ROZDZIAŁ 9 - PROCESY GRUPOWE
1.Grupa-2 lub więcej os. przebywające w tym samym miejscu i w tym samym czasie, nie jest konieczna współpraca ze soba
Grupa społeczna- 2 lub więcej os. Gdzie: -ludzie współdziałają ze soba
- SA wzajemnie uzależnieni w sensie ze zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celow musza na sobie polegać
Grupa niespołeczna- 2 lub więcej os. znajdujących się w tym samym miejscu i w tym samym czasie nie współpracujących ze soba
Facylitacja społeczna- napięcie związane z obecnością innych ludzi i możliwością oceny naszego działania czego rezultatem jest lepsze wykonywanie zadań łatwych a GORSZE TRUDNYCH
Badanie karaluchy- w jednym labiryncie (łatwym) k. miały przejść trasę od startu do zaciemnionej strony pudelka, przechodziły szybciej w obecności innych karaluchów a wolniej będąc same, w drugim labiryncie (trudnym) dłużej szły te które miały widownie a krócej gdy były same
Teorie Zająca- obecność innych ludzi prowadzi do pobudzenia psychicznego
- w trakcie pobudzenia łatwo wykonujemy proste czynności
- trudno w stanie pobudzenia wykonywać trudne czynności
- w trudnym zadaniu pojawiają się błędy gdy jesteśmy pobudzeni co z kolei wywołuje u nas frustracje
Badanie bilard- 4osobowe gr. studentów obserwowały bilardzistów , wyróżnili takich którzy mieli przynajmniej 70% trafnych uderzeń oraz nowicjuszy, obserwatorzy od czasu do czasu podchodzili bliżej, wtedy ci którzy byli dobrzy grali lepiej a nowicjusze jeszcze gorzej
Obecność innych- podnosi nasza żywotność i czujność bo obecność innych może wymagać jakiejś reakcji, myślimy również o tym co inni myślą o nas lek przed ocena wywołuje obawy i napięcie
Pobudzenie- występuje dzięki podejmowaniu przez innych ocen naszego postępowania, pobudzenie może łączyć się również z rozpraszaniem naszej uwagi, zakłócenia, hałas utrudniają nam koncentracje
Próżniactwo społeczne- uspokojenie wywołane przekonaniem ze przebywanie w grupie utrudnia ocenę indywidualnego działania; uspokojenie osłabia wykonanie zadań łatwych a ułatwia wykonanie zadań trudnych <np robienie obiadu> inaczej (zmniejszenia indywidualnego wkładu pracy ze względu na brak możliwości oceny jednostki)
Badanie labirynt- poproszona studentów aby przeszli w kompie labirynty cześć powiadomiono ze zadanie będzie oceniane indywidualnie <lek przed ocena> a druga część powiadomiono ze komp. poda średnią wartość i nikt nie dowie się jak komu indywidualnie poszło to zadanie osoby przekonane o średniej wyników gdy zadanie było proste wykazywały próżniactwo społeczne <szło im gorzej> jednak przy trudnych zadaniach uspokojenie wywołane próżniactwem społecznym powodowało lepsze wykonanie zadania. <lepsza koncentracja>
Obecność innych---czujność, lek przed ocena, dekoncentracja—pobudzenie-poprawa działania w prostych zadaniach a pogorszenie działania w trudnych- facylitacja społeczna
Obecność innych---brak możliwości oceny <dzial w grupie>--brak leku przed ocena—uspokojenie—poprawa wykonywania zadań trudnych a pogorszenie wykonywania łatwych—próżniactwo społeczne
Deindywiduacja- utrata normalnej kontroli nad zachowaniem co może prowadzić do wzrostu impulsywności i patologicznych czynow < będąc w grupie> np. wymordowanie mieszkańców z My Lai czego żaden poszczególny żołnierz nie podjąłby się sam ale przez grupę polecenie zostało wykonane
Brian Mullen- doliczył się 60 samosądów popełnionych 1899-1946 w USA wykazał ze im więcej osob liczy sobie tłum tym większe wykazuje zezwięrzęcenie i okrucieństwo w zachowaniu
2.
