Czy dronedaron wpływa na ryzyko udaru mózgu u chorych z migotaniem przedsionków?

Stosowanie dronedaronu a ryzyko udaru mózgu u chorych z migotaniem przedsionków - badanie ATHENA

Data utworzenia: 07.12.2009; Ostatnia modyfikacja: 07.12.2009
Opublikowano w Medycyna Praktyczna 2009/11 http://www.mp.pl/artykuly/?aid=47679&l=1017&u=23142836

Opracowali: lek. Dorota Włoch-Kopeć, 
dr med. Małgorzata Bała, prof. Roman Jaeschke MD MSc 
Konsultowała prof. dr hab. med. Maria Trusz-Gluza, 
I Katedra i Klinika Kardiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Skróty: LVEF - frakcja wyrzutowa lewej komory, RCT - badanie z randomizacją, VKA - antagoniści witaminy K

Metodyka: analiza post hoc wyników RCT, analiza ITT (p. Czy dronedaron zastąpi amiodaron w leczeniu migotania przedsionków?)

Populacja: 4628 chorych z napadowym lub przetrwałym migotaniem lub trzepotaniem przedsionków (z udokumentowanymi zaburzeniami rytmu oraz rytmem zatokowym w ciągu poprzednich 6 miesięcy) w wieku >=75 lat lub w wieku >=70 lat (śr. wiek 72 lata, mężczyźni 53%; śr. 2 pkt w skali CHADS₂) i dodatkowo >=1 z następujących czynników: nadciśnienie tętnicze leczone lekami z >=2 grup, cukrzyca, przebyty udar mózgu, napad przemijającego niedokrwienia mózgu, średnica lewego przedsionka >=50 mm, LVEF =<40%. 
Kryteria wykluczające: m.in. utrwalone migotanie przedsionków, dekompensacja niewydolności serca w ciągu ostatnich 4 tygodni, niewydolność serca w IV klasie NYHA. 
Interwencja: dronedaron p.o. 400 mg 2 × dz. 
Kontrola: placebo 
Wyniki: Wyjściowo stosowane leczenie przeciwkrzepliwe było podobne w obu grupach (tylko leki przeciwpłytkowe [32%], tylko VKA [45,5%], leki przeciwpłytkowe i VKA [14,5%]). Po śr. 21 miesiącach obserwacji (min. 1 rok, maks. 2,5 roku) w grupie otrzymującej dronedaron, w porównaniu z grupą otrzymującą placebo, stwierdzono: 
- mniejsze ryzyko udaru mózgu (2% vs 3%; 1,2%/rok vs 1,8%/rok; HR 0,66 [0,46-0,96]; RRR* 34% [4-54]; NNT* 99 [63-846]) 
- mniejsze ryzyko wystąpienia analizowanych łącznie udaru mózgu, ostrego zespołu wieńcowego lub zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych (6,4% vs 9,3%; 3,8%/rok vs 5,5%/rok; HR 0,68 [0,55-0,84]; RRR* 31% [15-44]; NNT* 35 [25-70]) 
- podobne ryzyko niedokrwiennego udaru mózgu (1,4% vs 2,1%; 0,9%/rok vs 1,3%/rok; HR 0,68 [0,44-1,05]) 
- podobne ryzyko krwotocznego udaru mózgu (0,26% vs 0,26%; 0,2%/rok vs 0,2%/rok; HR 1,01 [0,33-3,13]) 
- podobne ryzyko udaru mózgu zakończonego zgonem (0,6% vs 0,9%; 0,4%/rok vs 0,5%/rok; HR 0,67 [0,34-1,32]) 
- podobne ryzyko poważnych krwawień (prowadzących do hospitalizacji lub zgonu; 1,7% vs 1,5%; 1,0%/rok vs 0,9%/rok; HR 1,16 [0,73-1,84]) 
W analizie podgrup stwierdzono, że chorzy o zwiększonym ryzyku wystąpienia udaru mózgu (>=2 pkt w skali CHADS₂) odnosili większe korzyści ze stosowania dronedaronu. 
(* obliczone przez autorów opracowania na podstawie danych zawartych w artykule) 

Wnioski: Dronedaron u chorych z migotaniem przedsionków zmniejszył ryzyko wystąpienia udaru mózgu. 

Uwagi: Skala CHADS₂ służy do oceny ryzyka udaru mózgu w przypadku migotania przedsionków i uwzględnia: zastoinową niewydolność serca (1 pkt), nadciśnienie tętnicze (1 pkt), wiek >=75 lat (1 pkt), cukrzycę (1 pkt), przebyty udar mózgu lub napad przemijającego niedokrwienia mózgu (2 pkt).

---