Present Simple
Spis treści:
|
Wstęp
Czas Present Simple nazywany również czasem teraźniejszym prostym jest podstawowym czasem w języku angielskim, który ze względu na prostotę konstrukcji nauczany jest zazwyczaj jako pierwszy w kolejności. Poniżej znajdziesz wszystkie potrzebne informacje związane z tym czasem, takie jak jego budowa i zasady stosowania, reguły dotyczące użycia końcówki 's' w 3ciej osobie liczby pojedynczej oraz nieliczne wyjątki i uwagi dotyczące użycia pewnych czasowników w czasie Present Simple.
Konstrukcja czasu Present Simple
Zdania twierdzące
Zdania w czasie Present Simple tworzymy posługując się tylko podstawową, pierwszą formą czasownika. Dodatkowo w 3ciej osobie liczby pojedynczej do czasownika dodajemy końcówkę 's'.
Dla przykładu:
I like dogs. [Lubię psy]
We work very hard.[Pracujemy bardzo ciężko]
She plays the piano. [Ona gra na fortepianie]
Tom regularly changes his cell phones for new ones.[Tomek regularnie zmienia swoje telefony komórkowe na nowe]
Więcej szczegółów dotyczących użycia końcówki 's' znajduje się w kolejnej sekcji. W tabeli poniżej zaprezentowana jest konstrukcja zdań twierdzących w czasie Present Simple dla wszystkich osób wraz z przykładowymi zdaniami:
Czasownik w formie podstawowej + końcówka 's' w 3 os. l. poj.
Present Simple - zdania twierdzące |
||
I |
like |
cats very much. |
Pytania
Pytania w czasie Present Simple tworzymy za pomocą operatorów do oraz does, które umieszczane są przed podmiotem. Operator does stosujemy tylko w 3ciej osobie liczby pojedynczej natomiast operator do używamy dla wszystkich pozostałych osób.
Dla przykładu:
They hate tea [Oni nie znoszą herbaty] -> Do they hate tea? [Czy oni nie znoszą herbaty?].
I like classical music [Lubię muzykę klasyczną] -> Do you like classical music? [Czy lubisz muzykę klasyczną?]
He drives to work everyday [On codziennie jeździ samochodem do pracy] -> Does he drive to work everyday? [Czy on codziennie jeździ samochodem do pracy?]
Uwaga: Zauważ, że w pytaniach nie dodajemy już końcówki 's' w 3ciej osobie liczby pojedynczej tak jak to miało miejsce w zdaniach twierdzących, zatem czasownik w pytaniach pozostaje w identycznej formie dla wszystkich osób.
Do/Does + podmiot zdania + czasownik w formie podstawowej
Present Simple - pytania |
||
Do |
I |
like cats? |
Przeczenia
Przeczenia w czasie Present Simple tworzymy za pomocą operatorów do i does, po których dodajemy wyraz not wskazujący na negację (do not, does not). Inaczej niż w przypadku pytań operatory do not i does not umieszczamy nie przed a za podmiotem zdania.
Uwaga: W języku angielskim operatory do not i does not zazwyczaj występują w skróconych formach - don't i doesn't.
Dla przykładu:
I do not like Mondays [Nie lubię poniedziałków]
We don't go to the cinema every Friday [Nie chodzimy do kina w każdy piątek]
Susan doesn't take her dog for a walk [Susan nie wyprowadza swojego psa na spacer]
Don't waste your time, spend wonderful time with your family playing Outdoor Games. [Nie marnuj czasu, spędź cudowne chwile z rodziną grając w gry na dworze.]
Uwaga: Zauważ, że w przeczeniach nie dodajemy już końcówki 's' w 3ciej osobie liczby pojedynczej tak jak to miało miejsce w zdaniach twierdzących, zatem czasownik w przeczeniach pozostaje w identycznej formie dla wszystkich osób.
Podmiot + don't/doesn't + Czasownik w formie podstawowej
Present Simple - przeczenia |
||
I |
don't |
like cats. |
Końcówka 's' w 3 osobie liczby pojedynczej
Jak wspomniano wyżej w zdaniach w czasie Present Simple dodajemy końcówkę 's' do czasownika w 3 osobie liczby pojedynczej. Końcówka ta znika jednak w pytaniach i przeczeniach. Co więcej, istnieją dodatkowe reguły dodawania końcówki 's' do pewnych czasowników:
Do większości czasowników dodajemy po prostu końcówkę s.
