Ciechanów, dnia 11.04.2008 roku

WYTYCZNE DO PISANIA PRACY LICENCJACKIEJ NA WYDZIALE OCHRONY ZDROWIA PWSZ W CIECHANOWIE PRZYJĘTE PRZEZ RADĘ PROGRAMOWĄ W DNIU 11.04.2008 ROKU

I. STRUKTURA PRACY

Wstęp

I. Część teoretyczna - składa się z rozdziałów, podrozdziałów i podpunktów podrozdziałów, np.:

Rozdział I. Tytuł ...................................................

1. Tytuł pierwszego podrozdziału

1. Tytuł podpunktu

2. Tytuł podpunktu

2. Tytuł drugiego podrozdziału

1. Tytuł podpunktu

2. Tytuł podpunktu

II. Część badawcza :

A. W przypadku metody sondażu diagnostycznego :

2.1. cel pracy

2.2. materiał - przedmiot badań

2.3. problemy i hipotezy badawcze

2.4. ew. zmienne i wskaźniki

2.5. metody, techniki i narzędzia pomiaru

2.6. teren badań

2.7. organizacja i przebieg badań

B. W przypadku metody indywidualnego przypadku :

2.1. cel pracy

2.2. materiał - przedmiot badań

2.3. problemy badawcze

2.4. metody, techniki i narzędzia pomiaru

C. W przypadku pracy poglądowej

2.1. cel pracy

2.2. materiał - literatura medyczna

2.3. problemy badawcze

2.4. metody - analiza literatury medycznej w aspekcie ………………..

III. Wyniki badań własnych :

A. W przypadku metody sondażu diagnostycznego :

3.1. charakterystyka badanej grupy/próby

3.2. wyniki badań i ich omówienie

B. W przypadku metody indywidualnego przypadku :

3.1. opis indywidualnego przypadku

3.2. ew. proces pielęgnowania

C. Rozwinięcie celu pracy w oparciu o analizę literatury medycznej

Podsumowanie - może ale nie musi

Wnioski

Streszczenie

Summary (lub w innym języku) - może ale nie musi

Literatura

Spis tabel - nr tabeli, tytuł, nr strony

Spis rycin - nr ryciny, tytuł, nr strony

Aneks / -y

wykaz załączników: kwestionariusz ankiety, testy, inne kwestionariusze, wzory dokumentacji, itp.

UWAGA! Praca licencjacka nie powinna przekraczać 60 stron a max. 80 stron. Cz. teoretyczna - ¼ pracy; badawcza - ½ pracy; pozostałe (metodologia, aneksy, itp.) - ¼ pracy!

II. STRUKTURA PRACY - rozwinięcie

WSTĘP - bardzo krótkie wprowadzenie w problematykę, uzasadnienie wyboru tematu, cel pracy i zastosowana metoda. Wstęp ew. może zawierać również strukturę pracy w 2-3 zdaniach, tzn. co przedstawiono w części teoretycznej i co zawiera część badawcza.

I. CZEŚĆ TEORETYCZNA :

Teoretyczne opracowanie tematu pracy na podstawie przeglądu literatury z ostatnich 10-ciu lat, wprowadzenie do części badawczej; zaprezentowanie głównych pojęć pracy, wynikających z tematu pracy. Zazwyczaj dzieli się na 2-3 podrozdziały; np. temat: „Wiedza kobiet a karmienie naturalne” -podrozdziały: 1) wiedza ; 2) karmienie naturalne; 3) rola/zadania pielęgniarki w edukacji.

II. CZĘŚĆ BADAWCZA :

2.1. Cel pracy - cel wynika z tematu pracy : ustalenie poziomu wiedzy; rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych, itp.

