CYANI FLOS - KWIAT BŁAWATKA
Roślina: Centaurea cyanus - chaber bławatek
Rodzina: Asteraeae (Compositae) - Astrowate (Złożone)
Opis surowca:
Surowcem są kwiaty chabra bławatka. Kwitnie od maja do sierpnia. Zrywa się całe koszyczki na początku kwitnienia, a potem wyskubuje się z nich delikatnie zewnętrzne kwiaty. Suszy się w podwyższonej temperaturze, w przewiewie i w cieniu.
Związki czynne:
Kwiat bławatka zawiera glikozydy antocyjanowe, głównie cyjaninę i pelargonię, flawonoidy, związki gorzkie, m.in. centaurynę. Ponadto zawiera śluzy, garbniki, witaminę C oraz sole mineralne ze znaczną zawartością manganu i potasu.
Stanowiska:
Chaber pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego z Bliskiego Wschodu. Jest pospolitym chwastem polnym, szczególnie zbóż. Występuje na glebach lżejszych, słabo kwaśnych.
Działanie i zastosowanie:
Wykazuje silne działanie moczopędne, czasami powoduje kilkakrotne zwiększenie ilości wydalanego moczu. Ponadto wykazuje łagodne działanie żółciopędne oraz przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Stosowany jest doustnie w przewlekłych stanach zapalnych nerek, dróg moczowych, jako łagodny lek moczopędny i dezynfekujący drogi moczowe, szczególnie u dzieci. Ponadto w mieszankach z innymi ziołami stosuje się bławatek niedostatecznym przepływie żółci do dwunastnicy. Kwiat bławatka i ich przetwory bywają stosowane w upławach, zaburzeniach miesiączkowania, także w gorączce. Także jako środek rozluźniający wydzielinę śluzową oraz pobudzający czynności wątroby i pęcherzyka żółciowego. Zewnętrznie stosuje się kwiat bławatka w postaci naparu do przemywania oczu w zapaleniu spojówek i brzegów powiek oraz do płukania włosów i skóry głowy przy łupieżu i przy grzybicy.
Wygląd zewnętrzny: Kwiaty tylko rurkowate. Pojedyncze koszyczki kwiatowe o średnicy 2-3 cm wyrastają na szczytach pędów z łuskowatej, podłużnej okrywy. Przyczepki listków okrywy brzegiem piłkowanoząbkowane lub orzęsione. Korona o 5 rurkowato zrośniętych płatkach o barwie ciemnobłękitnej, czerwonej, różowej lub białej. Kwiaty brzeżne większe, 5 pręcików, słupek dolny, złożony z 2 owocolistków.