Pomiar Otworów
Pomiar otworów możemy wykonać za pomocą takich przyrządów jak :
- Suwmiarka uniwersalna
- Mikrometr wewnętrzny szczękowy
- Mikrometry zewnętrzne
- Głębokościomierz mikrometryczny
- Średnicówka mikrometryczna
- Średnicówka czujnikowa
- Kulki łożyskowe o różnych średnicach
- Komplet płytek wzorcowych
- Uchwyt do płytek
- Para wkładek płasko - równoległych
- Para wkładek płasko - walcowych
Oraz za pomocą tzw. sprawdzianów do otworów :
- jednograniczny jednostronny łopatkowy
- jednograniczny jednostronny prętowy
- dwugraniczny dwustronny tłoczkowy
Pomiar otworu suwmiarką
- uniwersalną : dokonuje się pomiaru średnic na głębokość do 15 mm
- jednostronną : dokonuje się pomiarów otworów o średnicach większych od 10 mm
2. Pomiar otworu mikrometrem wewnętrznym szczękowym.
Mikrometrem szczękowym mierzy się otwory o średnicach 5 - 30 mm i 30 - 55 mm.
Graniczny błąd wskazań mikrometrów szczękowych wynosi m i m
3. Pomiar otworów za pomocą klinów i mikrometru
:
Kliny do pomiaru średnic otworu charakteryzują się jednakowymi kątami pochylenia
płaszczyzn, dzięki czemu przeciwległe powierzchnie cylindryczne zachowują równoległość
przy przesuwaniu klinów względem siebie.
Parę klinów po włożeniu w otwór mierzony należy przesunąć wzajemnie tak, by właściwe
pod względem nacisku zetknięcie ich powierzchni cylindrycznych z powierzchniami otworu.
Mikrometrem dokonujemy pomiaru szerokości wystających końców klinów, których
wymiar będzie odpowiadał średnicy mierzonego otworu. Błąd graniczny pomiaru tą metodą
wynosi m.
4. Pomiar średnic otworów za pomocą kulek .
rys. 1.1
W celu wyznaczenia średnicy otworu należy zmierzyć średnicę kulek d1 i d2 mikrometrem.
Wysokość A i B mierzymy głębokościomierzem . Wymiar M jest ich różnicą. Średnicę
otworu odlicza się w/g wzoru :
d = (d1 + d2 )/ 2 +Mx ( d1+ d2- M)
5. Pomiar średnic otworów średnicówką mikrometryczną :
Metodą tą dokonuje się pomiarów średnic otworów większych (50 - 200 mm ).
Średnicówkę ustawia się w mierzonym otworze tak, aby w płaszczyźnie przekroju
poprzecznego wymiar największy. W celu prawidłowego usytuowania średnicówki w
płaszczyźnie przekroju poprzecznego otworu należy narzędzie pomiarowe jednym końcem
stopniowo przemieszczać zachowując to położenie, w którym będzie możliwe maksymalne
odkręcenie bębna mikrometrycznego, a więc uzyskanie wymiaru największego. Graniczny
błąd wskazania wynosi 8 m.
6. Pomiar otworu średnicówką czujnikową :
Średnicówkę czujnikową ustawia się na wymiar nominalny w uchwycie ze stosem płytek
wzorcowych lub w otworze pierścienia wzorcowego. Następnie średnicówkę wkłada się do
mierzonego otworu i odczytuje wskazania czujnika.
Średnicę otworu D oblicza się jako sumę wymiaru nominalnego N i różnicę wskazań
czujnika O1 i O2 :
D = N+ ( O1i O2 )
O1 - wskazanie czujnika przy wymiarze nominalnym
O2 - wskazanie czujnika przy pomiarze średnicy otworu