Ściaga kultura i sztuka od bizancjum do renesansu


BIZANCJUM - HAGIA SOPHIA

Plan: prostokąt zamykający kwadratową przestrzeń, w narożnikach filary, które dźwigają ciężar kopuły, na filarach potężny pierścień, a łuki w przecięciach z czasza tworzą 4 trójkąty sferyczne zwane pendentytami. Centralnej kopule towarzyszyły 2 mniejsze, prostokąt obejmujący kwadrat i absydy dawały rzut greckiego krzyża.

SZTUKA PRZEDROMAŃSKA - KAPLICA CESARSKA

Budowana na planie ośmiokąta, masywne filary, mocne. Stworzono galerię nad nawą centralną (otwierane do środka arkadami). Balustrady. Tron K. Wielkiego był w galerii nad nawą główną, filary otoczone marmurami. Sklepienie z masywnych bloków kamiennych. Loża K. Wielkiego zmieniona w gotyku na chór. Portyk na parterze. W ścianie mocno wgłębione okna w górnej części. Od środka wejścia 2 wierze, w których były schody prowadzące na galerię. Kolumny korynckie (zbudowane z marmuru, granitu) sprowadzane z Włoszech.

SZTUKA ROMAŃSKA na świecie:

Kościoły : wąskie okna i wejścia, zbudowane z prostych brył, budowa prosta, monumentalne, potężne, np. : KOŚCIÓŁ BENEDYKTYNÓW W ST-DENIS.

Świątynie: kształt prostokąta lub krzyża łacińskiego, prezbiterium zakończone półkolistą apsydą, 3 nawy oddzielne filarami, wierze o różnych przekrojach umieszczone w fasadzie lub po obu stronach prezbiterium na skrzyżowaniu transeptu z nawą główną oraz na końcach nawy poprzecznej. Prezbiterium otoczone kaplicami. Główny element konstrukcyjny łuk półkolisty, sklepienia kolebkowe i krzyżowe. Nawa główna i boczna podzielone na kwadraty każdemu kwadratowi nawy głównej odpowiadały 2 mniejsze kwadraty nawy bocznej - system wiązany. Sklepienie dźwigają filary. Kapitele mają kształt kostki lub ściętego ostrosłupa, bazy rozczłonowane na kilka wałków i opierały się na płaskiej kostce, głowice i narożniki kostki zdobione. Prezbiterium skierowane na wschód.

Większość kościołów nie ma wejścia frontalnego, tylko boczne.

Klasztor benedyktynów, Anglia - Durham, Włochy - Wieża w Pizie, Niemcy - Kościoły w Moguncjii, Kolonii, Spirze. Hiszpania - Santiago de Campostella.

SZTUKA ROMAŃSKA w Polsce :

Kaplica pałacowa; Rotunda św Gotarda w Strzelnie; Kościół Prokopa; Kościół Św Katarzyny; Kościół najśw Marii w Górce; Kościół św Katarzyny w Górce; I i II katedra na Wawelu; Kolegiata Marii w Tumie pod Łęczycą.

GOTYK na świecie:

Przebudowa chóru w opactwie St-Denis: kwintesencja architektury, rzeźby i malarstwa.

Francja : St-Denis, Amiens, Reims, Chartres, Anglia: Lincoln, Caterbery, Winchester, Westmister, Włochy: katedra św Franciszka w Asyżu, Pałac Dożów, St Maria Novella, St Maria del Fiore, St Croce, Niemcy: Kolonia, Ulm.

GOTYK w Polsce:

Kościół Mariacki w Krakowie:

Prosto zamknięte prezbiterium z filarem na osi obiega obejście do którego otwierają się kaplice, krótki korpus z transeptem, przypory

zastosowano w środku, sklepienia krzyżowo -żebrowe, sklepienia podtrzymują filary i ściany, przypora wewnątrz a nie na zewnątrz, przez to mniejsze wnętrze, ale rozłożenie sił prostsze.

Cystersi: Kościół w Oliwie, Pelplinie, Toruniu, Jędrzejowie, Wąchocku, w Henrykowie. Dominikanie: Kraków, Sandomierz, Wrocław, Elbląg, Poznań

Franciszkanie: Kraków, Wrocław, Poznań, Zawichost.

