Nowela sierpniowa to ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o zmianie Konstytucji z 17 marca 1921 r., ogłoszona i obowiązująca od 4 sierpnia 1926.
Przewrót majowy był końcem epoki rządów parlamentarno-gabinetowych w Polsce. Mimo formalnego obowiązywania Konstytucji marcowej decyzję m.in. o składzie rządu podejmował marszałek Józef Piłsudski niezależnie od stanowiska Sejmu.
Projekt o zmianie Konstytucji przewidywał m.in. znaczne zwiększenie uprawnień prezydenta, w tym:
prawo samodzielnego rozwiązania izb;
prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy.Projekt miał wyraźny charakter antyparlamentarn.
Ustawa zmieniająca i uzupełniająca Konstytucję Rzeczypospolitej z 17 marca 1921 r. została uchwalona 2 sierpnia 1926 roku głosami parlamentarzystów od prawicy do Stronnictwa Chłopskiego i PSL Wyzwolenie. Przeciwko była PPS, lewica rewolucyjna i mniejszości narodowe.
Ustawa ta złożona była z ośmiu artykułów wprowadzających zmiany do sześciu artykułów Konstytucji marcowej.
Sprawy budżetowe: ścisły terminarz prac parlamentu nad uchwaleniem budżetu: rząd ma złożyć projekt budżetu na pięć miesięcy przed końcem roku budżetowego (gdy nie złożą w terminie: budżet obowiązuje w formie przedstawionej w projekcie rządowym lub w formie w jakiej został opracowany przez izbę we właściwym jej terminie).
Rozwiązywanie Sejmu i Senatu: izby miał prawo rozwiązać Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów umotywowanym orędziem, a co istotniejsze Sejm utracił prawo rozwiązania się własną uchwałą.
Uprawnienia prezydenta w zakresie ustawodawstwa: prawo do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy w ściśle określonych warunkach ; prawo do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy w trybie specjalnej ustawy o pełnomocnictwach (za zgodą parlamentu).
Wotum nieufności dla rządu: uchwalony mógł być przez 1/6 składu izby + 1 poseł, czyli 78 posłów(nie na tym samym posiedzeniu, na którym był złożony)
Nowela sierpniowa usankcjonowała kształtowanie się przewagi władzy wykonawczej kosztem ustawodawczej: zmniejszenie kontroli parlamentarnej nad rządem, wyłączne prawo Prezydenta do rozwiązania parlamentu, ograniczenia swobody ustalania prac budżetowych przez izby. Jej rozwiązania były jednak jedynie połowiczne, gdyż stały się wynikiem licznych kompromisów, także w obozie rządzącym. Nowela sierpniowa była krokiem do ustanowienia władzy autorytarnej w Polsce, a także likwidacji faktycznego wpływu frakcji politycznych na kształt ustrojowy państwa.