2.2. Materiał - przedmiot badań - pacjenci/uczniowie,…, oraz ich postawy, wiedza, zachowania, ...

2.3. Problemy badawcze - problem główny to cel przełożony na pytanie badawcze

2.4. Hipotezy badawcze - to odpowiedzi na pytania problemowe/badawcze

- h. główna - formułowana do głównego problemu badawczego

- h. szczegółowe - do problemów szczegółowych

Przykład :

Temat pracy - „Wiedza kobiet na temat karmienia piersią”

Cel pracy - ustalenie poziomu wiedzy kobiet na temat karmienia piersią

Materiał - przedmiot badań - kobiety i ich wiedza na temat karmienia piersią

Problem główny - jaki jest poziom wiedzy kobiet na temat…?

Problemy szczegółowe:

Czy istnieje związek między poziomem wykształcenia kobiet a poziomem ich wiedzy?

Z jakich źródeł czerpią kobiety wiedzę na temat....?

Hipotezy badawcze :

- h. główna - poziom wiedzy kobiet na temat karmienia piersią jest wysoki

- h. szczegółowe:

Istnieje wprost proporcjonalny związek między poziomem wykształcenia kobiet

a poziomem ich wiedzy, tzn. im wyższe wykształcenie tym wyższy poziom wiedzy

może być też tak sformułowana hipoteza - „Zakładam, że istnieje związek między wykształceniem kobiet a poziomem ich wiedzy, tzn. wyższy poziom wiedzy mają kobiety z wyższym wykształceniem”.

Kobiety najczęściej czerpią wiedzę od pielęgniarki, położnej, pracy popularno-naukowej.

2.5. Zmienne i wskaźniki pomiaru - mogą być w układzie tabelarycznym.

Np. „Zgodnie z celem pracy i problemami badawczymi, przyjęto następujący układ zmiennych ...”.

Zmienna :

1/ niezależna - cecha, która wpływa na ilość, jakość i kierunek zmian innej cechy, np.: płeć, wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie, zawód, stan cywilny, ...

2/ zależna - ta, która się zmienia pod wpływem niezależnej; jest analizowana w połączeniu z inną cechą, która ją zmienia, np.: postawy, zachowania, poziom wiedzy, ...

Do każdej zmiennej dostosowujemy wskaźniki, a te z kolei dostosowujemy do celu badań.

Zmienna niezależna	wskaźniki	Zmienna zależna	wskaźniki
płeć	- kobieta - mężczyzna	poziom wiedzy	- wysoki (np. 90-100%) - średni (np. 60-89%) - niski (np.poniżej 60%)
wiek	- kategorie wiekowe, np. - mniej niż 20 lat - 21-29 lat - 30-39 lat - 40-49 lat - 50 lat i więcej
miejsce zamieszkania	- miasto - wieś

2.6. Metody, techniki i narzędzia pomiaru -w tym miejscu piszemy jaką metodę wybraliśmy do swoich badań. Np.: Główną metodą jest metoda sondażu diagnostycznego; wybraną techniką - ankieta; stosowane narzędzia - kwestionariusz ankiety, autorski lub zapożyczony (jeśli jakieś narzędzie jest publikowane, to można je wykorzystać ale z podaniem źródła).

2.7. Teren badań - opis gdzie i kiedy przeprowadzano badania, np. do badań wybrano grupę pacjentów oddziału ... w szpitalu ... w miejscowości .... Jest to szpital wojewódzki z ... oddziałami, wybrany oddział jest ...łóżkowy.

2.8. Organizacja i przebieg badań - opis kiedy przeprowadzono badania (miesiąc, rok); w jaki sposób docierano do respondentów; kto przeprowadzał badanie - czy sam badacz, czy też przez innych ankieterów; przez jaki czas prowadzono badania; czy były jakieś trudności; czy były ułatwienia; czy jakaś część respondentów odmówiła udziału w badaniach; ile ankiet odrzucono; ile zakwalifikowano do analizy; czy był pilotaż; itd... ?

Uwaga !!! - w pracy powinna być podana informacja o sposobie doboru próby do badań.

Np. „W pracy zastosowano dobór grupy losowy.

