Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (konstytucja stalinowska, konstytucja lipcowa) uchwalona przez Sejm Ustawodawczy 22 lipca(opub. 23 lipca) 1952, obowiąż. do przekształcenia jej z dniem 31 grudnia 1989 w Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Opracowana w pierwotnej postaci według wzoru stalinowskiej konstytucji ZSRR z 1936.
Była nowelizowana 24 razy, m.in. ustawą z 10 lutego 1976, która stwierdzała, że Polska jest państwem socjalistycznym (w miejsce dotychczasowego określenia - państwo demokracji ludowej), a PZPR - przewodnią siłą społeczeństwa w budowie socjalizmu, zaś PRL w swej polityce umacnia przyjaźń i współpracę z ZSRR i innymi państwami socjalistycznymi.
Konstytucja zrywała, poprzez wprowadzenie instytucji Rady Państwa, z trójpodziałem władzy - obowiązującym na mocy konstytucji marcowej (formalnie do 1952 roku) - wprowadzając wzorowaną na konstytucji sowieckiej zasadę jednolitości władzy państwowej. W preambule: państwo jest republiką ludu pracującego. Wskazano nowy podmiot, będący źródłem władzy - nominalnego suwerena, prawdopodobnie chcąc podkreślić różnice między socjalistycznym a burżuazyjnym konstytucjonalizmem. Zabieg miał różnicować starego suwerena - naród i nowego - „lud pracujący”, podkreślając tym samym rewolucyjne przemiany społeczne i dystans wobec „klas posiadających” . Zasada ludowładztwa oznaczać miała udział mas w kierowaniu państwem i eliminację antagonizmów klasowych, ekonomicznych i społecznych . Władza najwyższa należała do sejmu jako emanacji "woli ludu", któremu podporządkowane były inne instytucje: sądownictwo oraz władza wykonawcza z rządem i Radą Państwa. Na rosyjskiej wersji konstytucji poprawki własnoręcznie naniósł Józef Stalin, a ostateczną wersję polskojęzyczną opracował Bolesław Bierut.
Sejm: składał się z 460 posłów. Zerwano z zasadą mandatu wolnego (poseł był przedstawicielem ludu pracującego i mógł być przezeń odwołany). Wprowadzono czteroprzymiotnikowe prawo wyborcze (wykreślenie zasady proporcjonalności). Sejm większością głosów przyjmował ustawy i podejmował uchwały, wybierał ze swego grona Prezydium (funkcja marszałka zawsze komuś z ZSL), na pierwszym swym posiedzeniu powoływał Prezesa Rady Ministrów wraz z RM oraz Radę Państwa. Uchwalał budżet i narodowe plany społeczno-gospodarcze. Miał prawo przyjmować petycje od obywateli. Do niego należały też niektóre uprawnienia kreacyjne, m.in. wybór szefa NIK, członków Trybunału St. i Kon. oraz RPO (trzy ostatnie instytucje powołane dopiero w latach osiemdziesiątych). Parlament obradował w trybie sesyjnym. Sesje zwoływane były w określonych terminach przez Radę Państwa. Władza wykonawcza: należała do RM i Rady Państwa. RP była organem kolegialnym wybieranym co 4 lata na pierwszym posiedzeniu sejmu. W jej skład wchodzić mogli posłowie na sejm PRL oraz inne osoby, którym powierzono tę funkcję. Przedstawicieli wybierano z klucza partyjnego, choć zdarzało się, że w Radzie zasiadali posłowie bezpartyjni. RP miała prawo wydawania dekretów, musiały one jednak być zatwierdzone na najbliższej sesji sejmu. Jako głowa państwa reprezentowała PRL w stosunkach zewnętrznych (przewodniczący), ratyfikowała umowy międzynarodowe oraz miała głos w sprawach związanych z obronnością i służbą wojskową. Nadawała obywatelstwo i stosowała prawo łaski. Nie miała prawa weta w stosunku do ustaw, ustalała za to ich wykładnię. Ministrów powoływał i odwoływał Sejm. Wg Konstytucji PRL przysługiwała jej inicjatywa ustawodawcza obok Rady Ministrów i posłów. Władza sądowa: Sądownictwo w PRL działało w zgodzie z zasadą jednolitości - Sąd Najwyższy prowadził nadzór nad wszystkimi pozostałymi sądami, które z kolei dzieliły się na: rejonowe, wojewódzkie oraz partykularne (w praktyce admin. i wojskowe). W 1980 roku powołano Naczelny Sąd Administracyjny. Nowelą z 1982 roku do konstytucji wprowadzono Trybunał Stanu oraz dwie zupełnie nowe instytucje: RPO (1988) oraz Tryb.K. Ten ostatni miał kompetencje podobne do obecnych, z tym że istniała możliwość odrzucania jego orzeczeń przez Sejm. Posiadał prawo ustalania powszechnie obowiązującej wykładni ustaw i występowania z wnioskiem o postawienie przed Trybunał Stanu. Wszystkie wyżej wymienione instytucje były realizacją (dawnych) postulatów Stronnictwa Demokratycznego.