Scenariusz uroczystości z okazji Święta Niepodległości

W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Gołdapi

Cele:

• ukazanie trudnej drogi Polaków do niepodległości oraz znaczenia daty 11 listopada,

• pogłębienie postawy patriotycznej, szacunku do symboli narodowych, właściwego zachowania podczas uroczystości,

• uwrażliwienie na piękno ojczystej poezji i pieśni patriotycznej,

• przygotowanie uczniów do świadomego i aktywnego uczestnictwa w życiu szkoły oraz współpracy w grupie.

Uczestnicy:
kl. I G (Wojtek, Natalka, Basia),
kl. IIG (Basia P., Beata, Robert),
kl. VI (Aneta, Kasia),
kl. IV (Rafał),
ZET IIg (Paweł),
SPP II (Edyta, Gosia)

Elementy scenografii: mapa Polski z okresu rozbiorów, ukośne szarfy z napisami Austria, Prusy, Rosja, stolik i krzesła dla trzech narratorów, liście z kolorowego papieru, na ścianie czarny materiał z dużym napisem „OJCZYZNA WOLNA, ZNOWU WOLNA” i biało - czerwonymi listkami.

Przebieg uroczystości:

Dziewczyna z liśćmi (Basia P.)
(wchodzi dziewczyna ubrana na czarno, rozsypuje liście, skupiona jest na sobie, podkład muzyczny
F. Chopin Preludium e-moll op.28 nr 4):

Liść opadł:

Jeden, drugi,

Żółty, czerwony, klonowy, lipowy…

Mój liść, twój liść, jego liść,

Liść listopadowy…

Listopad

Szeleści, szepcze

Syczy, sączy

Powieść zaduszkową…

Wołają mnie cmentarze,

Wołają mnie moje myśli,

Pytania, modlitwy,

Pękają zniczy szkła

Jak pękają serca

(Po krótkiej przerwie odwraca się i mówi do widzów…)

Modlitwy idą i wracają

A dlatego powraca każda z modlitw,

Bo wszystkie są z miłości…

Kto pracował na miłość,

Ten z miłością pracować potem będzie.

Są dźwięki, których słyszeć nie chcesz,

A one cię miłości uczą…

Słuchaj więc i patrz!

Z listopadowej opowieści

Ucz się trudnej sztuki miłości

Do Polski.

(Dziewczyna schodzi powoli ze sceny, muzyka zanika.)

Narrator II (Basia)
- Ale maszerowali! Ale tupali!
Tacy odświętni, poważni - oglądałeś?

Narrator I (Wojtek)
- Co oglądałem..?

Narrator III (Robert)
- Jak to co? Uroczystą odprawę wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Byli też ważni goście i przemawiał pan prezydent...

Narrator I (Wojtek)
- To było jakieś święto?

Narrator II (Basia)
- Nie wiesz? Święto Niepodległości - 11 listopada. Obchodzimy 92 rocznicę odzyskania niepodległości i powrót Polski na mapę Europy.

Narrator I (Wojtek)
- To nie było Polski na mapie?

Narrator III (Robert)
- Nie było, nie wiedziałeś? Widzę, że trzeba opowiedzieć wszystko od początku. Posłuchaj

(Zwrócenie się do wszystkich)

Lubicie ciekawe opowieści? Historię naszego państwa można rozpocząć od legendy o Lechu. Jest też legenda o białym orle i Gnieźnie. Pierwszym władcą był Mieszko, a jego syn Bolesław Chrobry był pierwszym królem Polski.

Wiersz „Opowiedz nam Ojczyzno” J. Szczepkowski
(podkład muz. F. Chopin Walc cis-moll op.64 nr 2)

Opowiedz nam, moja Ojczyzno
jak matka dzieciom ciekawym'
o latach znaczonych blizną
na wiekach chwały i sławy. Natalka
O wojach Mieszka nam powiedz,
o słupach nad Odrą stawianych.
Niech niesie Twoją opowieść
wiatr halny i morskie szkwały.

Matczynej ucz nas miłości,
jak ojciec w życie wprowadzaj,
nie żałuj serdecznej troski,
za trudy szczodrze nagradzaj.
Biel śniegu i żar czerwieni
i orły dumne, piastowskie, Beata
to wieczne symbole tej ziemi
najbliższej sercu, bo polskiej!
Wytłumacz nam, tak jak umiesz,
skąd czerwień i biel sztandarów.
Niech ludzie żyją tu w dumie,
że taki wydał ich naród.

