Aleksandra Pilarska

SCENARIUSZ

klsasa VI

(czas trwania lekcji 45 min.)

Temat: Muzyka polifoniczna. Analiza utworów J.S.Bacha.

CEL GŁÓWNY LEKCJI:

Przedstawienie uczniom utworów o charakterze polifonicznym.

CELE OPERACYJNE LEKCJI:

Uczeń:

~ zna pojęcie faktury

~ zna pojęcie polifonii

~ rozumie na czym polega polifonia

~ potrafi przeprowadzić analizę utworu polifonicznego

~ zna najważniejsze wydarzenia z życia J.S.Bacha

~ potrafi wyjaśnić dlaczego J. S. Bach nazywany jest mistrzem polifonii

~ wie co to jest muzyka organowa

~ potrafi odróżnić muzykę polifoniczną od homofonicznej

~ potrafi wymienić formy polifoniczne

~ wie co to jest kanon

~ umie zaśpiewać melodię w kanonie (dowolny przykład kanonu)

FORMY ORGANIZACJI PRACY UCZNIÓW:

~ zbiorowa

FORMY AKTYWNOŚCI MUZYCZNEJ:

~ słuchanie muzyki

METODY:

~ analityczno - percepcyjna

~ organizowania i rozwijania działalności muzycznej ucznia podczas lekcji

~ pogadanka

POMOCE DYDAKTYCZNE:

~ odtwarzacz CD i płyta z nagraniami

~ tablica

~ podręcznik

PRZEBIEG LEKCJI:

CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:

Powitanie, sprawdzenie listy obecności

Podanie tematu lekcji

1. Nauczyciel wyjaśnia pojęcie faktury i polifonii.

(faktura -w muzyce to techniczna budowa utworu, rodzaj użytych środków

kompozytorskich oraz technicznych metod ich realizacji. Parametr opisujący

liczbę i wzajemne relacje pojedynczych linii melodycznych w utworze muzycznym

POLIFONIA to typ konstrukcji wielogłosowości. Istotą polifonii, stylu

polifonicznego jest łączenie z sobą kilku melodii samodzielnych równocześnie

Powstają wtedy współbrzmienia, które są jak gdyby produktem ubocznym.

Polifonia to kilka samodzielnych melodii biegnących równocześnie.

Ta samodzielność polega na różnicy rytmicznej.

Następnie przedstawia formy polifoniczne:

(FORMY POLIFONICZNE - opierają się na IMITACJI, czyli na powtarzaniu

elementów jednego głosu w innych glosach utworu. Imitacja może być ścisła,

gdy powtórzenie jest dokładne, albo SWOBODNA, gdy powtórzenie

w szczegółach odbiega od wzoru. Typowymi formami polifonicznymi są KANON

i FUGA.

Nauczyciel pyta uczniów co to jest kanon, na czym polega śpiewanie melodii

w kanonie po czym wyjaśnia pojęcie tej formy polifonicznej:

KANON - jest ścisłym naśladownictwem ( ścisłą imitacją), polegającym na

Dokładnym powtórzeniu melodii jednego głosu przez inne głosy w pewnym

opóźnieniu, np: po 4taktach.

2. Nauczyciel prezentuje utwór: „Toccata i fuga d-moll”. Po wysłuchaniu utworu uczniowie analizują go. Odpowiadają na pytania:

1. Na jakim instrumencie grany był utwór

2. W jakim tempie wykonywany był utwór

3. W jakiej fakturze wykonany był utwór

3. Nauczyciel przedstawia sylwetkę kompozytora J.S.Bacha

Jan Sebastian Bach (ur. 21 marca 1685 w Eisenach - zm. 28 lipca 1750 w

Lipsku),właściwie Johann Sebastian Bach - kompozytor niemiecki

muzycznej epoki baroku. Był ósmym, ostatnim dzieckiem Johanna

Ambrosiusa Bacha, muzyka miejskiego i Marii Elisabeth Lammershirt. Grał

na klawesynie i skrzypcach, słynął jako wirtuoz organów.

Działał w Weimarze jako skrzypek kapeli dworskiej, potem w Köthen na

stanowisku nadwornego kompozytora i kapelmistrza.

J. S. Bach jest autorem ponad 1000 znanych utworów, skatalogowanych długo

po jego śmierci w Bach-Werke-Verzeichnis i określanych zwykle skrótem BWV

i kolejnym numerem w katalogu. Po śmierci zapomniany. "Odkryty" ponownie

przez Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego , który w 1829 r. zaprezentował

wykonanie Pasji wg św.Mateusza.

Znany z rubasznego humoru, do końca życia uwielbiał zabawy i picie wina.

W ostatnich latach życia Bach walczył z postępującą ślepotą, która jednak nie

przeszkodziła mu dokończyć jednego z największych dzieł, monumentalnej

wielkiej mszy h-moll, której nigdy nie dane mu było usłyszeć w całości.

5.

6.

7. Nauczyciel prezentuje uczniom dwie melodie ludowe. Zadaniem ich jest określić

która melodia jest w rytmie krakowiaka (aneks 2)

8. Podsumowanie lekcji

Nauczyciel zadaję uczniom pytania dotyczące muzyki polifonicznej - uczniowie

Odpowiadają:

1.

2.

3.

4.

CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:

Spakowanie przyborów i podręczników

Pożegnanie klasy

1

---