Praca magisterska Pozycjonowanie w wyszukiwarkach


Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Wydział Zarządzania

Katedra Informatyki

Pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych - projektowanie i promocja serwisów WWW

Praca magisterska napisana pod kierunkiem naukowym

prof. dr hab.

Spis treści:

Wstęp - Dlaczego pozycjonowanie w wyszukiwarkach jest istotne

Pozycjonowanie (SEO - Search Engine Optimization) - polega na zbudowaniu strony (optymalizacji pod kątem wyszukiwarek) w taki sposób, aby dla najbardziej popularnych słów kluczowych związanych z tematyką strony, umieścić ją wśród pierwszych wyników wyświetlanych przez wyszukiwarki.

Pozycjonowanie strony internetowej jest jej najlepszą a zarazem najtańszą reklamą - nie musimy wydawać ogromnych pieniędzy na kampanie reklamowe. To klienci dotrą do naszej strony szukając oferty poprzez wyszukiwarki. Wysokie pozycje w wyszukiwarkach są bardzo ważne również z tego względu na ogromną popularność wyszukiwarek - praktycznie każdy szukając produktu lub usługi korzysta z wyszukiwarek.

Promocja strony w Internecie jest o tyle ważna, że firma może mieć bardzo atrakcyjną stronę i konkurencyjną ofertę jednak, jeśli w wynikach wyszukiwania pojawi się na dalekim miejscu - nikt jej nie znajdzie. Użytkownicy szukający np. firmy czy produktu przejrzą zapewne tylko pierwszą (lub ewentualnie 2 kolejne) stronę wyników w wyszukiwarce.

Pozycjonowanie dotyczy słów kluczowych, które będą wpisane w wyszukiwarce.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie metod tworzenia witryn przyjaznych wyszukiwarkom oraz optymalizacji już istniejących. Główny nacisk położony będzie na przedstawienie technik pozycjonowania.

Praca dotyczy zarówno serwisów statycznych jak i dynamicznych. Przedstawia uniwersalne techniki pozycjonowania dla wszystkich wyszukiwarek oraz techniki przydatne w pozycjonowaniu w wyszukiwarce Google, gdyż w pewnym sensie pod kątem tej wyszukiwarki realizowane są projekty pozycjonowania w praktyce.

  1. Techniki marketingowe stosowane w Internecie

    1. Rynek reklamy Internetowej

Dostęp do Internetu na świecie

W roku 2005 dostępu do Internetu posiadało około 15,7 % ludzkości, czyli ponad miliard osób. Najwięcej internautów jest w Azji - ponad 364,2 milionów. W Europie liderami są państwa skandynawskie - przykładowo Szwecja i Finlandia - w tych państwach z Internetu korzysta odpowiednio 68 i 70% populacji. Oprócz wymienionych powyżej krajów w Europie najwięcej internautów pochodzi z Niemiec - 48,7 milionów. Kolejne miejsca zajmują Brytyjczycy (37,8 milionów), Włosi (28,8), Francuzi (26,2). Polacy z 10,6 milionami internautów zajmują 7 miejsce.

Tabela 1. Dostęp do Internetu na świecie

Region/Państwo

Liczba internautów (mln)

Procent populacji

Wzrost liczby internautów (2000-2005)

Afryka

22,7

2,5%

403%

Azja

364,2

9,9%

218%

Europa

290,1

35,9%

176%

Środkowy Wschód

18,2

9,6%

454%

Ameryka Północna

225,8

68,1%

108%

Ameryka Południowa

79,0

14,3%

337%

Australia i Oceania

17,6

52,9%

132%

Świat

1018,0

15,7%

182%

Węgry

3,0

30,3%

326%

Czechy

4,8

47,0%

380%

Słowacja

2,2

42,3%

250%

Polska

10,6

27,8%

278%

Irlandia

2

50,7%

162%

Finlandia

3,2

62,5%

70%

Szwecja

6,8

74,9%

68%

Holandia

10,8

65,9%

177%

Hiszpania

17,1

38,7%

218%

Francja

26,2

43,0%

208%

Włochy

28,8

48,8%

118%

Wlk. Brytania

37,8

62,9%

145%

Niemcy

48,7

59,0%

103%

Unia Europejska

230,0

49,8%

147%

Źródło: Internet World Stats

Analiza powyższych danych pokazuje, iż liczba internautów systematycznie rośnie. Na świecie w latach 2000 - 2005 liczba ta wzrosła o około 182%. Nic nie zapowiada, alby ta tendencja miała ulec zmianie. Prognozy dla Polski są optymistyczne - w drugiej dekadzie liczba internautów powinna przekroczyć 50% mieszkańców kraju.

