Eugeniusz Janota (1823 - 1878) polski animator ruchu turystycznego, germanista, taternik, przyrodnik, badacz folkloru góralskiego, ksiądz katolicki. Studiował filozofię i teologię w Tarnowie, gdzie w roku 1847 otrzymał święcenia kapłańskie. Jeden ze współzałożycieli Towarzystwa Tatrzańskiego. Współuczestniczył w pierwszych wejściach m.in. na Świnicę. Jako pierwszy badał muzykę ludową Podhala. Wraz z Maksymilianem Nowickim był jednym z twórców ustawy sejmowej z 1868 roku o ochronie świstaków i kozic w Tatrach. Zapisał się w historii polskiej turystyki także jako jeden z pierwszych autorów nowoczesnych przewodników turystycznych w języku polskim.

Ludwik Pietrusiński (1803 - 1865) prawnik, dziennikarz, jednak bardziej znany jako podróżnik. Uważany jest za jednego z pionierów turystyki w Beskidach. W 1843 roku Ludwik, był pierwszą osobą, która zdobyła Babią Górę wyłącznie w celu turystycznym. Autor książki „Wspomnienia z Wenecyi, kolei żelaznej lipnicko-wiedeńskiej, Wiednia, Karpat Wadowickich, Frankfurtu nad Menem, i przelotu z Krakowa do Tatr Spiskich” w której dokładnie opisuje wejście na Łomnicę w Tatrach i inne wyprawy. Opisy te dają ciekawy obraz ówczesnego stanu turystyki w Tatrach i Beskidach Zachodnich oraz ogólnej wiedzy o tych górach. Przynoszą też dużo wiadomości o zwiedzonych okolicach, ich ludności, sprawach narodowościowych, ówczesnych problemach i literaturze Słowaków.

Wincenty Pol (1807 - 1872) polski poeta, geograf, kawaler Orderu Virtuti Militari. W obawie przed represjami ze strony zaborców przez kilka miesięcy ukrywał się w Zakopanem, co dało początek jego zainteresowaniu Tatrami. Autor wielu poetyckich opisów polskich gór. Wiele podróżował, prowadząc badania terenowe dotyczące m.in. hydrologii czy geologii w Karpatach Wschodnich, na Pokuciu, Wołyniu, Polesiu. W 1849 został mianowany profesorem nadzwyczajnym "geografii powszechnej, fizycznej i porównawczej" na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie objął pierwszą w Polsce, a drugą na świecie (po berlińskiej, założonej przez Karla Rittera) katedrę geografii.

Seweryn Goszczyński (1801 - 1876)  Poeta romantyczny, powieściopisarz, publicysta, "ojciec etnografii Podhala". Po udziale w powstaniu Listopadowym musiał uciec do Galicji, gdzie powstał „Dziennik podróży do Tatrów” - otwarł tym samym nowy rozdział w literaturze polskiej - literaturę tatrzańską. Odbył wiele wycieczek w Tatry z których pozostawił wiele opisów nienaruszonej przyrody.

Leopold Świerz (1835 - 1911) taternik i badacz naukowy Tatr. W czasie wycieczek górskich badał temperaturę strumieni, źródeł tatrzańskich i klimat Tatr. Wyniki owych pomiarów przedstawiał w licznych pracach, m.in. Ciepłota źródeł i stawów tatrzańskich. Napisał liczne pamiętniki i przewodniki. Był członkiem zarządu Towarzystwa Tatrzańskiego. Jego imieniem nazwane jest schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.

---