Jan Lechoń

Fakty biograficzne

• właśc. Leszek Serafinowicz

• poeta, publicysta, krytyk literacki i teatralny

• prawdopodobnie biseksualista

• ur. 13 czerwca 1899 w Warszawie, zm. śmiercią samobójczą, skacząc z okna hotelu Hudson w Nowym Jorku 8 czerwca 1956

• zadebiutował jako uczeń gimnazjum w 1913 tomikiem wierszy Na złotym polu

• współredaktor pisma młodzieży akademickiej „Pro Arte et Studio”

• 1916 - wystawił w teatrze w Łazienkach jednoaktówkę W pałacu Stanisława Augusta

• 1918 - należał do grona współpracowników kabaretu literackiego
  Pod Picadorem

• autorecytacje

• 1920 - w grupie lit. „Skamander”

• współpracował z czasopismami „Skamander” (od 1920), „Wiadomości Literackie” (od 1924), „Cyrulik Warszawski (1917-19)

• od 1930 w Paryżu pełnił funkcję attache kulturalnego ambasady polskiej

• podróż do USA przez Portugalię i Brazylię; osiadł w Nowym Jorku

• 1943-46 red. z K. Wierzyńskim i J. Wittlinem „Tygodnik Polski”

• jeden z założycieli Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku

• VIII 1949 - VI 1956 - prowadził systematycznie dziennik

Twórczość

• 1913 tomik Na złotym polu

• 1920 Rzeczpospolita Babińska. Śpiewy historyczne

• tomik wierszowanych satyr politycznych

• połączone dwa zbiorki - pod wspólnym podwójnie aluzyjno-ironicznym tytułem

• większość utworów - nieczytelna

• 1920 Karmazynowy poemat

• 7 wierszy

• „romantyzowanie”

• nawiązania do wzorów literatury narodowej

• stylizacje na Mickiewicz i Słowackiego

• gł. tematy - Polska, lęk o nią i jej niepodległość

• futurystyczne bluźnierstwa przeciw tradycji

• poetyka paradoksu

• dominuje liryka pośrednia, sytuacyjna

• postacie z mitologii hist., lit., ikonograf.-boh.

• pojedynki narodowej symboliki

• dwa ostatnie utwory - świat realny, historyczny, ukazany
  z fikcjotwórczej perspektywy poetyckiej

• pierwsze dni po odzyskaniu Niepodległości

• opozycja: bezwład, marazm ↔ czyn, którego wcieleniem jest Józef Piłsudski

• kreacja nowego mitu

• 1924 tom Srebrne i czarne

• wiersze klasycystyczne

• stylizowana rozpacz

• tytuł - aluzja do srebrno-czarnych ozdób pogrzebowych

• elementy poezji społecznej

• wielowzorcowa stylizacja

• poetycki kunszt

• stylistyka ku paradoksowi antytez

• niekiedy - skonwencjonalizowany tradycjonalizm

• wirtuozowska gra - wersyfikacją, abstrakcyjnymi pojęciami i składnią → antytezy, paralelizmy, sformułowania aforystyczne lub paradoksalne, pointy

• potem - sporadyczne wiersze, w epoce 20-lecia międzywojennego nie wydał już żadnego tomu

• szopki polityczne