Ośrodek Oświatowy Muzeum Narodowego w Warszawie
Klub Przyjaciół Muzeum Narodowego w Warszawie
kurs historii sztuki Od piramid do abstrakcji
12 XII 2006 SZTUKA RENESANSU II
Michał Anioł 1475 - 1564
RZEŹBA
ok. 1490-92 - Bitwa centaurów
1497-1500 - Pieta (z bazyliki św. Piotra)
1501-04 - Dawid
od 1505 - projekt grobowca Juliusza II (m.in. „Mojżesz” oraz postaci „Jeńców”, „Zwycięstwo”)
1519-33 - kaplica Medyceuszy w kościele San Lorenzo we Florencji (nagrobki Giuliana i Lorenza Młodszego Medici oraz personifikacje „Poranka”, „Wieczoru”, „Nocy” i „Dnia”)
ok. 1550-53 - „Pieta” z katedry florenckiej (grupa „Zdjęcia z krzyża”- z Józefem z Arymatei)
1553-64 - Pieta Rondanini
MALARSTWO
1505-06 - Tondo Doni (Święta Rodzina)
1508-12 - dekoracja sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej
1534-41 - „Sąd Ostateczny” w Kaplicy Sykstyńskiej
ARCHITEKTURA
1524-64 - przedsionek biblioteki Laurenziana (św. Wawrzyńca) we Florencji
MALARSTWO WENECKIE
Giovanni Bellini (Giambelino) 1432 - 1516
ok. 1468 - „Madonna z Dzieciątkiem na tle pejzażu”
Giorgione (właśc. Georgio Barbarelli da Castelfranco) 1475/78 - 1510
1505 - Madonna Castelfranco
ok. 1508 - Burza
ok. 1509 - Trzej filozofowie
ok. 1508-1510 - Śpiąca Wenus
Tycjan (właśc. Tiziano Vecellio) 1477 lub ok. 1488/90 - 1576
1508-1510 - Koncert wiejski (wcześniej przypisywany Giorgione)
1538 - Wenus z Urbino
1545 - Pietro Aretino
1548 - Portret konny cesarza Karola V
ok. 1576 - Pieta
Paolo Veronese (właśc. Paolo Caliari) 1528 - 1588
1562-1563 - Wesele w Kanie Galilejskiej
Tintoretto (właśc. Jacopo Robusti) 1518 - 1594
„RYSOWAĆ JAK MICHAŁ ANIOŁ, MALOWAĆ JAK TYCJAN”
1592-1594 - Ostatnia Wieczerza (dla kościoła San Giorgio Maggiore)
MANIERYZM w malarstwie włoskim XVI w.
Angelo Bronzino (właśc. Angelo de Cosimo) 1503 - 1572
ok. 1546 - Alegoria miłości (in. Zwycięstwo Czasu nad Miłością)
Parmigianino (właść. Francesco Mazzola) 1503 - 1540
ok. 1524 - Autoportret w wypukłym lustrze
1534-40 - Madonna z długą szyją
Jacopo Pontormo (właśc. Jacopo Carrucci) 1494 - 1557
1526-1528 - Opłakiwanie
RZEŹBA:
Giambologna
1583 - Porwanie Sabinek
Rozwój renesansu poza Italią w XVI w.
główne ośrodki: Norymberga, Augsburg, Antwerpia, Paryż. Buda, Kraków, Praga
Albrecht Dürer 1471 - 1528
1498 - Autoportret
1504 - Adam i Ewa
1514 - miedzioryt „Melancolia I”
Lucas Cranach Starszy 1472 - 1553
1529 - Wenus i Kupidyn z plastrem miodu
Adam i Ewa
Hans Holbein Mł. 1497 lub 1498 - 1543
1532 - Portret Georga Gisze
1533 - Ambasadorowie
Hieronim Bosch ok. 1450 - 1516
1500-02 - Wóz z sianem
Wędrowiec
Pieter Bruegel St. ok. 1525 - 1569
ok. 1555-60 - Upadek Ikara
1565 - Zima
ok. 1568 - Chłopskie wesele
MANIERYZM cd.
1515-24 - rozbudowa Franciszka I zamku w Blois m.in. klatka schodowa
Galeria Franciszka I w Fontainebleau (Rosso Fiorentino, F. Primaticcio)
Benvenuto Cellini 1500 - 1571
1543 - solniczka Franciszka I
El Greco 1541 - 1614
1577-79 - Obnażenie z szat
1586-88 - Pogrzeb hrabiego Orgaza
1610-14 - Laokoon
1575-80 - Ekstaza Św. Franciszka (Muz. w Siedlcach)
Giuseppe Arcimboldo ok. 1530 - 1593
ok. 1591 - Cesarz Rudolf II jako Vertumnus
alegorie pór roku i żywiołów
POJĘCIA
Quattrocento, Cinquecento, humanizm, neoplatonizm, manieryzm, alegoria
plan centralny, arkada, dziedziniec arkadowy, krużganki, loggia, kaseton, sklepienie kolebkowe z lunetami, latarnia, kopuła, tambur (bęben), plafon, fasada, pilastry, lizeny, rustyka, pałac miejski (palazzo), willa podmiejska
układ piramidalny, figura serpentinata, putto, sacra conversatione, poesia, storia, mimesis
Św. Anna Samotrzecia, tondo, arras, epitafium, fundator, horror vacui
al fresco, al secco, tempera, olej na desce, olej na płótnie, drzeworyt, miedzioryt, technika druku wypukłego, technika druku wklęsłego, perspektywa linearna (zbieżna), Costructione Legitima, perspektywa powietrzna (barwna), światłocień, modelunek światłocieniowy, sfumato, chiaroscuro
ornamenty występujące w renesansie: akant (i inne antyczne), arabeska, groteska, kandelabrowy
w manieryzmie: okuciowy, zwijany, chrząstkowo-małżowinowy
Giorgio Vasari „Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy
i architektów” (wyd. I 1550, wyd. II zmienione 1568)