Na szczególną uwagę zasługuje znaczny wzrost użytkowników Internetu w krajach rozwijających się takich jak Polska, Węgry, Czechy czy Słowacja.

Mimo przygaśnięcia bumu Internetowego, który miał miejsce w drugiej połowie lat 90-tych w Stanach Zjednoczonych i który odbił się szerokim echem w Europie, Internet i usługi z nim związane rozwijają się w znakomitym tempie. Przykładem może być tu chociażby duża liczba sklepów internetowych, portali czy wortali, które powstały w ostatnich latach.

Wzrost liczby internautów sprzyja rozwojowi rynku reklamy internetowej - reklamodawcy będą w stanie dotrzeć do większej ilości osób.

Dostęp do Internetu w Polsce

Na wstępie krótkiej analizy rynku reklamy internetowej warto przedstawić, jakie są możliwości dotarcia do użytkowników. Obecnie (dane za rok 2005) odsetek Polaków korzystających z Internetu wynosi około 28%. Odsetek ten systematycznie rośnie, jednak dynamika przyrostu nowych użytkowników nieznacznie spadła w ostatnich latach. Jest to spowodowane znacznym nasyceniem rynku usług internetowych w dużych miastach. W miastach powyżej 500000 mieszkańców dostęp do Internetu posiada 38,5 % mieszkańców, podobnie w miastach powyżej 200000 - odsetek wynosi 34,9% (dane: Megapanel PBI/Gemius)

Rysunek 1. Odsetek Polaków z dostępem do Internetu

0x01 graphic

Źródło: SMG/KRC Net Track

Prognoza Międzynarodowej Unii Telekomunikacyjnej (ITU) zakłada, iż uzyskanie dostępu do Internetu przez 50% Polaków będzie możliwe najwcześniej w roku 2010. Jednak spadająca dynamika dostępu sprawia, że ta prognoza może nie być możliwa do zrealizowania. Prognoza została sporządzona w 2003 roku i zakładała na rok 2005 współczynnik dostępu do Internetu na poziomie 30% (faktyczne dane to 28%).

Rysunek 2. Prognoza - odsetek osób mających dostęp do Internetu w Polsce

0x01 graphic

Źródło: ITU

Wydatki na reklamę online w Polsce

Rynek reklamy internetowej w Polsce rozwija się niezwykłe dynamicznie - dynamika w roku 2004 wyniosła aż 74%. W roku 2005 co prawda spadła ona do poziomu 58,2%, lecz jest to również znakomity wynik, gdyż wydatki na reklamę wyniosły 140 milionów złotych. IAB (Interactive Advertising Bureau) szacuje, iż przez kolejne 2 lata dynamika utrzyma się na poziomie z 2005 roku, a wydatki na reklamę osiągną poziom blisko 300 milionów złotych w roku 2007.

Rysunek 3. Wydatki gotówkowe na reklamę internetową w mln złotych (bez barterów)

0x01 graphic

Źródło: IAB Polska (* - dane szacowane)

Internet jest obecnie najszybciej rozwijającym się medium reklamowym. W roku 2005 tylko Outdoor oraz Internet rozwijały się szybciej niż średnia rynku, która wyniosła 13,5%. Szacunki IAB Polska mówią, że w ciągu najbliższych 3 lat wydatki na reklamę online mogą osiągnąć poziom 7%.

Tabela 2. Dynamika wzrostu wydatków na reklamę

2003

2004

2005

Zmiana 04/05

Telewizja

51,3%

49,9%

49,2%

- 0,7

Magazyny

18,0%

16,2%

15,7%

- 0,5

Dzienniki

13,5%

14,6%

14.4%

- 0,2

Outdoor

8,2%

8,5%

9,4%

+ 0,9

Radio

6,6%

7,8%

7,6%

- 0,2

Inernet

1,3%

2,0%

2,7%

+ 0,7

Kino

0,9%

1,0%

1,0%

0,0

Źródło: Starlink

W 2005 roku wszyscy główni udziałowcy rynku reklamowego w Polsce zanotowali wzrost dynamiki przychodów. Reklama internetowa pozostawiła inne media daleko w tyle - jej dynamika wyniosła blisko 60%, kolejne miejsce zajął Outdoor (reklama zewnętrzna) z dynamiką nieznacznie powyżej 26,1%.

Rysunek 4. Dynamika wzrostu rynku reklamowego

0x01 graphic

Źródło: Starlink

Na podstawie powyższych danych możemy prognozować dalszy dynamiczny wzrost reklamy online. Doświadczenia innych krajów europejskich pokazują, iż dynamika ta może osłabnąć dopiero po osiągnięciu poziomu 5% udziału w wydatkach na reklamę ogółem.

