Sprzęt do ratowania tonących

Rzutka rękawowa

Rzutka rękawowa wykonana jest w postaci podłużnego worka, w którym znajduje się 300g obciążnik obszyty pianką poliuretanową (w celu ewentualnej ochrony przed skutkami uderzenia oraz uzyskania pływalności dodatniej) i 25m pływającej linki, na końcu której są odpowiednie zaczepy (karabińczyk, pętle) służące do zamocowania do burty łodzi lub innego miejsca albo założenia na nadgarstek ratownika. Na dnie pokrowca znajduje się uchwyt dla ratowanego.

Zalety tego sprzętu to:

• bardzo łatwa, skuteczna i szybka obsługa,

• estetycznie i bezpiecznie sklarowana lina,

• duża celność (po niedługim treningu), małe wymiary.

Minusem jest zbyt mała wyporność, aby utrzymać ratowanego na powierzchni wody.

Koło ratunkowe

Koło ratunkowe jest podstawowym sprzętem ratunkowym na wielu kąpieliskach, pływalniach i różnych jednostkach pływających. Wymagają atestu. Badanie to polega na włożeniu koła do wody i obciążeniu go ciężarem 15kg przez 24 godziny. Jeżeli koło nie tonie - uzyskuje atest.

Koło ratunkowe wykonane jest ono ze sprasowanego styropianu obszytego pomarańczowym materiałem i linki chwytowej o większej długości niż obwód, przymocowanej opaskami w czterech miejscach. Koło może być używane samodzielnie lub z linką, którą powinno się przywiązać bezpośrednio do koła i porządnie zbuchtować. Atestowane koła morskie posiadają również odblaskowe nakładki ułatwiające dostrzeżenie w nocy i w trudnych warunkach atmosferycznych.

Występują również koła ratunkowe w kształcie podkowy, wykonane z pianki polietylenowej, lekkiej i bardziej wytrzymałej niż styropian. Konserwacja polega na wymyciu i wysuszeniu. W ostatnich czasach pojawiły się sztywne koła plastikowe, wewnątrz puste, ze specjalnymi pojemnikami na linkę o ergonomicznych kształtach usytuowanymi wewnątrz koła.

Koło ratunkowe ślizgowe

Koło ratunkowe ślizgowe w wersji na jednostki pływające - składa się z torby w kolorze pomarańczowym, wewnątrz której znajduje się miękkie koło ratunkowe (pianka polietylenowa) wraz z pływającą linką o długości 35m, zakończoną nierdzewnym karabińczykiem (możliwość mocowania do kosza rufowego lub relingu).

Zalety kół ratowniczych ślizgowych to:

1. Łatwość użycia.

2. Dobra widoczność w wodzie (kolor i duże wymiary).

3. Duża wyporność kwalifikująca koło jako sprzęt ratunkowy dla dwóch osób.

4. Przy użyciu koła ślizgowego możliwość wyciągnięcia tonącego na wysoki stromy brzeg lub wysoką burtę łodzi.

5. Doskonała asekuracja przy ratowaniu z użyciem koła ślizgowego oraz przy nurkowaniu.

Minusem jest trudność w dalekim rzucaniu, trzymając (właściwie) za wewnętrzną część pierścienia koła ratunkowego nie uzyskujemy dalekich rzutów.

Pas ratowniczy "Węgorz"

Pas ratowniczy "Węgorz" składa się z elastycznego, nietonącego, podłużnego pływaka z pianki polietylenowej obszytej jaskrawo pomarańczową tkaniną. Do jednego końca doczepiony jest karabińczyk , a do drugiego taśma z oczkami (co umożliwia zaczepienie karabińczyka) przechodząca w 2 - 4m odcinek liny zakończonej szelką ratowniczą .

W połowie długości pasa umocowany jest dodatkowy karabińczyk umożliwiający w miarę potrzeby podczepienie liny do ściągnięcia ratowanego na brzeg. Konstrukcja pozwala na zapięcie osoby o każdych wymiarach (tuszy) i utrzymuje na powierzchni dwie osoby o przeciętnej wadze (wyporność 9kg do 14,5kg). Długość linki pozwala ratownikowi zanurkować do dna na standardowym kąpielisku (max głębokość do 4m) bez potrzeby ściągania szelek. Opływowy kształt nie stawia prawie żadnego oporu i pozwala w łatwy sposób pokonać fale czy nawet przybój. Konserwacja polega na myciu i wysuszeniu sprzętu.

