Sprawozdanie z ćwiczenia nr 1
Oznaczanie czasu żelowania i maksymalnej temperatury podczas żelowania nienasyconych żywic poliestrowych.

Lp.	Masa żywicy - POLIMAL 103 [g]	Ilość dodanego inicjatora - 50% roztworu wodoronadtlenku ketonu metylowo-etylowego [g]	Ilość dodanego przyspieszacza - naftenianu kobaltu [g]	Ilość dodanego napełniacza - krzemionki [g]
1.	31,4	0,624	0,073	-
2.	30,1	0,915	0,103	0,325

1. Wykonywano następujące kompozycje poliestrowe:

2. Kompozycję poliestrową przelewano do wewnętrznej probówki pomiarowej aparatu, wprowadzano do niej termoparę oraz metalowy pręcik stanowiący czujnik stopnia zżelowania kompozycji. Uruchamiano program sterujący pracą urządzenia. W momencie gdy metalowy pręcik wyłączał się, co oznaczało usieciowanie żywicy, odczytywano z wykresu wykony-wanego przez program komputerowy czas żelowania. Następnie obserwowano zmiany temperatury w funkcji czasu, odczytywano maksymalną temperaturę podczas reakcji sieciowania. Czynności powtarzano dla kolejnych kompozycji poliestrowych.

3. Wyniki pomiarów:

Lp.	Czas żelowania [s]	Temperatura maksymalna [˚C]	Czas osiągnięcia maksymalnej temperatury [s]
1.	711	123	1449
2.	325	134	974

Czas [s]	Temperatura [˚C]
29	20,1
59	20,1
89	20,2
119	20,2
149	20,3
179	20,4
209	20,6
239	20,6
269	20,8
299	20,9
329	21,1
359	21,3
389	21,5
419	21,6
449	21,8
479	22,1
509	22,4
539	22,7
569	23,2
599	23,7
629	24,3
659	24,8
689	25,6
719	26,3
Czas [s]	Temperatura [˚C]
749	27,1
779	27,8
809	28,7
839	29,8
869	30,9
899	32,1
929	33,5
959	34,9
989	36,4
1019	38,1
1049	39,9
1079	41,9
1109	44,1
1139	46,5
1169	49,2
1199	52,3
1229	55,9
1259	60,4
1289	66,1
1319	74,1
1349	85,5
1379	99,3
1409	111,3
1439	119,4

4. Analiza wyników i wnioski.

Przez właściwe dozowanie przyspieszacza, w mniejszym stopniu również inicjatora, istnieje możliwość ustawienia czasu żelowania. Wyniki pomiarów pozwalają stwierdzić, że im większa ilość przyspieszacza i inicjatora, tym dłuższy czas żelowania. Wraz ze wzrostem ilości przyspieszacza, wydłuża się również czas osiągnięcia temperatury maksymalnej.

W końcowym etapie utwardzania żywicy, gdy mieszanina ma odpowiednio wysoką lepkość, występuje tzw. efekt Trommsdorfa. Zjawisko to powoduje m.in. wzrost temperatury układu reakcji do temperatury maksymalnej. Analizując wyniki uzyskane na ćwiczeniach zauważono, że im mniej użyto przyspieszacza, tym układ osiągnął niższą temperaturę maksymalną.

Dodanie napełniacza powoduje wydłużenie czasu życia kompozycji tym samym wydłużając czas żelowania.

W celu przedłużenia zdolności przetwórczej, zapobieżenia polimeryzacji żywic bez inicjatora, dodaje się do nich inhibitory.

---