Wydatki na reklamę online na świecie

Światowe wydatki na reklamę internetową wynoszą obecnie około 4,6% wydatków reklamowych. Jest to kolejny argument potwierdzający tezę wzrostu wydatków na tą formę reklamy w Polsce.

Rysunek 5. Wydatki na reklamę online na świecie - udział w wydatkach na media w 2005 r.

0x01 graphic

Źródło: Zenith Optimedia

W roku 2008 wydatki na reklamę internetową mogą wzrosnąć ponad dwukrotnie w porównaniu do roku 2004 i wynieść blisko 30 miliardów dolarów.

Tabela 3. Światowe wydatki na reklamę według klas mediów w latach 2004 - 2008 (w mln USD)

2004

2005

2006*

2007*

2008*

Telewizja

141 510

146 827

155 659

164 768

176 069

Dzienniki

113 729

118 107

122 559

127 058

131 724

Magazyny

52 227

52 739

55 069

57 802

60 569

Radio

32 714

33 631

34 941

36 422

38 134

Outdoor

21 892

23 231

24 916

26 948

29 289

Internet

14 093

18 147

22 433

26 406

29 902

Kino

1 517

1 656

1 794

1 934

2 094

Źródło: Zenith Optimedia (* - prognoza)

Reklamodawcy w Polsce

W roku 2005 największy udział w reklamie online utrzymała branża finansowa, nieznaczny spadek zanotowała branża telekomunikacyjna. Wzrost w branży finansowej związany jest głównie z rozwojem e-commerce i usług finansowych w sieci. Wzrost w branży transportowej związany był kampaniami reklamowymi tanich linii lotniczych. W znacznym stopniu wzrosły wydatki w branży FMCG (Fast Moving Consumer Goods - Dóbr szybko zbywalnych), najwięksi reklamodawcy jak np. P&G czy Unilever znacznie rozbudowali swoje kampanie reklamowe w ciągu ostatnich lat.

Wzrost wydatków reklamowych w Internecie spowodowany w dużej mierze wzrostem liczby reklamodawców. Liczba firm reklamujących się w Internecie w roku 2005 wzrosła aż o 77%. Na ten wzrost składają się głównie małe i średnie przedsiębiorstwa.

IAB szacuje, że wydatki na reklamę znacznie wzrosną w sektorach spożywczym oraz usług turystycznych.

Tabela 4. Wiodące branże reklamowe w polskim Internecie

2003

2004

2005

Finanse

28%

27%

26%

FMCG

5%

15%

19%

Telekomunikacja

29%

20%

19%

Transport

14%

12%

18%

Technologia

8%

6%

5%

Pozostałe

16%

20%

13%

Źródło: IAB Polska

Opinie o korzyściach wynikających z inwestowania w reklamę online

(Źródło: eMarketer.com, AAF, n=121; klienci=22; agencje=48; media=23; badacze=28)

Głównymi korzyściami działań marketingowych w Internecie są:

Cechą charakterystyczną reklamy internetowej jest możliwość stosunkowo precyzyjnego dotarcia do grupy docelowej, dlatego jest ona znacznie lepiej odbierana niż jakakolwiek inna forma reklamy.

    1. Rodzaje form reklamowych w Internecie

Początkowo formy reklamowe, przypominały reklamy prasowe - to użytkownik decydował czy skupić wzrok na reklamie - np. na bannerze. Następnie pojawiły się formy typu „pull” - związane to było z powstaniem nowych technologii (np. technologii Flash). Zmuszają one internautów do chwilowej przerwy i oglądnięcia reklamy pojawiającej się na ekranie na pierwszym planie.

Obecnie istnieje wiele form reklamowych, najpopularniejsze z nich przedstawione zostaną poniżej.

Formy bannerowe - są to prostokątne reklamy graficzne umieszczane w konkretnym miejscu strony WWW. W grupie tej można wyróżnić:

Bannery powinny szybko się wczytywać, ich rozmiar powinien mieścić się w granicach 10 do 15 kB. Badania skuteczności bannerów wskazują, że współczynnik click-through (stosunek wejść na stronę do kliknięć bannera) wynosi około 0,5 - 2% i ciągle spada. Zatem celem reklamy bannerowej staje się głównie oddziaływanie na świadomość użytkowników.

Wniosek nasuwa się więc sam. Bannery stosujemy obecnie do prowadzenia kampanii promocyjnych mających na celu wzrost świadomości marki lub produktu. Jeśli firma chce cokolwiek sprzedać, musi odwołać się do reklamy tekstowej.