RENESANS na świecie:

Od 1420 r od przebudowy kopuły w kościele przez Brunolleschiego.

Kopuła: dwupłaszczyznowa, zbudowana z cegły, ciężar skupiony na bembnie w którym znajdują się okrągłe okna, na pierścieniach cylindryczne otwory, lepsze oświetlenie w środku.

Brunolleschi: Kościół S. Lorenzo, Sprito, Kaplica Pazzich, St.Croce, Santa Maria del Fiore.

Pałace włoskie: budowane na planie protokata lub kwadratu, obrys też prostokątny lub kwadratowy, posiadające wewnętrzne dziedzińce o kształcie odpowiadającym założeniom rzutu budynku, uroczysty charakter podkreślają krużganki, najczęściej trzy kondygnacyjne.

Wyjątek : Villa Rotondo : dzieło Andrea palladio, wyjątkowość polega na tym, że każde pomieszczenie zamkniete jest portykiem

RENESANS w Polsce:

Od momentu przebudowy dziedzińca na Wawelu.

3 kondygnacyjny : dziedziniec na pierwszej kondygnacji arkady, trzecia kondygnacja : smukłe kolumny zakończone nasadą w kształcie dzbanka, w połowie przyozdobione pierścieniem, mogą podtrzymywać wysunięty okap dachu.

Kaplica Zygmuntowska : wzorował się na kopule Brunolleschiego, kopuła pokryta złotymi łuskami, znajdują się 2 pomniki nagrobne, dwóch ostatnich Jagiellonów, gotyckie nagrobki maja baldachimy a renesansowe nie.

Np.: Niepołomice, Piaskowa Skała, Brzeg, Ratusz w Poznaniu, Kazimierz nad Wisłą, Zamość,

Malarstwo :

Szkoła Włoska : schematyczne przedstawienia, skupienie się na naturze, podporządkowanie geometrii. BRUNOLLESCHI, BOTTICELLI „Narodziny Wenus”; „Primavera” Madonny, „Sąd Ostateczny”, „Św Rodzina”, „Pieta”

Szkoła Wenecka: VERONESE

Szkoła Flamandzka: Nie znali mozaiek i ikon, bazowali na ikonografii książkowej.

Przedstawianie osób bardziej surowe, poważne, podwyższyła się linia horyzontu, pojawienie się „lustra” w obrazie: miejsca gdzie się odbijało światło. Uwzględniali fakt że ciało może być niedoskonałe. Aniołowie - obojnaki. Światłocień. Mało nagich postaci. Przedstawiali fakturę szat

MEMLING: „Tryptyk Sądu Ostatecznego” figury sztywne, gotyckie smukłości postaci, łagodne rysy, lekka zaduma. Oś elipsy na której obraz jest przedstawiony.

LEONARDO DA VINCI:

“Madonna w grocie” postacie wbudowane w trójkąt, swoboda

ruch, wyrafinowane wyrazy

twarzy, ekspresja.

„Ostatnia wieczerza”; „Dama z łasiczką”; „Monalisa” spokój, klasycyzm, pogoda ducha, tajemniczy uśmiech.

RAFAEL SANTI:

„Madonna ze szczygłem”; „Szkoła ateńska”; „Zaślubiny Marii”

MICHAŁ ANIOŁ:

„Dawid”, sklepienie kaplicy sykstyńskiej



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
sztuka od prehistorii do renesansu
9617-opracowanie epok od starożytności do renesansu wybrane zagadnienia, OPRACOWANIA LEKTUR , STRESZ
HISTORIA RZEŹBY OD ŚREDNIOWIECZA DO RENESANSU
kultura wizualna od starożytności do współczesności
Zarys wiedzy o kulturze wizualnej od starozytnosci do współczesnosci
Zarys wiedzy o kulturze wizualnej od starozytnosci do współczesnosci
Kultura i sztuka renesansu w Polsce Referat historia
Spojrzenie turysty od 24 do 35, Kulturoznawstwo, Komunikacja kulturowa
Renesans, NAUKA, polski, Polski od średniowiecza do współczesności


więcej podobnych podstron