Najgroźniejsze choroby wywoływane przez bakterie, wirusy i pierwotniaki na świecie.

Czas realizacji : I wersja - 1 godz.

II wersja - 2 godz.

III wersja - 3 godz.

Wstęp :

Niemal wszystkie stworzenia żywe, od paproci i kwiatów do wielorybów i ludzi, są podatne na choroby zakaźne - choroby wywoływane przez zarazki . Zarazki w różny sposób dostają się do organizmu, rozprzestrzeniają się i rozmnażają, powodując występowanie szkodliwych zjawisk dla naszego zdrowia. Zjawiska te mogą być bardzo różne, od kataru przy lekkim przeziębieniu, przez wysoką gorączkę, niekontrolowaną biegunkę, krańcowe wyczerpanie, aż do zgonu, następującego na przykład przy bardzo poważnym ataku cholery. Choroby zakaźne rozprzestrzeniają się bardzo szybko sprzyja temu szereg czynników np. obniżenie odporności organizmu przez niewłaściwe odżywianie , niewłaściwą higienę ciała , kontakt z osobą chorą czy też warunki pogodowe. Dróg przenoszenia zakażeń może być bardzo wiele - powietrze, skażone pożywienie lub woda, bezpośredni kontakt z chorą osobą , kontakt z chorym zwierzęciem, kontakt płciowy , kontakt z zakażoną krwią itp. Stare przysłowie mówi :”lepiej zapobiegać chorobom niż je leczyć.” Brak wiedzy na temat przyczyn chorób i jakichkolwiek skutecznych środków prewencji czy kontroli oznaczał że liczba ofiar bywała niewiarygodnie wysoka. Stopniowo zaczęto sobie zdawać sprawę z konieczności wprowadzenia odpowiednich przepisów prawnych strzegących zdrowia ogółu. Większość krajów rozwiniętych tworzy specjalne programy szczepienia dzieci w celu uodpornienia ich przeciwko niebezpiecznym chorobom. Szczepienia oraz antybiotyki bez wątpienia ocaliły życie milionom ludzi. Od połowy dwudziestego wieku rządy wielu krajów próbują także wpłynąć na zdrowie indywidualnych osób organizując głośne kampanie, które mają na celu uświadomienie ludziom niebezpieczeństw, na przykład nieodpowiedniej ,ubogiej diety, palenia papierosów, nadużywania alkoholu itp. Ogniska takich chorób jak: gruźlica, AIDS, SARS, cholera czy malaria - pomimo szybkiego rozwoju medycyny nadal potrafią zabijać - również w krajach o wysokim poziomie cywilizacji. Można się od nich uchronić poprzez poznanie sposobów zarażania, znając objawy, metody leczenia i profilaktykę.

Te właśnie zagadnienia będą przedmiotem lekcji przeprowadzonej według poniższego scenariusza.

Cel ogólny - poznanie chorób wywołanych przez bakterie, wirusy i pierwotniaki .

Cele szczegółowe :

• wymienia najgroźniejsze na Ziemi choroby wywoływane przez wirusy, bakterie i pierwotniaki

• zna pojęcia epidemii, pandemii

• zna sposoby zabezpieczania się przed najgroźniejszymi chorobami

• wyjaśnia jaką drogą roznoszone są choroby bakteryjne, wirusowe i wywoływane przez pierwotniaki

• wskazuje rejony na Ziemi, które są ciągle pustoszone przez rozmaite choroby niebezpieczne dla życia

• podaje przykłady udzielania pomocy ludziom zagrożonym epidemiami najgroźniejszych chorób

Adresy internetowe:

• http://www. encyklopedia. pl - odszukanie pojęć: wirusy, pierwotniaki, bakterie, epidemia, pandemia

• http://www. free. of. pl./ a/ aids/ - informacje na temat AIDS

• http://www. dzieci. org. pl./ pap/nauka/20001128223230. html. - informacje na temat AIDS

• http:// www. naturan. com.pl./ sars. htm - informacje na temat sars

• http:// www. pzh. gor. pl. / nowość/sars /htm - informacje na temat sars

• http:// www. ceo. org. pl./ wydarzenia/ archiwum/ 20030428/ wydarzenia świat sars htm - informacje na temat sars

• http:// www. halat. pl./ tbc. html - informacje na temat gruźlicy

• http:// annaordycznska. webpark. pl./ cholera. htp - informacje na temat cholery

• http:// sidoz. ids. pl./sawa/artykul/ida/873 - informacje na temat malarii

Metody i formy :

• praca w grupach

• praca z tekstem

• dyskusja

Środki dydaktyczne:

• karta pracy

• mapa świata

• film

Przebieg zajęć :

1. Po przedstawieniu celów lekcji, poproś aby uczniowie odszukali przy pomocy adresu- http :// www. encyklopedia. pl. - definicje pojęć : wirusy, bakterie, pierwotniaki, epidemia, pandemia ( muszą wykonać wydruk z którego będą korzystali w dalszej części )

2. Podziel klasę na 5 grup. Każda z nich otrzymuje zadanie odszukania przy pomocy Internetu informacji dotyczących sposobów zarażania się, objawów, metod leczenia wybranych chorób zakaźnych .