Reklamy typu „pop” - pojawiają się w osobnym oknie przeglądarki, podczas wizyty użytkownika na witrynie internetowej. Dzielimy je na:

Reklamy na warstwie - pojawia się bezpośrednio na stronie, w osobnej, nałożonej warstwie. Mimo, że pojawia się bez otwierania dodatkowych okien, postrzegana jest jako inwazyjna - dlatego powinna być stosowana niezbyt często. Zwykle są to reklamy wykonane w technologii flash. Rodzaje reklam w warstwie:

Reklamy „wysyłane” użytkownikom:

Pozycjonowanie w wyszukiwarce - (SEO - Search Engine Positioning) polega na zbudowaniu strony (optymalizacji pod kątem wyszukiwarek) w taki sposób, aby dla najbardziej popularnych słów kluczowych związanych z tematyką strony, umieścić ją wśród pierwszych wyników wyświetlanych przez wyszukiwarki. Jest to reklama tekstowa, opis i link do serwisu znajdzie się na stronie wyników wyszukiwarki. Pozycjonowanie to przykład reklamy typu „pull” - dociera ona tylko do osób zaintere­sowanych daną tematyką. W Polsce jest wykorzystywa­ne na wielokrotnie mniejszą skalę niż na świecie.

Reklama kontekstowa w wyszukiwarce - związana z pozycjonowaniem. Jest to system promocji konkretnych np. produktów. Przykładem takiej reklamy są „boksy reklamowe”. Link do strony z krótkim opisem produktu pojawia się w specjalnie wyróżnionym miejscu po wpisaniu do wyszukiwarki przez internautę danego słowa kluczowego. Lista słów kluczowych ustalana jest przez klienta, który tworzy i zarządza reklamą.

Akcje sponsoringowe - obejmują nietypowe działania marketingowe w Internecie - np. artykuły sponsorowane, prezentacje logo, konkursy, łączenie wielu form reklamowych. Jest to bardzo dynamicznie rozwijająca się kategoria.

Reklama w serwisach branżowych - polega na zarejestrowaniu firmy w serwisie branżowym(wortalu). Serwis pozwala firmom zaprezentować własną ofertę w zakresie produktów i usług (aplikacji, szkoleń i innych) dla wybranych kategorii danej branży. Ma ona na celu porządkowanie informacji z branży oraz ułatwianie kontaktów handlowych. Serwisy branżowe umożliwiają dwa warianty uczestnictwa, na przykładzie serwisów xtech.pl są to:

Dodatkowo istnieje możliwość dalszej reklamy na stronach serwisu jako np. partner serwisu, firma tygodnia, produkt tygodnia, pole tygodnia itp. Są to reklamy m.in. w postaci buttonów i bannerów oraz w newsletterze.

Zaletą tego typu serwisów jest fakt, iż są one specjalistyczne oraz skierowane zarówno do firm z branży jak i do ich klientów. Bardzo skuteczny jest również mechanizm zapytań ofertowych umożliwiający klientom dotarcie do wielu firm poprzez wypełnienie jednego formularza.

Ogłoszenia - tekstowe ogłoszenia, często opatrzone grafiką umieszczane w Internetowych serwisach ogłoszeniowych (np. gratka.pl, trader.pl, aaaby.pl). Obecnie mamy do czynienia z migracją ogłoszeń z prasy do sieci. IAB szacuje, że w styczniu 2007 roku liczba użytkowników w serwisach ogłoszeniowych wyniesie 3 miliony.

Udział form reklamowych w Internecie

W roku 2005 istotny wzrost udziału wydatków na reklamę zanotowała reklama toplayer oraz reklama w wyszukiwarkach. Tylko w ciągu roku był to wzrost rzędu 5%. Na szczególną uwagę zasługuje ta druga, gdyż jest jednocześnie tanią i skuteczną formą reklamy. Systematycznie spada udział bannerów oraz e-mailingu. Reklamy typu pop-up i pop-under były źle postrzegane przez internautów, dlatego zostały prawie całkowicie zarzucone.

Rysunek 6. Formy reklamowe w Internecie

0x01 graphic

Źródło: IAB Polska

  1. Mechanizm działania wyszukiwarek i katalogów. Analiza popularności na polskim rynku.

    1. Wprowadzenie do usług wyszukiwania

Usługi wyszukiwawcze możemy podzielić na dwie grupy: wyszukiwarki i katalogi. Ważne jest tutaj rozróżnienie tych pojęć ponieważ pozycjonowanie w katalogach odbywa się odmiennych zasadach niż pozycjonowanie w wyszukiwarkach. Podstawową różnicą jest fakt, iż wyszukiwarka wykorzystuje specjalne programy - roboty internetowe - tworzące bazę stron. Natomiast w przypadku katalogu baza ta tworzona jest przez ludzi - redaktorów.