Like -> Likes
Love -> Loves
Work -> Works
Do czasowników zakończonych na -s, -z, - ch, -sh lub -x dodajemy końcówkę -es:
Kiss -> Kisses
Buzz -> Buzzes
Catch -> Catches
Push -> Pushes
Mix -> Mixes
W przypadku czasowników zakończonych na samogłoskę y poprzedzoną spółgłoską dodajemy końcówkę -es a samogłoskę y zamieniamy na i:
Cry -> Cries
Apply -> Applies
Marry -> Marries
Wyjątkami są również czasowniki have, go oraz do, które w 3 osobie liczby pojedynczej przyjmują odpowiednio formy has, goes oraz does.
Have -> Has
Do -> Does
Go -> Goes
Stosowanie czasu Present Simple
Czas Present Simple stosujemy gdy:
Mówimy o rzeczach stałych i niezmiennych lub długotrwałych
I live in Chicago [Mieszkam w Chicago] To moje stałe miejsce zamieszkania.
I work for the Microsoft Corporation [Pracuję dal korporacji Microsoft] Jestem tam zatrudniony na stałe.
I'm a student at the university [Studiuję na uniwersytecie] Stan długotrwały, który zmieni się dopiero, kiedy skończę studia.
Questions and answers are usually inseperable elements of each Job Interview [Pytania i odpowiedzi są zazwyczaj nieodłącznymi elementami każdej rozmowy kwalifikacyjnej] Standardowa prawda.
Mówimy o nawykach, zwyczajach, czynnościach rutynowych, które powtarzają się regularnie.
I play football every Monady [Gram w piłkę w każdy poniedziałek] Czynność powtarzana regularnie, co tydzień.
She doesn't smoke in other's company [Ona nie pali w towarzystwie] To jej zwyczaj lub nawyk.
I go to school by bus everyday [Codziennie jeżdżę do szkoły autobusem] Czynność rutynowa.
I use only default layouts in my projects [Używam jedynie domyślne rozmieszczenia elementów w swoich projektach] Jak widać, to czynność która jest nawykiem
Mówimy o prawach przyrody lub faktach naukowych.
Ice melts when it's warm [Lód topi się gdy jest ciepło] Zjawisko fizyczne.
Humans die without air [Ludzie umierają bez powietrza] Fakt naukowy.
Wyrażamy nasze uczucia, emocje, opinie lub przekonania
I like coffe [Lubię kawę]
Mike hates milk [Mike nie znosi mleka]
I believe that aliens exist [Wierzę, że kosmici istnieją]
Peter loves searching for mispelled auctions, and so do I. [Piotr uwielbia szukać aukcji błędnie napisanych, i ja również.]
Mówimy o harmonogramach (np. rozkładach zajęc lub rozkładach jazdy)
The plane departs at 3 o'clock [Samolot odlatuje o 3ciej]
Maths classes are on Monady [Zajęcia z matematyki odbywają się w poniedziałki]
The concert ends late at night [Koncert kończy się późno w nocy]
Mówimy o serii czynności (instrukcje, relacje i komentarze sportowe)
First I mix eggs with sugar and then slowly add some flour [Najpierw zmieszaj jajka z cukrem a potem powoli dodaj trochę cukru] Przepis kulinarny
Brown passes the ball to Beckham and Beckham shoots - it's a goal! [Brown podaje piłkę do Beckhama, Beckham strzela - i gol!]
Press the green button and then enter your phone number [Naciśnij zielony guzik a potem wprowadź swój numer telefonu] Instrukcja obsługi.
Mówimy o przeszłości chcąc wyrazić dramatyzm
So he calls him a liar then hits him right in the face and breaks his nose [Więc nazywa go kłamcą, uderza go prosto w twarz i łamie mu nos].
Piszemy nagłówki do gazet.
