Temat wykładu: „Lawiny - pomiędzy teorią a praktyką”

Prowadzący: Tomasz Nodzyński (AKPT/IMGW)

Termin: 17 października 2006

1. Lawiny w Tatrach Polskich

2. Trochę teorii

Lawina śnieżna to szybki ruch jednej, kilku warstw lub całej masy śnieżnej po stoku wskutek naruszenia równowagi między napięciem śniegu a siłami które to napięcie hamują.

Wielkość	lawiny	Klasyfikacja przemieszczenia	Klasyfikacja zniszczeń	Klasyfikacja ilościowa
1	zsuw	przesunięcie śniegu bez niebezpieczeństwa zasypania (niebezpieczeństwo upadku )	stosunkowo mało niebezpieczne dla ludzi	tor lawiny < 50 m objętość < 100 m^3
2	mała	zatrzymuje się na stoku	może zasypać, zranić lub zabić człowieka	tor lawiny < 100 m objętość < 1000 m^3
3	średnia	dobiega do końca stoku	może zasypać, zniszczyć samochód, uszkodzić ciężarówkę, może zburzyć mały budynek, połamać kilka drzew	tor lawiny < 1000 m objętość < 10000 m^3
4	duża	przemierza płaską część stoku ( nachylenie jego < 30^o o długości > 50 m) i osiąga dno doliny	może zniszczyć wagon kolejowy, dużą ciężarówkę, kilka budynków lub fragment lasu	tor lawiny > 1000 m objętość > 10000 m^3

3. Czynniki wpływające na tworzenie się lawin

• grubość pokrywy śnieżnej

• właściwości śniegu

• warunki meteorologiczne

• ekspozycja solarna i wietrzna

• kąt nachylenia zbocza

• charakter podłoża

• pokrycie terenu

• forma terenu

• pora dnia

• człowiek

4. Procesy zachodzące w pokrywie śnieżnej

5. Badania pokrywy śnieżnej - profil stratygraficzny

6. Prognozowanie stopnia za zagrożenia lawinowego

7. 13 błędów wg W. Muntera

• lawiny obrywają się samorzutnie gdzieś wysoko, a nam zagrażają wyłącznie wtedy, gdy pechowo znajdziemy się na ich drodze

• podczas mrozów lawiny nie schodzą

• jeżeli pokrywa śnieżna jest cienka: jest bezpiecznie

• las chroni przed lawiną: poniżej granicy lasu nie ma ryzyka

• ślady narciarzy i zwierząt gwarantują bezpieczeństwo

• kamienie i drzewka wystające ponad powierzchnię śniegu stabilizują stok

• na małym stoku nic nie może się zdarzyć (deska śnieżna 20x30x0,35 waży 20-40 ton)

• 2-3 dni po opadzie śnieg „osiada” i pokrywa śnieżna robi się bezpieczna

• deska śnieżna jest twarda i dudni pod stopami

• dźwięk „uuuummmmm” świadczy o tym, że śnieg osiada

• w życiu nie widziałem na tym stoku lawiny - tutaj nie jest lawiniasto

• lawiny schodzą tylko przy złej pogodzie - dziś jest ładnie a więc bezpiecznie

• sondowanie śniegu kijkiem narciarskim daje pojęcie o stabilności pokrywy śnieżnej