Robert Watson- odkrył ze wojownicy zmieniający swój wygląd przed walka malując ciało lub zakładając maski cechują się wieksza skłonnością do zabijania niż ci nie zamaskowani.
IM WIEKSZA ANONIMOWOSC TYM WIEKSZA DEINDYWIDUACJA
- ponieważ jest mniejsze prawdopodobieństwo rozpoznania i ukarania sprawcy czynu
-przebranie zmniejsza odpowiedzialność za czyny wywołaną obecnością innych osób
-zmniejsza samoświadomość i prowadzi do utraty koncentracji na normach moralnych
Znaczenie ograniczonej odpowiedzialności-ludzie pytani o to co by zrobili będąc niewidzialnymi w większości opowiadają o dewiacjach lub nielegalnych czynach, anonimowość rozgrzesza z własnych czynów z kolei na to jak bardzo jesteśmy anonimowi wpływa wielkość tłumu
Badanie Zimbardo nad deindywiduacją- studentki wprowadza się w jedna z 2 sytuacji W warunkach deindywiduacji ubierano je w fartuchy i kaptury nie zwracano się do nich po imieniu pokój w którym przebywały zaciemniono co utrudniało identyfikacje Inne studentki były w swoich ubraniach dostały imienne identyfikatory i były w jasnym pomieszczeniu.. Wszystkie dostały rozkaz aplikowania wstrząsów elektrycznych. Okazało się ze pierwsza grupa ww. studentek była bardziej agresywna i wywoływała częstsze i dłuższe bodźce niż te studentki które łatwo było rozpoznać. WNIOSEK: zawsze gdy ludzie staja się bardziej anonimowi, wzrasta prawdopodobieństwo popełnienia przez nich impulsywnych antyspołecznych czynów.
Samoświadomość-skupienie uwagi na naszych uczuciach, przekonaniach, wartościach
Znaczenie ograniczonej samoświadomości- obecność innych poza ograniczeniem odpowiedzialności może prowadzić do zmian w uwadze , co powoduje impulsywne zachowanie, bo trudno jednocześnie myśleć o 2 rzeczach, gdy samoświadomość jest wysoka trudno nasz namówić do czynow niemoralnych zaś niska samoświadomość może prowadzić do postępowania niezgodnego z nią
Johanson -(badanie nad wpływem kontekstu sytuacyjnego na deindywiduację) Jedna grupę przebrano w stroje ku-klux-klanu druga w stroje pielęgniarek, badacze powiedzieli ze to w celu zatuszowania indywidualnych różnic w wyglądzie. Po przebraniu jednym przywrócono indywidualność <przypięto im identyfikatory ze zdjęciem> innych deindywiduowano, dalej wszyscy mieli stos. bodźce elektryczne. Badano czy rodzaj stroju wpływa na rodzaj zachowania. Osoby posiadające identyfikator stosowały wstrząsy o podobnej sile , zaś pozbawione identyf. Różniły się w postępowaniu uwzględniając kontekstowa wskazówkę czyli ubiór. Strój ku-klux-klanu o negatywnym skojarzeniu sprzyjał stosowaniu silniejszych wstrząsów, niż ubiór pielęgniarki kojarzony z opieka i troską..
Zadanie addytywne- zadanie grupowe którego wykonanie jest uzależnione od jakości pracy całej grupy <np. ogólny okrzyk całej grupy> produkt= suma wkładu pracy członków grupy. W tym zadaniu grupa ma lepsze wyniki przy wykonywaniu niż pojedyncza osoba jednak aby nie ujawniało się próżniactwo społeczne najlepiej jak poszczególne osoby z grupy będą wykonywały to zadanie oddzielnie np. siedząc przy innych biurkach lub w innych pokojach
Zadanie koniunktywne- zad. Grupowe w którym wynik zależy od tego jak dobrze pracuje najsłabszy jej członek< np. zespól alpinistów połączonych liną zdobywający szczyt > to zadanie najlepiej wykonuje poj. Osoba a gorzej grupa gdyż najsłabszy członek grupy obniża jakość wykonania
Zadanie dysjunktywne- zad. Grupowe którego wynik zależy od pracy najsprawniejszego członka grupy <np. wspólne rozwiązywanie trudnego zadania z matmy> to zadanie lepiej wykonuje grupa niż poj osoba ponieważ następuje w grupie połączenie sil najlepiej jest kiedy osoba najzdolniejsza w grupie umie przekonać do własnego pomysłu innych członków
3.