W sondażu pielęgniarskim stosuje się dobór losowy prosty - losujemy „na ślepo” z „koszyka”, np. 100 osób; najczęściej jest stosowany w badaniach środowiskowych, np. w przychodni czekamy na pacjenta - i to jest dobór losowy; dobór losowy systematyczny - tworzymy listę np. wszystkich studentów na uczelni i losujemy co 5-tą osobę; dobór losowy systematyczny warstwowy - losowanie w obrębie warstwy (kategorii), np. wśród kobiet i mężczyzn lub w wybranych kategoriach wiekowych.

Minimalna grupa badawcza - w zależności od tematyki i celu badań - od 60 do 100 osób !

UWAGA !!! Do części II można przytoczyć z literatury definicje pojęć metodologicznych - po jednej definicji!!! Np., co to jest cel badań, jak definiuje się problemy badawcze, co to jest hipoteza, itp…

III. WYNIKI BADAŃ WŁASNYCH :

1. W przypadku metody sondażu diagnostycznego - wyniki badań opisane w podrozdziałach odpowiadających problemom/hipotezom badawczym:

3.1. Charakterystyka grupy badanej

- opis grupy na podstawie metryczki zamieszczonej w ankiecie: np. płeć, wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie, itp.

3.2. Np. Poziom wiedzy ankietowanych kobiet

4.2.1. Wiek kobiet a poziom ich wiedzy

4.2.2. Wykształcenie kobiet a poziom ich wiedzy

4.2.3. ….

• W obrębie każdego działu tematycznego wyników badań prezentować wyniki wg takiego toku:

• bardzo krótki tekst wprowadzający do działu tematycznego, uzasadniający, dlaczego zajęto się w badaniach właśnie tym problemem,

• opisać najważniejsze wyniki zawarte w prezentowanym zestawieniu (najważniejsze, to nie zawsze znaczy największe czy najmniejsze), to co jest znaczącego, ciekawego, zaskakującego (nie należy opisywać szczegółowo wszystkich wartości zawartych w tabeli, bo po to ona jest aby można było sięgnąć do wszystkich informacji) oraz zamieścić tabelę lub wykres,

• przed kolejnym zestawieniem zaplanowanym w dziale tematycznym - kolejny tekst wprowadzający do tabeli czy wykresu, itd., aż do wyczerpania prezentacji w tym dziale tematycznym.

• Po prezentacji wszystkich działów tematycznych - przygotowuje się ogólne podsumowanie tych wszystkich działów.

2. W przypadku metody indywidualnego przypadku :

1. Opis indywidualnego przypadku / jeden pacjent / rodzina / mała społeczność, np. klasa szkolna, grupa pracowników np. jednego oddziału szpitalnego, przychodni.

2. Ew. proces pielęgnowania - może być bardzo krótki opis tej metody pracy pielęgniarki oraz właściwy proces pielęgnowania opracowany przez studenta, oparty na bezpośredniej pracy z indywidualnym przypadkiem

PODSUMOWANIE - w podsumowaniu zwracamy uwagę na najważniejsze informacje; czy cel pracy został osiągnięty; odpowiadamy na główne problemy badawcze. Podsumowanie zazwyczaj związane jest z weryfikacją hipotez (które potwierdzono w toku badań, a które nie, np.: hipoteza główna nie potwierdziła się, ponieważ okazało się, że ... ).

WNIOSKI - formułujemy wnioski z naszych badań, które często są zaleceniami, wskazówkami dla naszej, pielęgniarskiej pracy - do edukacji, opieki, pielęgnowania, itd.

STRESZCZENIE - krótko!!! 250 słów!!!

1. Dwa-trzy zdania wstępu; 2. Cel pracy i problemy badawcze; 3. Metody, techniki i narzędzia badawcze; 4. Organizacja i przebieg badań; 5. Wyniki (w nawiązaniu do problemów badawczych); 6. Wnioski.

UWAGA !!! Jeżeli student będzie ubiegał się o dyplom i suplement w języku międzynarodowym (angielskim, niemieckim, hiszpańskim, rosyjskim), należy również zamieścić STRESZCZENIE pracy w tym języku. Jeżeli będzie ubiegał się o przetłumaczenie dyplomu i suplementu w innym języku obcym niż w/w - STRESZCZENIE również zamieszczamy w tym języku obcym!

