JAN KOCHANOWSKI - PIEŚNI

Kochanowski napisał ponad 70 pieśni, tworzył je przez całe życie. Osobno - Pieśń świętojańska o Sobótce.

Pieśni ksiąg dwoje - próba powtarzania ód Horacego

• liryka okolicznościowa

• życie dworu

• natura

• życie towarzyskie

• prawa rządzące światem

• liryka miłosna

• liryka refleksyjna

Zasada imitacji - naśladowanie wzorów antycznych.

Inventio retoryczne - polskość (polskie imiona, polskie realia, często pojęcia zastępowane polskimi wyrazami).

Kochanowski stosuje wers liryczny (nie werset) psałterz.

Bóg - stwórca wszechświata.

• deus architex

• deus rideus - śmiejący się z ludzkich postępków

Pieśni:

• o naturze - liryka refleksyjna

• metafory - antropomorfizacja

• ład, harmonia

• pory roku

• przyroda postrzegana w konwencji przemijalności (w baroku vanitas)

• Fortuna

• biesiadne - liryka okolicznościowa

• dwa grona biesiadników - jeden bohater, który staje się podmiotem lirycznym, solidaryzuje się z innymi lub ich poucza

• carpe diem

• refleksyjne - liryka refleksyjna

• sytuacja człowieka określana przez trzy równouprawnione dominanty:

• Bóg

• Fortuna

• czas

Motyw „ubi sunt?” przemijanie

Cnota (virtus), zwłaszcza obywatelska - wartość nadrzędna przezwycięża Fortunę i czas człowiek pokonuje Fortunę i czas dzięki cnocie zdobywa sławę jako rycerz, jako człowiek wykształcony poeta! (opiewając coś).

Otium - złota jedność.

---