Lech Kaczyński wins the elections [Lech Kaczyński wygrywa wybory]
Boeing 747 crashes, 87 people die [Katastrofa Boeinga 747, ginie 87 osób]
Używamy zwrotów here comes i there goes
Here comes the postman [Idzie listonosz]
We're late. Look, there goes our train [Spóźniliśmy się. Patrz, nasz pociąg odjeżdża]
Składamy obietnice, zgadzamy się, zaprzeczamy etc.
I promise that I will never leave you [Przyżekam, że nigdy cię nie zostawię]
I agree (nie I'm agreeing) [Zgadzam się]
She denies her involvement in the case (nie she' denying) [Zaprzecza, że brała udział w tej sprawie]
I agree that Advancedemedia is the best eCommerce Software and e-Commerce Hosting site.(nie I'm agreeing)
Piszemy korespondencję formalną. (Czas Present Simple jest uznawany za bardziej formalny, niż Present Continuous)
We write to inform you [Piszemy aby ponformować pana.]
I enclose my CV [Załączam mój życiorys]
Uwagi i wyjątki
Zauważ, że pomimo swojej nazwy czas Present Simple nie dotyczy wyłącznie teraźniejszości, ale również przeszłości oraz przyszłości wskazując, że pewien stan trwał w przeszłości, trwa teraz i będzie trwać dalej przez dłuższy okres czasu lub w nieskończoność. Wygłaszając zdanie I like tea very much [Bardzo lubię herbatę] stwierdzam nie tylko, że lubię herbatę teraz, ale również, że lubiłem ją kiedyś i dalej będę lubił w przyszłości o ile coś nie zmieni tego stanu. Podobnie czasu Present Simple można użyć do wyrażania zdarzeń przeszłych lub przyszłych (patrz wyżej).
Czasowniki statyczne (Static Verbs)
W języku angielskim pewne czasowniki opisują wyłącznie stany i dlatego nie posiadają formy continuous. Czasowniki takie to tzw. czasowniki statyczne (static verbs). Do tej grupy należą czasowniki związane z:
Zmysłami: see, hear, smell, feel, taste
Emocjami i uczuciami: feel, forgive, hate, loathe, like, love, mind, wish, etc.
Myśleniem: think, agree, believe, consider, doubt, expect
Inne: appear, be, belong, have, keep, matter, owe, posses, etc.
Uwaga:czasownik to be [być] posiada co prawda formę continuous being jednak jest ona używana w nieco innym znaczeniu i w innych okolicznościach. Jest to jedyna forma czasownika to be, nieodmienna i niezależna od osoby i liczby.
Uwaga: czasowniki think, consider oraz expect mogą przyjmować formę continuous kiedy odnoszą się do czynności samej w sobie. Na przykład: Don't interrupt me, I'm thinking! [Nie przerywaj mi, myślę!] ale już I think that it will rain today. [Myślę, że będzie dziś padać]
Uwaga: czasowniki związane ze zmysłami mogą przyjmować formę continuous, lecz następuje wtedy zmiana ich znczenia. Na przykład: I'm seeing my docotor tomorrow [Na jutro jestem umówiony z dentystą] gdzie czasownik seeing przyjmuje inne znaczenie.
Uwaga: czasownik have może przyjmować formę continuous w wyrażeniach takich jak: have a bath, have a lunch, have fun, have a good time, have a nap etc. Na przykład: He can't answer the phone now, he's having a nap. [Nie może teraz odebrać telefonu bo uciął sobie dżemkę]
Uwaga: czas Present Simple bardzo często stosujemy z przysłówkami częstotliwości (adjectives of frequency) takimi jak: always, never, sometimes, often, saldom, rarely, everyday, usually, frequently etc.
Present Continuous
Wstęp
Konstrukcja czasu Present Continuous
Zdania twierdzące
Pytania
Przeczenia
Dodawanie końcówki -ing.
Stosowanie czasu Present Continuous.