LITERATURA - obowiązuje min. 30 pozycji, w tym 1/3 to pozycje zwarte a 2/3 czasopisma !!!

Zasady sporządzania wykazu literatury:

1/ układ alfabetyczny wynikający z litery nazwisk autorów

lub

układ zależny od kolejności cytowania, jeżeli stosujemy zasadę przypisów w nawiasach kwadratowych

2/ w pozycjach zwartych (książkach) zapis kończy się na roku wydania i ew. numerze kolejnego wydania

3/ w pozycjach z czasopism obowiązuje pełny zapis stron, na których znajduje się wykorzystywany artykuł (od - do)

4/ w wykazie literatury nie można zamieszczać prac nie cytowanych w tekście pracy !!!

SPIS TABEL

SPIS RYCIN

ANEKS /-Y

PRZYPISY :

Przypis - na dole strony, z dokładnym podaniem źródła i numeru strony w mat. źródłowym; czcionka 10.

lub

Przypis w tekście, w nawiasach kwadratowych - materiał źródłowy przytaczamy w tekście pracy, numerując według kolejności cytowa­nia w nawiasach kwadratowych, np.: [1], [3, 5]

Przypis prosty - podanie jednego źródła cytowanego tekstu (tzw. układ przecinkowy); np.:

⁴ Ostrowska A., Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1999, s. 132 (lub ss.132-147)

Przypis złożony - odsyła do wielu źródeł literackich. Opisujemy np. problem agresji w szkole, który jest szeroko rozpisywany w wielu publikacjach - cytujemy wybranego autora, wpisujemy go w przypisie na pierwszym miejscu, a po średniku wypisujemy inne publikacje, z których korzystaliśmy i w których ten problem jest podobnie opisywany, np.: ³ ... ; zob. także: ... ; porównaj także: ... . Wszystkie te pozycje możemy umieścić w wykazie literatury !!!

Zasady cytowania - używamy cudzysłowu jeśli przytaczamy dosłownie fragment jakiegoś tekstu, np. w części metodologicznej cytujemy definicję jakiegoś pojęcia. Wolno streszczać cytowany tekst - zmiana jednego słowa, dodanie wyrazu, pozwala zrobić przypis do całej kwestii, do większego fragmentu tekstu.

Kolejność przypisów, tak jak i numeracja tabel, rycin, jest ciągła w całej pracy !!!

Podstawowe wzory sporządzania przypisów:

1/ Skróty wykorzystywane do sporządzania przypisów:

• zob. także - skrót „zobacz także” - stosowany w przypisach złożonych, w których wskazywana jest więcej niż jedna pozycja

• por. także - skrót „porównaj także” - stosowany naprzemiennie z poprzednim, dla wskazania innych pozycji, w których autorzy podobnie prezentują rozważane w pracy kwestie

• tamże, s. ... lub ibidem, s. ... - skrót w j. polskim lub łacińskim, stosowany w przypisie z pozycji, która była ostatnio, na tej samej stronie, wskazywana; skraca cały zapis, nie ma potrzeby powtarzania całego zapisu, zmienia się tylko strona wskazania; na przykład:

⁴ Ostrowska A., Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1999, s. 132

⁵ tamże, s. 138

• dz. cyt. lub op. cit. - skrót od „dzieło cytowane” z j. polskiego lub od „opus citatum” z łaciny; stosowany dla skrócenia zapisu w przypadku pozycji, która jest wielokrotnie wykorzystywana w pracy; można go stosować jedynie po wcześniej sporządzonym, pierwszym, pełnym opisie tej pozycji i przy zmieniających się stronach, na których są fragmenty wykorzystywane, na przykład:

⁴ Ostrowska A., Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1999, s. 132

⁹ Ostrowska A., Styl życia…, dz.cyt., s. 138

• cyt. za: - skrót „Cytuję za:” - rozpoczynający przypis, wskazujący na wykorzystanie jakiegoś dosłownego (dokładnego, zgodnego z oryginałem) przytaczania fragmentu tekstu, definicji, itp.

