Geneza państwa polskiego w kronice Wincentego Kadłubka

Kadłubek rozpoczynając swą kronikę i dzieje Polski pisze ,że w kraju tym istniała moc ludzi. Ludzie ci nie byli jednak żądni panowania a podbojów ze względu na swą odwagę. Stale powiększali swoje granice. Najpierw podbili wyspy duńskie, potem w bitwach morskich pokonali Kanuta. I dano ludności podbitej do wyboru czy chcą płacić trybut czy chodzić w kobiecych ubraniach i warkoczach. A że Duńczycy się ociągali to wprowadzono oba zarządzenia. Świat potem podzielono na Gallów i Polaków, do tych pierwszych miała należeć cała Grecja, a granice naszego państwa ciągnęły się do kraju Partów , dalej do Bułgarii i granic Karyntii. Po licznych zwycięstwach nad Rzymianami zajęto Rzym. Księciem ich został Grakchus. Lecz gnuśność spowodowała, że zostali pobici przez ludność miejscową. Dlatego wyrusza 300 tyś armia na odsiecz i pali Rzym. Druga udaje się do Panonii. Grakch powracając z Karyntii zwołuje wiec na którym dowodzi, że on powinien zostać zwierzchnikiem tak dużego państwa. Zostaje królem. Jednak miał problemy z „całożercą” mieszkającym w wyłomie skalnym. Lecz jego synowie podstępem zabijają „całozercę”, bydłem wypchanym siarką. Jednak młodszy Grakch zabija starszego brata. Udawał że zrobił to „całożerca”. Miasto założone na skale Kraków nazwę miało taka dlatego że do ciała „całożercy” zlatywały się wrony i krakały. Po wykryciu zbrodni wygnano młodszego brata a królem została piękna córka Grakcha Wanda. Kiedy na Polskę najeżdża wódz lemański i dochodzi do głównej walki wojska wrogie ujrzawszy Wandę nie walczą dalej bo nie chcą dopuścić się świętokradztwa. A ich władca rzuca się na miecz umierając. Wanda rządzi aż do śmierci. A od jej imienia nazwano rzekę, która płynie przez środek jej państwa tj. Wandal a mieszkańców jej kraju Wandalami. Następnie Kadłubek wprowadza motyw z Aleksandrem Wielkim, do Polski mieli przybyć posłowie jego, którzy żądali trybutu lecz w odpowiedzi zostali zabici i wypchani trawą morską. A wysłane wojska zostały rozbite przez Polaków. Dlatego sam Aleksander rusza zdobywając Śląsk i ziemię Wiślan. Lecz przebiegły złotnik wymyślił podstęp malując tarcze na kolor złoty i srebrny i ustawił je na wzgórzu. Część wojska Aleksandra poszła tam, zostali zaskoczeni. Następnie Polacy przebrani weszli najpierw do jednego a potem do głównego obozu Aleksandra. Sam Aleksander Wielki musiał uciekać i zapomnieć o trybucie. W nagrodę owy złotnik został królem i dostał imię Lestek (przebiegły). W Polsce miał rządzić jeszcze jeden Lestek. Kiedy nie było króla w Polsce, zorganizowano aby go wyłonić zawody w biegu do słupa. Jeden z uczestników wcześniej powbijał szpikulce na trasie sam dobrze okuł konia i wytyczył sobie ścieżkę. W ten sam dzień dwaj chudo pachołcy gonili się do słupa i wykryli spisek. W dzień zawodów podstęp się udał ale wraz z oszustem w tym samym czasie dobiegł chłop. Spisek wykryto i chłop zwany Lestkiem został królem. Nigdy nie zapomniał o swych korzeniach a poza tym zdobył wiele ziem. Jego syn Lestek III pobił w trzech bitwach Cezara a potem Krassusa. Cezar zgadza się oddać mu swą siostrę Julię za żonę. Jednak później pod wpływem senatu zaczyna działać przeciw niemu. Lestek III miał z Julią syna Pompiliusza a z nie prawego łoża 20 synów. Po śmierci Lestka III władzę objął Pompiliusz. Lecz ten po namowie złej niewiasty otruł braci. Po tym żył rozpustnie i obłudnie. Z trupów nie pochowanych braci wychodzą setki myszy, które zagryzają Pompiliusza z rodziną w wieży. W II księdze Kadłubek pisze o dwóch przybyszach którzy nie zostali przyjęci przez Pompiliusza a przez ubogiego chłopa Piasta i jego żonę Rzepichę. Również jedzenie się rozmnaża, był to czas także postrzyżyn syna Piasta Siemowita. Na tą uroczystość także przybywa Pompiliusz. Przybysze Siemowitowi przepowiadają dobrą przyszłość. Po karierze wojskowej zostaje królem. Po nim Lestek IV a po nim Siemomysł. On ma syna Mieszka który był ślepy do 7 roku życia.