Uwagi i wyjątki
Czasowniki statyczne (Static Verbs)
Wstęp
Czas Present Continuous (lub też Present Progressive Tense) jest obok czasu Present Simple jednym z najprostszych i najcześciej stosowanych w języku angielskim czasów. Ze względu na prostą konstrukcję jest on jednym z pierwszych czasów poznawanych przez początkujących. Poniżej znajdziesz wszystkie potrzebne informacje związane z tym czasem, takie jak jego budowa i zasady stosowania, reguły dotyczące dodawania końcówki -ing do czasownika oraz nieliczne wyjątki i uwagi dotyczące użycia pewnych czasowników w czasie Present Continuous.
Konstrukcja czasu Present Continuous
Zdania twierdzące Am/Are/Is + Czasownik + -ing
Zdania twierdzące w czasie Present Continuous tworzymy poprzez dodanie do czasownika końcówki -ing oraz umieszczenie przed czasownikiem głównym czasownika posiłkowego 'to be' odmienionego odpowiednio przez osoby (czasownik 'to be'może zatem przyjąć jedną z trzech form: am, are, is). Dla przykładu:
I am shopping right now. = I'm shopping right now [Ja teraz kupuje]
They are laughing = They're laughing [Oni się śmieją]
Susan is eating her breakfast = Susan's eating her breakfast [Susan je śniadanie]
They are just buying 2 highest class digital camcoders = They're just buying 2 highest class digital camcoders [Oni właśnie kupują dwie najwyższej klasy kamery]
Uwaga: Zwróć uwagę na to, że w czasie Present Continuous czasownik posiłkowy 'to be' nie pełni funkcji znaczeniowej a jedynie funkcje gramatyczną. Zatem np. zdanie He is working hard nie będzie oznaczać [On jest ciężko pracujący], lecz po prostu [On ciężko pracuje]. Czasownik 'is' w tym zdaniu nie oznacza czynności, lecz służy tylko do zasygnalizowania, że zdanie jest w czasie Present Continuous.Uwaga: Czasownik 'to be' w języku angielskim bardzo często ulega skróceniu i występuje w następujących formach:
Formy skrócone 'to be' |
|
I am = I'm |
We are = we're |
Jak łatwo zauważyć następuje tu po prostu odcięcie pierwszej samogłoski czasownika 'to be' i dołączenie go do poprzedzającego czasownik wyrazu - oddzielając go od niego znakiem apostrofu. Zamiast zaimka osobowego możemy użyć dowolnego innego rzeczownika.
Dla przykładu: John's working in his orfice [John pracuje w swoim biurze].
Tworzenie zdań twierdzących w czasie Present Continuous podsumowuje poniższa tabela:
Present Continuous - twierdzenia |
|||
I |
am |
watching |
a movie. |
Pytania
Am/Is/Are + podmiot zdania + czasownik + -ing
Pytania w czasie Present Continuous tworzymy za pomocą tzw. inwersji (odwrócenia). Inwersja polega na zamianie kolejności w zdaniu podmiotu i czasownika posiłkowego 'to be'. Dla przykładu:
I am driving a bus -> Am I driving a bus? [Czy prowadzę autobus?]
Mike is gathering mushrooms -> Is Mike gathering mushrooms? [Czy Mike zbiera grzyby?]
They're playing the piano -> Are they playing the piano? [Czy oni grają na fortepianie?]
Uwaga: O ile w zdaniach twierdzących bardzo często stosowana jest forma skrócona czasownika 'to be' (I'm, He's, etc.) w pytaniach, ze względu na odwrotną kolejność słów, nie jest to już możliwe.
Tworzenie pytań w czasie Present Continuous podsumowuje poniższa tabela:
Present Continuous - pytania |
|||
Am |
I |
watching |
a movie? |
Przeczenia
Podmiot zdania + am/is/are + czasownik + -ing
Przeczenia w czasie Present Continuous tworzymy poprzez dodanie do zdania twierdzącego słowa 'not' (sygnalizującego negację) zaraz po czasowniku posiłkowym 'to be'. Dla przykładu:
I am riding a bike -> I am not riding a bike. [Nie jeżdżę na rowerze]
John is cleaning the pool -> John is not cleaning the pool. [John nie czyści basenu]
We're sunbathing -> We're not sunbathing. [Nie opalamy się]
Tworzenie pytań w czasie Present Continuous podsumowuje poniższa tabela:
Present Continuous - przeczenia |
||||
I |
am |
not |
watching |
a movie. |
Dodawanie końcówki -ing
Jak wspomniano wyżej do czasownika w formie continuous dodajemy końcówkę -ing. Jednak w niektórych przypadkach końcówka wpływa nieznacznie na pisownię czasownika. Wszystkie takie przypadki opisano poniżej:
W czasownikach zakończonych na -ie końcówka ta zamienia się w 'y' przed dodaniem -ing. Dla przykładu: Die - Dying, Lie - Lying.