2/ Przykłady zapisów :

1. Z pozycji zwartej (książki) jednego autora:

nazwisko autora, inicjał imienia (imion), tytuł książki, wydawnictwo, miejsce wydania, rok wydania, strona lub strony z których korzystano. Wszystkie elementy przypisu rozdzielane są przecinkami a po skrótach są kropki. Np.:

⁴ Ostrowska A., Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1999, ss. 132-147

2. Z pozycji zwartej wielu autorów, redagowanej przez inne osoby lub jednego z autorów tej książki:

nazwisko autora, inicjał imienia (imion), tytuł rozdziału który opracował, „w”, dwukropek, tytuł całej książki, nazwisko redaktora lub redaktorów, inicjały imienia, wydawnictwo, miejsce wydania, rok wydania, strona lub strony z których korzystano. W tym przypisie, poza przecinkami, dochodzi dodatkowy znak interpunkcyjny: dwukropek. Np.:

⁴ Pospiszył I., Nieprzystosowanie społeczne, w: Zdrowie i szkoła, Woynarowska B. (red.), PZWL, Warszawa 2000, s. 203

3. Z periodyku (czasopisma) naukowego, popularno-naukowego, zawodowego, itp.:

nazwisko, inicjał imienia (imion) autora artykułu, tytuł artykułu, nazwa czasopisma pisana dużymi literami i ujęta w cudzysłów (to jest jedyny moment kiedy w przypisach używamy cudzysłowu!), numer tomu (kolejnego rocznika tego czasopisma), rok wydania, kolejny numer, strony na których znajduje się cały artykuł (od-do). Np.:

⁴ Klichowska-Palonka M., Próchnica zębów szóstych u dzieci 6 i 7 letnich ze środowiska wiejskiego, „Medycyna Ogólna”, t.30, 1995, 1, ss. 49-50

⁶ Moszczyński P., Profilaktyka chorób zakaźnych i pasożytniczych jelit, „Lider”, 1999, 7-8, s. 3-5

⁸ Poznańska S., U podstaw etyki pielęgniarskiej. cz. 1, „Pielęgniarstwo 2000”, 1998, 11-12, s. 11-16

4. Podobnie przypisy sporządza się z dokumentów lub innych źródeł, np. przy korzystaniu ze stron internetowych należy podać: nazwisko, inicjał imienia (imion) autora artykułu, tytuł artykułu, wydawnictwo, rok wydania, data dostępu / „wejścia” na stronę w nawiasie kwadratowym [dd mm rrrr]. Dostępny w Internecie: pełny adres strony internetowej, np.:

⁶ Czochańska J., Mózgowe porażenie dziecięce, IMiD, 2002 [dostęp: 4 marca 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.mp.pl/artykuly/?aid=11236

Uwaga !!!

Odnośniki do publikacji internetowych są dopuszczalne jedynie w sytuacji braku adekwatnych danych w literaturze opublikowanej drukiem!

III. REDAKCJA PRACY LICENCJACKIEJ

1. Tytuł pracy i strona tytułowa

- tytuł pracy nie powinien zawierać więcej niż 10 wyrazów

- format, układ strony tytułowej wg wzoru:

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CIECHANOWIE WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO Jan Kowalski Nr albumu: 0001 TYTUŁ PRACY Praca licencjacka napisana pod kierunkiem …………………………… Ciechanów 2009

2. Na kolejnej stronie należy umieścić spis treści

3. Wskazówki edytorskie odnośnie tekstu pracy licencjackiej:

- plik tekstowy w formacie Microsoft Office Word 2003, wyjustowany

- marginesy: lewy i prawy - 3,5 cm; górny i dolny - 2,5 cm

- czcionka: Times New Roman lub Arial, rozmiar 12

- odstęp między wersami (interlinia) - 1,5

- kolejne rozdziały zawsze rozpoczynamy od nowej strony z zaznaczeniem tytułu wersalikami

(literami drukowanymi), pogrubionymi i rozmiarem czcionki 14

- akapity wyróżnione tabulatorem - 1,25 cm

- nazwy łacińskie i cytaty - kursywą

- numerowanie - dół strony, środek; strona tytułowa jako pierwsza (bez widocznego numeru),

strona kolejna zaczyna się od numeru 2

- tekst pracy drukowany obustronnie!

