Prawo administracyjne Wykład 25.02.2006 r.
Korporacje:
terytorialne
personalne - spoiwo - wspólna cecha osób (samorząd uczniowski, studencki i inne)
rzeczowe - zawodowe
Korporacje zawodowe
Art. 17 ust. 1 konstytucji
„w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe reprezentujące zawody zaufania publicznego i sprawujące piecze nad należytym wykorzystywaniem tych zawodów - w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony”.
W art. 16 konstytucji jest powiedziane, że samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej.
Już sam ustrojodawca wskazał zadania:
piecza (zabezpieczać, dbać, troszczyć się o coś) nad wykonywaniem zawodów,
piecza - należyte wykonywanie tych zawodów
Ustrojodawca wskazuje cel pieczy w interesie publicznym, dla ochrony interesu publicznego.
Konstytucja wskazuje, że nie w partykularnym interesie członków.
Zadania samorządu terytorialnego:
dbałość o wykonywanie zawodów zaufania publicznego,
dbałość by były wykonywane zgodnie z interesem publicznym
Zawód zaufania publicznego: wymaga od osób wykonujących zawód zaufania publicznego, aby go gnie tracili.
Są 4 grupy zawodów zaufania publicznego:
grupa zawodów medycznych, które mają prawo do samorządu:
zawód lekarza,
zawód lekarza stomatologa,
zawód lekarza weterynarii,
zawód aptekarza (farmaceuci)
farmaceuta - to nie zawód → wykształcenie,
prawnik - to nie zawód → wykształcenie
samorządy pielęgniarek,
samorządy położnych
grupa zawodów prawniczych:
zawód sędziego,
zawód adwokata,
zawód radcy prawnego,
zawód notariusza,
zawód komornika sądowego
grypa zawodów - są to zawody techniczne:
zawód inżyniera budownictwa,
zawód architekta,
zawód urbanisty
grupa zawodów, które mają prawo do samorządu
zawód biegłego księgowego
Skutek: ograniczenie wolności wykonywania zawodu - art. 65 Konstytucji: każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu; art. 2 wyjątki określa ustawa, tych wyjątków jest bardzo dużo.
Zadania samorządów zawodowych:
Art. 17 Konstytucji 0 sprawowanie pieczy (dbałość by wykonywali zawód w sposób prawidłowy)
zadania samorządów zawodowych polegające na przygotowaniu tych, którzy chcą mieć uprawnienie do tych zawodów tzw. aplikacje → przygotowywanie adeptów do tych zawodów w zawodach medycznych są: staże albo praktyki; prawo farmaceutyczne przewiduje półroczny staż w aptece jako staż na studiach,
obowiązek permanentnego uczestniczenia w szkoleniach w zawodach medycznych - jeśli chodzi o specjalizacje
decydowanie do dopuszczeniu do wykonywania zawodów,
samorządy zawodowe są ustawowo upoważnione i zobligowane do ustanawiania tzw. kodeksów etyki zawodowej,
we wszystkich samorządach zawodowych są ustanawiane rzecznicy odpowiedzialności zawodowej oraz sądy zawodowe zwane dyscyplinarnymi
Rola rzeczników:
zadania podobne do prokuratora, tzn. wnoszenie aktów oskarżenia przeciwko tym, którzy przynależą do samorządów zawodowych do sadów zawodowych,
sądy zawodowe maja orzekać wobec członków samorządów zawodowych w sprawie o naruszenie prawa oraz o naruszenie kodeksu etyki zawodowej
We wszystkich ustawach kreujących samorządy zawodowe są określone kary, jakie sądy zawodowe mogą wymierzać za naruszenie zasad wykonywania zawodu:
kara - zakaz wykonywania zawodu,
taka kara jest dożywotnia → nie ma powrotu do zawodu!!!!!!!!
Zasada przynależności do samorządów zawodowych:
przynależność do samorządów zawodowych jest obligatoryjna,
ustawodawca zakazuje wykonywania zawodów osobom, które do tych samorządów zawodowych nie należą - przynależność - to warunek!!!!!
Struktury samorządu zawodowego:
- samorządy zawodowe - inaczej niż samorząd terytorialny - posiadają zarówno struktury terenowe jak i centralne
Struktury terenowe noszą nazwę okręgowych np. Okręgowa Izba Lekarska, Okręgowa Izba Adwokacka, Okręgowa Izba Notarialna.
