SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA W LATACH SZEŚĆDZIESIĄTYCH
Blok socjalistyczny
W 1964 po 11 latach rządów nastąpił upadek Chruszczowa. Odszedł on na emeryturę polityczną (najpierw doradzał rządzącym, potem spisywał pamiętniki, pochowany został na cmentarzu Nowodziewiczym). Upadek Chruszczowa spowodowany był słabnącą popularnością polityka. W 1962 na zjeździe KPZR wysunął chybiony pomysł kolejnej destalinizacji kraju. W kwestii gospodarczej, nie powiódł się pomysł „kukurydzacji” ZSRR. Na posiedzeniu biura politycznego w 1964 oskarżono Chruszczowa o woluntaryzm polityczny (inwestowanie w wiele dziedzin). I sekretarzem został wówczas Breżniew, który rządził do 1982 i wprowadził w ZSRR proces neostalinizacji. Premierem był Kosygin. Gomułka nie lubiany przez Chruszczowa, ceniony był przez Breżniewa. Breżniew i Gomułka spotkali się w 1964 w Puszczy Białowieskiej.
W bloku socjalistycznym narastał konflikt między Moskwą a Pekinem o sprawy dogmatyczne.
Komunistyczna Partia Chin przeciwna była destalinizacji. Nie chcieli tego bowiem komuniści w Albanii, a Pekin udzielił im wsparcia ideologicznego, Mao Tse -tung wsparł ich postanowienia.
W latach 50-tych w Chinach realizowano politykę wielkiego skoku. Kraj podzielono na samowystarczalne komuny. Działania te okazały się być chybione, a w wyniku głodu w kraju życie straciło ok. 20 milionów obywateli Chin.
W latach 60-tych w Chinach miała miejsce rewolucja kulturalna. Rozwijano kult jednostki, dokonano indoktrynacji kultury.
Kiedy w 1964, gdy Breżniew zastąpił Chruszczowa, Chińczycy wysunęli żądania do ZSRR. Nad rzeką Ussuri miały miejsce nawet walki radziecko-chińskie. Obie strony (posiadające broń nuklearną) zarzuciły później działania.
W Czechach w 1968 miejsce miała praska wiosna. Główną rolę w tych wydarzeniach odegrał Dubcek, głoszący hasło socjalizmu z ludzką twarzą. Zakończyły się one interwencja 5 członków Układu Warszawskiego w ramach operacji „Pochmurne lato 1968” i doktryny Breżniewa.
W 1961 miał miejsce kryzys berliński (II). 13 sierpnia 1961 rozpoczęto budowę muru berlińskiego, który podzielił świat na 28 lat. Był to odwet ZSRR za nieudane próby rewizji statutu Berlina Zachodniego ( czyli chodziło o włączenie Berlina Zachodniego do Berlina Wschodniego).
Lata 60-te i rok 1960 uznany został za rok Afryki. Większość tamtejszych krajów wywalczyła wówczas suwerenność. Nowe kraje afrykańskie, w których często miejsce miały wojny domowe, walczyły o aprobatę Waszyngtonu lub Moskwy.
W 1962 miał miejsce kryzys kubański.
Kuba znajdowała się pod wpływami USA. Po II wojnie światowej panował tam reżim Batisty, który później został obalony, a do władzy doszedł Castro. Zgodził się on, by ZSRR zaczął montować na Kubie rakiety nacelowane w USA. Chruszczow liczył, że Kennedy nie zareaguje na te działania. Kennedy wprowadził jednak blokadę Kuby, a Rosjanie spauzowali i wycofali swoje wpływy z Kuby.
Od 1962 formalnie, a w pełni od 1964 trwała amerykańska interwencja w Wietnamie Południowym. Amerykanie mający tam potężne siły (540 tysięcy żołnierzy) przegrali z Vietcongiem.
W 1967 wybuchła wojna sześciodniowa. Egipt, współpracujący z ZSRR, przygotowywał się do ataku na Izrael. Żydzi zastosowali jednak uderzenie wyprzedzające, zaatakowali pierwsi. Izrael wygrał i tereny wzgórza Golan i zachodni brzeg Jordanu (obszary sporne do dziś).
Kraje socjalistyczne potępiły agresję Izraela. W Polsce rozpoczęła się nagonka na Żydów.