Grupa : A - wyszukuje informacje i wpisuje do wcześniej przygotowanej przez nauczyciela tabeli na temat choroby Aids.

• Korzysta z dwóch adresów : http://www. free. of. pl./ a/ aids/ - informacje na temat AIDS

• http://www. dzieci. org. pl./ pap/nauka/20001128223230. html. - informacje na temat AIDS

Grupa : B - wyszukuje informacje i wpisuje do wcześniej przygotowanej przez nauczyciela tabeli na temat choroby Sars.

• Korzysta z trzech adresów: http:// www. naturan. com.pl./ sars. htm - informacje na temat sars

• http:// www. pzh. gor. pl. / nowość/sars /htm - informacje na temat sars

• http:// www. ceo. org. pl./ wydarzenia/ archiwum/ 20030428/ wydarzenia świat sars htm - informacje na temat sars

Grupa : C - wyszukuje informacje i wpisuje do wcześniej przygotowanej przez nauczyciela tabeli na temat choroby gruźlicy.

Korzysta z jednego adresu: - http:// www. halat. pl./ tbc. html - informacje na temat gruźlicy

Grupa : D - wyszukuje informacje i wpisuje do wcześniej przygotowanej przez nauczyciela tabeli na temat choroby Cholera.

Korzysta z jednego adresu:

http:// annaordycznska. webpark. pl./ cholera. htp - informacje na temat cholery

Grupa : E - wyszukuje informacje i wpisuje do wcześniej przygotowanej przez nauczyciela tabeli na temat choroby Cholera.

Korzysta z jednego adresu:

http:// sidoz. ids. pl./sawa/artykul/ida/873 - informacje na temat malarii

3. Wybrani sprawozdawcy grup po skończonej pracy przedstawiają najważniejsze wiadomości zapisując je na przygotowanej przez opiekuna dużej planszy.

4. Nauczyciel wspólnie z uczniami na forum klasy eksponuje najważniejsze założenia dotyczące danej choroby

5. Na mapie świata uczniowie pokazują rejony w których światowe organizacje medyczne notują występowanie epidemii lub pandemii chorób zakaźnych

6. Na bazie zebranych informacji, każda grupa przygotowuje ulotkę zawierającą najważniejsze informacje o danej chorobie, które mogłyby pomóc adresatowi w zrozumieniu sposobów zarażenia, leczenia i przeciwdziałania zarażenia. ( ulotki zostają powielone i rozprowadzone przez uczniów po zakończeniu zajęć wśród społeczności szkolnej )

7. Na zakończenie zajęć nauczyciel prowokuje dyskusję w temacie : Czy choroby zakaźne można nazwać chorobami cywilizacji XXI wieku.

Załącznik - karta pracy dla poszczególnych grup :

NAZWA CHOROBY - ......................................................

PYTANIE	ODPOWIEDŹ	CIEKAWOSTKI
Co wywołuje chorobę (wirus/bakteria/pierwotniak)
Jak można się zarazić ?
Jakie są objawy choroby ?
Jakie są metody leczenia choroby ?
Występowanie choroby na świecie.
Co mogę zrobić by uchronić się przed zarażeniem ?

Rozszerzenie I

Zapraszamy na kolejną lekcje lekarza, który przedstawi od strony fachowej objawy i metody leczenia chorób zakaźnych. Odpowie również na pytania uczniów, którzy nad ich treścią zastanawiają się w domu ( zadania domowe na poprzedniej lekcji )

Rozszerzenie II

Na kolejnej lekcji wyświetlamy dzieciom film pt. „AIDS - Jak go uniknąć”

Dzięki niemu powtórzymy wiadomości z poprzedniej jednostki lekcyjnej o chorobach zakaźnych - uczniowie będą również mieli możliwość obejrzenia ludzi zarażonych (wygląd, reakcje) oraz uświadomić sobie, że te choroby występują wokół nas i że należy przestrzegać pewnych zasad (poznali je na lekcji) aby samemu się nie zarazić.

Literatura :

1. Wojciech Czechowski - „Biologia”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze, Warszawa 1995 r.

2. Maria Augustyniak, Michał Augustyniak - „Przyroda”, Wydawnictwo M. Rozak, Gdańsk 1999 r.

3. Encyklopedia PWN - Warszawa 1999r.

4. Świat Wiedzy

---