Zespół dziecka maltretowanego
„Zrozumieć dziecko skrzywdzone” J. Bięgiel
Zespół uważany za chorobą społeczną. Jest to zjawisko przemocy
Objawy:
złamanie kości długiej, uszkodzenie narządów wew., pęknięcie czaszki, nie zawsze można zdiagnozować
uszkodzenie ukł. nerwowego
podawanie dzieciom substancji toksycznych, narkotyków, alkoholu
Rodzaje:
Maltretowanie fizyczne (bicie, znęcanie się)
Emocjonalne znęcanie się nad dzieckiem, poniżanie, gnębienie
Maltretowanie seksualne (gwałt aż po naruszenie cielesnej nietykalności dziecka)
Zaniedbanie dziecka (ignorowanie podstawowych potrzeb)
fizyczne maltretowanie - zadawanie fizycznych ran (stłuczenia, poparzenia, pręgi, złamania)
częściej dziewczynki niż chłopcy, bite ręką, sznurem, ciężkimi przedmiotami. Częściej sprawcami są matki.
Zmiany w zachowaniu dziecka fizycznie maltretowanego:
ciągła obawa,
demonstrowanie pasywnej czujności (leżą cicho w łóżeczku i obserwują uważnie otoczenie),
maltretowanie w niemowlęctwie - przeciągły płacz, który nie pozwala rozróżnić rzeczywistych potrzeb dziecka,
powolny rozwój motoryki, mowy, zachowań społecznych,
małe zainteresowanie zabawkami, potem nauką.
Bóle głowy, drżenie rąk, bóle mięśniowe, zawroty
Nie trzymanie kału, moczu
Schorzenia psychosomatyczne
9 typowych rysów dzieci maltretowanych wg Martina i Beezley'a:
pewne charakterystyczne uszkodzenia zdolności do radości z życia,
zbytnia dojrzałość na swój wiek (pseudodojrzałość),
brak gotowości do zabaw,
demonstrowanie swoim zachowaniem, że ich życie nie jest radosne,
niezdolność do kontroli symptomów (moczenie nocne),
poczucie niskiej wartości,
niskie mniemanie o własnych zdolnościach - problemy szkolne,
wycofanie wykorzystywane w celu uniknięcia kary rozciągające się potem na każdy aspekt życia,
agresja - brak kontroli nad własnym życiem.
maltretowanie psychiczne - niezdolność adaptacyjna do różnych ludzi i sytuacji,
strach przed niepowodzeniem,
trudności z koncentracją uwagi na instrukcjach nauczyciela,
lęk paraliżuje logiczne myślenie, wywołuje koszmary nocne, utrudnia koncentrację uwagi,
słowne zahamowania („mówienie za dużo może być niebezpieczne”),
regresja (ssanie palca),
problemy z nawiązaniem i utrzymaniem przyjaźni oraz związków koleżeńskich z rówieśnikami (problemy z dawaniem i braniem),
ucieczka z domu (narkotyki, alkohol)
z jednej strony poczucie winy, z drugiej krzywdy
zaburzenie snu
uzależnienie emocjonalne od rodziców
zaburzenie poczucia własnej tożsamości
Rodzic który maltretują to:
alkoholicy
prostytutki
głęboko zdemoralizowani, przestępcy
Zasady postępowania z dzieckiem maltretowanym:
dziecko maltretowane lub podejrzane o maltretowanie powinno być natychmiast hospitalizowane,
lekarze zbierają informacje dotyczące stany społeczno - moralnego rodziny dziecka, omówienie sytuacji z rodzicami (ostrożnie),
dziecko zbadać szczegółowo, wielospecjalistycznie i zapewnić mu pomoc psychologiczną,
pediatra zatrzymuje dziecko na oddziale dopóki wywiad środowiskowy nie potwierdzi, że dziecko jest w domu bezpieczne,
sytuacja rodzinna dziecka powinna być zbadana przez wojewódzką Przychodnię Matki i Dziecka lub pion pediatryczny zespołu opieki zdrowotnej,
dzieci maltretowane powinny stanowić oddzielną grupę dyspanseryjną,
systematyczne konsultacje dziecka z lekarzem.