W czasownikach zakończonych na -e usuwamy 'e' przed dodaniem końcówki -ing. Dla przykładu: Smile - Smiling, Drive - Driving.
Wyjątkiem jest tu czasownik 'be' przyjmujący formę 'being' oraz wszystkie czasowniki zakończone na -ee gdzie nic nie zmieniamy. Dla przykładu: See - Seeing, Agree - Agreeing.
W czasownikach jednosylabowych zakończonych na spółgłoskę poprzedzaną przez samogłoskę (np. stop) końcowa spółgłoska jest podwajana przed dodaniem końcówki -ing. Dla przykładu: Stop - Stopping, Bet - Betting, Set - Setting.
Jeśli ta sama sytuacja ma miejsce w czasownikach wielosylabowych, podwojenie ostatniej spółgłoski ma miejsce tylko w przypadku, gdy akcent pada na ostatnią sylabę. Dla przykładu: Begin - Beginning, Regret - Regretting.
Jeśli akcentowana jest inna sylaba niż ostatnia spółgłoski końcowej nie podwaja się. Dla przykładu: Happen - Happening, Remember - Remembering.
W British English w czasownikach zakończonych na -l końcówka ulega podwojeniu przed dodaniem -ing niezależnie od tego, która sylaba jest akcentowana. Dla przykładu: Travel - Travelling, Cancel - Cancelling.
Nie podwajamy ostatniej spółgłoski, jeżeli czasownik kończy się na podwójną spółgłoskę (-rt, -lp, -ng, etc.). Dla przykładu: Start - Starting, Help - Helping, Sing - Singing.
Nie podwajamy ostatniej spółgłoski, jeżeli poprzedza ją podwójna samogłoska (-oil, -eed, etc.) Dla przykładu: Boil - Boiling, Need - Needing.
Nie podwajamy 'y' ani 'w' na końcu czasownika. Dla przykładu: Lay - Laying, Grow - Growing.
Stosowanie czasu Present Continuous
Czas Present Continuous stosujemy w następujących przypadkach:
Do wyrażania czynności trwających w chwili mówienia:
I'm driving the car the moment [Prowadzę w tej chwili samochód]
She's working now [Ona teraz pracuje]
They are cooking the diner [Oni gotują kolację]
Right now I am watching my favourite Tv shows . [Właśnie oglądam swoje ulubione programy telewizyjne]
Do wyrażania czynności trwających w obrębie teraźniejszości:
Joan is reading an interesting book [Joan czyta ciekawą książkę] - Niekoniecznie w tej chwili, jest po prostu w trakcie czytania, zaczęła czytać i jeszcze nie skończyła.
Currently many web users are using Anonymous Proxy to anonymize their work and help prevent identity theft. [Obecnie wielu użytkowników sieci korzysta z anonimowego proxy, aby nadać swej pracy anonimowy charakter i zapobiec przywłaszczeniu tożsamości.] - Obecny trend, trudno przewidzieć co będzie w przyszłości.
My family is living in London now [Moja rodzina mieszka teraz w Londynie] - Nie mieszka tam na stałe tylko tymczasowo, np. jest na wakacjach.
He's decorating his house [Remontuje swój dom] - Jest w trakcie remontu, ale niekoniecznie remontuje go dokładnie w tej chwili, może właśnie zrobił sobie przerwę.
Many people are visiting interesting blog pages among which is Gods and Heroes. [Wiele ludzi odwiedza interesujące blogi do których należy Gods and Heroes.] - Tendencja obejmująca dłuższą perspektywę teraźniejszości.
Do wyrażania zdarzeń przyszłych, uprzednio zaplanowanych:
I'm having a lunch with James tomorrow. [Jutro jem obiad z Jamesem] - Jesteśmy umówieni na obiad, czynność zaplanowana przez nas.
