku szklistym oka, w pępowinie, w mazi stawowej. Jest podstawowym skł tl łącznej cieczy ustrojowych. Cząsteczki tego kw mają kształt kłębuszków. 5.Budowa celulozy i chityny i zastosowanie. Celuloza- zbud z jednostek β-D-glukopiranozowych połączonych wiązaniem β(1-4) długie proste łąńcuchy - liniowy polimer. Podst jedn strukt jest celobioza. Jest głównym skł podporowym u roślin(w ścianach kom). Chityna- skł się z jednstek N-acetylo-D -glukozaminy połączonych wiązaniami β(1-4)-glikozydowymi. Jest ważnym polisacharydem strukturalnym u bezkręgowców, znajduje się w pancerzach skorupiaków i owadów. 6.Wielocukry org zwierzęcych +glikogen-subst zapasowa w tk zwierz (gł w wątrobie i mięsniach) +chityna- gł skł organiczny szkieletów mięczaków, stawonogów +kw hialuronowy- ciecz stawowa, pępowina, skóra, zdolność do zatrzymywania wody, wł amortyzacyjne i poślizgowe dla innych struktur +siarczan chondroityny +heparyna +glikoproteiny-w płynach i tkankach +glikoforyna- integralna glikoproteina błony ludzkich erytrocytów. 7.Czynność optyczna monosacharydów wynika z obecności w ich cząsteczce co najmniej 1 węgla asymetrycznego. Monosach wykazują zdolność do skręcania płaszczyzny polaryzacji światła spolaryzowanego w prawo(+) w lewo(-). 8.Porównaj laktozę i celobiozę. Laktoza- skł mleka, zbud z cząst β-galaktozy i α-glukozy, połączone są wiązaniem β-(1-4)-glikozydowym. Celobioza- zbud z 2 cząst glukozy połączonych wiąz β-glikozydowym, jest produktem hydrolizy roślinnego polisacharydu strukturalnego- celulozy. 9.Budowa i funkcje heparyny zbud z glukozaminy, kw uronowego i siarczanu- tzw sulfonowy kw iduronowy. Wyst w wątrobie, tk płucnej i ścianach naczyń krwion, wpływa ujemnie na krzepnięcie krwi. 10.Redukcja i utlenianie β-glukozy 11.Dwucukry o wł redukujących maltoza, laktoza, celobioza. Maltoza ulega fermentacji, maltaza rozkłada maltozę na cząst glukozy ulegające przemianie na etanol i CO2. 12.Wzór ksylozy i znaczenie składnik hemiceluloz (glikoprotein), wyst:gumy drzewne.13.Różnice między L-D na przykł heksoz 14.Laktoza- składnik mleka, może pojawiać się w moczu w czasie ciąży, przy jej niedoborze, zaburzenia wchłaniania prowadzi do biegunki, wzdęcia Skrobia- zbud z 2 składników strukturalnych amylozy i amylopektyny. Amyloza tworzy proste, długie łańcuchy o masie cząsteczkowej od 4000 do 15tyś Da. Reszty glukozylowe są połączone w niej wyłącznie wiązaniami 1>4-L-glikozydowymi. Natomiast amylopektyna jest tworem rozgalęzionym zbudowanym z krótkich, prostych łańcuchów złożonych z ok. 30 jednostek glukozy polączonych wiązaniami 1>6-L-glikozydowymi. Dzieki obecności tych wiązań jednym z produktów hydrolizy jest izomaltoza. Skrobia jest typowym polisacharydem zapasowym, roślinnym i występuje w ziemniakach, ziarnie zbóż i nasionach wielu roślin. Celuloza- wyst w roślinach w post, polisacharydu strukturalnego; uczestniczy w budowie ściany komórkowej wraz z ligniną; prawie czystą celulozę stanowią włóknawłosków nasiennych bawełny. Struktura kowalencyjna łańcucha celulozy składa się z wielu reszt B-glukozylowych, połączonych wiązaniami 1>4-B-glikozydowymi o liczbie polimeryzacji 10000- 15000. Glikogen- występ w drożdżach i tk zwierzęcych (głównie w wątrobie i mięśniach) jest zbudowany podobnie do amylopektyny; jednak jego cząteczka jest b, rozgałęziona, a łańcuchy boczne są krótsze (10-20 reszt glukozy); masa cząsteczkowa glikogenu wynosi od kilku do kilkudziesięciu milionów Da, ale frakcje mniejsze są rozp w wodzie Li B w pierścieniowych postaciach monosacharydów L ozn tę formę, w której grupa OH przy nowo powstałym i ostatnim atomie węgla asymetrycznego znajduje się we wzorze rzutowym po tej samej stronie; a B- tę formę, w której grupy OH przy tych atomach węgla występują po przeciwnych stronach