Alfabetyzacja Ameryki Lacinskiej

1. DEFINICJE

2. REGION AL W GLOBALNEJ PERSPEKTYWIE

3. PROBLEMY REGIONALNE SKORELOWANE Z ANALFABETYZMEM

4. STATYSTYKI, WSKAZNIKI + ICH INTERPRETACJE

=> TENDENCJE & PROCESY

5. PROJEKTY EDUKACYJNE REGIONU & PANSTW

1. DEFINICJE

• Brak umiejetnosci czytania, pisania i zrozumienia krotkiego prostego tekstu w zyciu codziennym przez osobe dorosla [=powyzej 15 roku zycia].

• Zycie codzienne - istnieja panstwa, gdzie tylko teksty religijne

• !!edukacja SZKOLNA jest tak istotna: pierwszych 5 lat = min. okres PELNEJ ALFABETYZACJI. (kompletnej i terminowej)

• ROZUMIENIE - analfabetyzm funkcjonalny!

2. Ameryka Lacinska jako region w globalnej perspektywie: na tle innych kontynentow Poludnia plasuje się relatywnie korzystnie w zakresie absolutnych wskaznikow analfabetyzmu. Problemy kontynentu latynoamerykanskiego sa odmienne niż Afryki Subsaharyjskiej czy Azji Poludniowej. Nie BRAK szkol jest problemem, a nierowny dostep do nich. Nie samo istnienie systemu edukacyjnego, a jego wydolnosci i jakosc.

Poczatek '80: 44mln analfabetow w regionie

1980r. - 2000r.: z 20%-11% populacji! Zatem postep nastapil przy okazji fali demokratyzacji w regionie. 1990: 14,9%

2000: 11,1%

2005: 9,5%

można przyjac, iż 90% spoleczenstw AL. potrafi czytac i pisac ze zrozumieniem.

Panstwa na kt-e zwroce szczeg. uwage:

Brazylia: 11%

ANDYJSKIE: Ekwador, Peru, Boliwia.

NAJGORZEJ: Guatemala, Haiti, Honduras, El Salvador

Mexico:o)

• godna egzystencja

• kompletny i 100%owy pracownik i obywatel

• PAOLO FREIRE [koncept `70]

dzieki procesowi alfabetyzacji:

• swiadomosc mozliwosci zmian swojej sytuacji => dzialanie -> samodoskonalenie

• osiagniecie praw politycznych, ekonomicznych, kulturalnych, praw czlowieka i praw obywatelskich

• wplyw na ksztalt sw. zycia i swiata wokół

• sily do zycia w spoleczenstwie = zapewnienia normalnej egzystencji

• cykle biedy & wykluczenia

• poglebianie się nierownosci ekonomicznych & spolecznych => dziedziczenie!

• Kobiety: wciąż problem dyskryminacji plciowej zw. z tradycyjnym modelem rodziny - choc OGROMNA POPRAWA: 80 kobiet na 100 mezczyzn potrafi czytac & pisac

• Zintegrowane podejscie do poprawy systemow edukacyjnych [jak i innych polityk spolecznych] jest konieczne:

• Decentralizacja & demokratyzacja

• Budowa spoleczenstwa obywatelskiego

• Jakosc, sprawiedliwosc dostepnosci systemu edukacyjnego

• Perspektywa integracji z systemem ekonomicznym - który uznajemy za de facto spoleczny!

• walka z analfabetyzmem = walka o swiadomosc obywatelska!

• ukonczenie szkoly podstawowej = KOMPLETNY PROCES ALFABETYZACJI

• jedynie w czterech panstwach ukonczenie edukacji poziomu podtsawowego na poziomie pow. 98%

• na 18. panstw udostepniajacych swoje dane: ponad 6 mln rozpoczynajacych NIE konczy

• NIEPELNY proces => dorosli staja się pozniej analfabetami wtornymi, zatem rozpoczecie edukacji jest marnotrastwem i nie przynosi zadnych efektow

• POWTARZANIE KLAS

• Marnowanie pieniedzy => wysokie koszta & brak efektywnosci

• Dlaczego???? Dzieci przerywaja nauke?:

• Z biedy: musza pracowac

• Rodzice nie widza takej potrzeby

• Rodzice/dzieci nie widza uzytecznosci

• Ksztalcenie odbiega od realiow ich zycia

• Dlaczego?!??? DOROSLI nie chca się ksztalcic?:

• Z biedy => brak czasu, wiary w siebie i swoje mozliwosci [co wlasnie jest uswiadamiane jednostce w procesie powszechnej edukacji i (także) instytucjonalnej socjalizacji]

• Rozczarowanie zajeciami i swoimi osiagnieciami

• Frustracja: powolne efekty i slaba determinacja

• Brak zainteresowania przez panstwowy system i przystosowania form edu do umiejetnosci i mozliwosci doroslych

• TERMINOWY PROCES ALFABETYZACJI

= przystapienie do nauki na poziomie podstawowym w terminie okreslonym przez prawo panstwowe [np. 6 lat]

• zw. również z powtarzaniem klas - starsi czesciej

• w 15. krajach LA jedynie 68/100 dzieci w terminie

• edukacja na poziomie srednim:

• 11 panstw: 75% mlodych uczeszcza w swojej grupie wiekowej [cel PRI na 2010 rok już zrealizowany!]

• 13 panstw: ponizej 65%

• 4 panstwa: ponizej 50%

!!Ale!! ukonczenie!! Nauki w szkole sredniej:

3/18 panstw udostepnaijacych dane:

• 60% z przedzialu wiekowego 20- 24 lata ukonczylo

• 14 panstw: mniej niż 50%

• 3 panstwa: mniej niż 30%

• ROWNOSC DOSTEPU do edu OPTYMALNEJ JAKOSCI!!!!

• DEPRECJACJA SZANS grup etnicznych nie-hiszpanskojezycznych: np. rdzenni Indianie [szczeg. obszar andyjskich krajow - dwujezycznosc.]

• Dyskryminacja OBSZAROW WIEJSKICH: gorsza jakosc np. nauczycieli

• poza wymienionymi bezposrednio w prezentacji Brazylia, Boliwia, Mexico, polecam zwrocic uwage także na Equador i ksiazke prof. M. Sniadeckiej - Kotarskiej „Być kobieta w Ekwadorze”, gdzie watek edukacji jest poruszony. :o)

w zalaczniku:

• moja prezentacja

• tabelka UNESCO - dane dot. analfabetyzmu w krajach calego swiata

• POZA TYM: dysponuje danymi statystycznymi, których uzywalam w referacie: z ECLAC Yearbook 2005 oraz raportem PRI - wszystkimi plikami mogę się z Wami podzielic jeśli tylko chcecie

• Oczywiście wyjasnie wszelkie niejasnosci w miare potrzeb/wymagan i swoich mozliwosci

Pozdrawiam cieplo z Wroclawia, w którym już dzis spadl pierwszy snieg!

Gosia Polanska

---