Bonifacy VIII, Benedetto Gaetani (ok. 1235-1303),
papież od 1294. Wychowywał się na dworze wuja, biskupa Todi. Studiował prawo na uniwersytecie bolońskim. Od 1260 kanonik w Todi.
Od 1281 kardynał-diakon, od 1291 kardynał-biskup. 1294 przyczynił się do abdykacji papieża Celestyna V, którego następnie z obawy przed schizmą więził aż do jego śmierci.
Zwalczał zwolenników swego poprzednika, tzw. spirytuałów, którzy mimo ostrych represji podważali ważność wyboru Bonifacego na papieża.
Wniósł istotny wkład do prawa kanonicznego zawartą w Liber sextus (1298) analizą podstawowych kościelnych wydarzeń w zakresie prawa od 1234 aż do czasów mu współczesnych.
Pięknym na tle opodatkowania duchowieństwa, podkreślając w swej bulli Clericis laicos (1296), że podatki na instytucje kościelne mogą być nakładane wyłącznie za zgodą papieża. 1298 stłumił opozycję możnego rodu Colonnów. Ogłosił 1300 Rokiem Świętym.
Dążył do potwierdzenia prymatu władzy duchownej nad świecką; w swej słynnej bulli Unam sanctam (1302) zebrał teoretyczne argumenty przemawiające za wyższością tej pierwszej. 1300 przyjął na swym dworze Władysława I Łokietka, popierając jego starania o odzyskanie tytułu królewskiego, a 1302 zakazał Wacławowi II czeskiemu tytułowania się królem polskim.
Protektor nauki i sztuki, m.in. 1303 założył uniwersytet Sapienza w Rzymie. 1303 pojmany i poturbowany w Anagni przez doradcę króla francuskiego G. de Nogareta i przywódcę antypapieskiej opozycji w Rzymie, S. Colonne; mimo uwolnienia go przez mieszkańców miasta, zmarł wkrótce na skutek odniesionych obrażeń.
Ogłosiwszy, że papież może abdykować, złożył urząd. Po rezygnacji osadzony w Fumone koło Ferentino; jego następca, Bonifacy VIII odmówił mu prawa powrotu do eremu, obawiając się wywołania schizmy przez zwolenników Celestyna. 1313 kanonizowany jako Piotr Celestyn przez papieża Klemensa V.
Święto 19 V. W ikonografii przedstawiany z gołębicą i tiarą u stóp, co symbolizować ma jego rezygnację z najwyższej godności kościelnej.