Strata ponoszona w toku procesu-każdy rodzaj współoddziaływania w grupie który utrudnia rozwiązanie problemu np.-niski status najlepszego członka w grupie i zignorowanie jego pomysłów
- niepewność najlepszego członka co do jego pozycji w grupie i zatajenie przez niego pomysłu na rozwiązanie
-trudność pokonania konformistycznych zasad panujących w grupie
-brak jednoznacznego rozwiązania
-zdominowanie dyskusji przez jednego członka w grupie
Niepowodzenie w dzieleniu się unikatową informacją- w grupie często występuje niepowodzenie w dzieleniu się wiadomością posiadana przez jedna osobę ponieważ jak pokazują badania w grupie występuje tendencja do dyskutowania o informacjach które posiadają wszyscy a nie poświęca się czasu na pojedyncze komunikaty
Badanie nad ww. pojęciem- badani spotkali się w 4 os grupach aby wybrać najlepszego kandydata na stanowisko polityczne. Każdy dostał zestaw z którego wynikało ze najlepszym kandydatem jest A gdyż miał 8 cech pozytywnych i 4 negatywne gdy badani zebrali się wybrali wiec na stanowisko A. kiedy jednak nie upowszechniono informacji i każdy otrzymał odmienny zestaw z którego wynikało ze A ma 2 pozytywne cechy i 4 negatywne < z tym ze każdy miał inny zestaw cech pozytywnych kandydata A czyli 4 os* 2 cechy poz=8> gdyby upowszechnili te wiadomości wyszłoby ze A ma 8 pozytywnych i 4 negatywne jednak jak pokazało badanie koncentrowano się na tych informacjach które posiadali wszyscy w takiej samej formie czyli na cechach negatywnych
Zatem nawet przy zadaniach dysjunktywnych grupy często nie SA dobrymi ekspertami ze względu na straty ponoszone w toku procesu, oraz koncentrowanie się na wspólnie posiadanej informacji.
Burza mózgów-technika udoskonalania decyzji grupowych, poprzez zachęcanie do swobodnej wymiany poglądów oraz eliminowanie krytycyzmu. Miała ona na celu: -podwyższenie jakości rozwiązania
-zwiększenie liczby możliwych rozwiązań dzięki wielu pomysłom
Często jednak nie jest skuteczna ponieważ:
- w grupie może mówić tylko jedna osoba w efekcie inni często zapominają o czym chcieli powiedzieć a pod wpływem tego co słyszą zmieniają swój kierunek myślenia o problemie
-kiedy inni mówią a człowiek nie jest w centrum uwagi zaczyna myśleć o czymś nie związanym z tematem debaty co prowadzi do dekoncentracji
myślenie grupowe- rodzaj myślenia w którym dążenie do spójności i solidarności w grupie liczy się bardziej niż realistyczne uwzględnienie faktów. Występuje ono gdy grupa jest zwarta, oddzielona od poglądów przeciwnych ich własnym oraz gdy kieruje nia jeden dominujący osobnik
symptomy myślenia grupowego:
- złudzenie nieomylności i siły
- autocenzura, ludzie dobrowolnie odrzucają przeciwstawne poglądy aby nie torpedować samych siebie
- nacisk na opornych, którzy występują przeciwko danemu rozwiązaniu
-złudzenie jednomyślności poprzez pomijanie oponentów
-strzeżenie przywódcy przed odmiennymi poglądami
Wynik myślenia grupowego:
-błędne decyzje
-niepełna analiza alternatywnych poglądów
-opieranie się na niepełnej informacji
-brak planu awaryjnego
Polaryzacja grupowa- tendencja grup do podejmowania, które SA bardziej skrajne niż początkowe skłonności członków ku zwiększonemu ryzyku jeśli wykazywali tendencje do ryzyka lub ku zwiększonej ostrożności jeśli ta kierowała nimi na początku
