2000-05-04
Fizyka laboratorium
Temat: Wyznaczanie współczynnika załamania światła za pomocą mikroskopu.
Ćwiczenie nr.72
Nr grupy 107
Załamanie światła jest przyczyną tego, że odległości obserwowane z powietrza w środowisku gęstszym wydają się mniejsze niż w rzeczywistości.
Bieg promieni w świetlnych w płytce płaskorównoległej
Oglądając punkt 0 przez warstwę materiału widzimy jego obraz 0'. Odległość 0'A=a(grubość pozorna płytki) jest zależna od grubości rzeczywistej płytki d i jej współczynnika załamania światła n.
Punkty 0'A (rysy na powierzchni płytki) obserwujemy przez mikroskop wyposażony w czujnik zegarowy, co umożliwia pomiar przesunięcia tubusa.
Znajomość a i d wystarczy do obliczenia współczynnika załamania światła z jakiego wykonana jest płytka. Dla małych kątów (z takimi mamy do czynienia przy obserwacji za pomocą mikroskopu) możemy zapisać:
gdzie:
n- współczynnik załamania światła
α- kąt załamania w powietrzu
β- kąt padania w płytce
Pomiary:
Płytka |
a1' mm |
a2' mm |
a3' mm |
a4' mm |
a5' mm |
a' mm |
S'a' mm |
Sa' Mm |
1 szklana |
1,79 |
1,83 |
1,83 |
1,84 |
1,79 |
1,81 |
0,012 |
0,01 |
2 kleksa |
1,4 |
1,39 |
1,38 |
1,38 |
1,39 |
1,39 |
0,0048 |
0,004 |
gdzie:
a1':a5'- kolejne pomiary
a'- średnia wartość pomiarów
Sa'- średni błąd kwadratowy
S'a'- błąd systematyczny
Obliczamy średni błąd kwadratowy:
1 Płytka
gdzie:
k- liczba pomiarów
2 Płytka
Błąd systematyczny:
1 Płytka :
S'a'=Sa'*tα,k=0,012mm k=5
2 Płytka : S'a'=Sa'*tα,k=0,0048mm α=0,7
tα,k=1,2
Następnie wykonujemy pomiary grubości pozornej płytek odczytując wskazania a1 i a2 czujnika zegarowego otrzymane dla obrazu dolnej i górnej powierzchni płytek. Pozorna grubość płytki jest wówczas równa:
1 Płytka: a1=3,01mm; a2=4,82mm
więc: a=1,81mm
2 Płytka: a1=3,00mm; a2=4,39mm
więc: a=1,39mm
Współczynnik załamania światła dla obu płytek:
1 Płytka:
2 Płytka:
Wartość błędu Δn:
1 Płytka:
2 Płytka:
gdzie:
Δd= dokładność pomiaru śruby mikrometrycznej wynosząca 0,01mm
Δa1,Δa2- dokładność pomiaru czujnika zegarowego wynosząca 0,01mm
Rodzaj płytki |
d mm |
Δd mm |
a1 mm |
Δa1 mm |
a2 mm |
Δa2 mm |
n mm |
Δn mm |
1 |
2,88 |
0,01 |
3,01 |
0,01 |
4,82 |
0,011 |
1,57 |
0,01,50 |
2 |
2,11 |
0,01 |
3,00 |
0,01 |
4,39 |
0,01 |
1,52 |
0,03 |
Ogólnie:
Współczynniki załamania światła wynoszą:
Dla 1 PŁYTKI: n=1,57+/-0,02[mm]
DLA 2 PŁYTKI: n=1,525+/-0,03[mm]