Zalety:

1. Łatwy w obsłudze.

2. Estetyczny i łatwy w przechowywaniu.

3. Możliwość użycia do ratowania osób przytomnych i nieprzytomnych.

Boja SP

Boja SP skonstruowana z tworzywa sztucznego w środku pusta, posiada na obwodzie uchwyty pozwalające na złapanie się przez osobę tonącą względnie ratownika, a z przodu przyczepioną ma 2 - 4m linę zakończoną szelkami ratowniczymi. Opływowy kształt pozwala na pływanie i pokonywanie fal bez większych oporów. Wyporność pozwala na utrzymanie dwóch osób na powierzchni wody. Na świecie produkowane są różne rozmiary i typy boi. Minusem tego sprzętu jest trudność w jego użyciu w sytuacji, gdy tonący jest nieprzytomny (doskonałą alternatywa jest pas "węgorz"), ponieważ ratownik nie ma możliwości podpięcia poszkodowanego. Konserwacja sprowadza się do umycia i wysuszenia sprzętu.

Kołowrót ratowniczy

Kołowrót ratowniczy może mieć różne konstrukcje począwszy od drewnianej przez plastikową do metalowej. Służy on do "magazynowania" minimum 80m nietonącej liny zakończonej szelkami ratowniczymi. Żaden ze stosowanych w Polsce kołowrotów nie jest dostosowany do ściągnięcia ratownika poprzez kręcenie korbą ponieważ jak już wspomniano jest to "magazyn", a nie wyciągarka. Po zakończeniu akcji ratowniczej bardzo dokładnie i porządnie nawija się linę na bęben kołowrotu wykorzystując między innymi wspomnianą korbę. Lina musi być nawijana zwój przy zwoju, ciasno bez luzów. Gwarantuje to łatwe, szybkie, bez szarpnięć i plątania się rozwinięcie jej w czasie akcji ratowniczej. Dodatkowe akcesoria takie jak np. hamulce spowalniające obracanie się bębna, rączki, nóżki czy blokady ułatwiają przechowywanie, transport i eksploatację kołowrotu ratowniczego. Konserwacja polega na umyciu, oczyszczeniu z piasku, wysuszeniu i nasmarowaniu ośki przy kołowrotach metalowych.

Zalety:

1. Łatwość "magazynowania" potrzebnej liny.

2. Prostota i po właściwym przygotowaniu bezproblemowe użycie.

3. Estetyczny wygląd.

Wady: stosunkowo duże wymiary i ciężar kołowrotu metalowego.

Zasobnik linowy

W pokrowcu (podobnym do rzutki rękawowej tylko większym) umieszczone jest 80m nietonącej liny zakończonej od spodu półsztywną pętlą (bardzo łatwo i szybko można ją założyć na nogę, pal czy pal ostrogi), a z drugiego końca szelkami ratowniczymi. Pokrowiec tak jaki i rzutka ratownicza zamykany jest taśmą z rzepami. Sprzęt lekki, bardzo łatwy w użyciu i niezawodny pod warunkiem właściwego sklarowania liny w zasobniku (tak samo jak w rzutce rękawowej) tzn. zygzakami, pojedynczymi warstwami, ugniatając.

Kamizelka asekuracyjna

Kamizelka asekuracyjna wykonana jest z pianki polietylenowej, nienasiąkliwej, odpornej na gnicie oraz procesy starzenia, obszyta materiałem w kolorze pomarańczowym z zapięciem na regulowane taśmy. Trzy rozmiary 40-60, 60-70 i powyżej 70kg. Istnieje wersja o zwiększonej wyporności z kołnierzem utrzymującym głowę, nad lustrem wody oraz taśmą kroczną zapobiegającą zsuwaniu się kamizelki. Jest ona szczególnie zalecana osobom słabo

pływającym i dzieciom.

Kamizelka ratunkowa

Kamizelka ratunkowa (pas ratunkowy) to odmiana wyżej wymienionej, ale wykonana z kilku segmentów sztywnej pianki obszytej pomarańczowym materiałem lub w inny sposób, będąca na wyposażeniu głównie dużych jednostek pływających np. statków. Generalnie kamizelka powinna zapewnić zachowanie pozycji pionowej z utrzymaniem ust nad powierzchnią wody nawet w przypadku osoby nieprzytomnej lub wyczerpanej.