Football players are meeting the press at 3 o'clock [Piłkarze spotykają się z prasą o trzeciej] - Zdarzenie zaplanowane wcześniej, najprawdopodobniej przez menadżera drużyny.
Are you playing tennis next weekend? [Czy grasz w tenisa w przyszły weekend?] - Pytamy, czy ktoś zaplanował już sobie grę w tenisa na weekend.
Do wyrażania czynności powtarzających się stale, aby okazać nasze znużenie lub irytację (w połączeniu ze słowami always, constantly, forever):
You're always getting home late! [Zawsze wracasz późno do domu] - Tak może się zwrócić np. poirytowana żona do męża.
She's constantly leaving the door open. [Ona ciągle zostawia drzwi otwarte] - Gdy ktoś nagminnie nie zamyka za sobą drzwi.
Do wyrażenia aktualnych zmian, trendów i rozwoju sytuacji:
The house prices are getting higher. [Rosną ceny domów] - Wskazuje na aktualny proces wzrostu cen nieruchomości.
The company is developing rapidly this month. [W tym miesiącu firma gwałtownie się rozwija] - Wskazuje na aktualnie dobrą sytuację firmy, choć nie jest ona stała i w przyszłości może się pogorszyć.
These days a lot of people are visiting Top Mobile 4 U in order to find out about latest news concerning mobile phones. [W obecnych czasach wiele ludzi odwiedza stronę Top Mobile 4 U, aby zdobyć najnowsze wiadomości dotyczące telefonów komórkowych] - Cóż, taki obecny trend.
Uwagi i wyjątki
Ważnym elementem poprawnego stosowania czasu Present Continuous jest zrozumienie, że odnosi się on przede wszystkim do czynności i zdarzeń tymczasowych, które już się rozpoczęły a jeszcze nie zakończyły. Pojęcie tymczasowości pozwala nam łatwo odróżnić ten czas od czasu Present Simple gdzie opisywane zdarzenia są stałe. Kontrast pomiędzy czasami Present Simple i Present Continuous jest często trudny do zaobserwowania dla Polaków ze względu na brak podobnych konstrukcji w języku polskim. Zauważ, że po polsku zdania I live in Warsaw oraz I'm living in Warsaw brzmią dokładnie tak samo.
Pomocne w określeniu, z którym czasem mamy do czynienia są niektóre wyrazy sygnalizujące użycie jednego z czasów. Najbardziej charakterystyczne dla czasu Present Continuous są wyrazy takie jak: now, at the moment, at present, this week/this month/this year, still, today, tonight, nowdays, these days, etc. Wyrazy charakterystyczne dla czasu Present Simple można znaleźć tutaj.
Czasowniki statyczne (Stative Verbs)
W języku angielskim pewne czasowniki opisują wyłącznie stany i dlatego nie posiadają formy continuous. Do tej grupy należą czasowniki związane z:
Zmysłami [see, hear, smell, feel, taste]
Emocjami i uczuciami [feel, forgive, hate, loathe, like, love, mind, wish, etc.]
Myśleniem [think, agree, believe, consider, doubt, expect, etc.]
Inne [appear, be, belong, have, keep, matter, owe, posses, etc.]
Uwaga: czasowniki think, consider oraz expect mogą przyjmować formę continuous kiedy odnoszą się do czynności samej w sobie.
Na przykład: Don't interrupt me, I'm thinking! [Nie przerywaj mi, myślę!] ale już I think that it will rain today. [Myślę, że będzie dziś padać]
Uwaga: czasowniki związane ze zmysłami mogą przyjmować formę continuous, lecz następuje wtedy zmiana ich znaczenia.
Na przykład: I'm seeing my docotor tomorrow [Na jutro jestem umówiony z dentystą] gdzie czasownik seeing przyjmuje inne znaczenie.
Uwaga: czasownik have może przyjmować formę continuous w wyrażeniach takich jak: have a bath, have a lunch, have fun, have a good time, have a nap etc.
Na przykład: He can't answer the phone now, he's having a nap. [Nie może teraz odebrać telefonu bo uciął sobie dżemkę]