Często mylone są te pojęcia - przykładowo serwis Yahoo! Często określany jest jako wyszukiwarka. Klikając przycisk „Serach” (Wyszukaj) nie korzystamy jak wydawać by się mogło z wyszukiwarki, lecz z katalogu.

Serwisy wyszukujące wykorzystują często po połączenie wyszukiwarki z katalogiem. W takich przypadkach klasyfikacja opiera się na tym jakie, źródło jest pierwszorzędne. Jeżeli serwis pobiera większość danych z katalogu, a wyszukiwarka jest źródłem uzupełniającym to serwis klasyfikowany jest jako katalog. Przykładem jest tutaj serwis MSN Serach.

    1. Mechanizm działania wyszukiwarek - informacje ogólne

Wyszukiwarki tworzą indeks stron internetowych na podstawie informacji z robotów internetowych, które cały czas odwiedzają nowe i aktualizują już zaindeksowane strony. Każda wyszukiwarka posiada swojego robota. Określa on ranking stron dla odnalezionych tam słowach kluczowych bazując na skomplikowanych algorytmach (są tajemnicą każdej firmy i zmieniają się stosunkowo często - gdyby np. Google ujawnił w jaki sposób tworzy ranking stron to każdy zastosowałby się do tego i wyszukiwanie straciłoby sens).

Mechanizm funkcjonowania wyszukiwarek - trzy główne komponenty:

Korzystając z wyszukiwarki nie przeszukujemy Internetu bezpośrednio, przeszukujemy tylko tekstową bazę danych utworzoną na podstawie wszystkich znalezionych przez robota internetowego stron WWW.

Bazy wyszukiwarek aktualizowane są praktycznie codzienne. Z kolei częstotliwość aktualizacji informacji o wybranej stronie zależy od rankingu strony nadawanego przez dany serwis wyszukujący oraz ilości łączy prowadzących do danej strony (informacje mogą być aktualizowane kilka razy dziennie lub np. raz w miesiącu).

Strony są odnajdywane przez wyszukiwarkę względem zadanych przez użytkownika słów kluczowych (słowa kluczowego). Jeśli pod jednym słowem strona jest bardzo wysoko to nie oznacza, że pod innym słowem będzie podobnie.

Ciekawostką jest to, iż m.in. Google dba o to, aby wyniki wyszukiwania się zmieniały, żeby nie było takiej sytuacji, że strona jest ciągle na tym samym miejscu.

Nie trzeba zgłaszać strony do żadnej wyszukiwarki, robot indeksujący podążając po linkach sam trafi na stronę. Błędem jest zgłaszanie strony do setek wyszukiwarek. Warto ten czas poświęcić na optymalizację witryny.

    1. Katalogi internetowe - informacje ogólne

Katalogi internetowe są to spisy witryn internetowych, tworzone przez ludzi - redaktorów. Aby strona znalazła się w katalogu należy ją do niego zgłosić. Redaktor danego katalogu ocenia stronę i decyduje czy umieścić ją w spisie.

Katalogi zawierają całe witryny, a nie pojedyncze strony WWW. Przez witrynę rozumiemy tutaj zbiór połączonych ze sobą stron internetowych poświęconych danej tematyce (w ramach danej domeny).

Zgłaszając stronę do katalogu podajemy zwykle krótki opis i słowa kluczowe związane ze stroną. Wybieramy również odpowiednią kategorię (jedną lub więcej, jeśli zezwala na to regulamin katalogu, a strona jest wielotematyczna) i podkategorie. Katalogi zwykle mają strukturę hierarchiczną - przykładowo stronę dealera sprzedającego samochody marki Opel umieścimy w katalogu Onetu w kategorii:

Katalogi same się nie uaktualniają. Jeśli chcemy zmienić opis w katalogu należy to zgłosić redaktorowi danego katalogu.

Użytkownicy większości katalogów mogą wyszukiwać strony w dwojaki sposób:

Warto dodać stronę jednocześnie do wyszukiwarki i „współpracującego” z nią katalogu - możemy poprawić w ten sposób pozycję rankingową. Często w wynikach wyszukiwarek przy adresach URL znalezionych stron umieszczane są informacje, że strona znajduje się w katalogu w określonej kategorii.

Dlaczego warto zgłosić stronę do jak największej liczby katalogów?: