KAZUSY - Własność i jej ochrona
KAZUS I
W 2 roku n.e. senator Vanuleius był właścicielem sporego kawałku gruntu w pobliżu Werony. Wkrótce na gruncie tym pojawił się sąsiad Tytus, który skracał sobie drogę prowadząc bydło do wodopoju. Zaczepiony przez niewolników senatora odpowiedział, że czyni tak od dawna, ale nie rości sobie żadnych praw do przechodzenia. Udziel senatorowi porady prawnej i ją uzasadnij.
KAZUS II
W 2 roku n.e. senator Vanuleius oddał Markowi w precarium spory grunt w pobliżu Werony. Wkrótce na gruncie tym pojawił się sąsiad Tytus, który skracał sobie drogę prowadząc bydło do wodopoju. Zaczepiony przez Marka odpowiedział, że czyni tak od dawna, choć nie rości sobie żadnych praw. Udziel Markowi porady prawnej i ją uzasadnij.
KAZUS III
Gaius użyczył Titiusowi niewolnika. Niewolnika u Titiusa zobaczył Seius i przekonany, że jest to niewolnik, który zginął mu 5 miesięcy wcześniej postanowił go odzyskać. Jakie środki mu przysługują i przeciwko komu? Uzasadnij odpowiedź.
KAZUS IV
W II wieku n.e. Paulus został ustanowiony spadkobiercą hodowcy krów. Nie wiedząc, że jeden z byków był jedynie oddany w użytkowanie spadkodawcy przez Gaiusa, Paulus sprzedał i wydał tego byka Serviusowi. Pół roku później do Serviusa zgłosił się Gaius, żądając zwrotu byka. Wobec odmowy wytoczył rei vindicatio. Oceń sytuację prawną i wskaż, kto wygra proces.
KAZUS V
W II wieku n.e. krowa Aulusa urodziła cielę. Po oznakowaniu zwierzęcia, uprowadził je Mucius, który następnie sprzedał je i wydał Quintusowi. Po upływie roku Aulus zobaczył oznaczone przez siebie zwierzę u Quintusa i zabrał je do domu. Quintus wytoczył przeciw Aulusowi rei vindicatio. Czy uda mu się odzyskać cielę? Uzasadnij odpowiedź.
KAZUS VI
Marek kupił od Tyberiusza niewolnika. Do wydania go doszło w drodze traditio. Jednak, ponieważ Marek znęcał się nad niewolnikiem ten uciekł do Tyberiusza. Tyberiusz sprzedał i wydał go ponownie, tym razem Semproniuszowi. Dowiedziawszy się o tym Marek chce odzyskać niewolnika. Z jaką skargą może wystąpić? Kto wygra proces? Uzasadnij odpowiedź.
KAZUS VII
Marek kupił od Tyberiusza niewolnika. Do wydania go doszło w drodze traditio. Jednak, ponieważ Marek znęcał się nad niewolnikiem ten uciekł i został schwytany przez Aulusa. Ten sprzedał go Semproniuszowi i dokonał mancipatio. Dowiedziawszy się o tym Marek chce odzyskać niewolnika. Z jaką skargą może wystąpić? Kto wygra proces? Uzasadnij odpowiedź.
KAZUS VIII
Aulus miał niewolnika Stichusa. Ten uciekł swemu panu i został schwytany przez Marcusa. Ponieważ niewolnik zachorował Marcus zmuszony był wynająć lekarza, aby go leczył (co kosztowało 150 sestercji). Po wyleczeniu Marcus wyszkolił niewolnika do pracy w charakterze nauczyciela filozofii za co zapłacił 200 sestercji oraz podarował niewolnikowi drogie szaty i kolczyki, a także ozdobił jego ciało tatuażami, co kosztowało go kolejne 50 sestercji. Aulus dowiedział się, że Marcus posiada jego niewolnika i zażądał zwrotu. Marcus odmawia zwrotu niewolnika dopóki Aulus nie zwróci mu kosztów leczenia niewolnika, szkolenia go, tatuażu oraz kolczyków i szat. Kto ma rację z sporze?