4 Do polaryzacji dochodzi:
-nie ma dostępu do łącznie zebranych argumentow
-najpierw członkowie przedstawiają swoje argumenty przemawiające za określonym stanowiskiem
- dyskutując najpierw określamy to co inni myślą na dany temat
-w celu uzyskania sympatii innych przyjmujemy stanowisko ogólnie podzielane
Lecz jeszcze bardziej skrajne aby wydawać się bardziej awangardowym
Teoria wartości kształtowanej kulturowo
Jedne kultury skłaniają do ryzyka inne do ostrożności. Amerykanie przedkładają ryzyko nad ostrożność i takich tez ludzi postrzegają bardziej pozytywnie. SA otwarci na nowatorskie rozwiązania, wierzą ze ryzykanci SA bardziej kompetentni . zaś odwrotna sytuacje można zaobserwować w krajach afrykańskich, Ugandzie czy Liberii. Gdy dochodzi do grupowych dyskusji wzmacniane jest to co preferowane kulturowo. Zatem grupy podejmują lepsze decyzje niż jednostki w zadaniu
Konflikt intrapersonalny (wewnętrzny)- napięcie jednostki wywołane dążeniem do dwóch lub więcej sprzecznych celów (np. rodzice pragną wychowywać dzieci w domu i robić karierę zawodowa)
Konflikt interpersonalny- napięcie miedzy dwiema lub więcej osobami albo grupami które maja sprzeczne cele. Wyróżniamy dwa rodzaje:
- konflikt o sumie zerowej- gdzie wygrana jednej strony zawsze oznacza przegrane drugiej strony (np. zawody lekkoatletyczne)
- konflikt motywów mieszanych -konflikt w którym dwie strony mogą zyskać dzięki współdziałaniu a jednostka może zyskać jeszcze więcej dzięki rywalizacji z partnerem
Kiedy ludzie SA nastawieni na współdziałanie:
- kiedy przewidują możliwość współpracy z ta osoba w przyszłości
- istnieje pewne kultury nastawione na współpracę tak jak np. kultura azjatycka
- jeżeli partner wybierze również współdziałanie, gdyż w przeciwnym razie zmuszone SA bronić się przed rywalem
Strategia cos za cos- zachęta do współdziałania poprzez stosowanie zachowań kooperacyjnych, następnie wybieramy te sama opcje którą bezpośrednio przed nami wybrał partner, czyli jeżeli wybiera rywalizacje my również a jeżeli współpracę my także.
Jeżeli chodzi o prace w grupie to częściej ludzie nastawieni SA na rywalizacje gdyż będąc w grupie w mniejszym stopniu czuja się rozliczani ze swoich czynów co prowadzi do działań antyspołecznych.
Negocjacje- forma porozumiewania się przeciwnych stron konfliktu gdzie zainteresowani składają wzajemne propozycje i kontrpropozycje a problem rozwiązany jest wtedy gdy obie strony osiągną zgodę
UWAGA!!! W NEGOCJACJACH WAZNA JEST ZNAJOMOSC SPRAW NAJWAZNIEJSZYCH (PRIORYTETOW) DLA OBU STRON!!!
Rozwiązania integrujące- rozwiązania konfliktu z korzyścią dla obu stron
Stopniowe i odwzajemnione skłanianie do obniżenia napięcia-strategia ograniczania konfliktu w sytuacjach zycia codziennego w których:
-informujesz o swojej chęci współpracy
-współpracujesz
-odwzajemniasz każde kooperacyjne działanie ale jeśli oponent działa agresywnie odpowiadasz mu tym samym
Mediacja- wyrażenie zgody na udział trzeciej strony przy rozwiązywaniu konfliktu
Arbitraż- sposób rozwiązywania konfliktu polegający na tym ze trzecia strona narzuca rozwiązanie konfliktu skłóconym partnerom