LEKI STOSOWANE W LECZENIU CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ JAMY USTNEJ I PRZYZĘBIA
Główny cel: przywrócenie zdrowia tkankom objętym procesem zapalnym, które ulegają procesom patologicznym, wywoływanym przez bakterie, uraz, bodźce termiczne, mechaniczne lub chemiczne.
Środki wybarwiające detnal plaque:
jod z gliceryną
1% fiolet krystaliczny lub fiolet gencjany
Carietest
Plaque Test - zawiera barwnik fluorescencyjny
Środki odkażające:
Tryklozan - niejonowy związek fenolowy
- szerokie spektrum: G+ i G-, beztlenowce, grzyby Candida
- powoduje wzrost przepuszczalności błony cytoplazmatycznej bakterii
Aquasept
Triclogard
Acti - Brush
Colgate Plax 45
Chlorheksydyna - działa bakteriobójczo
-- wiąże się z błoną komórkową bakterii
-- zwiększa przepuszczalność błony komórkowej
- Eludril
- Abacil
- Corsodyl
- Sebidin C
Sanguinaryna - alkaloid benzofenantrydynowy z krwawnika kanadyjskiego
Środki utleniające:
3% woda utleniona
- zbyt częste płukanie jamy ustnej wodą utlenioną język czarny włochaty lub przerost brodawek języka
nadmanganian potasu
- w stężeniu 1 - 10% stosowane na błonę śluzową jamy ustnej
- działa przeciwbakteryjnie silniej niż woda utleniona
związki jodu
- płyn Lugola - 1% roztwór jodu w 2% wodnym roztworze jadku potasu
- działa nieswoiście przeciwgrzybiczo i przeciwdrożdżakowo
jodofory
- długi efekt
- minimalne drażnienie
- np. Polseptol
- uczulenie na jod stan zapalny błony śluzowej, pęcherzyki, wrzodziejące nadżerki, rzadko: ogólne odczyny takie jak gorączka
związki metali
- azotan srebra
- proteinian srebra
- oba te związki uwalniają jony srebra, które powodują denaturację białek
związki boru
- właściwości alkalizujące
- słaby antyseptyk
- w stężeniu 0,5 - 4% stosowany do dezynfekcji błony śluzowej jamy ustnej w leczeniu zmian pleśniawkowych
- 10 - 20% roztwór do pędzlowania
kwas salicylowy
- 1 - 10% roztwór wodny
- do odkażania lub przyżegania
barwniki nitrofuranowe i oksyfunolowe
- nitrofuran
- nitrofunazol
- sebidin
Środki przeciwzapalne
- NLPZ
- pochodne salicylanów
- salicylan choiny
- salicylan metylu
Środki przeciwgrzybicze
- Pimafucin
Środki do higieny jamy ustnej
pasty do zębów zawierające:
- środki ścierne (20 - 50% masy pasty)
- węglan wapnia, kwaśny węglan fosforu, wodorotlenek wapnia, wodorotlenek magnezu, mleczan wapnia i magnezu.
- środki polerujące
- polichlorek winylu lub polimetakrylan metylu
- środki pieniące
- mydła sodowe, detergenty (zmniejszają napięcie powierzchniowe i ułatwiają usuwanie płytki nazębnej
- środki smakowe (i zapachowe)
- sorbitol lub ksylitol
- środki konserwujące i bakteriostatyczne
- pochodne kwasu hydroksybenzoesowego
- zagęstniki
- pochodne celulozy
- substancje biologicznie czynne
- wyciągi roślinne (rumianek, tanina, azulan)
- witaminy A, C, D, E
- związki fluoru:
- 0,025 - 0,05% fluoru w paście dla dzieci w wieku 4 - 7 lat
- powyżej 0,085% powyżej 7 r.ż.
- hydroksyapatyty
pasty dla dzieci:
- Elmex (nie zawiera aromatów owocowych)
- Multident
pasty dla starszych dzieci i dorosłych:
- Fluorodent
- Colgate fluor + wapń
pasty i żele o zwiększonej zawartości fluoru (powyżej 0,15%)
- Fluokaril bifluore180
pasty o działaniu przeciwzapalnym (zawierające związki działające bakteriostatycznie lub bakteriobójczo i zawierają fluor)
- Vitadont
- Colodent Herba F (zawiera fluor i wyciąg szałwiowo - rumiankowy)
pasty hamujące rozwój płytki nazębnej
- Triclosan (działa przeciwzapalnie i przeciwpróchnicowo)
- Vipont (przeciwzapalnie i przeciwpróchnicowo) zawiera sanguinarynę
pasty znoszące nadwrażliwość szyjek zębowych (zawierają fluor, azotan potasu, chlorek potasu, hydroksyapatyt, chlorek strontu)
- Multident E
- Mentadent C
pasty wybielające
- TC Dennica
pasty zapobiegające odkładaniu się kamienia
- Metadent (zawiera cytrynian cynku i krzemionkę, fluorek, sodę oczyszczoną i wodę utlenioną)
Preparaty profilaktyczne
lakier z chlorheksydyną (nie przebarwia zębów)
Zastosowanie:
- zapobiega próchnicy (szczególnie korzeni, powierzchni stycznych, w okolicach klamer ortodontycznych czy protetycznych - wprowadza się nitką)
- redukuje płytkę nazębną w okolicy wszczepów
np. Cervitec - stosować 1x/6 miesięcy na czyste, suche powierzchnie.