297


Pan Tadeusz - epopeja, historia, bohaterowie

Rola przyrody w Inwokacji:

  1. malarskie wskazanie miejsca akcji

  2. kolor pagórków nie jest wymieniony, gdyż rozpoœciera się w dalszej odległoœci. Płaszczyzna rzeki i łąki ukazana jest z dużą dokładnoœcią (impresjonizm). Mimo pozornej różnobarwnoœci pól dominują dwa: złoty i biały (żyto się srebrzy, gryka jak œnieg biała). Wszystkie barwy obrysowane są kolorem zielonym

  3. troska o plastycznoœć wizji poetyckiej wynika z założeń romantyzmu: jak najwszechstronniej ukazać œwiat aby działać na wyobraŸnię odbiorcy

epopeja - jeden z głównych gatunków epiki, podstawowy i dominujący aż do powstania powieœci. Obejmuje rozbudowane utwory, zazwyczaj wierszowane, ukazujące dzieje historycznych lub legendarnych bohaterów, rzucone na tło wydarzeń przełomowych dla danej społecznoœci, narodu.

Cechy epopei w Panu Tadeuszu:

  1. obszerny utwór podzielony na księgi

  2. przełomowy moment historyczny

  3. szerokie tło obyczajowe

  4. istnienie narratora snującego opowieœć, ukrywającego się za opisywanymi wydarzeniami

Romantyczne cechy utworu:

1. Synkretyzm

  1. liryka (inwokacja)

  2. epika (opowieœci o Jacku i Horeszce)

  3. dramat (spowiedŸ, karczma)

2. Duża rola przyrody

3. Jacek Soplica kreowany na bohatera romantycznego

4. Wielowątkowa akcja

Oryginalnoœć:

  1. chronologia w przedstawianiu wydarzeń

  2. naturalna kompozycja

  3. realizm obyczajowy

  4. wzbogacenie bohatera romantycznego o nowe cechy

Cechy stylu:

  1. trzynastozgłoskowiec

  2. różnorodnoœć œrodków stylistycznych (apostrofy, personifikacja, przenoœnie, epitety)

  3. używanie różnych czasów - dynamizacja wypowiedzi

  4. indywidualizacja języka (Horeszko, Gerwazy)

  5. nawiązanie do tradycji antycznej

  6. rozbudowane porównania homeryckie

Bohaterowie

Stolnik Horeszko - magnat, zwolennik Konstytucji 3 maja i Unii Brzeskiej; chciwy władzy i pieniędzy; nie przebierał w œrodkach a czym œwiadczy sposób potraktowania Jacka Soplicy; zazdrosny; odważny i oddany ojczyŸnie. Dobry dla chłopów, głosił postępowe hasła; z natury spokojny i opanowany

Hrabia Horeszko - kosmopolita, przedstawiciel zamożnej szlachty, typowy romantyk, modniœ, chciwiec, kochliwy ignorant; twarz pociągła, oczy mądre, łagodne, długie włosy; ubierał się w angielski surdut, „uœpiony patriota"

Sędzia Soplica - wzorowy gospodarz, dobry dla poddanych, potrafił ocenić człowieka, tradycjonalista ale otwarty na nowoczesnoœć; zachłanny i chciwy; wielki patriota i bojownik o niepodległoœć; cenił rozwagę, sprawiedliwy wobec innych

Podkomorzy - urzędnik szlachecki; rozjemca; patriota; staroœwiecki, „prawdziwy Polak"; przeciwny francuszczyŸnie; sprawiedliwy

Gerwazy - mœciwy, były sługa Horeszków, zaœlepiony miłoœcią do nich; nienawidził Sopliców, bitny, odważny; szanował tradycję; bezpoœredni

WoŸny - ostatni woŸny trybunału; oddany Sędziemu; sprytny, uparty; dobrze znał prawo i zwyczaje; tradycjonalista

Jacek Soplica jest bardzo skomplikowaną postacią. Historię jego osobowoœci można podzielić na dwa etapy: pierwszy, Jacek jako szlachcic - hulaka, i drugi, Jacek jako bojownik o niepodległoœć ojczyzny. Jeżeli chodzi o pierwszy okres życia, to rzucającą się w oczy cechą jest duma. Duma pokazuje dwie skrajnoœci w Soplicy. Z jednej strony ambicja i dążenie do celu a z drugiej buńczucznoœć i zaczepnoœć. Nie można zapominać o mœciwoœci. Jeżeli chodzi o dobre cechy, to Jackowi nie brakowało ogłady i towarzyskiego wyobcowania. Siła jego charakteru powodowała, że był przywódcą szlachty zaœciankowej.

Drugi okres życia Soplicy, to przeważają cechy pozytywne. Ksiądz Robak był zrównoważonym, skromnym i pokornym lwem, który jednak w chwilach zagrożenia potrafił pokazać pazury Wtedy to na œwiatło dzienne wychodziły takie przymioty jak odwaga i energicznoœć w działaniu. Jako żołnierz ks. Robak kierował się honorem. Był oddanym i ofiarnym patriotą. Z jego opowieœci możemy wywnioskować, że spełniał także rolę unikającego rozgłosu dyplomaty.

Historia

Wydarzenia opisane w „Panu Tadeuszu" rozgrywają się w latach 1811-1812, w dobie wojen napoleońskich, które dla Mickiewicza są już historią. A zatem główne wydarzenie historyczne utworu to ekspansja Napoleona, ze szczególnym uwzględnieniem roli wojsk polskich. Bezpoœrednio występują w utworze postacie historyczne (gen. Dąbrowski, Kniaziewicz) wspominani są Napoleon, Koœciuszko, Rejtan, Książę Józef Poniatowski...

Tło historyczne tworzy jednak teraŸniejszoœć utworu, natomiast historia jeszcze wczeœniejsza znajduje odbicie w monumentalnym koncercie Jankiela, który zawarł w swojej grze dzieje Polski:

  1. Konstytucja 3 Maja

  2. rzeŸ Pragi w czasie powstania koœciuszkowskiego

  3. utworzenie legionów polskich we Włoszech

Każdy z epizodów wyrażony jest w muzyce, to gra Jankiela jest osią konstrukcyjna opowieœci o losach kraju. Fakty, które przywołuje i zarazem interpretuje, mają przypomnieć czytelnikowi zdarzenia doniosłe i tragiczne w historii Polski.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
297
297
10a 285-297, Biofizyka, Opracowanie
297 398
KSH, ART 15 KSH, I CSK 297/08 - wyrok z dnia 5 lutego 2009 r
7 cz1 kabaj, ekonomia (296 297)0001
Naci Str 297
296 297 id 32253 Nieznany
IV CSK 297 09 1 id 220962 Nieznany
296 i 297, Uczelnia, Administracja publiczna, Jan Boć 'Administracja publiczna'
297
296 297
297
297
I CSK 297 11 1
297
297

więcej podobnych podstron