Piosenka: „Jak białe orły”

Wiersz „Nasz Znak” R. Przymus (Rafał)

Znajome Godło ...
W Nim - nasze serca,
nauka, praca,
chwała żołnierska.
Biel uroczysta
w Orła ramionach.
I nasze dzieje -
złota korona

Narrator II (Basia)
- Polska była królestwem miała wielu sławnych królów na przykład:
- Kazimierz Wielki jak mówi przysłowie zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną
- Król Jagiełło pokonał Krzyżaków pod Grunwaldem,
- Król Stanisław August Poniatowski, ostatni król polski był opiekunem artystów.

Narrator I (Wojtek)
- Fajnie wtedy było. No, ale dlaczego później już nie było króla w Polsce?

Narrator II (Basia)
- Bo Polacy zaczęli się kłócić, dbali tylko o swoje interesy, zrywali obrady sejmowe...Każdy chciał być najważniejszy! Kłócili się i kłócili...Wykorzystali to sąsiedzi Polski: Rosja, Prusy i Austria. Oni byli silni. Podzielili Królestwo Polskie między siebie. Popatrz...

(trzy osoby z ukośnymi szarfami z nazwami państw zaborczych tną mapę Polski na trzy części, muzyka Vivaldi „Lato”).

W ten sposób Polska zniknęła z mapy Europy.

Narrator III (Robert)
- Chociaż Polski nie było na mapie, Polacy robili wszystko, by odzyskać wolność. Jan Henryk Dąbrowski utworzył Legiony Polskie we Włoszech. Jednak nie zdołały one wyzwolić Ojczyzny.

Narrator I (Wojtek)
-Tam powstał Mazurek Dąbrowskiego, nasz obecny hymn państwowy.

Narrator II (Basia)
- Po 1795 roku kilka pokoleń Polaków podejmowało bezskuteczną walkę o odzyskanie niepodległości. Przez kraj przetoczyły się powstania zbrojne. Polacy chwytali za broń mając nadzieję, że wreszcie wywalczą upragnioną wolność.

„ Czarna sukienka ” (Basia P.), podkład muz. Vivaldi

Schowaj, matko, suknie moje,

Perły, wieńce z róż:

Jasne szaty, świetne stroje-

To nie dla mnie już!

Niegdyś jam stroje, róże lubiła,

Gdy nam nadziei wytrysnął zdrój,

Lecz gdy do grobu Polska wstąpiła

Jeden mi tylko przystoi strój:

Czarna sukienka!

Narrator I (Wojtek)
- To bardzo smutne!
Narrator III (Robert)
- No to już nic nie rozumiem! Dąbrowskiemu się nie udało, powstania się nie udały...ja bym się załamał!
Narrator I (Wojtek)
- Jak to się stało, że w końcu udało się Polakom wyzwolić? Przez tyle lat można się przecież przyzwyczaić do niewoli.
Narrator III (Robert)
- I tu się właśnie mylisz! Nie można wymazać u człowieka pamięci o przeszłości, a tym bardziej zabić ducha wolności.

Wiersz "Polska" Antoni Słonimski, podkład muz. Vivaldi „Zima”

I cóż powiedzą tomy słowników,
Lekcje historii i geografii,
Gdy tylko o niej mówić potrafi
Krzak bzu kwitnący i śpiew słowików.
Kasia
Choć jej granice znajdziesz na mapach,
Ale o treści, co je wypełnia,
Powie ci tylko księżyca pełnia
I mgła nad łąką, i liści zapach.

Pytasz się synu, gdzie jest i jaka?
W niewymierzonej krainie leży.
Jest w każdym wiernym sercu Polaka, Aneta
Co o nią walczył, cierpiał i wierzył.

W szumie gołębi na starym rynku,
W książce poety i na budowie,
W codziennej pracy, w życzliwym słowie,
Znajdziesz ją w każdym dobrym uczynku.

Narrator III (Robert)
- Zanim nadszedł upragniony dla Polaków dzień niepodległości, 11 listopada 1918 roku, kraj nasz znajdował się 123 lata pod zaborami: rosyjskim, pruskim i austriackim. Przez tyle lat zaborcy próbowali narzucić Polakom swoją kulturę, język, obyczaje, religię. Ale dzięki patriotycznym sercom naszych pradziadków najcenniejsze wartości zostały uratowane.