W założonym pasie człowiek powinien mieć możliwość wykonania bezpiecznego skoku do wody z wysokości minimum 4,5m, przepłynięcia niewielkiej odległości i wejścia do łodzi lub tratwy ratunkowej. Pas powinien być wyposażony w gwizdek, lampkę z bateryjką, nalepki odblaskowe i proszek barwiący ułatwiający lokalizacje ratowanego w ciągu dnia.

Istnieją również pneumatyczne pasy ratunkowe zaopatrzone w wentyl do nadmuchiwania przez użytkownika lub napełniane automatycznie (po wpadnięciu do wody automat napełnia pas bez udziału człowieka) lub półautomatycznie gdy do napełniania pasa potrzebne jest pociągnięcie za dźwignię.

Sprzęt ABC

Maska. Użycie maski podczas akcji ratowniczej umożliwia jednoczesną obserwację powierzchni wody oraz w wodach "czystych" obserwację dużego obszaru pod wodą co wpływa znacząco na skuteczność akcji. Ma to również wpływ na bezpieczeństwo ratownika, gdyż znacznie wcześniej i wyraźniej widać ratowanego, jego zachowanie oraz jego ruchy. Normalnie pływając pod wodą i przeszukując dna widzimy wszystko rozmazane. Wszystkie maski posiadają zbliżoną budowę, a różnią się jedynie rozwiązaniami technicznymi i kształtami.

Rurka oddechowa - "fajka"
W praktyce ratowniczej rurka oddechowa umożliwia swobodne oddychanie podczas stałej i jednoczesnej obserwacji toni wodnej (dno) i jej powierzchni. Ta niemal komfortowa niekiedy sytuacja dla ratownika pozwala na kontrolę ruchów osób ratowanych, a także oceniać ich stan zagrożenia. Jej użycie daje możliwość pełnego wykorzystania maski i płetw. Standardowo przyjmuje się, że fajka powinna mieć 30-38 cm długości i 16-22 mm średnicy. Parametry które wymuszają takie wymiary to:

1. Ciśnienie hydrostatyczne działające na klatkę piersiową w wodzie, które przy zwiększeniu długości fajki uniemożliwia wykonanie wdechu.

2. Opory powietrza utrudniające oddychanie zwiększające się wraz ze zmniejszaniem średnicy rurki.

3. Wzrost średnicy fajki prowadzi do zwiększenia ilości powietrza, które jest wielokrotnie wykorzystywane, prowadząc do niekorzystnego wzrostu dwutlenku węgla w organizmie.

Każda fajka powinna posiadać w górnej części jaskrawą opaskę ułatwiającą lokalizację oraz powinna być na całej długości gładka w celu zapobieżenia gromadzenia się brudu i możliwości łatwego rozwoju drobnoustrojów. Obecnie największym powodzeniem cieszą się fajki o kształcie anatomicznym, którego założenie jest takie, aby rurka znajdowała się na całej długości w jednakowej odległości od głowy, co likwiduje w znacznym stopniu opory podczas szybkiego pływania, a w konsekwencji przemieszczanie się fajki. Również łatwiejsze jest usuwanie wody z rurki o kształcie anatomicznym w porównaniu z fajkami o kształtach zbliżonych do liter "L" lub "J" Bardzo ważnym elementem każdej fajki jest ustnik, który powinien umożliwiać pewny uchwyt będąc jednocześnie miękkim i nie powodującym obtarć w jamie ustnej. Z tego powodu większość fajek wykonuje się z ustnikiem silikonowym.

Nóż Od kilku łat do sprzętu podstawowego u nurkowaniu zalicza się nóż. Jego obecność jest niezbędna wszędzie tam, gdzie istnieje możliwość zaplątania się w liny lub sieci rybackie względnie istnieje potrzeba wykonania prac pod wodą np. wyplątania tonącego z wodorostów. Jeszcze nowszym sprzętem są lansowanie ostatnio jednoręczne sekatory umożliwiające przecięcie pod wodą linek stalowych o średnic do 6mm.

Specjalista ds bhp

KarolKaczmarek

1

---