4. Wskazówki edytorskie odnośnie tabel i rycin umieszczanych w pracy licencjackiej:

- tabela zawsze wyśrodkowana

- tytuł tabeli zawsze nad tabelą, od lewej strony, pogrubiony, np.:

Tabela 1. Wiek badanych

- ewentualne, dodatkowe objaśnienia (z gwiazdką *) pod tabelą; pod tabelą musi być zawsze

umieszczone źródło pochodzenia tabeli (zapisane po objaśnieniach), czcionka 10, np.:

źródło: wyniki badań własnych

źródło: Ostrowska A., Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1999, s. 132

- tekst w tabeli zapisujemy czcionką 10, odstęp między wersami pojedynczy (1,0)

- numeracja tabel ciągła w całej pracy !!! tak jak i numeracja rycin !!!

- wykresy, rysunki, fotografie, mapy są traktowane jako ryciny !!!

- rycina zawsze wyśrodkowana

- tytuł ryciny (od lewej strony, pogrubiony, czcionka 12), źródło (czcionka 10) - umieszczamy

pod ryciną, np.:

Ryc. 1. Płeć badanych

źródło: wyniki badań własnych

5. Ostatnią stronę pracy stanowi strona z Oświadczeniem, wykonana wg wzoru:

Oświadczenie Ja niżej podpisana/ny …………………………….., student/ka Wydziału Ochrony Zdrowia Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie, oświadczam, że przedkładaną do obrony pracę licencjacką pt. „ ……………………………………”, napisałem/am samodzielnie. Oznacza to, że przy pisaniu pracy, poza niezbędnymi konsultacjami, nie korzystałem/am z pomocy innych osób, a w szczególności nie zlecałem/am opracowania rozprawy lub jej części innym osobom, ani nie przepisywałem/am tej rozprawy lub jej części z prac innych osób. Jednocześnie przyjmuję do wiadomości, że gdyby powyższe oświadczenie okazało się nieprawdziwe, decyzja o wydaniu mi dyplomu zostanie cofnięta. Ciechanów, dnia…………………. Podpis …………………………..

UWAGA!!!

Oświadczenie w pracy drukowanej musi być podpisane własnoręcznie przez studenta!

Oświadczenie w pracy na płycie CD musi być podpisane imieniem i nazwiskiem studenta komputerowo, kursywą!

6. Prace należy oddać wydrukowane w 2 egzemplarzach (1 egz. w oprawie sztywnej PRACA

LICENCJACKA i 1 egz. w oprawie miękkiej) oraz na płycie CD (płyta w papierowej kopercie).

7. Praca licencjacka MUSI być podpisana własnoręcznie przez Promotora :

- praca wydrukowana na stronie tytułowej

- praca na płycie CD na wydrukowanej okładce płyty.

8. Okładka płyty CD wg wzoru:

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CIECHANOWIE WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO Jan Kowalski Nr albumu: 0001 TYTUŁ PRACY Praca licencjacka napisana pod kierunkiem …………………………… Ciechanów 2009 Niniejszym oświadczam, że pracę licencjacką napisałam samodzielnie (data, własnoręczny podpis studenta)

9. Prezentacja pracy w programie Microsoft Office PowerPoint 2003 (max. 15 slajdów!),

wg streszczenia pracy, pierwszy slajd wg strony tytułowej. Czas prezentacji ok. 5 minut !

8

Na podstawie materiałów: dr n.med. M.Charzyńskiej-Guli, dr n.med. R.Domżał-Drzewickiej, mgr B.Ostrowskiej

Konsultacja: Prof. G.Skotnicka-Klonowicz, dr Z.Kostrzanowska, Opracowanie: mgr M.Zagroba

---