Te izby stanowią wszyscy wykonawcy tego zawodu z danego terenu
/
miejsce wykonywania zawodu miejsce zamieszkania
wykonawcy zawodu
Te korporacje - poszczególne Izby Okręgowe - mają swoje organy wykonawcze.
Izba wyłania organ wykonawczy: RADA np. Okręgowa Rada aptekarska. W każdej Izbie jest:
rzecznik Okręgowej Izby,
jest sąd dyscyplinarny
W niektórych samorządach zawodowych wyłaniana są PREZYDIA, np. prezydium RADY.
Na czele rad i prezydiów stoją :PREZESI.
W strukturze samorządu narodowego są organy kontroli, tzw. KOMISJE REWIZYJNE.
Tę korporację stanowią wszyscy wykonujący zawód na terenie.
Organ stanowiący to: ZJAZD OKRĘGOWY w zależności od liczebności.
STRUKTURY CENTALNE:
Na szczeblu centralnym istnieją korporacje - korporacje noszą nazwę: Naczelnych Izb:
Naczelna Izba Notarialna,
Naczelna Izba Lekarska,
Naczelna Izba Aptekarska
Korporacje szczebla centralnego mają swe organy: organ stanowiący: KRAJOWY ZJAZD mogą w nim uczestniczyć tylko wydelegowani do tego zjazdu,
Naczelna rada - organ wykonawczy z zasady jest uprawniony do wyłonienia Prezydium na cele z prezesem
Naczelna Komisja Rewizyjna jako organ kontrolny
Naczelny Sąd Dyscyplinarny (Zawodowy) - orzeka jako II instancja w stosunku do orzeczeń Okręgowych Sądów Dyscyplinarnych
Samorządy Zawodowe - tez podlegają nadzorowi wykonywanemu przez organy administracji rządowej.
Te organy sprawujące nadzór - to właściwi rzeczowo ministrowie:
Np. w stosunku do samorządów prawniczych - minister właściwy ds. sprawiedliwości,
Np. w stosunku do samorządów zawodowych lekarskich - minister właściwy ds. zdrowia,
Np. w stosunku do samorządów zawodowych budownictwa - minister właściwy ds. budownictwa.
Mogą oni:
Kontrolować,
Zwracać e się o uchylenie uchwały, gdy jest niezgodna z prawem,
Właściwi rzeczowo ministrowie mogą występować w sprawie uchylenia uchwał do SN.
Środki korygujące są przekazane w ręce S.N.
SAMORZĄDY GOSPODARCZE:
art. 17 ust. 2 konstytucji:
- w drodze ustawy można tworzyć inne rodzaje samorządów np. korporacje o charakterze rzeczowym.
Samorządy gospodarcze należą do korporacji prawa publicznego o charakterze rzeczowym
W zd. 2 art. 18 ust. 2 konstytucji napisano czym tym samorządom nie wolno się zajmować:
Inne samorządy - nie wolno ograniczać wolności wykonywania zawody, ograniczać działalności gospodarczej.
Ustawy zwykłe:
Izby Handlowe,
Izby Rzemieślnicze,
Izby Przemysłowe,
Izby Rolnicze
Dla kształtu samorządów gospodarczych w Polsce jest charakterystyczne, ze przynależność do niech jest fakultatywna.
Przynależność: nie wynika z ustawy, opiera się na oświadczeniu woli przedsiębiorców.
Istotniejsze jest dysponowanie władztwem publicznym.
Sąd takie, które władztwem dysponują, zaliczamy je wiec do samorządu.
Musi być jakaś cząsteczka władzy w samorządzie rzemieślniczym.
Izby Rzemieślnicze mają uprawnienie do prowadzenia działalności szkoleniowe, - upoważnienie oparte na ubawie - do posiadania cząstki władztwa.
Izby Przemysłowe, Izby Handlowe - trudno się tu władztwa doszukać.
Izby te to byłyby korporacjami ale przedsiębiorców.
Samorządy Gospodarcze podlegają nadzorowi:
Struktury terenowe - wojewoda,
Struktury centralne - ministrom.
1