Narrator I (Wojtek)
- Polacy wtedy byli biedni, nie mieli wolnego kraju, ale mieli polską kulturę, to dzięki niej wytrzymali lata niewoli. Polska wykreślona z mapy Europy istniała w ich sercach.

Pieśń „Rota”

Narrator III (Robert)
- Marzenia Polaków o odzyskaniu niepodległości zaczęły się spełniać na początku dwudziestego wieku - w 1914 roku, kiedy to po raz pierwszy w historii, trzech zaborców stanęło przeciwko sobie w pierwszej wojnie światowej.

Narrator II (Basia)
- Człowiekiem, który przyczynił się do odzyskania niepodległości był Józef Piłsudski, twórca Legionów Polskich walczących z zaborcami

Wiersz „Warczą karabiny” (Paweł)

Warczą karabiny i dzwonią pałasze,
to Piłsudski ruszył w pole, a z nim wojsko nasze.

Wodzu, wodzu miły, przywódź świętej sprawie
i każ trąbić trębaczowi, gdy staniem w Warszawie,

Wisłą pieśń poleci - falami jasnemi,
że nie będzie już Moskali na piastowskiej ziemi.

Narrator I (Wojtek)
- I znowu kłótnie. Ale tym razem byliśmy mądrzejsi i wykorzystaliśmy sytuację. 11 listopada 1918 roku odzyskaliśmy niepodległość. Polska była wolna! Cieszyli się wszyscy Polacy!

Relacja z tekstu źródłowego (Natalka)

"Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. (...) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu największej radości. Cztery pokolenia czekały, piąte się doczekało. Od rana do wieczora gromadziły się tłumy na rynkach miast; robotnik, urzędnik porzucał pracę, chłop porzucał rolę
i leciał do miasta, na rynek, dowiedzieć się, przekonać się, zobaczyć wojsko polskie, polskie napisy, orły na urzędach, rozczulano się na widok kolejarzy, ba, na widok polskich policjantów i żandarmów."

Wiersz „Ojczyzna wolna” Ryszard Przymus (Beata)

podkład muz. H. Crucius „Szczęście we dwoje”

Ojczyzna wolna, znowu wolna!
Tak bije serce, huczą skronie!
A Biały Orzeł w słońcu kwiatów
Przyleciał, by go ująć w dłonie.

Zawsze był z nami - ptak wspaniały
Choć czasem ktoś odszedł daleko...
Bronił tej ziemi, bo ją kochał
Sercem pokoleń już od wieków.

Dziś w całej Polsce brzmi Mazurek...
Dzisiaj radości kanonada!
Witamy wszyscy Niepodległość
I Jedenasty Listopada...

Narrator III (Robert)
- Naczelnikiem Polski został lubiany przez Polaków dowódca Legionów Polskich, Józef Piłsudski, któremu rząd powierzył władzę.

Pieśń „Marsz Pierwszej Brygady”

Wiersz „To jest Polska” Zbigniew Jerzyna

Leć orle biały nad polską ziemią

Chroń twemi skrzydłami prastare plemię

I ponad szare Giewontu skały

I ponad Bałtyk leć orle biały. Gosia

Leć ponad Wisłę, leć ponad Wartę

Skrzydła twe białe trzymaj rozwarte

Szarpały ciebie trzy orły czarne,

Chciały cię wtrącić w groby cmentarne

Potęgi wrogów dziś się rozchwiały,

Ale żyjesz, nasz orle biały

O! my cierpliwi przez lat szeregi,

Myśmy krwią słali sybiru śniegi.

Dziś, gdy cierpienia nasze ustały,

Nad wolną ziemią wzleć orle biały.

Dzisiaj zniknęły wrogie nam trony, Edyta

Powiewa sztandar biało - czerwony.

Powiewa sztandar ten pełen chwały

W polu czerwonym nasz orzeł biały.

Orle nasz biały, nasz lud Ci śpiewa

Niech pieśń do śmiałych lotów Cię wzywa.

Orły, sokoły dziś się zleciały

Aby cześć polskiej pieśni oddały.

Wszyscy:

Niechaj żyje Polska niepodległa!

Pieśń: „ Jak długo w sercach naszych”

---